Katalog

MİMARLIK TARİHİSERGİ MİMAR KEMALEDDİN: Tarihin dönüm noktalarında bir mimar Mimarlar Odası'nın “Türkiye'nin mimarlık kültürüne katkıda bulunmuş ve bugün hayatta olmayan mimar(lar)ın anısını yaşatmak üzere” düzenlediği Anma Programı kapsamında Mimar Kemaleddin Bey (18701927) çeşitli etkinliklerle anıldı. Türk mimarlığının en etkili isimlerinden olan Mimar Kemaleddin Bey, bugün hâlâ ayakta olan pek çok önemli yapının mimarı. isan 2006'da gerçekleştirilen X. Ulusal Mimarlık Ödülleri “Anma Programı”nda önemli mimarlarımızdan Mimar Kemaleddin Bey anılmaya değer bulundu. Bu program kapsamında mimarın tüm çalışmalarını içeren kapsamlı bir retrospektif niteliğinde kitap, yayın çalışmasının paralelinde retrospektif bir sergi ve sempozyum, mimarın Vakıflar'da bulunan arşivinin düzenlenmesi ve mimarın ayakta olan yapılarına plaket çakılmasına dair çalışmalar, Nisan 2006 tarihinden itibaren Mimarlar Odası çatısı altında Günkut Akın, Mimarlar Odası, 1988 Afife Batur, Ali Cengizkan, Bülend Tuna, Yıldırım Yayılından itibaren Mivuz'dan oluşan Anma Komitesi mar Sinan anısına, tarafından yürütüldü. “Mimar her iki yılda bir UluKemaleddin ve Çağı” başlıklı sempozyum ve mimarın yapıtlasal Mimarlık Sergisi rını içeren retrospektif sergi, 7ve Ödülleri'ni gerçek8 Aralık 2007 tarihleri arasında leştiriyor. 2006 yılınAnkara'da düzenlendi. Sergi, da, X. Dönem'in özel 1431 Aralık 2007 tarihleri arasında İstanbul'da Taksim sanat bir dönem olması neGalerisi'nde açıldı. Sergi 15 deniyle, Türkiye'nin Ocak 2008 tarihine kadar açık mimarlık kültürüne kaldı. katkıda bulunmuş ve Anma Programı etkinlikleri çerçevesinde, mimarın Bayezid bugün hayatta olmaCamii Haziresi'nde bulunan yan mimar(lar)ın anımezarı Vakıflar Genel Müdürsını yaşatmak üzere lüğü'nün desteğiyle Can Çinici'nin özgün tasarımı ile düzenbir “Anma Programı” lendi. Mezar anıtının açılışı, düzenlendi. mimarın ölüm yıldönümü olan 13 Temmuz, Cuma günü, Bayezid Camii Haziresi'nde bulunan mezarı başında düzenlenen anma etkinliği ile gerçekleştirildi. CBT 1088 / 2 25 Ocak 2008 N timine, örgüt çalışmalarından fotografik belgelemeye uzanan farklı okumalara açık kimliğini gösteren sergi, öte yandan, Kemaleddin'i biraz daha popüler kılmak, 'meslekten' olmayanlara da tanıtmak amacını güdüyordu. Bu bağlamda Gureba Hastanesi, Vakıf hanları, Bebek Camisi, Vefa Lisesi, Ankara Palas gibi gündelik hayatta hemen herkesin kullandığı birçok yapıyı başka türlü görmeleri sağlandı. Mimar Kemaleddin Sergisi Sorumlusu ve Anma Programı Komitesi üyesi Prof. Dr. Afife Maketlerde Mimar Kemaleddin’in eserleri sergileniyor Batur, “Bir Sergi Tasarlamak” isimli yazısında Kemaleddin üzerine bir sergi tasarlama görevini üstlendiğinde yaşadıklarını şöyle dile getiriyor. “Sergi, sizlere önce kronolojik bir yolculuk öneriyor….Tarihin dönüm noktalarındaki bir yaşamın belki de trajik öyküsüne çağırıyorum sizi. Önce Kemaleddin'in yapıtlarını, zaman boyutunda tek tek görmeye davet ediyorum. Özet bilgiler vererek ama beraberinde bazı küçük dokundurmalar da yaparak. Duvarlardaki geziyi bitirdiğinizde bu kez onu düşünmeye ve sormaya çağırıyoruz….Onu duyumsamanın, öğrenmenin ve daha bosıraladık. Mimar, restoratör, düşünce adamı, ideolog, yutlu kavramanın araçlarını çoğaltmaya çalıştık. öğretmen, örgüt insanı.” Onun kişiliğinin çoğul boyutunu portreler dizisini MİMAR KEMALEDDİN'İN YAŞAMI Kemalettin Bey, 1870'te bir bahriye subayının tek çocuğu olarak İstanbul'da doğdu. 18871891 yılları arasında Henedesei Mülkiye'de okuyan Kemalettin, burada mühendislikten çok Sirkeci Garı'nı yapan Alman mimar Jachmund'un mimarlık derslerine özen gösterdi ve okulu bitirince Prof. Jachmund'un asistanı oldu. 1895'te mimarlık eğitimini ilerletmek için devlet bursuyla Berlin'e gönderildi, Charlottenburg Technische Hochschule'de iki yıl mimarlık eğitimi gördü. 1909 yılında Evkaf Nezareti'nin başına atanan Kemalettin Bey, burada görevli olduğu yıllarda önemli eski yapılarının onarımlarını, beş yeni Vakıf Han, birçok türbe ve cami yaptı. Osmanlı Mimar ve Mühendis Cemiyeti'nin kurucuları arasında yer alan Kemalettin Bey, 1919 yılında İngiliz yönetimine geçen Kudüs'te Mescidi Aksa'nın onarımı için müftü tarafından Kudüs'e çağrıldı. Çağrıyı kabul eden Kemalettin Bey, Mescidi Aksa Camii'nin onarımında gösterdiği başarıdan dolayı, İngiliz Kraliyet Mimarlar Akademisi'ne (RIBA) şeref üyesi olarak seçildi. 1925'in yaz aylarında Ankara Palas'ın yapımının tamamlanması için Kudüs'ten çağırıldı. Başkent Ankara'da başka birçok yapıya da imza atan Mimar Kemalettin, 1927 yılında Ankara Palas şantiyesinde kaldığı odada geçirdiği beyin kanaması sonucu 57 yaşında öldü. SERGİNİN İÇERİĞİ Sergi iki ana bölümden oluşuyordu. Kısa ömründe pek çok önemli yapıya imza atan Mimar Kemaleddin'in yaşam çizgisi ve yapıtları kronolojik olarak izlenen birinci bölümde verildi. İkinci bölüm Kemaleddin'in mimarlığını yapı tipolojilerine göre irdeleyen mimari okumalara ayrıldı. Mimar Kemaleddin'in tasarımından düşünce üre