Katalog

DOĞA Doğa, insandan daha akıllı Bilim insanları ekran ve televizyonlarda kullanılmak üzere, yıllarca parlak ışık kaynağı üretecek malzemeler arayıp durdular. Oysa doğanın yarattıklarını daha yakından inceleselerdi hedeflerine daha çabuk ulaşacaklardı. Doğa aynı taktiği bir kelebeğin kanatlarında uygulamış B ilim insanları ne kadar uğraşsalar da enerjinin sadece bir kısmı ışık olarak geri yansımakta. Çok daha verimli işleyen yapı parçaları gelecekte daha iyi sonuçlar verecek. Mühendisler bu amaçta fotonik kristallerden yararlanıyorlar. Çok sayıda atom tabakası öyle düzenleniyor ki, üzerlerine yalnızca belli başlı dalga boyları düşmekte. Aynaya benzer yapılar renkli ışığı istenilen istikamete doğru yönlendiriyorlar. İngiltere'deki Exeter Üniversitesi'nden Ian Hooper ve Peter Vukusic, Afrika'da yaşayan Papilio nireus kelebeğini yakından inceleyince ilginç bir şekilde, kanatlarının üzerindeki parıltılı lekelerin yapay olarak tasarlanan fotonik kristal Peter Vukusic, fotonik nano yapılar kullanan kelebeklerle: Parlak flüoresan lere çok benzer bir şekilde işlediğini görmüşler. Güneş ışığı kanatlara düştüğünde minik yapılar tarafından çok parlak yeşil ve maviye dönüştürülmekte. Ayrıca kelebek, ışığı belli bir istikamete doğru yönlendirecek “Bragg reflektörlerine” bile sahip. Renkli kanat pulunun üzeri, birbirine bitişik kamışları andıran bir tabaka yapısı oluşturmakta. Yaklaşık 0,35mikrometre çapındaki silindirlerin cidarında uyarım anında gök mavisi ışıkla, yeşilimsi mavi ışık yansıtan asıl renk pigmenti bulunmakta. Düzenli bir şekilde sıralanmış silindirlerdeki girişim sayesinde bu flüoresan ışın silindir ekseni boyunca ışımakta. Doğa ikinci olay için başka bir çözüm üretmiş. “Işıyan kamış” tabakasının altında üç kat kitin bulunmakta. İşte bunlar “Bragg reflektörü” olarak adlandırılan son derece etkili bir ayna gibi işliyor. Yani hatalı yönlendirilen ışık, renk pulundan yeniden yönlendirilmekte. Kelebek yeşilimsi mavi ışıkla hemcinslerine Papilio nireus'un kanat pulları: Nano yapılar ışık sinyallerini biçimlendiriyorlar Kanat pullarının mikroskop altındaki görünümü: Renkler kontrollü flüoresan ve Bragg reflektörüyle oluşmakta sinyal veriyorlar. Bilim insanları işte doğanın bu iki taktiğini son derece parlak ışık veren diyotlarda kullanarak yeni bir keşif yaptıklarını sanıyorlardı. Oysa doğa onlardan çok daha önce davranmıştı ! Nilgün Özbaşaran Dede CBT 1060/24 13 Temmuz 2007 Papilio nireus türünün üç örneği. Doğa, bilimden daha hızlı Papilio hornimani türünün kanatlarındaki renkli alanlar. Renkli parıltı, ışığı kontrollü bir şekilde yansıtabilen kanat pullarından çıkıyor