Katalog

HAFTALIK BULMACA 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 SOLDAN SAĞA 1. Modern hesap makinelerinin babası kabul edilen analitik makinesini bulan İngiliz matematikçi (resimdeki) “Jonas Edward ...” (Çocuk felci aşısını bulan, Amerikalı virolog). 2. İlk 1626 yılında gözlemlenen kuyrukluyıldız Jung’un terminolojisinde, insanın kadınsı bölümünü gösteren ilkörnek İsviçre ve Fransa’da akan bir ırmak. 3. Bir telgraf gönderme çeşidi Balıkesir’in bir ilçesi Ayakkabı, çanta vb. yapılan parlak deri Rutubet. 4. Altının siyanürle işlenmesinde, bir madenin siyanürlenmesinde oluşan çökelek Tartım, dizem Jeolojide kırık Tanzanya’nın plaka işareti. 5. Kalıtım teorisini geliştiren, genetik biliminin temellerini atan İskoçyalı botanikçi Düzgün itmelerin etkisiyle bir salınım genliğinin artışı Harekât merkezi. 6. Yapıt Şikar Entrika Merkür gezegeninin diğer adı. 7. Yaratıcılığa dayanmayan, el yetisi ile yapılan iş Bülent Ecevit’in emekliye ayırdığı daktilosunun markası Tunus’un plaka işareti Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine çeviren araç. 8. Çağrı, tellal ile duyurma Yazar Iris Murdoch’un ölmeden önce yakalandığı hastalığın adı Film çeken aygıt. 9. Bir tür palmiye Akıtma Okul. 10. Bir nota “Kendi kendine” anlamı veren önek Veba hastalığı Adale. 11. Aktinyumun simgesi Bir pompada, bir körükte, bir motorda bir akışkanın geçmesini sağlamak üzere bir eksen etrafında yaptığı açval hareketle açılıp kapanan bir kapak Torunu olan kadın. 12. Bağırış, çığlık Sıtma aşılayan sivrisinek türü. 13. Voznesenski’nin şiir kitabı Yapraklarından yeşil boya çıkarılan bir bitki. 14. “Nick ...” (aktör) Çıplak Destan. 15. Yeşil ile mavi arası renk Eski Mısır inanışında, baştanrı. YUKARIDAN AŞAĞIYA 1. Fotokopi işlemini keşfeden Amerikalı bilgin. 2. “Charlton Martin ...” (Alüminyumun elektrolizle üretimini bulan Amerikalı kimyacı) Sinema ve tiyatroda gece gösterisi Havada beşte dört oranında bulunan element. 3. Yükseklikölçer “Efendi gazete okur / ... dikiş dikmektedir.” (Orhan Veli Kanık). 4. Lübnan’ın plaka işareti Geçerli, yürürlükte olan “Robert...” (Bakteriyoloji biliminin temellerini atan Alman doktor) Türkiye’nin plaka işareti. 5. Kar ayaklığı Hz. Muhammed’i övmek için yazılan kaside Vücut ısısı. 6. İngilizce “göz” Rusça evet Bir dairede bir kirişin ortasında bu kirişi gören yayın ortasına indirilen doğru parçası. 7. Osmanlıların kazandığı bir deniz savaşı Keten tohumu ve benzeri bitkilerin kaynatılmasıyla elde edilen, sıcak olarak tülbent içinde vücuda dıştan uygulanan ilaç. 8. Bakterilerin çomak biçiminde ince uzun olan türü Rodyumun simgesi İtalya’da, Po’nun kolu olan bir ırmak. 9. İnatçı Pamukkale’nin eski dönemlerdeki adı. 10. “İş ...” (bir işi iyi bir sonuca ulaştıran kimse) Avrupa Futbol Birliği. 11. Kofi Annan’ın genel sekreterliğini yaptığı örgüt Siyanamidin 150 santigrat derecede polimerleşmesiyle elde edilen çevrimsel trimer Tohum ekme aleti, mibzer. 12. İsviçre’de bir ırmak Son harfin okunuşu Bilinç Hollanda’nın plaka işareti Matematikte 3,14 sayısı, 13. Kimliği bilinmeyen uzay cismi Soluk borusu Ege Denizi’nde bir Yunan adası. 14. Org Almanya’da “eyalet” anlamında kullanılan sözcük. 15. Yaşam Küçük torba Kulağın duyabildiği titreşim. 16. Meşime, plasenta Bir tür deri. 17. Zihin Sarhoş olma. 18. Rusya’da bir ırmak İncirsineği. 19. Ön çalışma Romanya’nın plaka işareti. 20. Kemiklerin toparlak ucu Bir çeşit güvercin. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 ilginç SORULAR Kuş ölülerinin akıbeti Soru: Dünyada milyarlarca kuş yaşıyor. Buna karşın çok nadiren kuş ölüsü görüyoruz. Neden? Yanıt: Ölü kuşların, daha doğrusu diğer tüm hayvanların ölüsünün akıbeti, ölüm nedenine bağlıdır. Eğer kuş, yırtıcı bir hayvan tarafından öldürüldüyse, o hayvan tarafından anında yenildiği için geriye birkaç tüyden başka bir şey kalmaz. Hasta hayvanlar ise çoğunlukla sakin ve sessiz bir köşe bulup saklanırlar. Dolayısıyla hastalıktan veya yaşlılıktan ölen hayvanlar erişimi güç yerlerdedir ve büyük bir olasılıkla karıncalar ve diğer böcekler tarafından yenirler. Bizim ölüsünü gördüğümüz kuşlar genellikle kaza ile ölen ve diğer hayvanlar tarafından yenilmeyenlerdir. Bu kazaların içinde en sık olanı araba çarpmasıdır. Kuşlar diğer hayvanlara göre daha atik ve hızlı olmalarına karşın, kalkış ve inişleri yavaş olan iri kanatlı kuşların, küçük cinslerine göre trafikte ölme riskleri daha fazladır. Yitirilen kiloların enerjiye dönüşümü Soru: Kilo yitirdiğiniz zaman bu kilolar nereye gider? Yanıt: Columbia Üniversitesi’nden Lora A. Sporny’nin yanıtı: Kilo verdiğiniz zaman yitirilen yağlar parçalanarak vücut faaliyetlerinde kullanılmak üzere yakıt haline gelir. Yağlar, vücutta trigliserit olarak kimyasal şekilde bulunur. Trigliseritler, üç yağ asidi zincirine bağlı Eşekilli makromoleküllerdir. Kalori azaltıldığında veya egzersiz miktarı arttırıldığında yağ hücrelerinin içindeki hormona duyarlı bir enzim olan lipaz, hormonal mesajlara tepki verir ve trigliseriti kendisini oluşturan parçalarına ayırır. Bu parçalar daha sonra kana karışırlar. Karaciğer tercihan gliserol ve yağ asitlerinin bazılarını emer; kaslar da geriye kalanı alır. Kas ve karaciğer hücrelerinin içinde trigliserit parçaları biraz daha parçalanır. Nihai olarak ortaya asetilCoA adı verilen bileşimler çıkar. Mitokondriya –hücrelerin enerji santralı içinde asetilCoA, oksaloasetat bileşimi ile birleşerek sitrik asit oluşturur. Bu sentez, sitrik asit döngüsünü veya Krebs döngüsünü tetikler. Krebs döngüsü, yağ, protein ve karbonhidratlardan yararlı enerji yaratan kimyasal reaksiyon grubudur. Mitokondriyal faaliyetlerin sonunda ortaya çeşitli ürünler ve yan ürünler ortaya çıkar. Bunlar: • Akciğerlerin solunum sırasında dışarı attığı KARBONDİOKSİT • İdrar ve ter olarak dışarı atılan SU • Vücut sıcaklığını makul düzeyde tutmak için ISI • Enerji taşıyan molekül adesosin trifosfat (ATP) ATP, hücresel faaliyetler kasların hareket etmesi, kalbin günde 100.000 kez atması, yiyeceklerin sindirilmesi, besinlerin vücut dokularına dönüştürülmesi gibi için gerekli enerjiyi sağlar. CHAR L HE L YO AMB A L ROAN İ LGS T E L İ ZA S OMA CB PO R İ YAZ ONA T S L A T GA O Y EMEN ACUL DEKOV E S L İ N T ERAP A J S MAOR R ANA AB K İ KA T T ME T E T LO NAÇAR E R İ T K R İ Y D İ NO KAŞ G İ L BA D İ K İ L İ T A Ş BE S OT L E İ T V İ İ K N S MA L A T AZ İ ZOR E T İ R K RGH ARAY E V E R A T İ K E MA N E KE A L AK T K AP A Y E L R İ E T S İ S İ Ç İ E L E L İ T K AMA NE T OK L EB d ü ş ü n BUL BİLARDO OYUNU Yanda, daire biçimindeki bilardo masasında soldaki iki kırmızı topun arası, AB çapının dörtte birine eşittir. Oyunun amacı, P’deki beyaz topa vurup kırmızı toplara değdirmeden R’deki beyaz topa çarptırmak. SORU: P’deki top R’deki topa erişinceye kadar, masayı çevreleyen banta en az kaç kez çarpıp yansımalıdır? (Topları boyutsuz birer nokta ve masayı geometrik bir daire olarak düşününüz!) Düzenleyen: Necah Büyükdura O CBT 1049/ 23 27 Nisan 2007