Katalog

TARTIŞMAEDİTÖRE MEKTUP Tablo 1: 2006 ÖSS'deki SAY1 Başarı Ortalamalarına Göre İller Arasında AOBP Farkları E= 169.785 OBP: Ortaöğretim Başarı Puanı SAY1 A 200.00 198.74 197.07 196.89 194.31 194.25 193.15 192.33 192.03 190.15 190.02 189.46 188.23 188.10 188.08 187.58 187.36 187.23 186.87 186.62 186.43 186.22 185.03 184.75 184.64 183.46 183.02 182.99 182.82 182.43 182.34 181.29 181.21 181.07 180.95 180.75 179.25 177.43 177.27 176.68 176.52 175.73 175.25 174.82 174.51 174.48 173.66 173.13 173.12 172.71 172.43 172.40 172.10 171.53 170.62 170.47 168.21 164.96 164.65 163.60 162.20 161.14 160.75 156.70 156.34 156.07 155.51 155.03 153.54 153.36 151.56 150.75 150.63 148.45 148.09 145.86 142.33 140.35 121.61 114.97 100.00 FARK2 50 75.56 75.12 74.54 74.48 73.59 73.57 73.18 72.90 72.80 72.14 72.10 71.91 71.48 71.43 71.43 71.25 71.17 71.13 71.00 70.92 70.85 70.78 70.36 70.27 70.23 69.82 69.67 69.66 69.59 69.46 69.43 69.06 69.03 68.99 68.94 68.87 68.35 67.71 67.66 67.45 67.40 67.12 66.95 66.80 66.69 66.68 66.40 66.21 66.21 66.06 65.97 65.96 65.85 65.65 65.33 65.28 64.49 63.35 63.24 62.87 62.38 62.00 61.86 60.43 60.31 60.21 60.01 59.85 59.32 59.26 58.62 58.33 58.29 57.51 57.39 56.59 55.34 54.63 47.90 45.49 40.00 35.56 60 76.44 76.10 75.63 75.58 74.87 74.85 74.55 74.32 74.24 73.72 73.68 73.52 73.18 73.15 73.14 73.00 72.94 72.90 72.80 72.73 72.68 72.62 72.29 72.21 72.18 71.86 71.73 71.72 71.67 71.57 71.54 71.25 71.23 71.19 71.15 71.10 70.68 70.17 70.13 69.96 69.92 69.70 69.56 69.44 69.35 69.35 69.12 68.97 68.97 68.85 68.77 68.77 68.68 68.52 68.27 68.22 67.59 66.68 66.59 66.29 65.90 65.60 65.49 64.35 64.25 64.17 64.01 63.88 63.46 63.40 62.89 62.66 62.63 62.01 61.91 61.27 60.27 59.70 54.32 52.39 48.00 28.44 70 77.33 77.07 76.72 76.69 76.15 76.14 75.91 75.74 75.68 75.29 75.26 75.14 74.89 74.86 74.86 74.75 74.70 74.68 74.60 74.55 74.51 74.47 74.22 74.16 74.14 73.89 73.80 73.79 73.76 73.68 73.66 73.44 73.42 73.39 73.37 73.32 73.01 72.63 72.60 72.47 72.44 72.27 72.17 72.08 72.02 72.01 71.84 71.73 71.72 71.64 71.58 71.57 71.51 71.39 71.20 71.17 70.69 70.01 69.94 69.72 69.43 69.20 69.12 68.26 68.18 68.13 68.01 67.91 67.59 67.55 67.17 67.00 66.97 66.51 66.43 65.96 65.20 64.78 60.74 59.29 56.00 21.33 80 78.22 78.05 77.82 77.79 77.43 77.43 77.27 77.16 77.12 76.86 76.84 76.76 76.59 76.57 76.57 76.50 76.47 76.45 76.40 76.37 76.34 76.31 76.15 76.11 76.09 75.93 75.87 75.86 75.84 75.78 75.77 75.62 75.61 75.59 75.58 75.55 75.34 75.09 75.06 74.98 74.96 74.85 74.78 74.72 74.68 74.67 74.56 74.48 74.48 74.43 74.39 74.38 74.34 74.26 74.13 74.11 73.79 73.34 73.30 73.15 72.95 72.80 72.75 72.17 72.12 72.09 72.01 71.94 71.73 71.70 71.45 71.33 71.31 71.01 70.96 70.64 70.14 69.85 67.16 66.20 64.00 14.22 90 79.11 79.02 78.91 78.90 78.72 78.71 78.64 78.58 78.56 78.43 78.42 78.38 78.30 78.29 78.29 78.25 78.23 78.23 78.20 78.18 78.17 78.16 78.07 78.05 78.05 77.96 77.93 77.93 77.92 77.89 77.89 77.81 77.81 77.80 77.79 77.77 77.67 77.54 77.53 77.49 77.48 77.42 77.39 77.36 77.34 77.34 77.28 77.24 77.24 77.21 77.19 77.19 77.17 77.13 77.07 77.06 76.90 76.67 76.65 76.57 76.48 76.40 76.37 76.09 76.06 76.04 76.00 75.97 75.86 75.85 75.72 75.67 75.66 75.50 75.48 75.32 75.07 74.93 73.58 73.10 72.00 7.11 100 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 80.00 0.00 F= 149.387 ILLER DENİZLİ ANKARA KARABÜK ESKİŞEHİR KONYA KAYSERİ HATAY MERSİN AYDIN ADANA UŞAK ÇORUM BURDUR YALOVA KIRKLARELİ BALIKESİR MALATYA BOLU ANTALYA BURSA TOKAT NEVŞEHİR ELAZIĞ KIRŞEHİR TRABZON KOCAELİ ISPARTA KARAMAN SİVAS ZONGULDAK İZMİR AKSARAY KIRIKKALE KÜTAHYA SAMSUN K.MARAŞ MUĞLA OSMANİYE SAKARYA MANİSA BATMAN NİĞDE ÇANKIRI GAZİANTEP EDİRNE ÇANAKKALE ERZİNCAN DİYARBAKIR KİLİS ERZURUM A.KARAHİSAR SİNOP BARTIN BAYBURT ADIYAMAN AMASYA TEKİRDAĞ RİZE İSTANBUL ŞANLIURFA BİLECİK YOZGAT GÜMÜŞHANE ORDU VAN SİİRT TUNCELİ GİRESUN ARTVİN KASTAMONU DÜZCE KARS IĞDIR MUŞ MARDİN BİTLİS BİNGÖL AĞRI ARDAHAN ŞIRNAK HAKKARİ D 169.785 169.529 169.187 169.151 168.624 168.613 168.388 168.221 168.160 167.776 167.750 167.636 167.385 167.358 167.354 167.251 167.206 167.181 167.106 167.055 167.018 166.974 166.731 166.675 166.652 166.412 166.322 166.316 166.280 166.201 166.183 165.968 165.952 165.924 165.899 165.859 165.553 165.181 165.149 165.029 164.996 164.834 164.736 164.649 164.585 164.579 164.412 164.304 164.302 164.218 164.162 164.156 164.094 163.978 163.793 163.762 163.300 162.638 162.575 162.360 162.075 161.858 161.778 160.952 160.879 160.824 160.709 160.613 160.309 160.272 159.904 159.738 159.714 159.269 159.197 158.741 158.022 157.617 153.795 152.441 149.387 FARK1 4.44 4.88 5.46 5.52 6.41 6.43 6.82 7.10 7.20 7.86 7.90 8.09 8.52 8.57 8.57 8.75 8.83 8.87 9.00 9.08 9.15 9.22 9.64 9.73 9.77 10.18 10.33 10.34 10.41 10.54 10.57 10.94 10.97 11.01 11.06 11.13 11.65 12.29 12.34 12.55 12.60 12.88 13.05 13.20 13.31 13.32 13.60 13.79 13.79 13.94 14.03 14.04 14.15 14.35 14.67 14.72 15.51 16.65 16.76 17.13 17.62 18.00 18.14 19.57 19.69 19.79 19.99 20.15 20.68 20.74 21.38 21.67 21.71 22.49 22.61 23.41 24.66 25.37 32.10 34.51 40.00 160 Puan ve Üstündeki Aday Sayısı 17277 120308 5395 17893 38897 30342 35206 44774 18551 57568 6903 12569 5185 3827 6378 23156 27554 5862 33027 44330 13233 5637 17961 7125 22429 28346 9047 5166 15925 13649 76325 6503 8953 10890 30275 22855 13320 15392 15094 24056 10578 6515 3424 30608 7843 9228 6091 34640 2355 16897 11025 3823 3034 1705 18729 8659 12447 9113 238132 19897 3794 10482 2718 15170 13998 4605 2546 10435 5222 6143 5736 5260 4362 5028 13831 4706 4644 5760 2287 4508 4793 Adaletsizliğin “A”sı ÖSYM, liseleri gerçek eğitim kalitelerine göre değil doğrudan doğruya ve sadece ÖSS’deki başarı derecelerini gösteren bir "A" puanına göre sıralıyor. ÖSS ortalaması bakımından sonuncu olan lisenin "A" puanı 100; şampiyon liseninki ise 200 olarak saptanmış. Diğer liselerin "A" puanı da ÖSS ortalamalarına göre bu iki değer arasında değişiyor. Ali Baykal, Boğaziçi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi abaykal@boun.edu.tr K ısacası, Türkiye’deki 7 bin lisenin her biri her yıl ÖSS’den bir "A" puanı alıyor. Bir lisenin ÖSS ortalaması ne kadar yüksekse "A" puanı ve dolayısıyla mezunlarının Ağırlıklı Ortaöğretim Başarı Puanları (AOBP) artıyor. Bir lisenin "A" değerini kim yükseltiyor? ÖSS’de başarılı öğrenciler. Kim düşürüyor? ÖSS’de daha az başarılı öğrenciler. Ama aynı liseden gelen tüm öğrenciler aynı "A" değerini alıyorlar. Yani, aynı liseden gelen adayların ÖSS’de başarılı olanlarının AOBP puanları daha az başarılı arkadaşları yüzünden düşüyor. Ama bu lisenin ÖSS’de daha az başarılı mezunları ise ÖSS başarısını yükselten okul arkadaşları sayesinde hak ettiklerinden daha yüksek AOBP alıyorlar. Şimdi de dönüp, ÖSS ve OBP başarıları aynı ama farklı liselerden gelen öğrencilere bakalım. Bu durumda da ÖSS ortalaması yüksek liseden gelenler daha yüksek AOBP alırken, ÖSS ortalaması düşük liseden gelenler de arkadaşları yüzünden daha düşük AOBP alıyorlar. AOBP’nin liseler arasında yarattığı uçurum zaten biliniyor. Tablo 1’de 2006 ÖSS’de SAY1 puan türündeki ortalamaları bakımından illerimizin ÖSS başarı sıralaması (tüm ilin öğrencilerini tek bir lise gibi düşünebilirsiniz) alınmıştır. Bu tablo AOBP’nin iller arasında zaten var olan eşitsizliğe nasıl tuzbiber ektiğini gösteriyor. ÖSS’deki en büyük puan ortalaması (E) olarak en başarılı ilin ortalaması; ÖSS’deki en düşük puan ortalaması olarak da (F) en az başarılı ilin ortalaması kabul edilmiştir. İllerin yanındaki "D" sütununda o ilden gelen adayların ÖSSSAY1 ortalamaları vardır. İllerin (bir anlamda liselerin) "A" değerleri de üçüncü sütundadır. İzleyen 5 sütunda da değişik OBP düzeylerine göre hesaplanmış AOBP değerleri 0,8 katsayısı ile çarpılarak eğik rakamlarla yerleştirilmiştir. TEK PUAN FARKI Bu katsayı kendi alanına uygun programları tercih eden ve ÖSYM tarafından ilk kez yerleştirilecek adaylara uygulanan katsayıdır. FARK1 sütununda herhangi bir ildeki (lisedeki de olabilirdi) OBP’si 50 olan (liseyi en düşük ortalamayla bitiren) adayla OBP’si 100 olan aday arasındaki farklar yer almaktadır. Bu değerlerden anlaşılacağı gibi DENİZLİ ilinde lisedeki başarısı (OBP) en yüksek adayla en düşük aday arasındaki fark 4.44 iken aynı fark HAKKÂRİ ilinde 40.00 olmaktadır. Bu noktada bir tek puanın bile ÖSS sıralamasında binlerce öğrencinin önüne geçirebileceğini ya da altına düşürebileceğini hatırlamak zorunluluğu var. OBP’si 100 olan adayların (lise birincileri) hepsi AOBP=80 aldığı için FARK2 sıfırdır. Yani AOBP lise birincilerin arasında ayrım yapmamaktadır. Zaten AOBP formülü böyle olacak biçimde tasarlanmıştır. FARK2 satırında değişik OBP düzeylerine göre en başarılı ildeki (DENİZLİ) AOBP ile en az başarılı il (HAKKÂRİ) arasındaki farklar görülmektedir. DENİZLİ’de liseyi OBP=50 ile bitiren bir adayla HAKKÂRİ’de liseyi aynı OBP ile bitiren aday arasında 35,56 puan fark vardır. Somut bir örnekle söylemek gerekirse, DENİZLİ’de liseyi 50 OBP ile bitirip ÖSS’de 190,000 alan bir adayın yerleştirme puanı 190,000+75,556=265,556 olacak. HAKKÂRİ’de liseyi aynı OBP ile bitiren ÖSS’de aynı puanı alan adayın yerleştirme puanı ise190.000+40.000=230.000’da kalacaktır. Dahası HAKKÂRİ lisesini 90 OBP ile bitiren ve ÖSS’de 190.000 puan alan bir aday ancak 190.000+72.00=262.000 olacağı için DENİZLİ lisesinin OBP’si en düşük öğrencisine bile yetişememiş olacaktır. İllerden gelen aday sayılarına bakılırsa bunların binlerce olduğu görülecektir. Aslında açıkça belli ama bir kez daha vurgulayalım ki "A" puanları Türkiye’deki 7000 lise için ayrı ayrı hesaplandığında DENİZLİ liselerinden mezun öğrenciler de AOBP yüzünden mağdur oluyorlar. Kazançlı tek grup var: ÖSS’de şampiyon lisenin ÖSS ortalaması düşük adayları... şünme eğitimi konusunu ayrıntılarıyla ele almanın ne denli önemli olduğu açıkça görülmektedir. Bundan sonrasında yapılacak olan, yayımlanan İlköğretim Düşünme Eğitimi (6. Sınıf) Dersi Öğretim Programı’nı ciddi bir biçimde tartışmaya açmak ve bu dersi Felsefe Grubu Eğitimi Öğretmenlerinin gözetiminde tüm ilköğretim okullarımızda gerçekten istenen bir ders haline getirmek. 1 http://ttkb.meb.gov.tr/ Erişim tarihi: 18 Eylül 2006. 2 1992 yılında Türkiye Felsefe Kurumu, Prof. Dr. İoanna Kuçuradi’nin öncülüğünde "Çocuklar İçin Felsefe Birimi"ni kurdu. Birimdeki çalışmaları, söz konusu birimin başkanı felsefe öğretmeni Nuran Direk büyük bir özveriyle yürütüyor. Birim, lise öğrencileri arasında Ulusal Felsefe Olimpiyatlarını düzenliyor; Uluslararası Felsefe Olimpiyatları’na öğrencilerin katılımını sağlıyor; ortaöğretim kurumlarında yapılan felsefe etkinliklerine her zaman destek veriyor. 3 "Felsefe Grubu Öğretmeni" unvanına sahip olanlar (bu konuda da şöyle bir açıklama yapmak yerinde olacaktır: Bu unvana sahip olanların ya Felsefe Grubu Öğretmenliği Programından ya Felsefe Bölümü’nden ya da Sosyoloji Bölümünden mezun olmaları gerekiyor. Felsefe Bölümü mezunlarının 16 kredi Sosyoloji ve 16 kredi Psikoloji . 4 Brian Fay, Çağdaş Sosyal Bilimler Felsefesi, Çokkültürlü Bir Yaklaşım, Çev. İsmail Türkmen, Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2001, s. 24. CBT1040/21 23 Şubat 2007