Katalog

ZümrüttenAkisler 500 milyon yıllık hayvan dışkısı bilim adamlarını sevindirdi Lund Üniversitesi araştırmacısı Fredrik Terfelt’in açıklamasına göre dışkı fosilinin katılığı ve yüksek fosfor oranı, bulgunun prehistorik (tarihöncesi) döneme ait olduğunu kanıtlamakta. Dışkı fosili dünyanın bu bölgesinde bir ilk. Kambriyum dönemine ait 500 milyon yıllıktan daha eski örnekler bugüne kadar yalnızca Çin’de bulunmuştu. Bu dönemin ekosistemi hakkında çok fazla bir şey bilinmediğinden, bilim adamları yeni bulgunun organizmaların kendi aralarında ve diğer maddelerle ne şekilde reaksiyon gösterdikleri hakkında bilgi vereceğine inanıyorlar. Tahminlere göre dışkı,suda yaşayan ve on santim kadar büyüyen bir solucana ait. Hayvan sadece iki tür omurgasız hayvanla besleniyordu. İsveçli bilim adamları aslında dışkı fosilini üç yıl kadar önce Skaane bölgesinde bulmuşlardı. O zamandan bu yana depoda bekleyen buluntu, nihayet altı ay kadar önce ayrıntılı bir şekilde incelenmeye başlanmıştı. A. M. Celal Şengör Donanmadan Tarih Şöleni Deniz Kuvvetlerimizin Donanma Komutanlığınca üçüncüsü düzenlenen Deniz Harp Tarihi bilimsel toplantılarının üçüncüsü 1821 Nisan tarihleri arasında Gölcük'te yapıldı. Donanma Komutanımız muhterem ve sevgili dostum Oramiral Sayın Metin Ataç'ın emri üzerine ben de bu şölene Osmanlı'nın coğrafya cehaletinin onun bir deniz devleti olmasına engel olan en büyük etken olduğunu öne süren bir tebliğle katıldım. Toplantı 18 Nisan akşamı Bursa Senfoni Orkestrası’nın enfes bir konseri ve onu izleyen bir kokteylle açıldı. Kokteylde bizzat Deniz Kuvvetleri Komutanımız Oramiral Sayın Yener Karahanoğlu'nun bulunması Deniz Kuvvetlerimizin bu toplantıya (ve tüm ordumuz gibi, genelde bilime) verdiği önemi gösteriyordu. Bahriyemiz, geleneksel nezaketiyle bizleri en üst komutanından çay servisi yapan en kıdemsiz erine kadar çok güzel ağırladı. Ertesi gün toplantı önce Karadeniz ve Paul Lange Bey'in 1910'da bestelediği Donanma marşlarının bando tarafından icrası ve sonra bizzat Sayın Deniz Kuvvetleri Komutanımızın güzel bir konuşmasıyla açıldı. Karahanoğlu Amiral, bizlere deniz savaşının ne demek olduğunu hatırlattı, tarihten örnekler verdi ve bilhassa Çanakkale'deki "denizin düşman tarafından kullanılmasını red" konusunda Bahriyemizin pek az konuşulan başarılarını dile getirdi. Komutanımızı dinlerken, Cumhuriyetimizin temellerini atan o devler neslinin karada, havada ve denizde yarattıkları mucizeler gözümüzün önünden geçti. Daha sonra Komutan, Türkiye'de bu tür toplantıları sözümona teşrif eden "devlet büyükleri" nin çirkin bir âdet haline getirdikleri gibi çekip gitmedi, saygıyla dinleyenler arasındaki yerini aldı! İklimin, aslan yelesi üzerindeki etkisi Amerika’nın farklı bölgelerindeki hayvanat bahçelerinde yaşayan aslanları inceleyen bilim adamları, soğuk bölgelerde ha cazip hale getirmekte. Son sonuçlar aslanların sınıflandırılmasında bazı sorunlar yarattı. Mesela Afrika’daki aslanlar yelelerine göre 23 alt gruba ayrılıyordu, fakat bilim adamları şimdi bu sınıflandırmanın çok fazla olduğunu söylüyorlar. Nitekim bölgesel farklılıklar daha çok iklime bağlı. alınan ilk görüntü, daha önce bu bölgeden hiç fotoğraf alınmadığı için zaten başlı başına bir sansasyon. Burada da kuzey kutbundakilere benzer omurgalı yapılar var. Esa, önümüzdeki haftalarda sondayı daha alçak bir yörüngeye aktardığında, Venüs üzerindeki iklim fenomenleriyle ilgili ayrıntılı sonuçlar elde edilebilecek. 2005 yılında Rusların Baikonur uzay istasyonundan fırlatılan sonda 11 Nisan 2006 yılında nihayet hedefine ulaştı. Uydu ilk olarak Venüs atmosferindeki karmaşık dinamiği ve kimyasını inceleyecek. Atmosferin Güneş rüzgârları ve Venüs’teki güçlü sera etkisiyle hafifleşmesini sağlayan mekanizmalar da astronomların ilgi odağında. Venus Express misyonu karşılaştırmalı gezegen bilimi ilkesine göre gerçekleştirildiğinden, misyonla elde edilen veri SUNULAN TEBLİĞLERDEN Tarih toplantısının yelpazesi, deniz arkeolojisinden Kurtuluş Savaşımızda deniz kuvvetlerimizin oynadığı role kadar çok geniş bir açılım gösteriyordu. Toplantıyı Robert Kolej'den ağabeyim Cemal Pulak dünyanın en eski yaşayan gemisi olan Deniz Müzemizdeki muhteşem saltanat kayığının ("kadırga") ya Sultan III. Mehmet'e veya hatta büyük bir olasılıkla babası III. Murat'a ait olabileceğini belgeleyen şahane bir tebliğ ile açtı. Arkasından emekli Tümgeneral Sayın Cevat Ülkekul, Osmanlı ve Portekiz belgeleri ışığında Piri Reis'in nasıl haksızca Kanuni Sultan Süleyman tarafından katledilmiş olduğunu anlattı. Burada verilen tebliğlerin hepsini saymak bile olanaksız. Ben sadece benim için yepyeni bilgiler vermiş olanlara dokunmak istiyorum. Yard. Doç. Dr. Mustafa Daş, Çaka Bey'in yaşamını eldeki birincil kaynakları anlatarak sundu. Şehit olduğunu sandığım bu büyük adamın, kayınpederi Kılıç Arslan'ın eliyle pek alçakça öldürüldüğünü öğrendim. Prof. Dr. Erdoğan Merçil'in Büyük Selçuklu Devleti’ndeki deniz faaliyetini konu eden ve bu devletin hatta Umman'a kadar uzanmış olduğunu anlatan tebliğinde Türklerin ilk kez deniz savaşlarıyla tanışmalarını öğrendim. Toplantıda beni en çok mutlu eden olaylardan biri Hint Okyanusu tarihi üzerindeki çalışmalarını daha önce bildiğim Prof. Dr. Salih Özbaran'ı tanımak ve dinlemek oldu. Salih Hoca'nın tebliği bir kez daha Hint Okyanusunda Osmanlıların sırf coğrafya cehaletleri yüzünden nasıl asla bir varlık olamadıklarını gösterdi. yaşayan aslanların daha gür ve uzun, sıcak bölgelerde yaşayanların ise seyrek ve kısa yelelere sahip olduklarını görmüşler. Hatta bazı sıcak bölgelerde hiç yelesi olmayan aslanlar bile var. Araştırma çerçevesinde Ocak ayı hava sıcaklıklarının 20 derece kadar oynadığı 17 hayvanat bahçesinde 19 aslanın yelesi ölçülmüş. Buna göre yelenin gürlüğü hava sıcaklığına bağlı değişmekte ve soğuk bölgelerdeki aslanların yeleleri daha gür ve uzun. Sıcak bölgelerde yele hayvana fazla sıcaklık vermekte, ayrıca uzun yele parazit barındığı gibi dikenli çalılıklar arasında yürümeyi de zorlaştırmakta. Fakat uzun ve gür yele öte yandan aslanı çekici kılmakta, dolayısıyla da dişiler için da Venüs’ün üzerindeki bulutlar ilk kez bu kadar yakından görüntülendi MaxPlanck Güneş Sistemi Araştırmaları tarafından geliştirilen "Venus Monitoring Camera" (VMC), Venus Express sondasının yörüngeye yerleşmesinden iki gün sonra ilk fotoğrafları gönderdi. 200.000 km. uzaklıktan alınan fotoğraflarda ilk kez Venüs’ün güney kutbu üzerindeki bulut formasyonları görülmekte. Güney kutbundan lerle tüm güneş sisteminin gelişimi hakkında yeni bilgilerin edinilmesi umuluyor. Araştırmanın odağında komşu gezegenin niçin dünyamızdan farklı bir gelişim gösterdiği de var. Hazırlayan: Nilgün Özbaşaran Dede 998/5 6 Mayıs 2006 GELECEK YIL ULUSLARARASI İkinci günün kanımca en ilginç iki tebliği Murat Bardakçı Bey'in sunduğu "17. Yüzyılda Osmanlı Bahriye Birliklerindeki Askeri Âşık Musikisi Geleneği ve O Döneme Ait Elyazması Eserlerde Yer Alan Savaş ve Cengâverlik Şarkıları" adlı tebliğ ile meşhur kardiyoloğumuz Prof. Dr. Bingür Sönmez'in Sarıkamış Harekatında Donanma Hareketleri adlı bildirisiydi. Birincide üç küsur yüzyıldır seslendirilmemiş şarkıları dinledik (Sayın Bardakçı bulduklarını bir de icra ettirmiş!); ikincide ise Sarıkamış Faciasının Karadeniz'de başladığını ve sorumlunun gene Enver Paşa'nın havsalaya sığmayacak akılsızlığı olduğunu gördük. Her öğlen başka bir savaş gemimizde yenen yemekler ve her akşam ayrı bir konser ve zengin büfelerle enerji tazelenen toplantının tüm oturum ve fonksiyonlarında Donanma Komutanımız Oramiral Sayın Metin Ataç katılımcılarlaydı. Her çay arasında, her yemekte, Komutan katılanları dolaşarak intibalarını sordu, kendi intibalarını onlarla tartıştı ve toplantının uluslararası düzeye nasıl yükseltilebileceğini irdeledi. Konser ve akşam yemeklerinde komutanlarımızın her biri örnek birer modern hanımefendi olan eşleriyle tanışmak fırsatını da bulduk (pek çoğumuz da içimizden "darısı başkalarına" diye geçirmeden edemedik!) ve tekrar geleceğimize güven tazeledik. Toplantı 21 Nisan Cuma günü Donanma Komutanımız Oramiral Sayın Metin Ataç'ın güzel bir konuşmasıyla kapandı. Şimdi dört gözle Donanmamızın önümüzdeki sene bu sefer uluslararası düzeyde düzenleyeceği Harp Tarihi toplantısını bekliyoruz.