Katalog

FİZİKTEKNOLOJİ Devridaim makinesi nihayet üretildi mi?! Erke isimli Türk araştırma şirketinin Erke Dönergeci adındaki yakıt gerektirmeyen motor projesi ile yeniden gündeme taşınan devridaim makineleri, yüzyıllardır bilim dünyasının en tartışmalı konularından biri. Bir makinenin hiçbir girdi olmadan enerji üretebilmesi bilinen fizik yasalarına aykırı olmasına karşın insanlar böyle bir projeyi yaşama geçirme sevdasından bir türlü vazgeçmiyor. Son günlerde Türkiye’de Erke, Batı dünyasında Steorn isimli şirketler, dünyada tüm dengeleri değiştirme gücüne sahip olan bu makinelerin prototipini ürettiklerini duyurdular. Şimdi dünya kamuoyu bu projelerin dağ mı yoksa fare mi doğuracağını merakla bekliyor. CBT 1028/12 1 Aralık 2006 Yazının devamı arka sayfada CBT 1028/13 1 Aralık 2006 RKE Araştırmaları ve Mühendislik A.Ş’nin, 29 Ekim tarihinden bu yana "Bilimsel düşüncenin gücü" sloganıyla basında başlattığı merak kampanyası, 21 Kasım tarihinde düzenlediği tanıtım toplantısıyla da netlik kazanmadı. Basına benzin, yağ, güneş enerjisi, su vb. gibi girdi kullanmadan çalışan bir makine ürettiklerini açıklayan şirket yetkilileri, makinenin prototipini göstermedikleri gibi makinenin nasıl çalıştığı konusundaki sorulara da doyurucu yanıtlar vermedi. ERKE A.Ş.Yönetim Kurulu Danışmanı Emekli Tümgeneral A. Çetin Uğural’ın açıklamaları, buluşun çok gizli olarak yürütülen bilimsel çalışmaların bir sonucu olduğu ve makinenin maddenin atalet özelliSteorn’un teknolojisi ğinden faydalanarak iste"Enerjinin korunumu" yanilen güç ve sürati sağladığına ilişkin bilgilerle sısasına ters düşüyor. nırlı kaldı. Bunların dı"Enerji yaratılamaz, yok şında hiçbir açıklama edilemez, yalnızca şekil yapmayan Uğural, buluş değiştirir" şeklinde ifade için yurtiçi ve yurtdışı patent başvurularında buedilen bu yasa bugün evlunduklarını duyurdu. reni anlamakta kullandıHürriyet’ten Emin Çöğımız en temel ilkedir laşan’ın bu gizliliğin nedenleriyle ilgili sorusuna Uğural şu yanıtı veriyor: "Bu çalışmaları doğal olarak büyük bir gizlilik içinde sürdürüyoruz, çünkü sırların çalınıp taklit edilmesi en büyük tehlike….Sanayi casusluğu günümüzde en büyük tehlikelerden biridir." Dünya ve Türkiye bilim tarihi kendiliğinden enerji üreten makine projelerine hiç de yabancı değil. Ülkemizde devridaim makinesi olarak bilinen bu makineler, çeşitli dönemlerde gündeme gelmekle birlikte, bugüne dek bilim dünyasında kabul gören bir örneğine rastlanamadı. Erke’nin Dönergeç adlı makinesiyle ilgili haberlerin basında yer alması, daha önce icat edilmiş olduğu iddia edilen benzer makineleri de gündeme taşıdı. Elektronik Yüksek Mühendisi emekli Tümgeneral Özdemir Kandemir’in icat ettiği "Emişli Memiş" adı verilen süpürgesi, Denizlili fırıncı Fahri Akan’ın buluşu olan, kesintisiz ve bağımsız enerji üretebilen sistemi ve Bursalı oto elektrik ustası Ferhat Özpınar’ın yakıt gerektirmeyen kuvvet makinesi bunlardan yalnızca bir kaçı. Fakat bunların nasıl çalıştıklarını, iddia edilen verime sahip olup olmadığını da bilimsel olarak gösterilmiş veya test edilmiş değil. E İRLANDA’DA STEORN DENEYİMİ Dünya da devridaim makinelerine ilgi Türkiye’dekiyle boy ölçüşebilecek düzeyde. Kısa bir süre önce İrlanda merkezli teknoloji geliştirme şirketi Steorn, Erke’nin gazetelere verdiği ilanlara benzer şekilde Economist dergisine verdiği tam sayfalık ilanlarla sonsuz ve bedava enerji üreten bir teknoloji geliştirdiklerini duyurdu. George Bernard Shaw’un "Tüm büyük gerçekler ilk ortaya çıktığında saçmalık gibi gelir" özdeyişine yer verilen ilanlarda Steorn buluşunu şöyle tanıtıyordu: "Telefonlarınızı şarj etmek, arabanıza yakıt doldurmak gibi sorunlarla uğraşmayacağınız, sonsuz ve saf enerjiye sahip bir dünyada yaşadığınızı düşünün…. Biz, Steorn olarak bedava, temiz ve sürekli enerji üreten bir teknoloji geliştirdik. Teknolojimiz mühendisler ve bilim adamları tarafından bağımsız olarak –her zaman kapalı kapılar ardında, her zaman kamuoyuna duyurulmadan ve her zaman çalıştığı kanıtlanarak onaylandı….Teknolojimizi sınamaları için bilim adamlarını davet ediyoruz…Değerlendirme jürisine katılmak üzere en deneyimli ve en kuşkucu 12 kişi arıyoruz." İlginç nokta Erke ile Steorn’un aynı iddialarla ortaya çıkması. Storn ise Erke’den daha atik davranmış durumdu. STEORN’UN TEKNOLOJİSİ FİZİK YASALARINA AYKIRI Steorn teknolojisini şöyle tanıtıyor: "Bizim teknolojimiz bedava, temiz ve sabit enerji üretir. Bu, cep telefonunuzu şarj etmek veya otomobilinize yakıt takviyesi yapmak gibi zorunlulukları ortadan kaldıran çok önemli bir gelişmedir. Ayrıca enerji üretiminde sıfır emisyon gibi ulaşılması zor hedefler için de optimum bir çözümdür. Bir diğer önemli yararı enerjinin hiç bitmemesidir, çünkü teknolojinin kurulması ve uygulanması kolaydır." Steorn’un teknolojisi "Enerjinin korunumu" yasasına ters düşüyor. "Enerji yaratılamaz, yok edilemez, yalnızca şekil değiştirir" şeklinde ifade edilen bu yasa bugün evreni anlamakta kullandığımız en temel ilkedir. Steorn’in geliştirdiği teknolojiden beklentileri şunlar: 1) Teknolojinin performans katsayısı % 100’dan büyüktür (şirket buluşunun performans katsayısının % 400 olduğu iddiasında) 2) Teknolojinin çalışma şekli (enerjinin yaratıl Devridaim (Perpetual motion) makinesinin tanımı: Devridaim, bir nesnenin bir dış enerji kaynağı olmadan sonsuza kadar hareket etmesi anlamına gelir. Bu tanıma göre devridaim, söz konusu unsurun sürekli olarak enerjisinin en az %100 fazlasını üretmesidir. Makroskopik dünyada genel olarak devridaimin mümkün olmadığı düşünülür. Devridaim makineleri (Latincede perpetuum mobile) fizik kurallarını ihlal ederek yararlı enerji üreten varsayımsal makinelerdir. Halihazırda gerçek, işlerliği olan bir devridaim makinesi söz konusu değildir Devredaim makinesinin tarihi: Devridaim makinelerinin yazılı tarihine göre bu sınıfa giren ilk makine 8.Yüzyıl’da üretilmiştir. Devridaim makinelerinin üretilebileceğini savunanlar buluşlarını "bedava enerji" veya "birlikunity üzeri" isimleri altında tanımlarlar. Devridaim makinesinin ilk tanımlarından biri 1150 yılında Bhaskaracharya tarafından yapıldı. Bilim adamı devridaim makinesi olarak sonsuza dek dönen bir tekerleği tanımlıyordu. 1235 yılında Villard de Honnecourt da benzer bir makineyi 35 sayfalık el yazması bir kitapta ayrıntılarıyla açıklıyordu. 1775 yılında Paris’teki Kraliyet Bilimler Akademisi bir duyuru yayınlayarak akademinin devridaim ile ilgili projeleri bundan böyle kabul etmeyeceğini bildirdi. Johann Bessler (Orffyreus olarak da bilinir) 18.Yüzyılda bir dizi devridaim makinesi geliştirdiğini iddia etti. 19.Yüzyıl’da devridaim makinesini icat etmek bilim adamları için bir tutku haline gelmişti. Elektriğe dayalı pek çok makine geliştirildi, ancak hiçbiri beklentileri Perpedium Mobile’nin ilk örnekkarşılamadı. Bu bilim adamlarından biri de John Gamgee idi. Gamgee Zeromotor adını lerinden. Şu anda Norveç’in Enerji Merkezi’nde kurulu. verdiği bir devriadaim makinesi icat ettiğini sanıyordu. Son yıllarda Rube Goldberg veya Heath Robinson gibi sıra dışı bilim adamları bu ilk makineler üzerinde değişiklikler yaparak karmakarışık görünümlü cihazlar geliştirdiler. Bu tasarımlar ilk bakışta ve kağıt üzerinde çalışabilirmiş izlenimi uyandırmakla birlikte pek çoğunun gizli dış enerji kaynaklarından yararlandığı ortaya çıktı. Böylece bütün bu icatlar uygulama aşamasında "işe yaramaz" damgası yedi. Şimdi sırada Steorn var. ması) kendisini oluşturan parçaların bozulmasından türetilmez. 3) Tanımlanabilen çevresel bir enerji kaynağı yoktur (çevre sıcaklığının soğuması gibi) Bu beklentilerin toplamından Steorn’un ürettiği enerjinin bedava olduğu anlamı çıkıyor. Sonuçta bu teknoloji bugünkü evren anlayışımızı temelinden sarsıyor ve güvenilir üçüncü şahıslardan, bağımsız bir değerlendirme gerekiyor. 2005 yılında Steorn bağımsız bir değerlendirme sürecini başlatmak için çok sayıda akademik kuruma davetiye gönderdi. Bu kurumların çoğunluğu teknolojiye bir göz atmak zahmetinde bile bulunmadılar. Ancak bazıları ilgilendi. Sınama sürecini sonuna kadar götürmeye niyetli olanlar Steorn’un beklentilerini karşılıksız bırakmadılar. Ne var ki bu kurumların hiçbiri kamuoyuna bulgularını açıklamadı. 2006 yılının başlarında Steorn bilimsel topluluktan kamuoyunun duyacağı şekilde bir onay almaya karar verdi. Bu nedenle Economist dergisine ilan vererek bir anlamda bilim adamlarına meydan okudu. Şimdi 12 deneyimli fizikçinin oluşturduğu bir jüriden gerekli olan testi tanımlamalarını, kullanılacak test merkezini belirlemelerini, analizleri kontrol etmelerini ve sonuçları yayımlamalarını bekliyor. Onaylama sürecinin tamamlanmasından sonra Steorn enerji sektörü içindeki bir kuruluşa teknolojisinin üretimi için lisans vermeyi planlıyor. Ayrıca bu teknolojinin su ve elektrik altyapılarında kullanılması koşulu ile 3. Dünya Ülkelerine ücretsiz yararlandırmayı düşünüyor. den hiçbiri benimle konuşmaya yanaşmadı; hatta görüşmeyi bile kabul etmedi. Ayrıca Steorn’dan sistemin nasıl çalıştığına ilişkin bir şema istedim. Ancak şirket yetkilileri, avukatlarının knowhow hırsızlığına karşı önlem olarak uyguladıkları politikalar gereği bu isteğimi yerine getiremeyeceklerini söyledi. Hepsinden öte prototipi üreten Avrupalı ortak şirket de görüşme talebimi geri çevirdi." "The Economist’te çıkan ilanı izleyen günlerde 3.000 kişinin jüri adaylığı için başvuruda bulunduğunu belirten McCarthy, 12 kişinin seçilmesiyle sınama aşamasına geçileceğini söylüyor. Bu sınamanın bir hafta ile 10 yıl sürebileceğine dikkat çekiyor." "Kamuoyu test sonuçlarını beklerken ben de soğuk fizyon konusunda uzman saygın bilim adamı 79 yaşındaki Martin Fleischmann’a, Steorn projesi konusundaki düşüncelerini sordum. Konvansiyonel rilere hedef oluyor. Bu eleştirilen bazıları şöyle: “BU ADAMLAR DÜNYAYI DEĞİŞTİREBİLECEĞİNİ SANIYOR” 25 Ağustos 2006 tarihli Guardian gazetesinde yer alan "Bu Adamlar Dünyayı Değiştirebileceklerini Sanıyor" başlıklı makalesinde Steve Boggan, Steorn’un CEO’larından Sean McCarthy ve Richard Walshe ile yaptığı görüşmeden edindiği izlenimlerini şöyle aktarıyor: "Bu dinamik ve cana yakın iki iş adamı havadan, bedava, temiz ve sınırsız miktarda enerji üretebileceklerini ve fiziğin yasalarını yeniden yazdıklarını iddia ediyorlar. Bilim dünyasında kimsenin kendilerini ciddiye almaması üzerine Economist’e tam sayfa ilan veriyorlar (şirket yetkililerine göre ilan şirkete 75.000 sterline mal oluyor) ve bilim adamlarına çağrı yaparak ürünlerini değerlendirmesini ve sınamasını istiyorlar. "Steorn’un kuramına göre sabit mıknatıslar hareketli bir mıknatısa o şekilde etki ediyorlar ki ortaya sürekli olarak hareket üreten bir cihaz (perpetual motion generator) çıkıyor. Şirketin iddiasına göre burada önemli olan mıknatısların açılarının doğru ayarlanması. Bu jeneratörün, bilgisayar, su ısıtıcısı, cep telefonu veya bir oyuncak gibi elektrikli bir cihazın enerji gereksinimini sürekli olarak sağlayabileceğini ve bunu, bedava enerji ile yürüyen arabalar, enerji santraları ve su pompalama sistemlerinin takip edebileceğini düşünüyorlar." "Ancak enerji kaynağı konusundaki kuşkularım giderilmedi. McCarthy ve Walshe ürünlerinin bugüne dek 8 güvenilir akademisyen tarafından incelenip onaylandığını söyledi fakat bu saygın 8 kişi bir bilim adamı olduğunu söyleyen Fleischmann, varolan kuantum elektrodinamik paradigmasının yeterli olmadığını kabul ettiğini ancak manyetik alanların pozisyonlarının nasıl olup da enerji ürettiğini anlamakta zorlandığını belirtti." “BU BİR DOLANDIRICILIK ÖRNEĞİ” ABCNews’tan Jonathan Silverstein Steorn’un bedava enerji üreten makinesiyle ilgili günümüzün önde gelen kuramsal fizikçilerinden Dr. Michio Kaku’nun görüşlerine yer veriyor. Genel olarak bu projeyi dolandırıcılık olarak değerlendiren Dr. Kaku şöyle konuşuyor: "Bence bu tümüyle dolandırıcılık. Burada şöyle bir ironi bulunuyor: Steorn aslında telekart ve optik disklerdeki sahteciliği ortaya çıkartan teknolojiler konusunda uzmanlaşmış bir şirket. Şimdi kendileri sahtekârlık yapıyor. Bence yakıtsız enerji üreten makine iddiları tümüyle olanaksız, çünkü fizik yasalarını ihlal ediyor. Burada şirket son derece gelişmiş süper iletkenler veya lazerler kullanmıyor. Kullandıkları basit mıknatıslar. Bu ki PROJEYE KUŞKUYLA YAKLAŞANLAR Devridaim makinelerinin keşfi tarih boyunca kuşkuyla karşılandı. Çalışmalarını büyük bir gizlik içinde sürdüren Erke ve Steorn bu tavırlarıyla sanayi casusluğu gerekçesinin ardına sığınarak bu kuşkuları körüklüyorlar. Türk basınında Erke’nin Dönergeç"inin "Con Ahmet’in makinesi" olarak tanımlanması gibi, Steorn’un bedava enerji üreten makinesi İngiliz basınında alaycı ve acımasız eleşti FİZİKTEKNOLOJİ