Katalog

Cerrahi Bilimler Tartışma CERRAHİDE GELİŞMELERII Rıfat Yalın (*) 7 18 Eylul 2005'te Istanbul'dakı ' Ame ncan College of Surgeons' ın (Amerıkan Cerrahlar Kolejı) Turkıye Bolumunun toplantısında ana konulardan bırı "Meme kansenndekı yenı gelışmeler dı Phıladelp hıa Unıversıtesı Cerrahi Onkolojı bolumun den M.Morrow ve V. J. Jordan bu konularda kı yenı gelışmelerı aktardı 2124 Eylul 2005 tarıhınde yıne Istanbul'da VII Meme Hasta lıkları kongresınde, meme kanserının tanı ve tedavısındekı gelışmeler konuşuldu Meme Kanseri üzerine son bilgiler sıtu) tumorlerde belırlenecek stratejının ne olacagı konusundadır Sonuç olarak, ASen tınel lenf bezı bıyopsısı, aksıllanın degerlen dırılmesınde guvenılır ve rıskı duşuk bır yon temdır B Uzun surelı lokal kontrol saglama da başarı oranı yuksektır F M. Bernstam, sentınel lenf bezı bı yopsısının, deneyımlı kışıler tarafından yapıl dıgı zaman ancak % 5 yalancı negatıf sonuç verdığını, uygulanacak yontemın (boya mı, kolloıd mı') ne olacağının, teknık olarak boya veya kolloıd enjeksıyonunun tumor ıçıne mı, yoksa denaltı veya tumor çevresıne mı yapılması gerektığının tartışılan konular olduguna dıkkat çektı sonra % 50 90 arasında negatıf cerrahi sınır saglanmaktadır Eger cerrahi sınırda tumor gorulurse yenıden cerrahi eksızyon yapılmahdır S.O.S. Van Universitesi .£. çımden dünyaya şoyle bır çagrı yapI mak gelıyor 'S O S Burası Van AYuzuncu Yıl Unıversıtesı Bugun 15 Ekım 2005, Cumartesı Oglenden berı elektrıklerımız kesık Şu anda saat 18 00 Her hafta saatlerce elektnkler kesılıyor Malıye Bakanlıgı ek odenek talebımızı reddettıgı ıçın yakıt alınamadı Şu an ne jeneratorlerımız çalışıyor ve ne de kalorıferlerımız yanıyor Uşuyoruz Bu yetmezmış gıbı dun gece de rektorumuzu hapse attılar S O S SOS SOS ' Burada, Turkıye'nın en doğusundayız Eger AB'ye gırersek, Avrupa'nın da en doğusunda olacagız ve Yuzuncu Yıl Unıversıtesı de onun en dogudakı unıversıtesı olacak Ama halımız ne ya zık kı tam yukarıda anlatıldıgı gıbı Oysa Ataturk'un 68 yıl oncekı hayalını 1982'de geukmelı de olsa ger çekleştırdık Turkıye Cumhurıyeü'nın en onemlı projelerınden bırı olan Van Golu sahılının en guzel yerınde (1 Ka sım 1937 TBMM açış soylevınden) bır unıversıte açtık Adını da onun dogum yılı anısına Yuzuncu Yıl Unıversıtesı 1 koyduk Dahası, 21 yuzyıla çoktan gır*1 dığımız bu gunlerde 10 fakulte 19 yuksekokul, 3 enstıtu, 15 araştırma uy gulama merkezı, 60 bın kıtap kapasıte lı kutuphane, yaklaşık 1300 akademık personel, yaklaşık 1100 ıdan personel ve hepsınden onemlısı 12 bınden fazla ogrencı kapasıtesıyle buyuk bır unıver sıte halıne geldık Geldık de, elektrığı kesılıp duran, ek odenek verılmeyen ve rektoruyle uğraşılan bır unıversıte olmaktan kurtulamadık Dun gece rek toru çete oluşturmak ve ıhaleye fesat karıştırmak suçlamasıyla tutuklu yargı lanmak uzere hapse attılar Insan bu ne perhız?' demeden edemıyor Kendı nızı devlet mallarının peşkeş çekıldıgı kıran kırana ıhalelerde ya da mafyanın yargılandıgı mahkemelerde sanıyorsu nuz Ustelık aynı Van'da karakol basıp polıs dovenler sokakta dolaşıyor Dava konusu ıse Turkıye'nın ge lışmekte olan bolgelerınden bırınde her turlu teknık donanıma sahıp bır hastane ve tıp fakultesı ıçın yapılan 25 mılyon dolarlık anlaşmayla ılgılı Yu zuncu Yıl Unıversıtesı bu parayla Van'a çağdaş bır hastane ve tıp fakul tesı kurulması ıçın 1998'de gırışımlerde bulunmuş, çok mu? Orneğın sadece 2005 yılı kamyon satışlarında Van'da donen paranın mıktarı 300 mılyon doları buldu ve kımse bu paranın bır bolumuyle olsun unıversıteye bır bagış yapmayı duşunmedı Unıversıte yonetı mımız ıse son yıllarda yenı fakulte bı naları, laboratuvarlar, konferans merkezlerı ve lojmanlar kurmak, kutuphaneye yenı kıtaplar almak, mumkun ol duğu kadar çok oğrencıye burs ver mek ıçın çabalayıp duruyor Herhalde dıyorsunuz, rektor has tane ıhalesınde bırılerıne haraç verme 1 PROFİLAKTİK (KORUYUCU) MASTEKTOMİ B. A. Anderson, hormonal ve aıle oykusune, genetık mutasyonuna gore, meme kan serı gelışme rıskı yuksek olanlarda, rekonstruksıyonla bırlıkte veya olmaksızın koruyucu (profılaktık) mastektomı yapılabılır Aslın da tum kadınlar sağlıklı bır kıloyu koruyup, sıgaradan kaçınıp, tanısal olmayan ıyonıze radyosyondan uzak durup, duzenlı kontrol lerını yaptırarak meme kanseri rıskını en aza ındırebılırler Meme kanserınden korunmanın bır dığer yolu da oluşmasını onlemektır Bunun ıçın başlıca uç yol vardır a Kanser değışımıne uğrayabılecek hucrelerı degıştırmek (gen tedavısı), b Kanser değışımıne uğraması muhtemel hucrelerın bıyolojık davranışlarını değış tırmek (chemopreventıonılaç tedavısı), o Kansere degışebılecek konakçıdakı hucrelerı cerrahi olarak ortadan kaldırmak (cerrahi rısk azaltmak total mastektomı) Ikı taraflı koruyucu mastektomı ıle kanser gelışme rıskı % 90 ortadan kaldırılabılır, fakat ta mamen yok edılemez SENTİNEL (BEKÇİ) LENF BEZİ ÇIKARTILMASI: Uzun yıllar meme kanserının cerrahi tedavısınde, kanser bulunan memenın tama mı veya bır kısmı ıle bırlıkte, koltukaltı lenf bezlerının de çıkartılması (aksılla dıseksıyo nu) da standart bır yaklaşım olarak kabul edılmıştır Bu şekılde hem hastalıgın evresı (yayılımı), hem de cerrahi sonrası eklenecek tedavılerın planlanmasındd yol gosterıcı ola cağına ınanılmıştır Bununla beraber aksılla dıseksıyonunun kol ve omuz hareketlerınde kısıtlama kolda odem şışme ve uyuşukluk yapma gıbı yan etkılerıne rastlanmaktadır Son yıllarda gelıştırılen "sentınel (bek çı) lenf bezı bıyopsısı ıle memedekı tumor çevresıne mavı boya veya radyoaktıf kolloıd verılerek, bunların koltuk altında ulaştıgı ılk (sentınel bekçı) lenf bezını bulup, çıkartıp (hemen patolojık ıncelemesını yaparak) ak sılla dıseksıyonuna gerek olup, olmadıgını anlamak mumkun olmaktddır Eger lenfatık lerın ılk boyadıgı sentınel lenf bezınde tumor yoksa, dıger kısımlarında da bulunmamd ola sılıgı çok yuksektır Boylece gereksız aksılla dısekbiyonundan ve onun cerrahı komplıkas yonlanndan kaçınılmıs, olunmaktadır M. Morrovv yaptıkları çalışmalarda sentınel lenf bezının bulunma olasılıgının % 97 oranında oldugunu, sddece boya yontemı kulldiıılırsd % 14, sadece radyoaktıf kolloıd kullanılırsd % 2 3 oranında yetersu sonuç alındıgını bıldırdı Eger herıkı yontem bırlık te kullanılırsa bdşansızlık oranı % 1 2 ye duş mektedır Yalancı negatıflık oranı ıse % 4 0 110 arasında degısmektedır Bu yontemın komplıkasyon oranı da çok duşuk olup, % 7 0 seroma (sıvı toplanması) ve % 1 0 gıbı çok duşuk oranda yara enfeksıyonu ortaya çıkmaktddır Bugun ıçın sentınel lenf bezı bıyopsısı yapılmasını engelleyen başlıca neden ler, a Hastalıgın lokal olarak ılerı evrede olması, b Gebelık /emzırme halınde, c Daha onceden geçınlmış aksılla dıseksıyonu varlığında Gunumuzde sentınel lenf bezı bıyopsı sı ıle ılgılı en onemlı tartışmalar, Hastalıgın bırden fazla odaklı (multısentrık) olması, mammdrıa ınterna lenf bezlerıne metastaz olasılıgı (% 5'den azında), cerrahi oncesı hastanın kemoterapı alnıası ğerektıgınde (neoadjuvan tedavı) ve DCI (duktal karsınoma ın DERİ KORUYUCU MASTEKTOMİ: M Morrovv, 1981 yılından berı 'meme koruyucu" cerrahi yapılan hastalardakı tumor çapının daha kuçulduğunu, mammogra fi degerlendırmesının arttığını cerrahi sınır ların negatıf çıkma olasılıgının fazlalaştıgını, Tamoksıfen kullanımında da belırgın artma saptandığını belırttı Son yıllarda meme kanserının cerrahi tedavısındekı onemlı gelışmelerden bırısı de "Onkoplastık Mastektomı" (meme kıtlesının ENDOKRIN TEDAVI; J C. Jordan, meme kanseri nın tedavısınde endokrın tedavının yerı uzerınde durdu Tamoksıfen'ın 2 yıl ıçınde etkılı olmayıp, 5 yıl kullanımının çok yararlı oldu gunu belırttı 5 yıldan daha fazla kullanmanın ek bır yararının bulunmadıgını belırttı Tamoksıfen antıestrojenık etkısıyle nuksu ve dıger memede prımer kanser oluş masını dzaltmakta estrojenık etkısıyle de ko lesterol duzeyını duşurup, lomber vertabra ların (omurgaların) vogunlugunu korumak ta bunlara karşılık endometrıum (rahım ıç tabakası) kalınlaşmasına yol açmaktadır Tamoksıfen etkısını ancak estrojen re septoru (+) olanlarda gostermekte, menopoz oncesı endometrıum kanserını artırmazken, 50 yas. ustunde endometrıum kanserını artırmaktadır Gelıştırılen Raloxıfen ıse 6 0 1 0 0 mg /gunde, osteoporozısı ve kemık kırıklarını engellememektedır Uzerınde çok durulan "aromatoz ınhıbıtorlerı" ıse muhtemelen Tamoksıfenden daha etkılıdır Sadece menopoz sonrası ka dınlar ıçın onerjlmekte fakat osteoporoz potansıyel bır sorun olarak kalmaktadır Estrojen reseptoru () olan hastalarda COX2 ınhı bıtorlerıne gereksınım bulunmaktadır ProfDr, Marmara Umv Tıp Fak Genel Cerrahi ABD Istanbul emaıl, nfatyalınuPsuperonlme com çıkartılması) veya "Derı koruyucu mastektomı dır Bu yontemle meme dokusunun tama mı cıkartılırken derı korunmakta aynı anda veya geç donemde meme rekonstruksıyonu uygulanmaktadır Derı fleplerının kalınlıgı ve cerrahi sınırlar aynen saglanmakta total mastektomıden farklı olarak derı çıkartılma ınaktadır Lokal nuks oranı % 2 06 2 arasın da (ortalama % 5 0) olup, bu oran klasık mas tektomıden farklı degıldır Derı koruyucu mastektomıden sonra hemen rekonstruksı yon yapılması, kemoterapı yapılmasını engel lememektedır A. Şahin, "meme koruyucu cerrahi" yapılan hastalarda, cerrahi sınırların degerlen dırmesının patolojık onemı uzerınde durdu Yapılan pek çok araşürma, meme koruyucu cerrahi ıle total mastektomı yapılanlann ya şam surelerının aynı oldugunu gostermıştır Fakat tumorun çevresınden saglam meme dokusuyla tam olarak çıkartılması ve lokal kontrolun tam olarak saglanması gerekır Bu nedenle cerrahi sınırların degerlen dırmesı çok onemlıdır Çunku lokal nuks cerrahi sınır pozıtıf olanlarda negatıf olanla ra oranla çok daha fazladır Ilk eksızyondan 972/18 5 Kasım 2005