Katalog

haftalık bulmaca 12 3 4 5 6 7 8 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 Yaşlılarda ses değişimi Soru: Yaşlandıkça insanlann sesleri niçin değişir? Yanıt İnsanlann sesi erişkinlik ve yaşlılık dönemleri arasmda çok büyük değişim geçirir. Bunun nedeni larenks (hançere, gırtlak), solunum sistemi, ağız ve boğaz dokusundaki anatomik değişikliklerdir. Bu değişikliklerin bir kısmı kas atrofisi (organlann körelmesi), dokuların sertleşmesi ve zarlann kuruması sonucu ortaya çıkar. Aynca yüz kemiklerinin bu dönemde büyümeye devam ettiğine ilişkin kanıtlar söz konusu. Bu büyümenin boyutlan küçük olsa da etkili olduğu anlaşılıyor. Bütün bu fıziksel değişiklikler, ses tellerinin titreşimindeki dengesizliği artırarak, perde düzeyini değiştirerek ve konuşurken tek bir solukta alınan hava miktarını azaltarak sesimizin değişmesine yol açar. Yaşlanma, ayrıca sesin, ses tellerinden dudaklara doğru gidişi sırasmdaki yankılama şeklini değiştirir ve bu yankılama değişikliği ses kalitesini etkiler. Yaşa bağlı ses değişikliği kadın ve erkekte farklıdır. Erkeklerde bu değişiklik daha belirgindir. Erkeklerde konuşma perdesi genç erişkinlikten orta yaşa geçerken alçalır ve daha sonra orta yaş ile birlikte yükselir. 80'li yaşlarda bir erkeğin konuşma perdesi en yüksek noktaya ulaşır. Kadınlarda konuşma perdesi genç erişkinlikten orta yaşa kadar fazla değişmez. Menopoz döneminde ses perdesi biraz alçalır ve görece olarak yaşlılığa kadar sabit bir düzeyde kalır. Erkek ve kadınlarda yaşa bağlı olan ses ve konuşma değişikliklerinin arasmda, konuşma hızının azalması ve perde aralığının kısalması da sayılabilir. 10. Bir Amerikan haberleşme uydusu Patlayıcı bir madde Meslek. 11. Yeryuvarlığının ekvatora para1. Görecelilik kuramının kurucusu olan bilim adamı (resimdeki). 2. Değişmesi bir doğru ile gösterilebi lel iki dairesinden her biri, dönence Titanın simgesi Geminin, rüzgârın geldiği yöne döndürülmesi. len Hacim, oylum Akıl. 3. Bir kan grubu Küresel 12. Asya, Kuzey Afrika ve Avrupa'nın sıcak bölgele Ağzısıkı. 4. Yer yer uzunluğu değişen bir uzaklık ölçü birimi Avuç Akdeniz havzasında görülen çok rinde yetişen zehirli ve otsu bir bitki 9 mm çapınsıcak bir rüzgâr. 5. Bir Batı şiiri türii "... iştir kişi da, Jngiliz yapısı, hafif, kullanışı kolay bir tür makinin lafa bakılmaz / Şahsın görünür rütbei aklı ese neli tüfek. 13. Diploma Sınırlı bir yerle ilgili olan, rinde" (Ziya Paşa) Parola. 6. Asya'da bir çöl Bir yerel Sümer inanışında sağlık tanrıçası. 14. Afriülkeden kontenjan sisteminden ithal edilecek mal ka'da bir ırmak • Şekerkamışı ya da şekerpancarınların çeşitlerini ve miktarlarını gösteren liste • Kate dan elde edilen bir tür şeker Vietnam takviminde gori, zümre. 7. Amerikalıların karma düzenli bir ta yılbaşı. 15. Stronsiyumun sjmgesi Bir nota Kırgışıtla Ay'a gitme projesine verilen ad Atom numa zistan'da bir kent Cüzi, kısmi. 16. Okyanusya berası 85 olan, bizmutun alfa işınlarıyla bombardıma reket tanrısı İyi, güzel Amaç • "Babam ... Gezisinnı sonucu elde edilen yapay element Ceviz Kur de" (Emir Kusturica'nın bir fîlmi). 17. Beyaz mernaz, cin fikırli kimse. 8. Beylik "... rakamları" (Ro merdeki sert kısım Eski Mısır'da güneş tanrısı Cılız, zayıf, güçsüz. 18. Amerikan yapısı Cruise füzemalılardan kalma, sayıları göstermek için kullanılan işaretler) Sıvas'ın bir ilçesi Büyük fare. 9. II. Mah lerinin bir türü Bal. 19. Grönland'ın başkenti Yamut zamanında çıkarılmış, 25 gümüş kuruş değerin lan söyleme hastahğı. 20. Hava kirliliği Voleybolde altın para Posta kuruluşunun simgesi Müstah da, servis toplarında topun ağa çarparak rakip oyun kem yer Bir tiir eski Fransız halk dansı. 10. Fotoğ alanına düşmesi Maden kömürünün damıtılmasıyrafçılıkta, fılmlerin hizını ayarlamakta kullanılan bir la elde edilen, bileşiminde kömürden çok daha az numaralandırma sistemi Bir binicinin yabani at ya oranda uçucu madde bulunan katı yakıt. da öküz üzerinde durabilmesine 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 dayanan Amerikan oyunu Yelkenleri açmak ve tutmak için alt köşelerine bağlanan halat, zincir ve palangadan oluşan donanım Bin metrenin kısa yazılışt. 11. Sih dininin kurucusu Kalıtsal Başsağlığı dileme Arseniğin simgesi. 12. Erzurum ve çevresinde köy seyirlik oyunlannı düzenleyen ve yöneten kimselere verilen ad Hıristiyanların, İsa'nın d o ğum gününü kutladıkları yortu Filistin ülkesinin eski adı. 13. "Şeyh..." (Divan şiirinin ünlü bir şairi) Japon halk türkülerine verilen ad Radonun simgesi Bir cetvel türü Fay, çatlak. 14. Sayma, sayılma Eski Mısır inanışında baştann Orta Amerika'da bir ülke. 15. Karagöz oyununda çalınan tiz sesli kamış İspermeçet balinası Boynuzunun biri kırık hayvan. SOLDAN SAĞA Pişen yumurtanın katılaşması Soru: Pek çok madde ısıüldığı zaman erir. Ancak yumurta tavaya konduğunda sıvı halden kab hale geçer. Niçin? l.Yanıt Katı halden sıvı hale geçiş için mutlaka erime veya soğuma gerekmez. Bu, tavadaki yumurta ve plastiğin polimerizasyonu için de geçerlidir. Yumurtanın sansı ve albümini (yumurtanın beyazı) şeklini içindeki erimiş olarak bulunan yuvarlak şekilli proteinlerden alır. Proteinler yuvarlaktır, çünkü zincire benzer protein molekülieri kıvrılıp bükülerek top haline gelmiştir. Zincir üzerindeki, özel pozisyonlardaki elektrik yükleri proteinleri işlevlerine uygun bir biçimde tutar. Yuvarlakların dışındaki elektrik yükleri su moleküllerini çeker. Böylece diğer molekülieri iter ve kümelenmelerini önler. Toplar sürekli yapılar değildir ve elektrik yükleri proteinleri birbirine sıkıca bağlamaz. Bunları, örneğin ısıtarak şiddetli bir şekilde sarsarsanız, içlerindeki yükleri ortaya çıkartırlar. Bu sürece denatürasyon (doğal halinden uzaklaşma) denir. Çünkü değişikliğe uğramış proteinler biyolojik fonksiyonlanna uyumsuz hale gelmiştir. Komşu moleküllerdeki zıt yükler bu aşamada proteinlere yapışabilir. Böylece düğüm olmuş bir yumak gibi donup kalırlar. Ancak insanlann sindirim enzimleri bu düğümleri, denatüre olmuş proteinlerden daha kolay parçalar. 2.yanıt Buz gibi, katı haldeki bir maddeyi eritirseniz, moleküllerine enerji nakledersiniz. Dolayısıyla bunları katı halde tutan kimyasal bağlann kopmasına yardımcı olursunuz. Sıvı durumda, özgürce dolaşabilmelerine yetecek kadar enerjiye sahip olurlar, ancak bu enerji diğer moleküllerden tamamen kopup, gaz haline gelmelerine yetecek kadar değildir. Bir çiğ yumurtayı ısıttığınız zaman tamamen farklı bir süreç devreye gider. Yumurta suda yüzen tek tek proteinlerden oluşur. Bu proteinler, kimyasal bağlarla yuvarlak bir şekil alacak şekilde bükülerek bir araya gelmiş uzun zincirmoleküllerinden oluşur. Yumurta ısıtıldığı zaman bu bağlar kopar ve moleküller çözülür; diğer moleküllerle birleşir; suyu içinde hapsederek katı bir görünüm oluşturur. Yumurtayı biraz daha ısıtırsanız bağlantı miktarı artar ve suyu iyice azalarak lastiğe benzer bir görüntü ortaya çıkar. YUKARIDANAŞAĞIYA; 1. Ürdün'ün başkenti • İçinde bulunduğu hucre ya da organizmada özel bir etkisi olan, kuşaktan kuşağa ve hücreden hücreye geçen kalıümsal öğe. 2. Çeşitli palmiye yapraklarının saplarından elde edilen tekstil elyafı. 3. İkinci Osmanlı padişahı Libya'nın plaka işareti. 4. Küçük bir limon türü Din inancı. 5. Topuk siniri. 6. 16 Temnıuz 1945'te, atom bombasının ilk denendiği Yeni Meksika kenti "Kenzaburo..." (Nobel ödülü kazanan Japon yazar). 7. Cinsel içgüdünün belirtilerini gösteren yaşama gücünün bütünü • Çocuğun karşı cinsten ebeveynine karşı aşırı yakınlığıyla tanımlanan ünlü kompleks. 8. "Bayan"ın kısa yazılışı Sazın en kalın teli Aşkla ilgili, kösnül. 9. Beyin dalgalarının ölçülmesi yöntemi Gö'nen Çayı'nın ilkçağdaki adı Bir papağan türü. <feüD btll KIRKx5=SEKİZ olur mu? Komşumun, orta okulda yabancı dil dersi Almanca olan kızı Leyla, Almanca bir dergide yer alan aşağıdaki Sözmetik bulmacayı görünce bana geldi: "EINS'ın ve FÜNF'ün Türkçe'de "BİR" ve "BEŞ" demek olduğunu biliyorum; ama bu neyin nesi?" diye sordu. Sözmetik bulmacaların ne olduklarını anlattım ve bulmacayı beraber çözdük. Ertesi gün tekrar geldi: "Bir sözmetik bulmaca da ben yaptım" diyerek 5 tane 8'in 40 olduğunun tersi mantıkla kurduğu aşağıdaki toplama işlemini bana gösterdi. "SEKİZ"in iki katı 40 ile tam olarak bölünebiliyorsa KIRK kaç eder?" diye soruyordu. "Toplama mantığın ters 968/238 Ekim 2005 olmuş" dediğimde, "Ben 5 kere SEKİZ KIRK" demek istemiştim" dedi. 1) EINS + EINS+ EINS + EINS +EINS FÜNF 2) KIRK + KIRK +KIRK + KIRK + KIRK = SEKİZ Soru: Almanca bulmacadaki "FÜNF" ile Leyla'nın bulmacasındaki "KIRK"ın simgeledikleri sayılar kaçtır? Düzenleyen: Necah Büyükdura 966.sayıdaki "Boş Çuval" isimli bilmecenin yanıb: (MAŞA) 10 = 22343 (MAŞA) 16 5747 Bilmeceyi doğru çözen okuyuculanmız: Süleyman ÇevikerBodrum, Sebahattin BektaşSamsun, Ender Aktulgaİstanbul