Katalog

Değerli taşlar nmmnı Özel işlemlerden geçirerek pırıltılı bir safire dönüştürdüğünüz değersiz bir taş, uzmanlarını bile yanıltabilecek kadar gerçeğine benzeyebilir. r nkler doğal mıdır? Bu değerli taşlar gerçektir. Fakat sü'l beyazı taşlar ışıl işlemden geçlrllerek bu kadar ışıHılı olabilirler ı Bu pembe safir sarartma işleminden sonra çok nadir bulunan bu taş olan Padparadscha' dönüşmüş. A menkan Değerli Taş Ticareti Birliği'nde (AGTA) gorevli değerlı taş uzmanları, değersiz taşları işlemden geçirerek değerli taş görünümü kazandırmaya yönelik girişimlere karşı gözlerini dört açmış durumda. "Değerli taş piyasasında ilerı teknolojı ıçeren yöntemlerle sahte taşlar yapılıyor" diye konuşan Californıa Instıtute of Technology'den George Rossman, mınerallerdeki renkoluşumuna yol açan mekanizmaları inceleyerek sahte taşları gerçeklerinden ayırt etmeye çalışıyor. Sıradan bir taşı, değerini artırmak ıçın ozel işlemlerden geçirmek çok eskılere dayanıyor. 1240'larda Sri Lankalılar kırmızı rengin içindeki mavi toııları yok etmek için yakutu kömiir yatakları içine yerleştirerek ateşe verirlerdi. Ancak 1970'lerde geliştirilen yeni bir ısıl tşlem mavi safir piyasasmın altını iistüne getırdı. Safir bir korındon'dur (Bileşimi alumınyum oksit olan, cam parlaklığında, saydam ve turlu rerıklerde, elmastan sonra en sert olan mmeral, boksit). Bu korindonun içindeki alüminyum iyonlarının her biri altı oksijen iyonu ile çevrilidir. Bu da sonuç olarak sekiz düzlemli, üç boyutlu bir kafes oluşturur. .Saf korindon renksizdır, ancak kafesin ıçınde saflığı bozan minık lekeler, enerjı duzeyını altüst eder. Boylece ışığın belirli rak bir alüminyum oksittir, ancak renk bozukluğunu yaratan lekelerin dağılımı korindondaki gibi değildir. 19701ı yıllarda bırkaç sahtekâr geuda'yı 1500 derecenin (santigrat) üzerinde ısıttıkları zaman renk değiştirdiğini fark ettiler. Geuda'daki bu potansiyeli kimin keşfettiği konusunda fazla bir şey bilinmiyor. Ancak 1970'li yıllarda bir Taylandlı bir satıcı Srı Lanka'dan gelen geuda'yı ısıl ışleme tabı tutarak değerli taş olarak piyasalarda satmaya başladı. Değerli taş uzmanları bunun gerçek olmadığını 10 yıl sonra anladılar. Ancak o zamana kadar Korlndom derin mavlden kırmızıya uzanan spektrum üzerinde her mücevhercilerin kasası işlemden geçmiş taşlarla dolmuştu bile. Bu taşların değersiz olduhangl bir renk olablllr. Blrkaç lyon bu farkı yaratır. ğunu açıklamak tum sanayının ıflasına yol dalga boyları emilir. Sozgelimi ışık mavi safırin içinden açabilirdi. 0nun yerine uluslararası değerli taş yetkiligeçerken kristal görülebilen pek çok dalga boylarını leri bir orta yol buldular. Isıl işlemden geçmiş safirleri emer. Geride kalanlar taşa mavi rengini verır. yasal safir olarak ilan ettiler Bu arada ısıl ışlem konusunda da gerekli açıklamaları yaptılar. Sonuç olarak AGTA'da değerli taş uzmanı olarak gorev yapan bugun pıyasada bulunan tum mavi safırlerin yaşama Kenneth Scarratt, topraktan çıkartılan her mavi safırin çirkin bir geuda olarak başlamıştır. Bu arada değerli yanında yuzlerce çirkın, sut beyazı veya kahverengimtaş uzmanları piyasada iki çeşit taş işleme yöntemi busi "geuda"nın çıktığını söylüyor. Geuda, kimyasal olalunduğunu ve bunların arasında ancak bir uzmanın anRenk değiŞİkliği: Değerlı laşlar renklerını kristal kafesin içindeki az mıktarda lekelerden alır Bazı salıcılar reng layacağı kadar hassas bir düzeltmek için ısıl işlemden geçırır fark olduğuna dikkat çekiParlak mavi safir Çirkın sul beyazlığındakı geuda' yor. Bu işlemlerden biri yuBırbırıne yakın konumdakı tıtanyum ve Korindon krıstalınde saf rengı yaratacak 1500 derecenın uzennde karıda anlatılan ısıl işlem, didemır lyonları bıraraya gelerek eleklekeler ciogıu şekılde dağılmamıştır ısıtmak tıtanyumdıoksıt ğeri ise taşın içine yenı kımIron bağlantıları kurarlar bu da kırmi7i Taşın ızınde tıtanyumoksıt mıkroknstallerden lıtaryum yasalların tıufus ettırılmesıışığı emerek laşı maave dönuşlurur mıkrokrıştaller vardır lyonlarını dışarı çıkartır dir. Satıcılar yeni kimyasallaIsıyı sabıl luarak lyonlar rın taşa yedirilmesi yöntemikorindon kalesınırı ıçınde hareket ederler ve nin doğal taşlarla yapay taşalumınyum iyonlarının lar arasındakı çızgıyı bulanyerını alırlar dırdığına ınanıyor. Ne var kı Scarratt gıbı değerli taş uzmanları bile bu iki işlem arasındaki farkı ayırt etmekte zorlanıyor. 900/2419 Haziran 2004