Katalog

İlaç araştırmaları BİR İLAÇ DAHA PİYASADAN ÇEKİLDİ GüncelTm Dı Mustsfa Çetıner Yeni ilaçlar ne kadar güvenli? Ahmet Rasım Kuçukusta (*) Burıddiı bırkaç gun once rofecoxıb et ken maddelı ılaç, uretıu fırması Merck tara tından tum dunyada pıyasadan çekıldı Artııt (romdtızma) ve akut dgrı tedavısınde kulld nılan hu ılaç ulkemı/de Vıoxx, Ecox, Rdxtane Reox, Rok'nidx Ronıaryd ve Vıoret ısımlerı ıle ec/anelerde hdtılmdkta ıdı Dunyada 80'den fazla ulkede pıyasada olan Vıoxx 2003 yılında 2 5 mılyar dolarlık satış rakam larına ulaşmıştı ve ulkemi7de de çok satılan, popııler bır ılaç ıdı Rı/de hem doktorlar ve hem de hasta lar yenı çıkan ılaçlard çok meraklıdır Ozel lıkle de astım, dıyabet, hıpertansıyon gıbı bır omur boyu devam cdeıı hastalığı olanla rın pek çoğu yenı çıkacak 'mucıze bır ılaç' bekler dururlar Boyle, kronık yanı uzun surt devam eden bır hastalığı olan ınsdiıldrın bu beklentılerını hoş gorebılırız diııa ya doktorlara ne denıelı? YIÎNI ILACIN DAYANILMAZ CAZIBE SI Bır çok doktor da yenı çıkan ılaçları yazmaya bayılır Bunun çtşıtlı nedenlerı vardır Bazı doktorlar lıteraturu ve tıptakı gelışmelerı gerçekten de yakından, ınternet sayesınde gunu gunune ızlerler Yenı bır ılacın kısa ve u/ıın donemdekı etkılerını ve yan etkılerını, ben/erlerıne gore ustunluklerını ya da olumsu/luklarını fiyatını kısaca tum ozellıklerını ılaç daha pıyasaya çıkmadan bı lırler Başkalaıı ıçın 'yenı' olan bu ılaç, bu tur doktorlar ıçın yenı değıl, 'beklenen' bır ılaçtır Bazı doktorlar yerıı çıkdiı bır ıldcı, sadete firmanın yaptığı tdiııtım sayesınde ta nırlar Daha oncesınde boyle bır ılaç hakkın da hıçbır bılgılerı yoktur Bunlar, yenı ılacı yazmakla tıp lıteraturunu yakından ızledıklerını sanabılırler veya hastdlarına bu ızlenımı vermek usteyebılırler Yenı ılacı ydzmamayı meslektaşlarından gerı kalmak gıbı gorur Bazı doktorlar ıse, safıyane bır şekılde en yenı ılacın en ıyı veya en etkılı ılaç ol dugunu, yenı ılacı yazmakla gorevlerını en ıyı şekılde yaptıkldrını /anneder Hastaldr, o/ellıkle de kronık hastalığı oldiıldr, doktorları yenı bır ıldç yazmaya zorlayabılır Ilaç firmaları doktorları kendılerıne ozgu yontemlerle (') yenı ve de elbette çok pahalı ılaçlarını yazdırmada ınanılmaz bır becerıye sahıptırler Bunun 'acımasız bır becerı' olduğunu soyleyeyım, gerısını .sız anlayın HEM TEHL1KELI HEM PAHALI Ben bır çok ılacın yeterlı klınık tecru be kazanılmadan pıyasaya surulduğu mancındayım Çunku, şu geçtığımı/ yıllar ıçınde lıatırlddıgım en a/ınddiı 4 S ılaç pıyasaya çıktıktaıı kısa bureleı sonra lehlıkelı ve olunuul olabılen yan etkı lerı nedenıyle satıştan çekıldı Işte son ornek, Vıoxx Ben/erlerıne gore hem daha etkılı ve hem de yan etkılerı dahd a/ ıddıasıyld satı^a çıkan bu pahalı ılacın kalp kn/A ve lelç rıskını artırdıgı baptanınca acılen batışı durduruluverdı Bu araştırma nın ılaç pıyasada serbebt olarak satılmava başlamasınddn once yapılması gerekmez 1 mıydi * Bu durumda, bu ılaç yuzunden kalp krızı veya felç geçıren ya da yaşdmlarını yıtırenlerın hesabını kını verecek' Yenı çıkan bır ılacı kullanmakta hıç acclecı olmam Meslektaşlarımın Aaa Ah met Hoca, hala bu ılacı mı yazıyor, bunun yenısı çıkalı yıllar oldu' sozunu hemen her gun hdstalarımddn duyarıım Elımde ttkınlıgını de yan etkılerını de çok ıyı bıldıgım ta nıdıgım guvenılır bır ılaç varken, bır macera? ya atılmanın anlamı var mı Tabıı, yenı çıkan bır ılacın benzerlerıne gore daıma en azından bırkaç mıslı pahalı olduğunu da unutmamak gerekır HIÇ MI KULLANMAYALIM? Elbette yenı çıkan ılaçlara koru koru ne karşı degılım Bunların bazı habtaların yaşamlarını nasıl mucızevı bır şekılde değıştırebıldıgını, bır çok hastayı olumden dondurdugunu, ya da yaşarn kalıtesını artırdığını çok ıyı bılıyorum Bugun başarıyla kullaııdıgımız her ılaç da geçmışte yenı bır ılaçtı Yenı ılaçlarla ılgılı onerılerımı şu şekılde ozetleyebılmm Ulkemızde ılk kez kullanıldcdk bır ıldç pıydsada serbestçe satılmadan once, mutlaka, ozel olarak gorevlendırılmış cıddı çalışma gruplan tarafından klınık olarak denenmelıdır (Cıddı çalışma grubu ılaç fırmasından hıçbır beklentısı olmayan doktorlarddn oluşur) Ilaç verılecek hastalara, bunun yenı ve henuz denenmekte olan bır ılaç olduğu açık bır şekılde anlatılarak yazılı ızınlerı alınmalı ve bu hastalar araştırma bıttıkten sonra da belırlı bır sure tıbbı takıp altında olmalıdır Çalışmaya alınan hastalara, kullanıldn ıldçld ılgılı ortaya çıkabılecek sağlık problemlerıne karşı omur boyu sağlık sıgortası yaptırılmalı Yenı ılaç, bu araştırmalar sonlanmadan uzmanı doktor tarafından bıle yazılma malı Yenı çıkan bır ılaç, belırlı bır sure, ba7i sınır sıstemı ılaçlarında olduğu gıbı, sadete o/el reçetelerle satılabılmelı Her dok tor, aıiLdk uzmanlık alanı ıçıne gıren yenı ılaçları yazabılmelı (*) Prof Dr ahmetrasımkC<*rnynet com 917/15 1 6 Ekim 2004 Her gun ABD televızyonlarında Submy lasl lood restoranlaı zıncırmın rakıbı Mc Donalds ın hamburgerlerını kotuleyen onların ne kadar yuksek kalorı ıçeren ve sağlıksız yıyecekler olduğunu anlatan reklamları gosterılıyor Yıne ABD de sağlık alanındakı bazı kamu ınternet sıtelen açılışsayfalarına sağlıgınızıçınıp at layın 'gıbı uyarıcı meiajlarkoyuyorlar Phıladelphıa dakı kamu kuruluşlarından ba zıları çalışanlarına gıınun belırlı saatlerınde topluca fızık egzersızler yaptırıyorlar Ingılız Tabıplerı Bırlığı "fastfood" beslenme alışkanlıgına karşı mucadele etmek ıçın ukul oncesı ve okul çağı çocuklara yonelık olarak ulke ^pında bır kam panyaya yurutuyor Yanı batı toplumlan, kolesterol yukseklığının hareketsızlığın ve uygımuz bNenmenın kalp sağlığını en çok tehdıt eden bır çeşıt "salgın has talık olduğunu çoktan anlamış durumdalar Bu rısk faktorlerınden bırı olan kolesterol yukseklığının onlenmesı ıçın ızlenecekyollann belırlenmesınde bır çok onemlı kurum cıddı çalışmalar yurutuyor Bu kurumlardan en onemlısı ABD dekı Natıonal Cholesterol Educatıon Prooram, Adult Traınıng Panel (NCEPATP) dır Avrupa da benzer ışlevı Avrupa Kardıyo loji Derneğı ustlenmıştır Marmara Unıversıtesı Tıp Fakultesı Iç Hastalıkları Anabılım Dalı Ögretım Uyelerınden Doçent Dr Alı Serdar Fak Turk Kardıyoloji Dernegının de Lıpıt Araştırma Grubu" olarak benzer çalışmalar yaptıgına ışarel edıyor Bu grupların raporları tedavı yaklaşımlarının belırlenmesınde LDL kolesterol duzeyının krıtık olduğunu gostermektedır Yapılan çalışmalar kalp hastalığı rıskı açısından ?n guvenlı I DI kolesterol duzeyının 100 mg/dl altı olduğunu ortaya koymaktadır Ancak esas olarak kolesterol duzeyının dığer rısk laktorlerı ıle bırlıkte değerlendırılmesı gereklıdır Yanı kışının taşıdığı rısk ne kadar yuksek ıse hedeflenen LDL kolesterol duzeyı de o kadar duşuk olmalı ve kolesterol duşurucu tedavıde de o derece tıtız davranılmalıdır Kolesterol yukseklığıne pratık yaklaşımda uç temel aşama vardır Bu aşamalardan ılkı kışının kolesterol profılını çıkartmak ıkıncısı kalp hastalığı yonunden taşıdığı rısklerı belırlemek ve sonuncusu da rısk grubu ve LDL kolesterol duzeyıne gore tedavı yaklaşımını oluşturmaktır Doçent Dr Alı Serdar Fak LDL kolesterol yukseklığı dışındakı dığer rısk laktorlerının varlıgı ve sayısının bılınmesının bu değerlendırmede krıtık rol oynadığını belırtıyor Bu rısk taktorlerı 1 Sıgara kullanımı 2 Yuksek tansıyon (kan basıncının 140/90 mmHg dan yuksek olması veya tansıyon ılacı kullanıyor olmak) 3 Duşuk HDL kolesterol duzeyı (HDL ıyı kolesterol olarak bılınır ve yuksek olması kalp hastalığı rıskını azaltıcı etkı gosterır HDL kolesterol 60 mg/dl ustu ıse toplam rısk faktorlerınden bırının eksıltılmesı gereklıdır) 4 Aılede erken kalp hastalığı varlığı (bırıncı derece akraba erkeklerde 55 kadınlarda ıse 65yaşından önce ortaya çıkmış kalp hastalığı) 5 Yaş (erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaş ustu) v Eğer kışının rısk laktoru sayısı 01 ıse LDL kolesterolun 160 mg/dL rısk taktoru ıkıden fazla ıse 130 mg/dL altında tutulması gereklıdır Kışıde bılınen onem lı bır kalp hastalığı da varsa LDL kolesterol duzeyı 100 mg/dL altına duşurulmelıdır Yuksek kolesterol tedavısının temelı sporyapmayı ozendırme dengelı beslenme, sıgara kullanımının onlenmesı gıbı yaşam tarzı degışıklıklerı ve ılaç tedavısıdır Gerçekten de kalp hastalığı rıskı açısından yukarıda anılan faktorler ıçınde a ıle oykusu ve yaş dışındakı ler aslında "değıştınlebılır' rısk faktorlerıdır vebunla ra aşırı kılo hareketsız yaşam ve şeker hastalıgını da eklemek gerekır Turk Kardıyolop Derneğının yaptıgı çalışmalar neyazıkkı fazla kılolu spor yapmayı sevmeyen ve koruyucu kolesterol olarak bılınen HDL kolesterol duzeyı duşuk bır toplum olduğumuzu ortaya koymaktadır Açıkça görulmektedır kı, ülkemızde yapıldığı gıbı para kazanmaktan başka amacı olmayan "checktıp"promosyonları ıle lıpıtprofılının belırlenmesıyeterlı de ğıldır Insanlarımızı bılgılendırecek ve değıştınlebılır rısk faktörlennın ortadan kal dırılmasını saglayacak doğru sağlık polıtıkalarının uretılmesı artık kaçınılmaz gorıın mektedır cetıner m@superonlıne com Kalp Hastalıklarının Önlenmesinde Değiştirilebilinr Bir Risk Faktörü: Yüksek Kolestrol... GÜVENLİ RAKAM 100'ÜNALTI YAŞAMTARZIDEĞİŞMELİ