Katalog

FERMİ'NİN TARİHİ YANILGISI 1940 Martın Kamen ve Sam Ruben tarbon 14'u teşhıs ettıler Bu element daha >onra eskı eserlerın yaşının tespıtınde <ullanılmaya başlandı 4 genç Fransız 17 000 yıllık Lascaux mağara çızımlerını keşfettı 1941 Penısılın ılk kez adeleye zerkedılebılır antıbıyotık olarak kullanılma/a başlandı Lyle D Coodhue ılk aeresol kutusunu tasarladı Bu kutu daha sonra nocek olduruculer ıçın kullanılmaya başlandı 1942 Enrıco Fermı'nın çalışma arkadaşları ılk kontrollu nukleer zıncır reaksıyonunu oluşturdu |ohn Atanasoff ve Clıfford Berry ılk bılgısayarı gelıştırdı 1943 Colossus adı verılen ılk elektronık dijıtal bılgısayar Almanya'nın savaş şıfrelerını çozumlemekte kullanıldı JacquesYves Cousteau ve Emıle Cagnan ılk Aqualung (sualtında kullanılan oksijen tupu) veya skubayı ıcat ettıler 1944 Oskar Morgenstern ve |ohn von Neumann matematıktekı oyun teorısını gelıştırdıler Alfred Blalock, "mavı bebek" uzerınde ılk kalp operasyonunu ger çekleştırdı Lazlo Bıro ılk tukenmez kalemı urettı Notron bombardırridnının çeşıtlı elementier uzenndekı etkılermı ınceleyen Enrico Fermi yenı bır element yarattıgını sanıyordu Kendısme 1938 yüında Stockholm'de Nobel odulu verüdı Faşızmden korkan Fermı ulkesıne donmeyerek torenden sonra ABD'ye yerleştı Bu arada Nazı'le rın notron bombardımanı çalışmalannı yu ruten bır dıger fızıkçı Lise Meitner Fer mı nın yenı bır element yaratmadıgını ashnda çok buyuk bır yanılgı ıçınde oldugunu one surdu Ancak Fermı bümeyerek çok buyuk bır bılımsel gelışmeye ımza atmış oluyordu Fermı aslında atomu parçalamayı başarmışü Fermı bundan sonıa Danımar kalı üzıkçı Niels Bohr ıle bırlıkte bu dızı nukleer fızyon deneyı gerçekleşurdı 2 Aralık 1942 tarıhınde bu gehşme ılk nukleer zıncırleme reaksıyona yol açarak atom çagının başlamasına neden oldu Bırkaç yıl sonra 16 Temmuz 1945'te ılk atom bombası New Memco'dakı TVınıty test sahasında pat laüldı DENİZALTI ARAŞTIRMALARI 1825 yılında tngılız dalgıç William James skuba denılen denızaltında soluk almayı saglayan tupu gelıştırmıştı Ancak skubalar 1943 yılına dek sınırlı bır şeküde kullanılabılıyordu Bu tanhte Fransız Jacques Yves Cousteau ve muhendıs Emile Gagnan soluk dlmdığı zaman açılan regulatoru gelıştırdı Bunu bır hortuma hortumun ucunu da agıza gıren parçaya bagladüar Aqualung denılen bu donanım, ınsanoglunun denızal ünı keşfetmesınde buyuk kolaylık sağladı 1945 ABD'de ıçme suları, dış çurumelerını onlemek ıçın florıd ıle ışlemden geçtı Ilk atom bombası New Mexıco'da patlatıldı Bır ay sonra Nagazakı ve Hıroşımaya atılan bombalar 100 000 kışının olumune yol açtı 1946 J Presper Eckert ve |ohn VVMauchley ılk genel amaçlı bılgısayarı yarattılar Adına ENIAC denılen bılgısayar mermı yollarının hesaplanmasında kullanıldı I CANLI AŞILAR Sıradan mıkroskoplar altında saptanamayan vıruslerle savaşım 1942 yılına kadar çok zordu Bu tanhte BelçıkalıAmerıkalı sıstolog Albert Claude elektron mıkroskobunu gelıştırınce enfeksıyonlarla savaşım kolaylaştı Bu buluş Amerıkalı tıp araştırmacısı Jonas Salk'ın çocuk felcı vırusunun etkın olmayan bır turunu gelıştırmesıne yol açtı Bu vırus hastalıga neden olmadan yalnızca antıkor uretımını sağlıyordu Salk, vırusun zararsız oldugundan o denlı emındı kı hem kendını hem de çocuklannı aşıladı Aşı 1955 yılında buyuk talep patlaması yaşadı 1960 yılında PolonyalıAmerıkalı doktor Albert Bruce Sabin, Salk'a gıderek canlı çocuk felcı vırusu gehşürdıgını bıldırdı Aşıyı once kendı uzerınde deneyen Sabın tıp tarıhının en fazla kullanılan aşısını gelışurmış oluyordu O donemlerde yalnızca ABD'de 20 000 çocuk felcı vakası tespıt edılırken, bugun bu rakam tek haneh rakamlara duştu 1947 VVıllıam B Shockley, VValter H Brattaın ve |ohn Bardeen transıstoru ıcat ettı Cenç bır bedevı bır mağarada Olu Denız Parşomen'lerını buldu Coodyear Amerıkan otomobıl pıyasasına "tubeless" lastıklerı çıkarttı. Chuck Yeager X1 uçağı ıle ses barıyerını aştı Mıkrodalga fırını Amerıkan mutfağına gırdı 1948 Peter Coldmark, uzunçalar plağı ıcat ettı Ceorge Gamovv, Ralph Alpher ve Robert Herman evrenın doğuşunu "Bıg Bang" ıle açıkladılar Edvvın Land "ınstant" fotoğrafı gelıştırdı 1949 Ilk atom saatı kullanıma sunuldu RCA renkli televizyon tüpünü gelıştırdı 1950 Dıners Club kartı alışverışlerde ılk uluslararası kredı kartı olarak kullanılmaya başlandı 1951 Kanser araştırmalarında ılk kez "hela hucresı" açığa çıkartıldı DİJİTAL AYDINLIK Programlanabüır bılgısayar fıkrı ük once unlu Ingılız matematıkçı Alan Turingın hayal gucunu susleyen bır aynntıydı 1937 yılında matemaügın kapa lı sıstemı ıçınde çozulemeyen problemlerı tespıt etme çabası ıçınde olan Alan 1\ınng, sonsuz sayıda venyı ışlemden geçırebılen bır cıhaz gelıştomeyı duşunuyordu Tunng'ın makınesı hıçbır zaman gerçek olmadı ancak modern bılgısayarın temelı boylece atılmış oldu 2 Dunya Savaşı sırasında Tlunng ve çalışma arkadaşları Nazı'lerın şıfrelerını çozebüecek guçte elektlonık bır makıne yaratmaya çalıştılar Bu proje o denlı gızlı tutuluyordu kı ancak 1954 yılında Uırıng'ın olumunden sonra açıga çıku Savaş Elektronık Numerık In tegrator ve Komputer (ENIAC) adı verılen cıhazın gelıştırılme çabalarını korukluyor du Bugun pek çok bıhm adamı oda buyuklugunde devasa bır hesap makınesı olan ENIAC'ın ılk bılgısayar oldugu kanısında Bazı büım adamlan ıse ük bügısaydnn Iowa State Unıversıtesı'den fızıkçı John Atanasoff ve Clifford Berry nın bu tarıh ten uç yıl once gelıstııdıklerı hesap makı nesı oldugunu ılerı suruyor Bu makıne 8 hanelı rakamlan ışlemden geçırıp kompleks cebır problemlerının çozebüıyordu ENIAC'dan farklı olarak AtanasoffBerry bügısayan programlanamıyoıdu 670/13 1952 3 boyutlu fılmler ozel gozluklerle ızlenmeye başlandı Ceorge jorgenson bır cınsıyet değışıklığı operasyonu ıle Chrıstıne )orgenson olarak yaşamını surdurmeye başladı |onas Salk çocuk felcıne karşı olu vırus aşısını gelıştırdı Ilk hıdro|en bombası Pasıfık'te Enıwetok Mercanadası'nda patlatıldı 1953 Alfred C Kınsey Amerıkan kadınlarının cınsel davranışları uzerıne bır rapor yayınladı Bır kalpakcığer makınesı ınsanlar uzerınde başarıyla denendı James VVatson ve Francıs Cnck DNA'nın çıfte sarmal oluşturduğunu ortaya çıkarttı Edmund Hıllary ve Tenzıng Norgay Everest Dağı'nın zırvesıne tırmandılar 1954 Ilk başarılı bobrek naklı ameliyatı gerçekleştirildı Amerıkan Denız Kuvvetlerı nukleer yakıtlı denızaltıyı hız mete soktu 1955 Procter & Gamble, Crest adını verdığı, yararı klınık olarak saptanmış ılk florıdlı dış macununu pıyasaya çıkarttı 1956 1930'da varlığı saptanan nolrınolar ılk kez ızlenebıldı Ilk pratık vıdeoteyp kaydedıcısı gelıştırıldı MODEL BİLİM ADAMI 1900 lu yülarda Gregor Mendelın soyaçekım yasalan büım adamlarının ügısını çeken bır konuydu Yuzyüın ortalarında bıyokunyacüar genetıgın temel yapı taşlannı ortaya çıkarttüar DNA'lar 19b 1 yüında Amerıkalı kımyacı Linus Pauling tum zamanını DNA lann yapısını ıncelemeye ayırdı Cambndge Unıversıtesı'nden bıyokımyacı James Watson ve genetıkçı Francis Crick Paulıng'ın DNA nın kımyasal baglama tezınden yola çıkarak DNA nm yapısını buyuk olçude netlıge kavuşturdular Bu arada Kıngs Collegeden bıyofızıkçı Maurice Wilkin> ve kımyacı Rosalind Franklln Xışıru dagıtma yontemıyle DNA'nın net goruntulerını elde erüler 1953 yüında Crıck ve VVatson tek sayfalık bır büdırı yayınlayarak DNA'nın son şeklını kamuoyuna sun dular Bu şekıl bugun DNA nın herkes tarafından büınen çıfte sarmalından oluşuyordu 1957 IBM ılk programlama dılı, FORTRAN'ı gelıştırdı Albert Bruce Sabın canlı çocuk felcı aşısını gelıştırdı Sputnık 1 Sovyetler Bırlığı tarafından uzaya fırlatıldı Boylece uzay yarışı başlamış oldu 1958 |ames Van Allen, Dunya'nın çevresındekı Van Allen radyasyon çemberını keşfettı Ikı Amerıkalı fızıkçı nasıl la/er yapılacağını açıkladılar 1959 Bılgısayarlarda ufak bır sılıkon parçasında çok kısımlı elektronık devre çağı bajladı