Katalog

Bir Sayı Tut Malcolm E. Lines Çevlri: Nermin Ank TÜBİTAK Popüler Bilim Kitaplan Mesleki bilim dergilerimn zor diliyle ve arüaümıyle yazümış makaleleri ve konuları, meraklı ama uzman olmayan ve öğrenmek ısteyen yurttaşlara iletrnenin öneminı kavrayan bilim ınsanları, bu yolda saygıdeger çabalar göstermışlerdır. Bir Sayı Tut'un yazarı M.Lines da bu insanlardan biri. Kendı alanı olan matematikte ilgilendiği konuyu "normal ölçude zekası olan ilgi duyan, sıradan kişilere de aktarabilmenin"denemesinı yapıyor bu kıtapta. Yazar kıtabında, sayıların özellikleriyle degil, ama dogası ıle, doga üe olan ılişkı ve etküeşımleri üzerınde duruyor. Ama sayıları ilişküendirdigi konular, hemen hernerı günlük olaylarla çok yakından üışkılı. Aldıgı örnekler arasında dolu fırtmaları, taksiler, teras dekorasyonlan, çam kozalakları, bisiklet fabrikalan... da var. Diger konuları gizli şifreler, ulusal guvenlik, simetri ve atom fizigi, meteorolojı, uzaym bükülmesı, bügi agı sıstemlerı gibi, bılımin ügılendigi dogada örnekleri bol sayıda görülen temel konulan kapsıyor. Ancak yazar bu konuları da yine herkesın ızleyebilecegi bir çabayla okura iletrne ugraşısı içinde. Diyor kı "Bu kitapta anlaulan her oyku, sayıyı iş yaparken veya oyun sırasında betımlese de, çogu kez çok önemli sonuçlan olan, çok derin matemalıksel kavramlar içeren problemler hakkmda bir kavrayışa yol açmaktadır. Bunların bir çogu gelışmesı yuzyıliar alan fıkırleri ızliyor, diger bazılan çok yakm donemlerde ortaya çrkmışlardır. Bazıları artık tam olarak çözülmuşler, diger bazıları gelışimlerinin henüz başlangıcındadırlar. Bazıları gizlerinı açıklamak içın gunumuzun erı guçlu "sayı ogutucu" bilgisayarlarına gerek duymuşlar, bazılan da kuramsal düşüncenin esınli bir anında teslım olmuşlaıdır." Kıtapta bölum başlıklan: Fıbonacci Ailesi ve dostları; Dolu tanesı sayüanyla inip çıkma; Yalanlar, kahrolası yalanlar ve istatistik; En kusursuz kareı Oklid'in beşincı sındekı sorun; Saat sayıları; Kriptagrafi: Gizli yazışma sanatı; Sayılar ve ulusal guvenlik; Dort renk yeterü mi?; Cetveller, orninolar ve profesor Golornp, NP problemi nedir?; Bir teneke kutu içinde kaç top sallayabilirsınız?; Ara altmda olan genç erkeklerın ışsız kalma olasılıgı, zekâ derecesı ortalamanın uzermde olan erkeklere gore daha yuksek, Aynı şekilde 10 düzeyi düşük olan kadınlarda evlilik dışı hamılelik oranmın, zekâ düzeyi ortalamanın üzerindekı kadınlarla karşılaştınldığında daha fazla oldugu gözlenıyor. Yaklaşık olarak 75 puanlık bir 10 derecesı çagdaş yaşamın belki de en önemli geçiş noktası. Bu düzeyde, kişinın ilkoğretimde başarüı olma şansı 5050; ayrıca hayatta sosyal bir destek olmadan ayakta kalabümesi için uzun bir sure geçmesi gerekiyor. Ortalama 10 düzeyinin altında kalan kışiler ve ailelerin sosyal patolojık vakalarla karşılaşma olasüıgı, zekâ düzeyi çok duşük olanlarda ise yaşamlarını tehlıkeye sokma riskı artıyor. Ote yandan, 10 derecesı çok yüksek olanlar entelektüel birıkımlerınden yararlanabilecek kışiliğe ya da şansa sahıp olmasalar bıle postendüstriyel enformasyon çagında sosyoekonomik başanyı yakalayıp yakalayamamak onların elınde olan bir şey. boyutlar; Kaosa giden yol; Süper matematik ve canavar. Ek okumalar. 27 sayfa Çevre Hukuku Kaışılaştırmalı inceleme Nükhet Turgut, Savaş Yayınevi AÜ Hukuk Fakültesi Çevre Hukuku bölümü ögretim üyesi Doç. Dr. Nukhet Turgut, hem çev recı hem de hukukçu olarak, günümuzün dünyasınrn en önemli konu ve sorunlanndan biri olan ve artık uluslararası ve yerel hukuklarm gündemınin de aynlmaz bir parçası haline gelmiş olan önemli bir konuyu ele alıyor. Çevre hukuku, dünyamızın ve yaşadığrmız çevrenın, ınsanlan ve tüm diger carüüarı tehdit eden kirlenme ve yokolma özelligiyle ve boyutlarıyla tamamen yeni bir konu olarak hukukta yerini almıstır. Turgut, uluslararası ve ileri ulkelerin çevre hukuku duzenlemelerını araştırarak ve karşüaştırmalar yaparak, çevre sorununu derınlemesine inceliyor. Turgut şöyle diyor: "Sorunun politik, ekonomik, felsefi ve teknik boyutlarını degışik derecelerde bünye srnde harmanlayacak şekilde çevre hukuk adı altında yeni bir hukuk dalı ortaya çıkmıştır... Amaç, bütün genış bir bakış açısı çerçevesinde, çevre sorunsalının ne oldugunu, neden ileri ğeldiginı, boyutlarının nerelere kadar uzandıgmı ortaya.koyarak, gunumuzde gelinen asamada hukukun bu sorunsalın çozume kavuşturulmasında ne ölçüde etkili olabildigini.. açıga çıkarmaktır." Yazar, kapsamlı çalışmasrnın çevrecüik, çevre hakkı, katüım ve kırleten öder gıbı konulann yenıden ve yeni gelişmeler de dıkkate alınarak gözden geçirdıgini ve degerlendirdigini belirtmektedir. Bir çok ozgun düşüncenin ve çozurnlerin de one sürüldügu Çevre Hukuku, önemli bir boşluğu dolduruyor ve bütün çevre ve doga severlere güçlü bir kaynak oluşturuyor. Kitabın ana başlıkları:Çevre hukukunun temelleri; Çevre hukukunun konusu, kapsamı, içerigı. amacı ve nitelıkleri; Çevrenm korunmasmda temel kavramlar; Çevre hakkı; Sürdürülebüır kalkınma; Çevre hukukunun temel ilkeleri;Kirleten oder ükesı; Katüım ükesı; Ihtiyat ilkesi; Çevresel bozulmanın önlenmesi ve kirlılüc kontrolü; Çevresel etki degerlendirümesi; Sorumlu luk; Hukukı sorumluluk; Cezaı sorumluluk.. 40 sayfa; Dagıtım: 0312 434 35 97; faks; 431 95 69 Genel zekâ faktörü Baştarafı 5. sayfada masına rağmen zekâ testlerini eleştirenler bunları yeterli bulmuyorlar. "g" faktörune kuşkuyla yaklaşanlar bu tur global bir kavrarrun varlıgını kabul etmelerine ragmen bunun işlevsel bir niteliğe sahıp olmadığmı yalnızca, ornegın, ögrencılerın ve işe alınacak kışüerın belırlenmesi için kullamlan 10 verilerinin değerlendirilmesinde bir araç olabileceğıni ilerı sürüyorlar. Ancak zekâ testierınin gerektigi gibi kullanılmasıyla ilgüı kaygılar son yıllarda bu testlere yönelik daha yoğurı araştırrnalar yapümasına neden oldu. Zekâyı günlük yaşamdaki karmaşık olaylarla başa çıkabilme yeterliligi şeklınde değerlendirecek olursak bunun büyuk bir işlevsel ya da prarik öneme sahip olmasının nedenini anlamamız kolaylaşır. Örneğin, çocuklar okula başladıklarında sürekli karmaşık sorunlarla karşüaşmaktadırlar. Okuldaki egitimin amacı her şeyden önce rüm oğrencilerüı ogrenmeleri, sorunları çözmeleri ve soyut duşünebümelerını saglamaktadır. Bu nedenle de IQ, egıtımdekı farklılıklan ortaya koyabilmek açısından iyi bir göstergedir. Ote yandarı, pek çok 10 testi ve bunların egitimdekı performansla olan yakın üişkisi "g"nin yalnızca akademik başanyı belırleyen dar bir kapsamda işlev kazanabüdigi izlenımıni uyandırabılir. Ancak genel zekâ düzeyi ış performansını da belirlemekte ve ustelik karmaşık işlerde çok daha etkili olabümektedrr. 1980'lerde adaylann daha iyi seçilmesi ve eğitümesı amacıyla ABD ordusu tarafından geliştirüen A Projesi çerçevesinde, genel zekâ düzeyinin teknık ve askeri yeterliliklerle yakından ilışkili olduğu gözlendı. Si vil alanda yapılan araştırmalardan da benzer sonuçlar elde edıldi. Okulda oldugu gibi mesleki alanda da 'g'nin asıl önemı zorluk derecesı arttıkça ortaya çıkıyor. Daha yüksek rıiteükler gerektıren mesleklerde ust düzey zekâ onemlı bır avantaj sağlaıken duşuk duzeyler de gerçek anlamda sorun yaratıyor. Hatta 'g'ler arasındakı küçük farklılıklar sosyal ve ekonomik yaşamı buyük oıaııda etküeyebüiyor. Bu satırları yazarı, IO'rıurı kişınin yaşarnı uzerindeki etkilerini belgeleyen araştırmarun genel hatlarmı özetlemeye çalıştı. Şekilde de goruldugu gibi, çeşitli eylemlerin gerçekleşme olasılıgı zekâ gerıligıyle (7O'in altı) ustün zekâ (130'un üzerinde) arasında uzanan 10 çizgisi boyunca sistematık olarak degişıyor. Hatta ortalamanın altında olanlarla (7690) arası üstünde olanlar (111125 arası) karşüaştınldığında, sosyal sonuçlara yol açan eylemlerin gerçeklesrne olanılıgının zekâ duzeyı daha duşük kışilerde odaklandıgını gosteriyor. Ornegın, genel zekâ faktoru ortalama degerm 'g' ile ilgili belirsizlikler 'g'nin etküerıyle ilgüi bulgular, özellikle son zamanlarda gelişmiş ülkelerde bireysel ozgurlugu sağlayan sosyal, ekonomik ve politik koşullar gibi sınırlı alanda yapılan araştırmalardan elde edilmiştir. Bu nedenle bu verilerin, dünya uzerindeki diger daha az gelişmiş ülkelerın daha az şanslı insanlarına uygulanıp uygulanamayacağı kesin degüdir. Degişik ortamlarda ve degışik yerlerde, farklı topluluklar üzerinde yapılan çalışmalann sonuçlarının neler olabüecegıni kimse bilmemektedır. Ancak özgürlügün ve teknolojinin ilerı düzeyde oldugu ülkelerde, öğrenme, sorunları çözme ve karmaşık olaylara yaklaşım konularında ortalamanın altında olan insanlar için yaşamın gerçek bir savaş alanı olduğu söylene bilir. Bazı araştırmacılar, vitamin gibi besin takvıyelerinın 'g' duzeyıni yukseltmede eğitımden daha başarüı olacagını belırtıyorlar, Bu düşunce kısmen, bu yuzyılda gelişmiş ülkelerde beslenme düzeninde görülen gelişmelerin 10 düzeyini ve boy oranını olumlu yonde etkilemesinden kaynaklanmaktadır. Büım adamları ıse hâlâ, 10'dakı kazanımların 'g'deki herhangi bir artışı yansıtıp yansıtmadığmı ya da bunların daha ozel zıhinsel becerılerden mı kaynaklandıgını Liraştırıyorlar. Ancak gerçek ne olursa olsun, zihinsel farklılıklar oneminı konıyor ve eşit hrsat ile eşit sonuç arasındaki çatışma varlıgını surduıuyor. Toplum ise yalnızca zekâyla ilgüi bu acı gerçeklerı öğrendigı zaman genel zekâ düzeyindeki degişimlerden kaynaklanan sorunlara ınsancü çozumleı bulabüecek. Linda S. Gottfredson Çevin: Anahıd Hazaryan Scientific American Peter Drucker'a göre Dünya Jack Beatty Çeviren Osman Akınhay, Sistem Yayıncıhk Yazar, dunyaca ünlü bir yönetim uzmanı olan, dünyanın çeşitli bölgelerinde bu arada Turkaye'de de konferanslar veren, arastırmaları ve kitapları yayımlanan Peter Drucker'ın özyaşam öyküsunu inceliyor kıtabında. Drucker, ekonomi ve şirket çevrelennde çok önem verılen bir kımse. Dünyanrn bırçok şırketine yönetim danışmanhğı yapıyor. Kitaplan bazen en çok satan kıtaplar listesine grrıyor. 29 kıtap yayımlamış. Japonya'nın büe, kendı ekonomik rnucizesınde pay bıçtigı Drucker, bu kitapta Drucker'in buluşları ve ongoruleri inceleniyor. Kitabın bölümleri:% Kendine ozgü bir egitirn; Yazıyorum; Yeni toplum arayışmda; General motors'un içinde; Yirmincı Yüzyüın temel rahatsızlıgı; Yönetımı icat etmek; Süreksizlik çagı; Kendı bıçağmızı getirm; Tann'nın bir yönetim danışmanına ıhtıyacı.yok. 622/21