Katalog

Yanardağ patlamaları Bay Dino... atı yeryuzu ıle atmosfer ara sındakı üışkıyı ıncelemekle ügılenen yerbılımcüerın ve yanardağ etkınlıklerını tahmın etmek ıçın gaz emısyonlannı ' okumaya' çalışan yanardağ bılımcüerının uzun vadelı hedefı yanardağ emısyonları mn onceden ve daha guçlu bıçımde dlgüanınasıdır Şımdı yanardag ya taklannın gaz orarüannı belırlenmede yenı bır adım atıldı Bu çalışmd Fouı ıer donuşumlu kızüotesı spekt K rımlılığını anlatiyor Bu olçumlerde guneş ortulmesı ya da bulutlar tarafından saçüıma uğrayan guneş ışırıımından yararlamlmakta Jeokımyacüar sureklı yanar dagların yakınlannda ya da ustunde yuksek sıcaklıklardakı gaz yayan ba calardan doğrudan ornek toplamd gıbı son derece tehlıkelı bır çdbd ıçınde oldular Bu bacalar ender rastlanan yapılar oldukları halde zorlukla yapılan bu olçumler kesın sonuçlar ver medı Geçmış yıl larda, bağım sız bır sensor olan mor ote sı korelasyon spektromet resı (COS PEC) yardımıyla yanardaglardakı SO2 dkıları yerden olçul meye başlan dı Bu olçum lerde buyuk pdtlamdldrd yol açnğı suruklenen vol kanık bulut lardakı SO2 yukunun sap tanması ıçın uydu spektrometresınden yararlanıldı Bu olçumlerın yararı buyuk olmakla bır lıkte klor ve flor gıbı dıger gazlara ılışkın bılgı alınamamaktaydı Yanardağ bı lımcüerı yer olçumlerıyle dkı olçumlerını bır araya getırerek sonuca ulaşmaya çalıştılar Ancak gu Ceçen haftalarda etkin hale geçen Popopcatepetl yanardağı venlık nederometre (İTIK) aygıtiarınm Meksı ka da Popocatöpet ü Italya'dakı Etna yanardağmın yakınına konuşlandırıl masma dayanıyor FTIR aygıtları başkd yolldrld saptdnamayan kuçuk gaz emısyonla rı gıbı olaylan ayırt etmek ıçın bır spektrdl goruntunun uzaysal frekan smın (oı negın yuksek frekansın du şuk frekansa oranı gıbı) sagladıgı avantajlardan yararlanır Nature der gısmdp yayırnlanan ıkı çalışma (17 Ocak), ydnardag bolgesınde FTIR yardımıyld edılgen dlgıldrndnın ve nıyle sık kullanılaqaayan bu yontemler ıstenılen bulguları saglamakta yetersi7 kaldı FT'IR yontemı ıse yalnızca HCI, HF ve SıF4 mıktarlarının saptanmasını sağlamakla kalmıyor son derece başanlı bır zamanlama ıle bırkaç gazın akılanndakı değışımlerı de belırlıyor Boylelıkle magmanın kabarması ve gaz salmaya başldmasmd ılışkın bılgder elde edıl mekte ve patldmd oldsüıgınd ılışkın daha gerçekçı tahmınler yapılabıl mekte (FA nns) Belkı de dunyanın en başarılı Dınozor avcısı/ kaşıfı bır Çınlı Profesor Dong Zhiming 35 yıldır bu ışı yapıyor Ofısı dı nozor parçala nyla dolu Çın dınozor bakımından bır super devlet Dunyadakı ılk kıtalann aksıne Dogu Asyddakı dınozorların yaşadıgı yerler dınozor zamanı boyunca butun lugunu korudu Bay Dıno Çın'ın Hunan bolgesınde bulunan çok buyuk bır dınozor ıskelet lerı alanmı Çının Jurassıc Park ı yapmak ıstıyor Boylece buradakı degerlı fosıllerın yerlüerın ve ya bancıların yag masından korunacak ayrıca bolge hem bı lımsel araştır maların yapüdı gı hem de tu rıstlerın gelıp gezdıgı ve para odedıgı bır merkeze donuşecek Fotoğrafta Bay Dıno bır Prozoropod'u gunışıgı na çıkarırken ...Bayan Dino! Paleobıyolog Karen Chin ıse dınozor kemık lerıyle degıl dıskılarıyla ılgı lenıyor ABDde Geologıcal Sur vey da çalışan Chın dışkı fosıl lerı uzmdnlıgın da dunyanın on de gelen bılı mınsanı Işe 10 yıl once kuşları ıncelemekle başlayan bota nık ekolojı oku yan ve jeolojı doktorası yapan Chın dışkı fosıl Ier mı ınceleye rek eskı canlıla rın yaşadıklan çevre ve beslenme alışkanlıkları hakkında bılgı topluyor Yaptıgım tam bır polısıye ço zunıleme dıyor Dışkı fosülerını kesıyor bıçıyor mıkroskop dltında ıncelıyor ve ront genlerını çekıyor Buldugu ızlerden müyonlarca yıl oncesının çevre koşulları yıyecek olanaklan canlıların beslenme alışkankklan ve yaşam stıllerı hakkında ulaştıgı bılgılerı bılım dunyasının hızmetme sunuyor 622/2