Katalog

BİLGİSAYAR GRAFİK Mimarınız var olmayan evinizi gezdirebiliyor mu? Müşteriye bu olanağı sağlayabilmek için bilgisayar şlrketleri, grafik anlatımdaki tıkanıklığı aşmanın yeni yollarını deniyor. OğuZİHin Özccm MSÜ Mimarlık Fak. j ilgisayarı kapadığında saat dokuj gösteriyordu. Uykusuz geçen 'bir başka geceyi daha bıtirmış, birazdan gelecek müşterisine çızımini nıhayet yetıştırebilmişti. 'Makine de olsa sabahlamak mımarın kaderi' diye hayıflandı Bu müşterisi, çizilen hiçbir şeyden anlamıyor, bir türlü o canım tasarımı sökemiyordu. Hiç sıcak içemediğl çayından bir yudum daha aldı Gözü biraz önce gelen sabah gazetasine ilişti.... Mimarınız var olmayan evinizi göslerebiliyor mu? Bir yazılım firmasının yarım sayfa ilanıydı bu. 'Evinizin projesini, üstelik arazinızde üç boyutlu olarak tanıtamıyorsa... Mimarınızı değiştirin'" Uykusuz gözlerinde birden garip bir şaşkınlık belirdi. Var olmayan bir evi gezdirmek... Mümkün olabilir miydı? llandaki numarayı çevirirken, sekreteri müşterisınin geldiğini haber vermekteydi... Yukardakı hayal ürünü cyberspace software dört beş yıl önce kaleme alınmış olsaydı ucuz bir bilim kurgu romanın uydurması olarak yorumlanabilirdi. Ancak gariptir ki gelecek on yıl içınde reklam yazarlarının parlak fikirlerinden biri olacak. 1990lı yıllarda çığ gıbi genışleyen CAD pazarının kurtarıcısı da. Başdöndürücü hızla artan müşteri talebi, iki basamaklı rakamları tüketmeye hazırlanan mimari yazılım sayısına karşın firmalar, gelpcek on yıl içinde eğer yeni bir ürün. degişık bir paket piyasaya süremezlerse beklenmedik bir anda pa Şekil3 zarda bir kriz yaratabilecek. Bu varsayım istatistiki bilgilerle doğrulanmış değil, ancak gerek iki boyutlu ekrana dayalı sistemlerin sınırlarını bilen bilim adamları, gerekse kullanıcılar tarafından, şaşırtıcı bir sonuç olarak görülmemektedir. Bilgisayar teknolojisindeki beliren bir takım sorunlar da olası bir krizin ipuçlarını ele vermektedir. Sorunların başında bireysel bilgisayar amaçlı donanımda ve yazılımda hız faktörünün giderek gelıişmesiyle beraber ortaya çıkan slstem problemleridir. 2.SboyuMu • IH duıtonual l n x * harafcat • mvkanaal \ t h k Ikinci en önemli sorun, yazılımların gerçekte mimari tasarım yönetiminde beklenen devrimi bir türlü gerçekleşti'ememesidir. 1970li yıllarda sistematik tasarım, bilgisayar alanında araştırılmaya başlandığında ortaya konulan teoriler büyük bir ilgiyle karşılanmış ancak pratikte karşılıgı bulunamayınca mımarıde zaten kısıtlı olan bilimsel araştırmalar içinde moda bir akım olarak nitelendirilmişti.(1) Aynı durum klasik tasarım yönetiminde bilgisayarın kullanımı için geliştirilen modellerde de söz konusudur. Geliştirilen sistemlerde, tasarımın planlama aşamalarında, kopyalama, simetrik kopyalama, çogaltma, açısal çogaltma gibi bilinen bilgisayar komutlarının kullanma taktikleri verilmektedir (2) Ancak bu önerilenler hız faktörünün dışında bir yenilik getirmemekte, yalnızca tasarım sürecini kısaltmaktadır. Sonuçta günümüzün 'moda' CAD yazılımları hızlandırılmış bir tasarım yönetiminin üstüne çıkamamaktadır. Büyük Laurosse'un 'bir şeyi zihinde bi çimlendirmek' olarak tanımladığı tasarım, mimari açıdan sınırlları belirli olmayan, kimilerine göre üç boyutlu kimilerine göre çok boyutlu imgeleri oluşturan beyin fonksiyonlarından biridir. Britanica'nın 'düşünsel ve maddi çalışma süreci' olarak ikiye ayırdığı tasarım yönetimı bırçok kez araştırma konusu olmuş ancak hiçbir sistematik içine oturtulamamış, kişiden kişiye değişen 'insani' bir kavramdır (3) Ancak tasarımı belirleyen belli başlı faktörler vardır. Ortalama bir zekanın duşensel olarak geliştirdiği tasarımın görsel olarak denenmesi, beyinsel faaliyetlerin yetmediği noktalarda ilerletilmesi ve başkalarına anlatılması için gereklidir (4) Bu olgu tarihsel gelişimi içinde görselleştirmenin evrimini de belirlemektedir. Insanoğlu önceleri beyinde oluşan üç boyutlu (ya da çok boyutlu) imgeleri epür düzeni dediğimiz iki boyutlu teknik çizim kuralları içinde anlatmayı denemiştir. Üç boyutlu imajın iki boyutlu evrenden irdelenmesi hem algılama sorunları yaratmakta hem de tasarımın gelişiminde teknik zorlamalar getirmektedir. (Şekll 1). Sonraları bu sorun 2b boyutlu ,ı/ın. olarak adlandırılan, aslında doga'ia g.'^ çeğı olmayan ve yalnızca ıkı b( /uııu tı zimlerın bir araya getırılmesıyı'j oıusaf. izometrik, aksonometrık gıbı sıstemlerlo çözülmeye çalışıldı Bu teknıkte lasarım üç boyutlu olarak irdelenmektedır ancak doğadakı gerçek oranları algılanamamaktadır Daha sonraları, tasarımı uç boyutlu do ğal bir ortamda görselleştırmek ıçın du/ lemsel ımajı sağlayan perspektıf tekmk leri geliştirilmiştir Ancak bu oldukça ?aman alan teknikte tasarımın irdelenmesi pratik olmamaktadır Yukarıda sıraladığımız gorsel bir ortamda tasarımın irdelenmesıne aıt prob lemlerın çozüm arayışları bilgisayar oıtamında tasarımın ırdelenrnesine aıt problemlerin çözüm arayışları bilgisayar ortamında da denenmıştır Modelshop Auto Cad gibi bazı yazılımlar 2 5 boyutlu ortamda mekânsal operasyonlar yapmaya ızın vermektedir. ancak gene de ekranın yarattığı düzlemsel ımajda, on plan da ve geri plandakı çızgıler ayırt edılemediğınden tam başarıya ulaşamamaktadır. Uç boyutlu perspektıller üzerınde kullanıma sunulmuş bir operasyon olanağı da zaten yoktur (Şekil 2). Bundan dolayı da bilgisayar katkılı tasarımda ozlenilen üç boyutlu ortamda çalışma olanağı da sağlanamamaktudır Animasyon ımkânlarıyla hareket kavramını gundeme getıren üreticı firmalar, mevcut yazılımlara birkaç yeni operasyon öğesi eklemekten daha fazla ileri gidememektedir. Sonuç olarak mevcut sistemlerin arasına sıkışan bilgisayar gratığinde bir duraklamanın ıçıne gıdilmesı söz konusu olabilecektır. Sorunu aşmak ıçın araştırma kurumları ve bilgisayar firmaları konuyu iki yondeelealmaktadırlar Bunlardan ilki, mevcut sistemlerde gerçek bir stereoskopik ortam yatarak, derinlik kavramının sağlanması amaçlanmaktadır. İki gözün arasındaki 6,3 cam farkla hazırlanan ve 1920lerden beri sinematografide de kullanılan göruntü çittlerinin özel bir gözlükle yarattığı üç boyutlu derinlik ımajı bilgisayar grafiğiLütfen saytayı çevlrlniz Grafikte duraklamayı aşmak... 21815