Katalog

Patent sistemi nasıl işliyor? Patentlerin amacı nedir? Türkiye'de çağdaş bir patent sistemi niçin yok? Bir yıl içinde tescil ettirilmediği ülkelere hibe edilmiş sayılan bedava patentlerden ülkemizde yararlanan kimse var mı? Türkiye'ye hibe edilen 5 milyon patent va r No: 2 ynı zamanda bir mucit olan Mark Twain'in şu sözleri, bu makalenin ışığında daha iyi anlaşılacaktır: "Bir patent ofisi ve iyi patent kanunu olmayan bir ülke, ancak bir yengeç gibi olabilir; sadece yana veya geriye gidebilir." Teknoloji üretimi ancak mevcut teknolojık bilgi kullanılarak gerçekleşebilir. Teknolojik bilginin herkese açık olmasını ve yayılmasını ise "patent kanunu" sağlayabilır. Bu yazıda Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Patent Kanunu esas alınarak patent sistemi ve teknoloji üretimi sürecinin nasıl isjediği açıklanmaya çalışılacaktır. Endüstrınin temelini oluşturan patentleri her yönüyle tek bir makalede işlemeye, mutlaka, imkân yoktur. Konuyu detaylı şekilde etüt etmek isteyenlerin yararlanacağı kaynaklar mevcuttur (Bak kaynakça). Patent sistemi ve teknoloji üretimi A Tamer Ozel Öyle bir üründür ki konusunda uzman, onalama zekâ düzeyinde birisine, o sanatta yeni bir şeyler öğretir (100, 1). Parantez içindeki rakamların ilki referans l'deki bölüm, ikincisi ise ilgili notun (içtihat kararının) numaralarıdır. • Sanat, maddeye şekil vermek için bir siireç (proses) veya bu süreci icra etmek üzere geliştirilmiş bir makinedir (100, 4). • Mucit, geçmiş sanattaki (prior an) 1.ABD Patent Kanunu ABD Patent Kanunu'nun iki amacı vardır: i. Teknolojik bilginin herkesin öğrenimine, kanunun koruma süresi sonunda da kullanımına açık olmasını ve dolayısıyla bilim ve "faydalı sanatlar"ın gelişmesıni sağlamak, ii. Yeni geliştirilen makine, proses, malzeme veya bunlardaki iyileştirmeleri başkalanna "öğreten" mucitleri, öğrettikleri bilginin belli bir siire tekelini kendilerine vererek mükâfatlandırıp, bildiklerini "öğretmeye" tejyik etmek. Aşağıda kısa ifadeler halinde patent kanununun esprisi aktarılmaya çalışılmıştır: (Bazı tabirler ve ifade ettikİeri kavramların orijinal dildeki karşıhkları parantez içinde yazılmıştır.) * tcat, bir yaratıcı zekâ ürünüdür. Dosya 2 Mayıs 1990 tüm öğretileri bilmekle yükümlüdür; konuda uzman birisinin de emrinde tüm geçmiş sanat ve patentlerin olduğu varsayılır (101, 288). • İlgili geçmiş sanat, konuda uzman birinin, bir problemi çözmek için bakacağı tüm sanatlardır (101, 147). • Geçmiş sanat, Amerika Birleşik Devletleri dışında alınmış tüm patentleri ve yayımlanmış tüm dökümanları da kapsar (103, 158). • Bir patent için başvuranın o güne kadar alınmış olan tüm patentleri ve diğer yayımları bilmiş olduğu varsayılır (101, 288). • Yeni ve faydalı bir proses, makine, imalat veya bir madde karışımı veya bunlarda yeni ve faydalı bir iyileştirme yaratan veya keşfeden kimseler, bu kanun şartlarına ve gereklerine uygun olarak onun için patent alabilirler (101). • Amerika Birleşik Devletleri Patent Kanunu herhangi bir kimsenin değil, toplumun çıkarlarına yönelik olup sadece anayasa hükümleri ile kısıthdır (101, 1). • Bilim ve faydalı sanatların gelijmesini sağlamak ana hedef ve sadece bu gaye ile mucidin mükâfatlandırılması ikinci hedeftir (101, 5). • Bu bölümde kişiye 'sağlanan yaratma, topluma sağlanan ise yeni proses ve makinelerin (device) bir an önce herkese öğretilme teşvikidir (incentive) (101, 5). • Patentin fonksiyonu, "işe yarar bilgjler"in toplamına ilaveler yapmaktır (101, 5). • Bir proses veya makinenin (device) patenünin alınabilmesi için faydalı, faydalı olabilmesi için de çalışabilmesi lâzımdır (101, 194). • Bir ilacın ticari faydasının görülebilmesi için insanlardaki klinik neticelerinin görülmesi gerekebilir, ancak test hayvanları üzerindeki neticeler de