Katalog

S AÖLIK Bebek kendi kendine sakinleşebilir mi? ocuk terbıyesınde çığır açacak yenı bır araştırmaya göre bebekler kendı başlarının # çaresıne bakmayı oğrenebılıyorlar (en azından bızım duşunduğumuzden uzunca bır sure) Bebeklerı her ağladığında bır çırpıda yanında bıten ve onu yatıştırmaya çalışan anne babalar, çocuğun kendı kendine sakınleşmesını onluyor Artık doktorlar, çocuğun gucenmesı veya kendısını ^. mutsuz hıssetmesı pahasına, ona tumuyle hızmet edeceğımdıyehıçbıryetışkınınkendınden.yaşamından, evlılığınden ödun vermesını doğru karşılamıyor Çoğu zaman olduğu gıbı yılmış anne babalar huysuz çocuklarının ağlamasına, haykırmasınadayanamayarak onlara aşırı ılgı gosteren bır davranış ıçerısıne gırıyorlar Orneğın.dahafazlasutvermek, bezını değıştırmek, gazı vardır dıye bır tur daha atmak Kısacası her ıkı taraf ıçın de geçerlı olan bır kısırdonguyu başlatıyorlar Bebeğın "kendlnl sakinleştirmeslnl" cesaretlendırmek ıçın oncelıkle bebeğın bınbır turlu ağlayışından önemli ve onemsizleri ayırt etmeyi öğrenmek gerekır JacguesYves Cousteau Teknikbaşarılargözlerimizi "kör" etmiş. Yaratıcı davranışı programlamak mümkün değil. Çocuklarımıza bilgisayarları kendi efendileri gibi görmemelerini öğretmeliyiz. Efendisi olmayan çekiç fazladır Hıçbır bılgısayar, bır Kasparov'u ya da bır Fischer'ı her seferınde yenmeyı umamaz Hele bır savaş ya da dunya ekonomısı stratejısı ıse bır satranç oyunundan çok daha karmaşıktır Insanların kararları, humanızma ya da ahlak gıbı mantığa sığmayan pek çok başka etken ıçerır Yaratıcı davranış, her zaman "lateral duşunce" gerektırır kı bu da deduktıf duşunceden farklı olarak programlanamaz Çocuklarımıza bılgısayarlarla çekıçlerı kullanmayı ama onları asla kendı efendileri gıbı görmemelerini oğretelım (LATS) E fendisi Olmayan Çekıç Hayır, hayır, burada Pierre Boulez'ın unlu bestesı "Le Marteau Sans Maıtre"ı ınceleyecek değılım, ama gene de bu şarkının adını duyduğumda şu ' yapay zekâ" denen şeyı duşunmemek elımden gelmıyor Elbette ben de çıvı çakmak ya dâ bıraz acemıce olmakla bırlıkte pıyano çalmak ıçın çekıç kullanırım Dosyalarımı duzgun tutmak ya da problem çozmek ıçın bılgısayar kullanırım Gelgelelım bılgısayarlara yobazca bağlanmak, bana tıpkı bır çekıçten opera bestelemesını beklemek kadar saçma gelıyor Zekâ nedir? Tecrubesıne gore bu yenı tıp ağlayışın gerçekten de onemlı bır şeyı (ne açlık ne de ağrı) ıfade etmedığını anlayan anne baba, mudahale etmede acelecı davranmayabılır Yalnız başına kalan bebek kısa zamanda sakınleşmeyı oğrenır Genellıkle parmaklarını emer, kıpırdanır durur, bıraz gurultu yaptıktan sonra dıkkatını bır nesnede toplamayı başarır Anne baba bebeğın odasını huzurlu bır hale getırerek, yatış pozısyonunu duzelterek ona asgarı ılgıyı gosterebılırler (e.k) Bır kere zekâyı hâlâ tanımlayabılmıs değılız Zekâ, oğrenme yeteneğı mıdır'? Elbette hayır, bır ahtapot bır çocuktan daha çabuk oğrenır Zekâ oyun mudur? Kahkahayla gulebılmek mıdır? Gıdın de, evınde hayvan besleyenlere sorun Alet kullanmak mıdır7 Martı bıle yemek ıstedığı mıdyelerı kırmak ıçın yerçekımını nasıl kullanacağını bılır Sebep ıle sonuç arasında mantıkı bır ılışkı kurma yeteneğı mıdır zekâ9 Hemen hemen butun hayvanlar bunu yapabılırler "Salak" Einstein Kunduzlar kı su bentlerı, yıyecek ambarları, mukemmel kışlık evler ınşa etmek uzere harıkulâde bır bıçımde programlanmışlardır, beklenmedık bır soğuk dalyası yuzunden sualtındakı gınşlerının ağzı buzla kapandığında, açlıktan olmeyı kabullenırler Onca sevımlı, onca zekı olan, su uzerınde 3 metre yukseklığe atlamaya muktedır yunus balıkları, 30 cm bıle yukseklığı olmayan ağların uzennden atlamayı denemez, oldurulmeyı kabullenırler Ve aya gıdebılen ınsanoğlu, Uçuncu Dunya'da açlıktan olen kardeşlerıne kendı urettığı yıyecek dağlarından bır parça olsun vermeyı beceremez 1951 yılında Lıbeıty yolcu gemısınde karısının Albert Einstein'a "salak!" (Dummkopf) dıye bağırdığını kendı kulaklarımla duymuştum Teknık başarılarla kamaşan gozlenmız kor olmuş, nasıl tanımlayabıleceğımızı bıle bılmedığımız bır zekâ ıle kustahça boburlenerek şımdı de çeşıtlı "yapay zekâ" tıplerıne Vıetnam'da, Afganıstan'da savaş yapma gorevını verdık Ve sonuç ne oldu 7 Yüksek tansiyon tedavisinde yeni tuzlar S ovyet bılımadamlarından Irina Sapozhnikova 'Yuksek tansıyonu olan ınsanların %50 kadarının, gunde yalnızca beş gram tuz ındırımıne gıderek, ılaçsız da yapabıleceğını" söyluyor "Kuşkusuz yuksek tansıyonun tek nedenı tuz değıl Ancak aşırı tuz kullanma alışkanlığına sahıp ınsanların çoğu yuksek tansıyonla tanışıyor" Bu tehlıkelı alışkanlığı kırmak oldukça zor Bu yuzden Sovyet uzmanlar farklı bır yaklaşım denemeye karar verdıler Farklı tuz karışımları elde edıldı Bu karışımlar, normal tuzlardan daha az sodyum klorur ıçerıyorlar Bunun yerıne, kardıyovaskular sıstem ıçın de yararlı olan potasyum ve magnezyum bıleşenlerı ıçerıyorlar ikı çeşıt tuz karışımı gelıştırılmış çalışmalarda Bırı, herkes tarafından sağlıklı beslenmenın bır tamamlayıcısı ve koruyucu olarak kullanılabıiırken, dığerının tedavı edıcı özellıklen var ve yalnızca reçete ıle verılıyor (ö.u.) Satranç ve yaşam Bır satranç tahtasında sadece 64 kare ve altı tıp taş vardır Bır satranç oyununda muhtemel hamle sayısı ıse evrenı oluşturan atomların sayısından daha JacquesYves Cousteau ya gore bılgısayarlar, çevre sorunlannın çözumunde, ınsanın doğayla etkıleşımının yennı alamaz 11