Katalog

BİLGİSAYARTASARIM Boşluktaki heykeller Var olmayan bir heykelin hayali bilgisayarda nasıl oluşturulur? Wılliam Latham Çeviri: Dıdem Ünlu enım yarattığım heykeller hayalet gıbidır Varlıkları fızıksel olarak değıl, bılgısayar verılerı olarak tanımlanmıştır Sanatçılar, heykellerını studyolarında veya atölyelerınde mermer, çelık, tahta, tuğla gıbı maddelerı kullanarak yapmaktadırlar Bunun aksıne, ben heykellerımı veya formlarımı bir bllgisayar ekranından göruntulenen hayali bir uzayda yaratmaktayım Bılgısayar yardımıyla, kullandığım formları herhangı bir noktaya göre döndurmek ve doku, ışıklandırma, yuzey kalıtelerı gıbı fotoğraf gerçeklığını yansıtan görsel ozellıklerı kullanmak mumkun olmaktadır Sonuçta, var olmayan bir heykelin son derece gerçekçı bir sımgesı oluşturulur Uç boyutlu tasarımlar, stereo projeksıyon ve anımasyon yontemlerı kullanılarak desteklenmektedır Ayrıca, heykelin hayali bir uzayda yer alması ve ona dokunamama gerçeğl de bu sanat çalışmasına bir heyecan katmaktadır Burada asıl önemlı olan, heykele dokunulamamasındakı ılgınçlık değıl de bılgısayar uzayında çalışarak, geleneksel heykellerde yapılması ımkânsız olan son derece karmaşık formların yaratılabilmesıdır Çunku, bu uzayda ne yerçekımı ne de maddesel dırenç vardır Böylece, bu özellık sayesınde daha öncelerı duşunulmesı bıle ımkânsız olan pek çok yenı formu yaratma ve deneme ımkânı ortaya çıkmaktadır işte bu formlara ben "bllgisayar heykelleri" adını verıyorum Çalışmamın şu ana kadar anlattıklarımdan daha ılgınç olan bir yönu de formları oluşturmak ıçın IBM'dekı meslektaşım Stephen Todd ıle gelıştırdığımız, sıstemlı yaklaşım ve kurallar olarak özetlenebılır Bu kurallar, "form evrimi" olarak adlandırılmaktadır Form evrımı kuralları kullanıldığı takdırde, denlzkabuğundan tutun, yumurta, denlzkestanesl, salyangoz ve boynuza kadar uretılemeyecek şekıl yoktur Hayali, şıırsel, hatta romantık olarak nıtelendırılebılecek formlar yarattığımız halde, aslında son derece sıstemlı ve yapısal bir yaklaşım kullanmaktayız Bllgisayar graflklerlnl kullanmaya başlamadan önce, karmaşık heykeller yaratılabılecek bir sıstem uzerınde denemeler yapmıştım Royal Sanat Kolejı'nde, "evrimsel agaç" metodu ıle heykel tasarımını gerçekleştırdım Bu yaklaştmda, basıt bir ışlem dızısı temel şekıller uzerınde uygulanarak karmaşık formlar yaratılır O sıralarda, bu metodu kullanarak elle, 10 m 2 m boyutlarında bir evrım planı çızmıştırn Daha sonra, benım bu karmaşık formları ınceleme ısteğımın, bılgısayar yardımıyla da yerıne getırılebıleceğı açıklığa kavuştu Bu arada, VVınchester'deki IBM Ingılte18 B men, yaratım çalışmasının herhangı bir safhasında, programın fonksıyon ve parametrelerı, bana kısıtlı sayıda seçenek tanımaktadır Bu özellık, hem yaratıcı fıkırler gelıştırmek hem de fıkırlerımı bellı bir noktada yoğunlaştırmak ıçın son derece yeterlıdır IBM'nın bılımsel merkezınde yarattığım formların hıçbırı, gerçek bir cısım olarak yoktu Bu formlar, çok detaylı ekran göruntulerıne, fotoğrafa ya da vıdeo anımasyonlarına benzer görunumdeydı Bir form gelıştıkçe, çeşıtlı taslaklar kullanırım Yaptığım en basıt taslak, kısa bir surede turetebıleceğım ve ekranda döndurebılecegım ya bir ıskelet ya da bir resım şemasıdır Bunun genellıkle, asıl formu kontrol etmek ve formun ılgınç göruntusu olan bir yuzunu seçmek ıçın yaparım Formlarımın çoğunu, bu aşamamın ötesınde gelıştırmeye gerek duymam Sonra, VVINSOM'u kullanarak, fazla detaylı olmamak kaydıyla, 3 boyutlu uzayda formun ıçını doldurur ve renklendırırım Bu arada da resımde taslakta hazırlamış olduğumdan daha başka özellıklerın ortaya çıkıp çıkmadığını kontrol ederım Son olarak, VVINSOM bana, ınce detaylı olarak fotogerçekçı bir resım uretır Resımlerı elde ederken, pek çok özel efekt kullanırım Bunların arasında, gölgeleme, doku yapısı, renklendlrme, yüzey kalltesl sayılabılır Bu efektlerı kullanırken, çeşıtlı parametreler tanımlarım Işıkların ayarlanması, dokuma stılı belırleme, renk seçımı, bomDelı yuzey özelliklerı gıbı Bahsettığım fotogerçekçı teknık özel efektler Willlam Latham'ın en son çahşmalanndan bir örnek Her şekil üretilebilir... re Araştırma Merkezı'nde çalışanlar, bılımsel verılerı göruntulemek ıçın metotlar aramaktaydılar, ustelık bu konuda bırkaç sıstem gelıştırmışlerdı Bunlar arasında, verı ıncelemesı ıçın bir graflk veri tabanı slsteml, IBM'den Peter uuarendon ıle arkadaşlarının gelıştırdığı ve Wınchester katı modelleyıcısı (VVINSOM) adı verılen bir verı göruntuleme sıstemı yer almaktaydı VVINSOM, Stephen Todd'un farklı resım tıplerı ıle çalışılabılmesı ıçın yaptığı, genışletılebılır katı model edıtöru (ESME) denılen bir araç programı kullanır 1987'de Ingıltere'dekı bılımsel merkez, benı VVINSOM ve ESME bılgısayar programlarını kullanarak bir dızı bılgısayar heykelı yapmam ıçın gorevlendırdı Sonuçlar, heykeltıraşların yaratıcılığını genışletmek uzere, hızla form denemek ve gelıştırmek ıçın bılgısayarların kullanılmasını amaçlayan bir VVINSOMESME ışbırlığını destekler nıtelıkteydı Açıkça goruldu kı, bu çalışma karmaşık formları modellemede sorunları olan tasarımcıların ve mımarların ılgısını çekmıştı Yapılması gereken ışbırlığı ıkı yönlu olmalı ESME dılınde yazılmış basıt programlama ışlemlerını kullanarak karmaşık formlar denenır VVINSOM'un fotogerçekçı teknıklerı ıle de bu formlar arasında iletışım sağlanabılır "Teorikkümesel" model VVINSOM ve ESME modellerı, "teorikkümesel" model kavramına dayandırılmıştır Bu modelleme ıle temel yapı blokları olan küre, küp gıbı şekıller uzerınde birleşım, ayrım gıbı kume teorısı ışlemlerı kullanılarak, istenllen tlpte katı clsimler üretilebilir. Genellıkle bu modelleme, çeşıtlı uygulamalar ıçın muhendısler tarafından kullanılmaktadır ESME, geometrık katı modelleme ışlemlerını gerçekleştırebılecek ek fonksıyonlardan oluşan geleneksel bir programlama dılıdır Benım karmaşık şekıller turetırken genellıkle kullandığım 2 ESME fonksıyonu vardır ilk ESME fonksıyonu (boynuz fonksıyonu), bir fonksıyonu alarak defalarca dönuşturur ve pek çok ayrı şekıl yaratır Yaratılan şekıllerın çeşıtlılığı, formun kendısıne ve bukme, ebat degıştırme, döndurme gıbı form uzerınde uygulanan ışlemlere bağlıdır Bu ışlemler de zaten, bir heykeltıraşın, studyosunda çalışan bir teknısyenden yapmasını ısteyebıleceğı şeylerdır Ikıncı fonksıyonda (dallara ayrıma fonksıyonu), seçılen bir formun merkezı bir noktadan başlayarak yayılan pek çok kopyesı türetılır Bu ıkı fonksıyonu, guçlu kümeteorısı modelleme teknıklerı ıle bırteştırdığımde, formları yaratabılecegım çok genış bir alan ortaya çıktı Aslında yaratablleceğim heykellerln sayısı sonsuz olmasına rağ Bilgısayar tasarımlarında slstemlı bir yapısal yaklaşımla her şekıl üretilebilir Silındlr ve boynut dallan