Katalog

SORUN YANITLAYALIM DÜŞÜN BUL Balıkesir'den yazan okurumuz Hasan Tunçkanat, nükleer santrallarda kullanılan uranyumdan ne kadar enerji elde edildiğini soruyor. Okurumuzun sorusunu Ânadolu Bilim ve Teknoloji Stratejilerı Araştırma Enstitüsü Başkanı Nükleer Mühendisi Prof. Dr. Tolga Yarman yanıtladı. "Bir gram uranyum 235 izotopunun yakılmasından yan1 fisyonundan, bir megavat X gün tutarında enerji elde olunur. Uranyum 235 olarak nitelendirilen izotopu çekirdeğinde 92 tane proton ve (23592) nötron bulundurmaktadır. Bir megavat X gün enerji birimi olarak, bir megavat gücündeki bir reaktörün, bu güçte bir tam gün çalışarak üreteceği enerjiyi ifade etmektedir. Böyle bir çerçevede bir kg. uranyum 235 izotopunun bir nükleer reaktörde yakılması suretiyle, bin megavatlık bir santralın bir tam gün boyunca üreteceği kadar enerji sağlanabilmektedir Diğer bir deyişle 1 kg. uranyum 235 yakılarak, yuvarlak Keban Barajı'nın bir gün boyunca ürettiği kadar enerji elde olunur. Bir başka deyişle, Keban Barajı'nın bir yılda ürettiği enerji, yuvarlak yarım ton kadar uranyum 235 yakılarak sağlanabilmektedir. Şunu da ekleyelim: Doğada bulunan uranyum yuvarlak yüzde 1 oranında uranyum 235 izotopu, yine yuvarlak yüzde 99 oranında uranyum 238 izotopu bulundurmaktadır Uranyum 238 izotopu, uranyum 235 izotopundan 3 tane daha fazla nötron bulundurmaktadır. Ancak asıl fisyon yapabilir izotop, doğal uranyum içinde yuvarlak yüzde 1 oranında bulunan uranyum 235 izotopudur. Demek ki eğer elimizde zenginleştirilmemiş ve doğal halde uranyum bulunmaktaysa, Keban Barajı'nın bir yılda ürettiği enerjiyi üretebilmek üzere bu uranyumdan 50 ton kadar sarietmemiz gerekecektir. D Uranyum ne kadar enerji verir? PET tekniği var mı? istanbul Üsküdar'dan yazan okurumuz Mellh Akkaya, Pozitron Emisyon Tomografisi (PET) ile Şizofreni gibi davranış bozukluklarının çözümlenebileceğini okuduğunu ve bu teknığinTürklye'de uygulanıp uygulanmadığını soruyor. Okuyucumuzun sorusunu Prof. Dr. özcan Köknel yanıtladı. "Sonyıllarda,510yıl içinde beyninaraştırılabilmesi için bilgisayarlı tomogragi (BBT), Pozisyon Emisyon Tomografisi (PET), ManyetikÇekirdekTitreşimı (BBİ) ve nükleer manyetik rezonans (NMR) ve benzertekniklerlebeynin yapısal ve işlevsel çalışmaları inceleniyor. Türkiye'de halen çok kullanılan BBT sadece beynin yapısal değişmeleri hakkında bilgi veriyor. Diğer yöntemler, bu yapılar içındekı ışlevlerin bozukluklarını gösteriyor ve inceliyorlar. Bu yöntemlerin hemen hepsı, BBT'den sonra Batıda çok büyük merkezlerde de araştırma amacıyla kullanılıyor. Almanya'da, İngiltere ve ABD'de büyük araştırma merkezlerinde çalışmalar yapılıyor. Bu yöntemler, şizofreni ve depresyonda beynin bazı bölgelerinde metabolizma bozukluğu oluyor mu diye bizeyol gösteriyor. Tanı koymada kullanılmıyor. Konulan tanıda o bölgeyi inceleyerek bilimsel veri toplamak için kulla'nılıyorlar. i,d ylu yot bc/ıım «jlonurıı mı? ncrtfa Yollar ülkesine ziyaretim sırasında A, B, C, D ve E biçiminde kodlanmış beş kenti gezdim. Bu kentler birbirlerine üst ya da alt adlı tek yönlü yollarla bağlanmış. Bu ülkede sürücülere verilen biryol sistemi var. Sürücü bu beş kentten birinde bulunuyorsa, sistem bu kenti alt yoldan mı, üst yoldan mı terk etmesi, yoksa kentte mı kalması gerektiğini söylüyor. Sisteme uyulduğunda, bu başkenti kapsayan bir Büyük Tur yapılabiliyor ve bu gezi son kentte (E) tamamlanıyor: Alt yoldan giderken üst yola geçerseniz ve Büyük tur daha sonra sistemin belirttiği yolu izlerseniz A ya da E kerrtine ulaşırsınız. Eğer üst yoldan gidiyorsanız, alt yola geçin ve sistemin belirttiği yolu izleyin, C kentine ulaşacaksınız. Aksı takdırde bulunduğunuz kentte kalın. Büyük Tur'da kentler hangi sırayla dolaşılmaktadır? üst Bilmeceyi doğru olarak çözen Alt 20 okurumuza "Aydınlanma Çağı Fransız Yâzım" kitabını armağan ediyoruz. "Behiç Ak Çözümler ve kazananlar Harfll İşlem "Ortaçağda Fizik Bilimleri" kitabını kazanan okurlarımız Hastaneye başvuru Nlksar'ın Ormancık Köyü'nden yazan okurumuz Hüseyin Sencer, 1984 yılında Tokat siyasi polisince gözaltına alındığını ve gözaltı süresince kaldığı hücrede bazı rahatsızlıklarının oluştuğunu yazıyor. Tutukluluğunun 5 ay sürdüğünü ve bu süre sonunda, gelişen bazı sağlık sorunlarından söz ediyor. Okuyucumuzun sorularını Dr. Erdal Atabek yanıtladı: "Hastanın Ankara Tıp Fakültesi ya da Hacettepe 'iç Hastalıkları' ve 'ÜrolojiBevliye' bölümlerine başvurması gerekir. Uygun tanı ve tedavi ile düzelecektir." G Hani benim salonum? (2) Şule Bayraktar Ankara, Hasan Kabakçı Ankara, Eda Akkurt istanbul, Nezlh Sakaloğlu Kütahya, Ali Rıza Şlşman Samsun, Mlthat Kahramanoğlu Hatay, Itr! Adadağ istanbul, Hülya Dağöttüren İstanbul, Tolga Demlrel Ankara, Mithat Cabılar • Ankara, Gökhan Eryıldınm • Bursa, Esra Olpşo Eskişehir, Bahtlyar Cevahiroğlu Bolu, Barış Çubukçu Söke, Bayram Kopuz istanbul, vahdettln Özkan Ankara, Nihat Bozkurt Adana, Mahmut Yüksel Uşak, Yahya Ulutürk Denızli, Sait Güngör İst. 1a) Bey'in kare olduğunu varsayalım. Onermesinin Iki bölümü de yanlış olacak. Dolayısıyla hanım bir kare olacak. 1b) Hanım kare olursa, söylediklerı yanlış olacak. Dolayısıyla, bey bir daire. (1a) ile (1b) çelıştığinden ötürü, beyin kare olduğu varsayımı geçersız. Bey bir dalre. 2a) Bey bir daire ise söyledıklerine inanacağız. Yani, ya hanım bir daire veya burası aranan salon. Diyelim ki hanım bir daire. Öyleyse doğru söylüyor: "Bu bey bir kare veya burası konferans salonu." Beyın daire olduğunu biliyoruz. öyleyse burası konferans salonu. Sonunda konuşmacı salonuna ulaştı. 23