Katalog

B İ L İ M D Ü N Y A S I N D A N H A B E R L E R Suda eriyen plastik I Kanada'nın keşfi: Yeni bir solvent (çözücü), termik. santralların dumanlarındaki sülfür oksidi tasfiye ediyor. elecekte, çevreyi en az kirleten enerjı kaynakları sanayi ülkelerinin tercihi olacak. Uzmanlar, her enerji kaynağının avantajlarını ve dezavantajlarını tartışıyor ve çevreye zarar veren etkilerini inceliyorlar. Amerikan şirketi Union Carbide (Bopal olayından sonra kötü bir üne sahıp) şirketi, termik santrallar tarafından atılan dumanların sülfürden arındırılmasını sağlayan yeni bir teknik ortaya attı. Fosil yakıtların (kömür, petrol vb) kullanımı her yıl 113 mt kükürt dioksit (SO2) bırakıyor. Bu moleküller yağmurla birleşmce sülfürikasit şeklinde toprağa düşüyor. On yılı aşkın bir süreden beri, Batı Avrupa ve Kanada ormanları bunun bedelini ödüyor. Buna paralel olarak bu sular gölleri de asitliyor. Unıon Carbide'ın Kanada'daki teknik merkezi araştırmacılanndan Dr. Hakka: nın bir buluşu yeni bir ufuk açtı. Cansolv adı verilen bu teknik, yalnızca dumanda bulunan sülfür oksidin % 95'ini tasfiye etmekle kalmıyor, aynı zamanda termik santralların randımanlarını da geliştiriyor. Gerçekten de şu anda termik santrallarda elde edilen enerjinin % 15'i gazlarla yitiriliyor. Bu yeni yöntem, kayıpları % 9'a indiriyor. Asit yağmurları sona erecek talyan kimya firması Feruzzi, biyolojik olarak yok edilebilen bir plastik madde geliştirdi. Bu yeni malzeme, mikroplar aracıhğıyla karbondioksit ve suya dönüşen yarı yarıya nişastadan oluşuyor. Malzemenin geri kalan kısmını ise kısa zincırli karbon molekülleri ya da suda çözülen polimerler meydana getiriyor. ingiliz "New Scientist" dergisinin haberine göre, bu biyoplastiğin yok olma hızı, içindeki nişastanın oranına bağlı. Açık hava deneyleriyle şimdi bu oran belirlenecek. Firma bu biyoplastiğin ahşveriş torbalarında kullanılabileceğini düşünüyor. Bu keşif, "Feruzzı" firmasının "Yeşil Kimya" adı altında sürdürdüğü pekçok projeden biri. (sn) Yeni işitme aygıtı. Hamilelik neymiş, öğreniyorlar Erkekleri,1erbiye' makinesi İşitme özürlüler için yeni umut eni geliştirılen bir işitme protezi işitme güçlüğü çekenler için bu kötü yazgıyı değiştirecek. Şimdiye kadar 200 hastada başarılı sonuç alınan iç kulak proteziyle işitme özürlüler sesleri gerçekten "işitecekler". Duisburg'da Fraunhofer Enstitüsü tarafından geliştirilen işitme aygıtının implantkapsülü adı verilen bölümu kafatası kemiklerine monte •ediliyor ve sağlam durumda olan işitme sinirini elektrik impulsleriyle uyarıyor. Aygıtın uyarı elektrotları iç kulaktakı salyangoz (koklea) adı verilen bölümün üzerine yerleştirilmekte. Yeni işitme protezi aktif elektrotların seçimiyle salyangozun doğal uyarıimpuls süresi ve genliğini (amplitüdünü) aynen taklit edebiliyor, böylelikle doğal salyangozun işitmeye ilişkin işlevlerinı yerıne getiriyor. implanta edilen işitme protezi, işitme siniri sağlam otan işitme özürlülere doğal bir işitme duyusu sağhyor. Dışarıdan gelen ses sigara paketi büyüklüğündeki bir ses işlemcisinden geçtikten sonra ses ışlemcisi kafatasına monte edilen bölüme sinyaller yolluyor. Dört yıllık bir çalışma sonunda protezin ses analizi, sinyal iletimi ve enerji gereksinimine ilişkin sorunlar büyük ölçüde düzeltilmış. Aygıtın yeni geliştirilen ses işlemcisi bölümü sınyali bir dizi dörtgen impulsa çeviriyor, bunlar da taşıyıcı bir sinyal üzerinde module ediliyor. Bu adım bir bilgisayar programı ile düzenlenmekte. Yeni sistemin üstünlüklerinden biri, aygıtın ilerideki geliştirmelerde parça parça değişime elverişli esnek bir yapıya sahip olması. Ses işlemcisinden çıkan sinyal herhangi bir tel kablo gerekmeden başa ımplante edilmiş bölüme gidiyor, burada sinyalin kodu çözülüyor ve elektrotlara ıletiliyor. Yüksek frekanslı taşıyıcı dalga aynı zamanda aygıtın baş bölümüne gerekli elektrik enerjisinin tümünü sağhyor. Yeni işitme protezi aynı zamanda dünya üzerinde işitme cihazları arasında en üstün nitelikli olanı. (i.m.) Y G cak bu çok rantabl bir yol değil. M. Hakka'nın deyişi ile "bu sülfürden arındırma yolu hava kirliliğini toprak kirliliğine çeviriyor." Gerçekten de yılda 500 mw elektrik üreten bu tür bir termik santral, aynı süre içinde 600.000 m 3 artık üretiyor. Cansolv sıstemınin kullanımı çok az artığa yol açıyor (eski yöntemin yol açtığı artığın % 1'ı kadar). Bir devrime yol açan yeni teknik şu ilkeye dayanıyor: Kireç kaynatılmasının yerini, absorbant özellikler taşıyan bir solvent alıyor. Bu solventin kimyasal özelliği şimdilik gizli tutuluyor. (Sclence at Vle) gazlar MtateırPf merika'da erkekler de hamile olmanın ne anlama geldiğini bizzat "yaşayarak" öğrenebiliyorlar. Linda VVare'in hamilelik simülatörü buna olanak sağhyor. Dışardan bakıldığında bu "alet", kalınca bir karın" ve iki büyük "goğüs" ile donatılmış hacimli bir korseti andırıyor. İç kısmında ise pekçok "işkence" araçgereci gizli: Kaburgaları saran bir kemer, nefes darlığına yol açıyor ve tansiyonu yükseltiyor. Su ve karında yuvarlanan ağırlıklarla doldurulmuş bir torba, hareket halindeki bebeğe benzetilmiş. Üç kilo ağırlığındaki bir torba da mesane üzerinde ağırlık yaratarak sık sık tuvalete gitme zorunluluğuna neden oluyor. A Termik santrallarda kullanılan klasik yöntemin hava kirliliğine yol açması üzerine günümüzde sülfürden arındırma, dumandan çıkan kükürt dioksidin tasfiyesi, ocakta kireç ya da kalker karışımlarının pulverizasyonuna dayanıyor. Bu etkili bir teknik, çünkü kükürt dioksidin % 90'ını yakalıyor. Ancak bunun da elverışsiz yanı, çok büyük oranda çamurlu artığa yol açması. Bunlar, Japonya'da ve Almanya'da olduğu gibi alçı yapımında kullanılıyor. An Yeni teknlğe göre, formülü açıklanmayan solvent devreye giriyor ve sülfür oksidi temizliyor. Linda Ware, bu simülatör aracılığıyla, erkeklerın toplam 20 hamilelik semptomunu bizzat yaşayabildiklerıni saptadı. Ama Linda Ware, bu aletin yalnızca erkeklere hamileliğin ne anlama geldiğini öğretmekle kalmadığını, genç kızların da hamileliklerin zorluklarını bu yolla "benimseyebileceklerini" belirtıyor. "Böylece" diyor Linda Ware, "belki genç kızlar erkek arkadaşlarıyla baş başa verip ıstemeyen hamılelıkten korunmanın yollarını daha cıddi bir şekilde araştırmaya koyulurlar." (sn)