Katalog

KÜ LTÜ R E Ğ İ T İ M 1990: Bilgi Yılı 1991: Yunus Emre Sevgi Yılı 1992: Hoşgörü Yılı Kültür Bakanı Namık Kemal Zeybek: Bilgi çağını yakalamak zorundayız... Çok kitap okumalıyız... Bir bilgi bankası kuracağız... Söyleşi: Hülya Peker 1990ı Bilgi Yılı ilan ettlniz. Nedenlerlnl açıklar mısınız? ZEYBEK: 1990 yılının Bılgı Yılı olmasındakı amacımız, toplumu bılınçlendırmektır Bılgı her çagda önemlı olmuştur, fakat son 30 senedır ınsanlığın teknolojık devrım çağına gırmesıyle bılgı çok daha önem kazanmıştır Bız sanayl toplumu olmayı kaçırdık, artık bilgi çağını yakalamalıyız. Bılgı çağını yakalamak da her şeyden once bır zıhnıyet meselesıdır Toplumumuzun bılgısayar çağına ulaşma gayretıne gırmesı gerekmektedir Sanayı devrımı sanayı toplumlarını nasıl etkılemışse, bugun de bılgı çağı, uretım faktorlerı de dahıl olmak uzere hayatın her aşamasında buyuk etkıler meydana getırıyor Artık uretımde en önemlı faktor sermaye değil, bilgi ve bilglll insan, önemlı olan Buna yenı bır anlayışla zeka ekenomisi veya insan ekonomlsl dıyebılırız Bilgisayar destekli eğltim ile llglll düşüncelerinlzi açıklar mısınız? ZEYBEK: Bılgısayar destekli eğıtım (BDE) bana göre kaçınılmaz bır gereklılıktır Bu konudagecıkmeye tahammulumuz yok Başlangıçta "Efendım bılgısayar çok gelışıyor, bız şımdı bılgısayarı her alana sokarsak yarın demode hâlâ gelebılır" dıyenler oldu Ben bugun bılgısayar hangı aşamadaysa onu almalıyım, demode olursa yenı moda olanını alırım Gelışmeyı son aşamasına kadar takıp etmelıyız ve bunun malıyetıne bızım toplumumuz katlanmalıdır Çunku aksının malıyetının hesabı mumkun değıldır dıyorum Gerekirse okullarımızdakı sıraları yenılemeyelım yenı çam sıra veremıyorsak eskılerle ıdare edelım, ama okullarımızda bılgısayar mutlaka olsun Şımdı buna da ıtıraz edenler var "Bu kadar bılgısayarla haşır neşır olan çocuklar sonuçta beşerı robotlar halıne gelebılır" dlyorlar Bu tur problemlerın doğma ıhtımalı veya doğmuş olması bızım bılgısayarlaşmaktan vazgeçmemız anlamına gelmez Bılgısayann çocuklar uzerındekı etkısı sosyal faalıyetlerle dengelenırse, hıç problem kalmaz dıye duşunuyorum 1990 Bilgi Yılı'nda yapacağınız etkinllkler nelerdlr? ZEYBEK: Bız Kultur Bakanlığı olduğu10 haftalan düzenlemeyi duşunüyor musunuz? ZEYBEK: Evet, bılım ve teknoloji muzesı kuracağız Ataturk Kultur Merkezı ıçerısınde bır bolge ayırdık, şımdı bılım ve teknolojı muzesi kurmak ıçın proje çalışması yapıyoruz Bu çalışma en kısa surede tamamlanaeaktır Unıversıtelerde bılım ve teknolojı haftalan düzenlemeyi hıç duşunmemıştık, fakat sızın uyarınız uzerıne programımıza alacağız Mllli Kutuphane içerisinde blr bilgi bankası kurma çalışmalarınız var. Bu konuda bilgi verır misınız? ZEYBEK. Bılgı bankasının amacı bılım ve teknoloji hakkında tum dunyada toplanan bılgılerı Turk halkının hızmetıne sunmaktır Yurtdışında bılgı bankaları var, özellıkle Japonların "Japon Bılım ve Teknoloji Enformasyon Merkezı' ısımlı bır merkezlerı bulunuyor Bu merkezın Japonların bılgı toplumu halıne gelmesınde çok onemlı bır rolu var 1957 de kurulan bu merkezde tum dunyada yayımlanan makaleler, araştırma sonuçları ve projeler toplanıyor. Böylece Japon halkı bılım ve teknolojıdekı gelışmelerı anında takıp etme şansına kavuşmuş Şımdı bız benzerı bır çalışmayı yapmaya yenı başlıyoruz Japonlar şu anda butun dunyadan topladıkları bılgılerı, halkına servıs yapma aşamasını gerıde bırakmışlar, kendı urettıklerı bılgıyı de ışın ıçıne koyarak bütun dunyaya açılmışlar Bız dığer bılgı merkezlerıne abone olup şımdılık bır aracı muessese ola cak bır bırımı oluşturuyoruz ZEYBEK: Bız toplum olarak ne yazık kı bilim zıhnıyetının hâkım olduğu bır toplum halıne gelebılmış değılız Turkıye'de bılımın ve teknolojının ortaya koyduğu urun lerın önemlı olduğu bılınıyor Dolayısıyla dı şarıda uretılmış teknolojılerı alıp kullanıyoruz, fakat bılım zıhnıyetıne ulaşmamız şart Bılgı toplumunun temel sloganı düşun, öğren, uret olmalıdır Duşuncenln önünde birtakım engeller varsa, o toplumda duşunce alışkanlığının yerleşmesı çok zordur Duşunce önunde hıçbır engel olmamalı, herkes serbestçe duşunmelı, duşunduğunu söyleyebılmelıdır Karşı duşuncede olanlar da bunun yanlış olduğunu söyleyebılmelı, ama bızde böyle olmuyor Bızım gerek özel sektör gerekse kamu kuruluşlannda bır an önce araştırmaya kaymamız lazım Kültür Bakanlığı'nın 1991 ve 1992 yıllarında yapacağı etklnliklerden bahseder mlsiniz? ZEYBEK: Bılgısayarlaşma buyuk bır gelışme getırmekle bırlıkte ınsanları beşerı değerlerden uzaklaştırılabılır Bu nedenle sosyal etkınlıkler de yapmak ıstıyoruz Bız sevgı anlayışını, ınsanın değerını, ınsanın ınsana duyması gereken sevgı ve saygıyı Yunus Emre duşuncesıyle verebılırız dıye duşunuyoruz Yunus Emre düşünceslne nem bizim hem butun insanlığın ihtiyacı vardır diyoruz. Bu nedenle 1991 yılının Yunus Emre Sevgi Yılı olması ıçın yaptığımız teklıfı UNESCO kabul ederek tum dunyaya ılan ettı 1991 ıçınde ınsanın değerı, ınsanın kutsallığı ve ınsanın ınsana duyması gereken sevgı konusunda duracağız Bılgıye dayalı sevgının doğal sonucu hoşgorudur Insanların huzura ermesı ıçın, ınsanlar arasındakı kultur farklılıklarının bır dostluk koprusu halıne gelme sı ıçın, hoşgöru anlayışının yaygınlaşması gerekır Bu nedenle 1992 yılını Hosgöru Yılı olarak ılan ettık LJ muz ıçın meseleyı kultur açısından ele alacağız Insanlarımıza az okuduklarını hatırlatmak ıstıyoruz Ne yazık kı bızım ınsanlarımız a7 kıtap okuyorlar bunun ıçın okuma kampanyaları açacağız. Bılgı toplumu halıne gelmış ulkelerle bızım toplumumuz arasındakı kıtap okuma oraniarını vererek bu konuda halkımızı uyaracağız Istanbul'da bır kutuphanede araştırma yaptırdım 1989 yılında kutuphanenın çevresınde yaşayanların nufusunu alınan kıtaba bolduğumuzde, bin kişiye blr kitap duştuğunu görduk Aynı araştırmayı Yalova'da yaptırdığımızda, burada 800 kışıye bır kıtap duşuyor Buna rağmen Danimarka'da bır kutuphanede klşl başına 29 kitap duştuğunu tespıt ettık Kutuphanelerımızın herkese açık olduğunu duyurmak ıstıyoruz Bız kutuphanelerı kitap konservesi yapmak ıçın kurmadık Kitaplar okumak içlndlr, ıster gelıp burada okuyun, ıstersenız ödunç alıp evmızde okuyun Blllme ve billm adamı olmaya gençlerimizi özendirmek ıçın yurtdışında ve yurtıçınde başarı kazanmış bilim adamlanmızı topluma tanıtıcı faalıyetler planlıyoruz Bılgı toplumunun gerçeklerı ve gereklerı konusunda televızyonda programlar yapmayı, unıversıtelerde paneller duzenlemeyı duşunuyoruz Bllim ve teknoloji muzesi kurmayı, hatta üniversltelerde bilim ve teknoloji