Katalog

TürkiyeBilimler Akademisi(TOBA)KökHücre ÇalışmaGrubu,25-26Haziran2010tarihlerinde HacettepeUniversitesiKültürMerkezi’nde“l.Kök HücreKursu“ ve “5.KökHücreSernpo:yuınu”nu düzenledi.SempozyumunbilimselprogramınaABDevletleri, AlmanyaveIngiltere’denkökhücrearaştırmalarındave rejenemciftıpalanındaöndegelenkonuşmacılarkatıldı. KursveSempozyumaülkemizdeki63üniversiteve50 devlethastanesivearaştırmamerkeziolmaküzeretoplam103 kurumdan667kişikatıldıveetkinliklerbüyükbirilgiyle izlendi. 1.TUBAKökHücreKursu’nda,kök hücrelerin tanımları,pluripotensikriterleri,kök hücre kinetikleri, “niche”kavramı,türlerivebiyolojiközelliklerianlatıldı (E.Kansu).Henıatopoetikkökhücreleriörnekalınarak kemikiliğindeosteoblastikvevasküler“niche”inhücresel ı’ebiyolojiközelliklerisunuldu(l.Kuzu).Ayrıca,fareve insanernhryonikkökhücrelerinincldesiile digerensiasyonözelliklerivesondörtyıliçindeyapılamaması nedeniylebukonudakiaraştırmalarınülkemizdebatı ülkelerinekıyaslaçnkgerikalındığmadikkatçekildi(M.Elçin). Kurstasonyıllardaözellikledokumühendisliğive rerapötikalandagiderekönemkazananmezenkimalkök hücrelerin(MKH)eldesi,immünolojikyöndenönemli avantajiarı,baştakıkırdakve kastamiriolmaküzere,pediat— rikyaşgrubundadepohastalıkları,dejeneratifhastalıklar, yanıklar,graft-versus-bosrhastalığı(GVHH)ndatedavi amaçlıuygulamalarıilerejcneratiftıp alanında gelecektekipotansiyel kullanımlarıanlatıldı (D.Uçkan). d,’kularaö:gül “erişkin köklıücreler”in morfogenez,dokularınida. ıııesi ve iyileşmeleri için önemi belirtildi veazsayıda bulunmalarınarağmenihtiyaç duyulduğunda niikroçevredekiuyaranların etkisialtındaolgunve fonksiyonelhücrelerefarkldaşma(difterensiasyon) gösterdiklerianlatıldı(EKansu).Aynca,kordonkanıkök hücrelerininbiyolojiközellikleri,avantajlar-mvebankalanıa şartlarısunuldu.Hcmaropoietikkökhücreler(HKH)in otologveallojenikkökhücrenakillerindekiönemi, hastalarınseçimkriterlerini,uygulamateknolojilerini,kemikili— ğineyerleşimlerinin(homingveengraftrnent) tanımlarını,nakilsonrasıçıkabilecekerkenvegeçdevre koınplikasyonlarıanlattı(M.Arat). 5.TUBAKök Hücre Sempozyumu’nda,J.Adjaye (Berlin),somatikhücreleıden“yenidenprogramlanmış pluripotentkök hücreler(inducedpluripotentsterncelis, iPS)”nineldesi,hücrelerinmolckülerbiyolojisi“e genetiközelliklerinianlattı.iPShücrelerininhastalıkların tedavisindegelecektekikullanımpotansiyellerini, araştırıcılarıbekleyenteknik önemlibiyolojikzorluklarını sundu.iPS-bücrelerinindeinvivodeneylerdeSClDğBeige immünyetmezliklifareyeverildiğindeter.rtomoluşumunayol açtığınaönemledikkatçekti.A.Medvinsky(Edinhurgh), hematopaicrikkökhücrelerincanlılardaernbryonik/fötal yaşamdakiontogenezini,sankesedensonraintnı-ernbryonik bölgedeAGM (Aorta-Gonad-Mesonephros)özellikle endoteltabakasındankaynaklanabileceğinive“definitif hematopoietikkökhücre”ler-ingelişiminianlattı. E.Holler(Regenshurg),HKH’lcrinkemikiliğinden mobilizasyonu,toplanmasıvealıcıya(allojeniknakil) verilmesisonrasındakemikiliğineyerleşme(homingve engraftmcnt)süreçlerinisundu.T. Onder(Boston)normal ve“uyarılmışpluripotentkökhücreler(iPS)”ini,kanser kökhücrelerinintanımlannı,biyolojikve moleküler biyolojiközelliklerinianlattı.Memekanserimodellerinde rümörlerinmerastazsüreçlerindeözellikleakciğereolan yayıhınlardaE-Cadherinkaybınınönemini,kanserkök hücrelerininpluripotentözellikleriilekemoterapötik ajanlatadirençliolduklarını,High-outputscreenteknolojileri ilebuhücrelerekarşıilaçmoleküllerigeliştirme çalışmalarınıtartıştı. T.Özçelik(Ankara),hücreDNA’sındaepigenetik değişikliklerintemel molekülermekanizmalarım,DNA Metilasyonunu,X-Kromozominaktivasyonununmoleküler basarnaklannıanlatarak,kromatinyapılanmasındarol oynayanproteinlenlekibiyokimyasaldeğişiklikleredikkat çekti.MuratElçin(Ankara),kökhücrelerintakipleniçin işaretleıneyöntemlerininçok değerliolduğunu,PET SPECT,BiolurninescenceveFlurorescenceyöntemlerini, nanoteknolojidemagnetik,genetikvefloresanprobeların özelliklerinianlattı.C. Akçnlı(Ankara),Toli-benzeri reseptörler(UR) ‘inMKH’lerinimmündüzenleyicive dokuhasar,olanbölgeleregöçyetenekleriüzerindeönemli olduğunadikkatçekti sıçıınlardageliştirdiklerikısmi bepatektomimodelindekaraciğerrejenerasyonu bulgularınısundu. T. Bağcı-Önder(Boston),“KökHücreBazlıKanser TedaviYöntemleri”başlıklısununıundalaboratuvarında geliştirmişolduğu ımıltiformebeyin tümörlüfaremodelindebeyineyerleştirdiğinöralkök hücrelerin kanserlihücrelerüzerineolanetkilerini sunduve çok hızlı veyoğunbir şekildebüyüyen ve dağilan beyintünıörlcı-inin yakınına yerleştirilenNöral kök hücrelerinin(NKH) tünıörlere doğru göç edebilme, tümöricre entegreolabilme özelliğinesahip olduklarını,belirgintropisınlerinivesitolotiketkileriniözel hiyolurninesansvefluoresansgörüntüleme yöntemleriyleanlattı. S.Sözer-Tokdemir(Istanbul), hematopoietikkök hücrelerininıniyeloproliferatifhastalıkların fizyopatolojisindeöneminikonualanaraştırmahulgularının öneminisundu.B.lnanç(Van), dentalpulpakökhücreleri kullanarakperiodontalligaınentyapımıkonusundayaptığı araştırmalarınıvegünümüzderejeneratifdişhekimliği alanındadişkökhücrelerininpotansiyelkullanımlarını anlattı.E.Pişkin(Ankara),kökhücrelerininbiyoınedikal mühendislikalanındakullanımalanlarınıvekraniyalkemik defektlerindemezenkimalkökhücrelerve doku iskeletlerininkullanımi-arınıanlattı. Heryılkökhücreaı-aştırıualanveuygulamalarının öneminigözönündetutanTUBAKökHücreÇalışmaGrubu bualandagüncelbilgileriülkeınizbilimcilerivegenç araştırıcılarıilepaylaşmayıamaçlayarakKökHücreKursunu KökHücreSempozyumlarınıheryıldüzenlemeye de‘arnedecektir.TUBA,bu türbilimseltoplantılarınkök hücrekonusuna bilimselaraştınnalarailgiduyan özellikleyükseklisansvedoktoraöğrencileribaştaolmak üzeregençakademisyenlereveöğretimüyelerineönemlibir motivasyonkaynağıolduğunavebilgiaktarımı konusundabaşarılıbirplarfornıoluşturduğunainanm;ıkcadır. TUBAkökhücrekonusundaoluşturduğuplatfarmilehem gelişiphemdebirstandartoluşturmaamacındadır.Kurumun, çalışmagrubununbirikimiveenerjisibuiddiayısürdürüp geliştirehikcekseviyededir.Sempozyumlarvekurslara ilgibugöstergeninkanıtıdır. Ulaşımsorunlarına yanlışyaklaşım Hızınsaatte90kilometreden110kilometreye çıkarılmasıile,kuramsalolarak;Kazasayısında%22Yaralı sayısında%49Olüsayısında%83artışbeklenmeli. MetcOre; Kısaca “kişilereveeşyayayervezamanyararısağlamak”olarak tanımlayahileceğimizulaşımkonusundadoğrudanvedolaylı pekçokkararfazladüşünülmedenalınıyor,sonraistenmeyen sonuçlarıortayaçıkıncahayıflanıyor.Halbukialınacakbazı önlemlerleistenensonuçlaravarmakolasıdır.BuuygulamalarDünyanın en büyükulaşımağınavetaşıtfilosunasahipolanABD’den aktarıhyor. İ’EMELKAVRAMLARAlınanilkönlem,taşıtlarındeğil onlarınyolcularınınistedikleriyeregitmesiamaçlandıveiçindetek yolcutaşıyanotomobillerinotoyollardabileen sağşerittenbirşerit dahasolaaçılmasıengellendivebu taşıtlarıngeçişücretleriayarlandı. Buamaçla“taşıtpaylaşma”ve“taşıthavuzu”gibiuygulamalara gidildi.Enetkinönlemde,kentmerkezindesokaküzeriparkyasaklandı, kamukurumlarınınçalışanlarınaparkyerisağlamasıyasaklandı. BuönlerninilkuygulamasıBoğazdangeçentaşıtlardanalınan geçişücretininiçinde1kişibulunantaşıdarda15TL’yeçıkarılması, 2kişiolanlarınşuandakiücretiödemesi3vedahafazlayolcu taşıyanlarınisebedelödemedengeçmesişeklindeolabilir.Buduruında köprülerdengeçenlerinsayısı%30 kadarinecektir. Unurulınarnalıki,şuandakisorun;köprülerinkapasitesinden çok,gelenvegeçentaşıtlarınkent dokusuiçindetoparlanıp dağılamaınasındankaynaklanmakra.Busorunköprüyapılarakgiderilmez. Helebuköprünün“istemhattı”denilen;kentteyaşayanlardankarşı tarafageçmedurumundaolanlarınizlediği,başlangıç/sonçizgisi üzerindeolmaması,belirlibiryararsağlayanıayacağıgibiyenisorunlar dayaratacaktır. Asırlarcaönceuygulananciddişehircilikkurullarının uygulanmarnasıçokpahalıyamaloluyor.Hemenciddiplanlamasürecine girilınelidir. HIZ:Diğerbirkonubölünmüşyollarvekarayollarındakihız sınırlamalarıdır.Ulaşımsistemlerindekihızsınırlamalarınınnedenleri şunlar: 1.Sisrcıııler-arasındakidengeninsağlanması,yaniistemleri karşılayacakolansisteminseçilmesinde“ülkeçıkarlarınıençoklayacak” sisteminseçilmesiiçinortamyaratmak.Omeğinotobüslerinşimdi olduğugibisaatte110kilometredendahahızlıgitmelerinegöz yummak,demiryoluyolcutaşımacılığınıortadankaldırmıştır.Şuanda TCDDnedenzararediyordiyemerakediyoruz. 2.Akaryakıttüketiminiazaltmak.BunedenleABD’de otoyollardaençokhızsaatte55milyanisaatte90kilometredirvenedeni akaryakıttasan-ufudur.Ciddibirhızkontrolüileyılda500milyon dolarlıkyakıttasarrufuyapılabilir. 3.Güvenliliğinazalmasınıönlemek.Hızınsaatte90 kilometreden110kilometreyeçıkarılmasıile,kuramsalolarak; Kazasayısında%22Yaralısayısında%49Olüsayısında%83artış beklenmeli. Bölünmüşyollardakihızsınırlamasıkonusundasöylenecekçok şeyvardır.Biryolunprojesiyapılırkenuygunbulunupkararlaştırılan bir“tasarımhızı”vardır.Buhızprojeliyapılandevletyollannda saatte120kilometredir.Bunakarşılıkgelenişletmeazaınihızı; 120x0,75= 90km/saatolur.Yanisaatte90kilometrehızbir hesabadayanmaktadır. Projehızısaatte 120kilometreolandevletyolununyanınabir yolyaparsanız,buradauygulanacakhız,kopyalananyoldakikadar olacaktır.Başkabirdeyimlesaatte90kilometre.Hızıartırmılar maddikayıplarınyanındabuyollardaölecekvesakatkalacakların hesabınıvermelidir. Sonuç Ulaştırmahizmetlerininülkemizdeiyiolmamasınınyıllıkkaybı 12milyardolarcivarındadır.SadeceAnkara-istanbuloroyolunun Bolu’dangeçmesininyıllıkkaybı120milyondolardır.Bukayba Ankara-Istanbulhızlıdemiryolunun170kilometredahauzun olarakEskişehir’dengeçirilmesindeısraredilmesininfaturasıda eklerıecektir.Denizdenyararlanılınamsıdabüyükdeğerleremal olmaktadır.Karadenizsahilyolugihi.Kentselalanlardahızınsaatte50 kilometredenyukarıyaalınmasınınkentteyeniyollaryapılmasını gerektireceğibilebilinmemekteveyabaşkaamaçlarlaistenerek yapılmaktadır. TÜBA Kök Hücre Sempozyumu + . ‘%4 E E c-.J 0, c..J 1— m