Katalog

Sihirii OdüllerHAZIRLAYAN: NİLAY YILMAZ B ıı yıl da Türk çocuk ve gençlik edebiyatımn daha da kurumsal- laşmasını sağlayacak, içerik ve biçinısel anlanula nitelikli yapıt- lann üretilmesini teşyik edecek pek çok yarışma yapıldı, çcşitli dallarda ödüller verildi. Ulusal yarışmaların yanı sıra uluslararası yarışmalarda ülkeyi temsil edecek sanatçılanmız aday olarak öneril- di. Çocuk ve gençlik edebiyatı dünyası geçtiğimiz yıllar gibi bu yıl da pek çok törende, etkinliktc buluştu. Çocuk ve gençlik edcbiyatına hareket getiren ulusal yarışmalar bu alanda uzun yıllardır emek veren sanatçılann çalış- nıalarını ödüllendirmenin yanı sıra yaz- maya henüz başlamış yazarlarla da tanış- mamızı sagladı. Uluslararası yarışmalar, farklı kültürlerin çocukları ve gençleri için yazan/çizcn sanatçılarıyla ve o kül- türlerin edebiyatlarıyla tanışmamıza ola- nak verdi. Son beş yıldır dünyaca hatırı sayılan çeşjtli çocuk edebiyatı ödüllerini alan dünya edebiyatı yazarlarına baktığı- mızda bu yazarlarla ya da yapıtlarıyla onlar henüz ödiil almadan önce tanışmış olduğumuzu görmek son on yılda Türk çocuk ve gençlik edebiyatımn hiç de ya- bana atılmayacak bir ilerleme içinde ol- duğunu gösteriyor bize. Pek çok yayın- evimiz bu yazarlan çok önceden keşfet- miş, çocuklarımızı onlann yapttlanyla buluşturmıış bile... Vakıflar, dernekler, sanal tartışma platformları ve eğitim kurumları da ço- cuk ve gençlik edebiyatımn gelişmesi için pek çok ş.ey yapıyorlar. Bu saydıkla- rımızın hepsi kuşkusuz çok önemli ama ben en çok bu alanın artık bir disiplin olarak da kabul görnıtiş olmasına; bu alana yönelik teorik ve uygulamalı çalış- maların nicelik ve ııitclik bakımdan art- masına; alana yönelik scmpozyumlann düzenlenmesine; egitim fakültelerinde öğretmen adaylanna nitelikli çocuk ki- taplarının tanıtılmasına seviniyorum. Özellikle üniversitelerin eğitim fakültesi, edebiyat ve karşılaştırmalı edebiyat bö- lümlerinin akademik çalışmalarda farklı kültürlerin yazarlanyla yerli yazarlarımı- zı buluşturmasını, Türk çocuk edebiya- tımn kendi yolunu bulmasında gerek ya- zarlara, çizerlere gerekse yayınevlerine yeni bakışlar açıyor olmasını çok anlamlı ve değerli buluyorum... Yola henüz çıktık, daha pek çok fırın ekmek yememiz gerekiyor. Ağır ama emin adamlarla ilerliyoruz. Çocuk ve gençlik edebiyatını "kazançh" bir ek- mek kapısı olarak gördüğü için alanı kir- letmekten, niteliksiz yapıtlarla çocukları buluşturmaktan, onlann alullarım da kirletmekten sakmnıayan pek çok yayın- evi de var ne yazık ki. Ama biliyoruz ki düzenli olarak kitap eklerini takip eden; panellere, söyle^ilerc, loplantılara, şen- liklere katılarak akademisyenlerlc ve ni- telikli sanatçılarla tanışan çocuklar, ebe- veynler ve eğitimcilcr de var. Teoriden kopmayan uygulamaların ve pratiğin uzağına düşmeyen akademik çalışmala- rın artmasıyla, Türk çocuk ve gençlik edebiyatı önümüzdeki on yıllarda yolcu- luğuna çok daha sağlam adımlarla ilerle- yerek devanı edecek... Bu sayımızda bu yolculukta emeği geçenleri bir kez daha anımsamak ve anımsatmak istedik... 2010 HANS CHRISTIAN ANDERSEN ÖDÜLÜ Uluslararası çocuk edebiyatı ödülleri- nin en büyüklerinden biri olarak kabul cdilen 1 lans Christian Andersen Ödülü, IBBY (lnternational Board on Books for Young People) tarafından, iki yılda bir, bütün eserleriyle çocuk edebiyatına yaptıklan kalıcı ve önemli katkılarından dolayi yaşayan bir yazar ya da illüstratö- re veriliyor. 2010 Hans Christian Ander- sen Ödülü Bologna Çocuk Kitapları Fııan'nda açıklandı ve IBBY'nin inter- net sitesinden duyuruldu. IBBY ulusal temsilcisi, 2010 Hans Christian Andersen ödülü'ne 55 aday göstermişti. Bu yıl Andersen Ödülü, în- giliz yazar David Almond ve Alman il- lüstratör JuttaBa- uer'e veril- di. Ülke- miz adına yazar Mu- zaffer tzgü ve illüstra- törCan Göknil aday göste- Muzafferlzgü rilmişti. IBBY 2010 ONUR USTESI Uluslararası Çocuk Kitapları Kuru- lu'nun (IBBY-The lnternational Board on Books for Young People) Türkiye temsilcisi olan Çocuk ve Gençlik Yayın- ları IX*rneği (ÇGYD), "IBBY 2010 Onur Listesi" adaylarını belirledi. Yazar Aslı Der, toplumları biçimle- yen, belirlcycn, yaşayan bir olgu olarak dilin öncminin daha iyi anlaşılmasına ve içselleştirmesine katkı sağlayan bir tema çevresinde özgün bir kurgu ve anlatımla kaleme aldığı Büyük Tuzak (Günışığı Kitaplıgı) adlı çocuk romanıyla; illüstra- tör Gözde Biür Sındırgı, yazarın kaleme aldıgı metni boyutlandırarak, etkisini zenginleştirerek, çocukların belleğinde estetik bir iz bırakacak yetkinlikte re- simlcdiği Küçük Sırkr (yazan Sevim Ak, Can Çocuk) adlı resimli öykü kitabıyla bu yılki onur listesinc aday gösteriliyor. Aslı Der'in yazdığı Büyük Tuzak, ÇGYD'nin Yılm Çocuk Kitapları 2007 seçiminde Yılın Ein İyi Çocuk Romanı scçilmişti. Aday kitaplar, IBBY Onur Listesi ka- taloğunda yayımlanıyor, yıl içinde ger- çekleşen değişik ülkelerdeki ilgili birçok organizasyonda sergi- lenerek tanıtılıyor. Bugüne kadar IBBY onur listesinde ycr alan kitaplar: 2002- Muharrem Buhara (tnternet Ca- navan); yazar-illüs- tratör Zeynçp Bassa (Sihirii Öpücük). Çeviri dalında Ül- kü Tamer (llarry Potter ve Felsete Taşı). 2006- Ayla Çı- naroğlu {Veli'nin Kurabiycsi); illüs- tratör Betül Sayın (5 Çocuk 5 tstanbul); 2008- Mustafa Asoğlu (Hoşça Kal Akdeniz); illüstratör Huban Korman (Ktnk Şemsiye) ASTRID LINDCREN (ALMA) ANMA ÖDÜLÜ 2010 VE 2011 ADAYLARI ALMA Ödülü çocuk edebiyatı alamn- da yapılan çalışmaları destckleyen ulus- lararası ödüllcrin en büyüklerinden biri olarak kabul ediliyor. 2002 yılında yaşa- ma veda eden Isveçli yazar Astrid Lindgren'in anısını yaşatmak ve çocuk- lara yönelik roman yazılmasını teşvik et- mek amacıyla ALMA adında bir vakıf kuran Isveç hükümeti 200i yılından beri her yıl cn iyi çocuk romanı yazan yazara, çizere, öykü anlatıcısına veya okuma kültürüne katkı yapan kuruma 5 milyon kron tutarında ödül veriyor. Astrid Lindgren'in "anti terbiyeci" ru- huna uygun nitelikli çocuk ve genç ede- biyat ürünleri veren sanatçılar ve okuma kültürüne ciddi katkılarda bulunmuş kurumlar ALMA adayı gösterilebiliyor. Ülkemizde ALMA adaylarını Çocuk ve Gençlik Yayınları Dcrneği (ÇGYD) be- lirliyor. 2009 yılı için yazar Sevim Ak, kurum olarak da Dköğretim Okullanna Yardım Vakfi (İLKYAR) atlay olarak gösteril- mişti. ALMA 2010 adayları ise yazar Ay- tül Akal, kurum olarak da Türkiye Eği- tim Gönûllüleri Vakfi'ydı (TECJV). ALMA 2010 ödülü Belçikalı illüstra- tör Kitty Crowther'e verildi. Basın top- lantısı mart ayında internettcn canlı ola- rak yayımlandı. Kraliyet ailesinin ve Is- veç Kültür Bakanlıgı'nın katıldığı ödül töreni 1 Haziran'da Stockholm'de ger- çekleşti. ALMA hk. detaylı bilgi için: www.alma.se 2010 ALMA yazar adayı Aytül Akal'ın ALMA için hazırlanan sayfası için Bkz: www.aytulakal.com/ALMA. TEGV'in ALMA'ya kurum olarak aday oldugu "Okuyorum (Jynuyorum" isimli yaratıcı okuma projesi hakkında bilgi almak ve tanıtım filnıini izlemek . için Bkz: www.tegv.org/v4/en/ www.tegv.org/£lv/dnıyon]n^_oynuyonıınJıtml soidan saOa: Mavlsel Yener. Aytül Akal. Ayla Cınaroûlu ve llke Aykanat çam (önde). 2011 ALMA adayları geçtiğimiz gün- lerde ÇGYD tarafından açıklandı. Ya- zar Seza Kutlar Aksoy, kurum olarak da AÇEV bu yıl ALMA'da Türkiye'yi tem- sil edecek. Önceki yıllarda ALMA ödülünü kaza- nanlar: 2003 Christine Nöstlinger (Avusturya) ve Maurice Sendak (ABD) 2(KM Lygia Bojunga (Brezilya) 2005 Philip Pullman (Ingiltere) ve Ryoji Arai (Japonya) 2006 Katherine Pateraon (ABD) 2007 Banco del Libro (Venezüella) 2008 Sonya Hartnett (Avustralya) 2009 Tamer Enstitüsü (Filistin) 2010 Kitty Crowther (Belçika) OÜLTEN DAYİOÖLU EDEBİYAT ÖDÜLÜ Nitelikli çocuk ve gençlik edebiyatı eserlerinin yaygınlaştırılmasına, Türkçe- yi doğru ve yalın kullanan yeni kuşak ya- zarların yetişmcsine katkı saglamak ama- cıyla 2007 yılında kurulan Gülten Dayı- ogiu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı her yıl belirli alanlarda ödüller vcrmek- tedir. 23 Nisan'da açıklanan 2009 Yılı Ço- cuk Öyküsü Ödülünü; "Babam Yazar Olunca" adlı öyküsüyle Pelin Güneş, "ilkgençlik romanı ödülünü" ise "Elma Kabuğu" adlı romanıyla Gizem Pınar Karaboğa aldı. ()dül töreni, Cîülten Da- yıoğlunun 75. yaşını kutladığı gün, 25 Mayıs 2010'da gerçekleşti. Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı ÖdüUeri 2010 yılında; "Okul Öncesi Dönemi Çocuk Edebiyatına Iliş- kin Bilimscl Nitelik Araştırma" ve "Okul Öncesi Çocuk Kitabı" dallannda verilecek. Son başvuru tarihi 31 Aralık 2010. Yanşmayla ilgili detaylı bilgi için Bkz: www.gultendayioglu.com ÇGYD YILIN EN İYİ KİTAPLARI ÖDÜLLERİ Çocuk vc Gençlik Yayınları Derne- ği'nin kuruluşunun 15. yılı nedeniyle bu yıl özel olarak eklenen 15 Yılın En İyi Çocuk Şiirleri Kitabı (1994-2008) dalın- da Sennur Sezer'in yazdığı ve Evrensel Basım Yayın tarafından yayımlanan "Pencereden Bakan Çocuk" seçildi. Bu özel dalda aynı zamanda Abdülkadir Budak'ın yazdığı ve Kök Yayıncılık tara- fından yayımlanan "Kuşlann AHabesi" ile Aytül Akal vc Mavisel Yener'in bir- likte yazdıkları ve Uçanbalık Yayınları tarafından yayımlanan "Mavi Ay" Jüri Özel Ödülü'ne değer görüldü. Kısa süre önce kaybettiğimiz usta ya- zar Kemal özer'in yazılığı ve Tudcm'in yayımladığı "En İyi Arkadaşım", Yılın En İyi Çocuk öyküleri Kitabı dalında seçilirken; Feridun Oral'ın Yazıp Resim- lediği ve Yapı Kredi Yayınlan'nın ya- yımladığı "Kırmızı Elma", Yılın En îyi Resimli öykü Kitabı seçildi. Yılın En iyi Çocuk Kitabı Tasanmı dalında Gümşığı Kitaplığı'nın yayımla- dığı ve Suzan Aral'ın grafik tasarımını yaptığı "Berber Pire Tellal Deve" (yazan Gülscvin Kıral, resimleyen Mustafa De- lioglu) seçildi. Bu dalda Enkidu Yayın- ları tarafından yayımlanan ve Sadi Gü- ran'ın grafik tasarımını yaptığı "Şeytan Aldı Götür- dü" de (ya- zan ve re- simleyen Sa- di Güran) Jüri özel ödülü'ne değer görül- dü. • SAYFA 32 C U M H U R İ Y E T K İ T A P SAYI 1062