Katalog

kultur@cumhuriyet.com.tr SAYFA CUMHURİYET 24 HAZİRAN 2010 PERŞEMBE 20 KÜLTÜR CMYB C M Y B Filistin’in ilk kadın radyosu Kültür Servisi - West Bank’in desteğiyle, Filistin’in ilk kadõn radyosu yayõn hayatõna başladõ. Yönetiminde kadõn ve erkeklerin yer aldõğõ, Arapça yayõmlanacak “Nisaa (Kadõn) 96 FM”, müzik programlarõnõn yanõ sõra toplumsal sorunlara yönelik programlara, uzman görüşlerine ve konuklara da yer verecek. İstasyon’un kurucularõndan Maysoun Odeh Gangat, radyo kanalõndaki yayõnlarõn kadõn sorunlarõna odaklanacağõnõ, erkekleri de bu sorunlarla ilgili bilinçlendirmeyi hedeflediğini açõkladõ. ELİF BEREKETLİ M odern dansõn bü- yük ustasõ Pina Bausch’un 2003 yõlõnda İstanbul’dan esinle or- taya koyduğu “Nefes” adlõ dans gösterisi, 7 yõl sonra ye- niden İstanbul seyircisiyle bu- luşuyor. Palermo, Hong Kong, Lisbon ve São Paulo’nun da içinde yer aldõğõ “Kentler ve İnsanlar” tasarõsõnõn İstanbul ayağõ olan “Nefes”in Muhsin Ertuğrul Sahnesi’ndeki ilk iki gösterimi gerçekleşti, sonun- cusu ise bugün. Bausch’un ölümünün birinci yõlõ anõsõna, İstanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansõ’nõn desteğiy- le izleyiciyle buluşan İstanbul Uluslararasõ Tiyatro Festivali ve Wuppertal Dans Tiyatrosu ortak yapõmõ bu gösterinin dansçõlarõyla, önceki gün bir araya gelme imkânõ bulduk. ŞEHRİ ALTÜST ETTİK Üç günlük bir turne için İs- tanbul’da olan ekibin büyük çoğunluğu, oluşum sürecin- den bu yana projenin parçasõ. Yani, Bausch’un 2002 yõlõnda “Nefes”in koreografisi için yaptõğõ İstanbul gezisinde ona eşlik eden ekipten. Yunan dansçõ Daphnis Kokkinos ağustos ayõndaki o üç haftayõ şöyle anlatõyor: “Yaklaşık otuz kişilik bir ekiptik. Set ve kostüm tasarımcımız ile mü- zik danışmanlarımızın yanı sıra yirmi dansçı vardı. Gün- lerce, kimi zaman bir arada, kimi zaman tek başımıza bi- ze sunulan rota çerçevesinde Boğaz’dan Adalar’a, Fa- tih’ten Kasımpaşa’ya şehri altüst ettik; görevimiz kenti keşfetmekti. Ve Pina, ekipten herkesin kente dair bulduğu, yakaladığı her şeyi tek tek dinlemek istedi. Bu gözlem sürecinde herkesten çok o rol oynadı elbette. Neredeyse gördüğü herkesle sohbete dalıp, bir şeyler not alıyor- du”. Ekip, adeta bir milletler kar- masõ: Brezilya’dan İspanya’ya, İtalya’dan Endonezya’ya, hep- si farklõ ülkelerden 20 dansçõ, bu gösteri için Almanya’da yer alan Wuppertal Dans Ti- yatrosu’nda bir araya gelmiş. Alman dansçõ Rainer Behr, Bausch’un ekipte en çok ilham aldõğõ noktanõn bu çeşitlilik ol- duğunu söylüyor: “Böylece, hepimizin İstanbul’dan bul- dukları, İstanbul’da izini sürdükleri farklı şeyler ol- muştu. Pina, bu karmaya hayrandı. İstanbul gezisinin sonunda Almanya’ya dön- düğümüzde ise, aylarca, her bir belgenin üzerinde du- rup, koreografi için ilham aradı”. İNSANA DAİR OLANI ANLATTI “Nefes”, geçen yedi yõl için- de Berlin, Paris, Tokyo, Hel- sinki, Madrid, New York, Ot- tawa, Seul, Lizbon ve Es- sen’de sahnelendi. Dansçõlar salõ günkü performanslarõnõn ardõndan eğlenmek için bir araya geldiklerinde, sahneye çõktõklarõ her kentte birbirinden farklõ, ama hep aynõ derecede olumlu ve heyecan dolu tep- kiler aldõğõnõ söylüyorlar. “Çünkü” diyor Brezilyalõ dansçõ Regina Advento, “Ba- usch turistik bir iş yapmadı. Yapıtlarında evrenselliği ara- dı. Kentleri değil, kentte in- sana dair olanı anlattı”. Ba- usch’un “‘Nefes’, yalnızca İstanbul’la ilgili bir dans de- ğil. ‘Anlar’ı, İstanbul’u pay- laşan insanları konu alıyor” sözlerine bakõnca, Advento’ya hak vermemek elde değil. İstanbul’un feminen, kõrõl- gan, özgür, mistik ve modern yönlerinin vurgulandõğõ “Ne- fes”in Wuppertal’da yapõlan provalarõnda Bausch, dansçõ- larõndan yalnõzca bedenleri- nin en saf, en doğal dürtüleriyle hareket etmelerini değil; tüm kõrõlganlõklarõnõ, alõnganlõkla- rõnõ ve kõzgõnlõklarõnõ da kus- malarõnõ istemiş. Daphnis Kok- kinos, “Sanıyorum onun için İstanbul bu demekti, Saf, doğal ama kırılganlıklar ve kızgınlıklarla dolu” diyor ve ekliyor: “O ne istediğini çok iyi biliyordu, ancak bize hiç- bir hareketi, duyguyu da- yatmadı. Çünkü, bedenleri- mizden hiçbir şey istemi- yordu. Ancak bir süre sonra anlayabilmiştik; onun isteği kendimizdeki İstanbul’u, içi- mizde İstanbul ile özdeşleş- tirdiğimiz şeyi bulmamız ve onu oyuna vermemizdi”. Busch’un İstanbul’dan esinlenerek ortaya koyduğu gösterinin dansçõlarõyla konuştuk Kültür Servisi - İngiltere merkezli kül- tür kurumu Liberatum, bu yõl aralarõnda Zaha Hadid, Hanif Kureishi, Micha- el Nyman’õn da bulunduğu pek çok sa- natçõyõ “İstancool” festivalinde buluş- turuyor. Çeşitli ülkelerin kültür sanat dün- yalarõnõn önde gelen isimlerini bir araya getirerek kültürel ilişkileri ve diyaloğu art- tõrmaya yönelik etkinlikler düzenleyen Li- beratum’un festivali 2- 4 Temmuz tarihlerinde İstanbul’da gerçekleşti- rilecek. Bu yõl 10’.su yapõlan festival, İs- tanbul 2010 Avrupa Kültür Başkenti Ajansõ ve ülkemizde çeşitli kültürel et- kinlikler düzenleyen “İstanbul 74” iş- birliği ile düzenleniyor. Festival ko- mitesinin kreatif başkanõ ise Demet Müftüoğlu. Moda, sanat, tasarõm, edebiyat ve si- nema dallarõnda öne çõkan isimleri bir araya getirecek olan “İstancool” kap- samõnda panel, söyleşi, performans, sempozyum, sergi gibi etkinlikler ger- çekleştirilecek. Önceki gün düzenlenen basõn top- lantõsõnda konuşan Liberatum’un ku- rucusu, aynõ zamanda bu festivalin ya- ratõcõsõ Pablo Ganguli, “İstanbul, festivalimizin ruhunu yansıtıyor” dedi ve şöyle ekledi: “Biz özellikle kültür zenginliği olan şehirlerde festi- val düzenliyoruz. İstanbul’da müthiş bir kültürel karışım var. Ağırlayaca- ğımız isimlerin duruşları da İstan- bul’un eklektik yapısı ile uyuşuyor.” Festival kapsamõnda İstanbul’da bu- lunacak dünyaca ünlü isimlerden bazõlarõ ise şöyle: Kentsel tasarõmõn sõnõrlarõnõ zorlayan bir mimar olarak nitelendirilen Irak asõl- lõ İngiliz vatandaşõ, dekonstrüktivist mi- mar Zaha Hadid. Pritzker Mimarlõk Ödülü’nü kazanan ilk kadõn mimar olan Hadid, geçen ay açõlan İtalya’nõn ilk ulu- sal çağdaş sanat ve mimari müzesi Ro- ma’daki 21. Yüzyõl Sanatlar Müzesi’ni (Museum of Art for the XXI Century/ MAXXI) tasarlamõştõ. 3 dalda Oscar ödüllü “Piyano” fil- minin müziklerini de yapan İngiliz pi- yanist, besteci ve müzikolog olan Mic- hael Nyman, Çin kökenli Kanadalõ fotoğraf, heykel ve performans sanatçõsõ Terence Koh, İngiliz film yapõmcõsõ, ro- man ve senaryo yazarõ Hanif Kureis- hi. The Times gazetesi, Kureishi’yi “1945’ten Günümüze En İyi 50 İngiliz Yazar” arasõnda göstermişti. Nobel ödüllü Sir VS Naipul, İngiliz yönetmen Stephen Frears, İngiliz mo- del Lily Cole, Hint kökenli Amerikalõ aktör ve mücevher tasarõmcõsõ Waris Ahluwalia. İstanbul Modern Sanat Müzesi, The Seed ve Pera Müzesi’nde düzenlenecek etkinliklerde ülkemizden ise aralarõnda Leyla Umar, Elif Şafak, Alphan Eşe- li, Taner Ceylan ve Muammer Brav’õn bulunduğu pek çok isim eşlik edecek. ‘İstanbul festivalin ruhuna uygun’ ‘İSTANCOOL’ FESTİVALİNİN YARATICISI, LIBERATUM’UN KURUCUSU PABLO GANGULI Manet’den yeni rekor Kültür Servisi - Londra Sotheby’s’de düzenlenen bir müzayedede, Fransõz ressam Edouard Manet’nin otoportresi, 22 milyon 441 bin sterline (yaklaşõk 50 milyon TL) alõcõ buldu. “İzlenimci ve Modern Sanat” adlõ açõk arttõrmada, Manet’nin yanõ sõra, Pablo Picasso, Claude Monet, Auguste Rodin, Paul Cezanne, Henri Matisse, Pierre-Auguste Renoir ve Andre Derain gibi dönemin ünlü sanatçõlarõnõn yapõtlarõ satõşa çõkarõldõ.Müzayedede, İspanyol ressam Pablo Picasso’nun karakalem çalõşmalarõ 700 bin ile 1 milyon sterlin arasõnda satõlõrken, sanatçõnõn “Femme Endormie” adlõ eseri 1 milyon 300 bin sterline ve “Buste de Matador” adlõ yağlõboya eseri 5 milyon 300 bin sterline alõcõ buldu. Bausch İstanbul’a ‘Nefes’ verdi SANAT KURUMU ÖDÜLLERİ ‘Kerbela’ya ödül yağdõ ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Sanat Kuru- mu’nun, 2009-2010 Tiyatro Ödülleri’nde ga- zetemiz yazarõ Ayşe Emel Mesci’nin yönetti- ği ve Ankara Devlet Tiyatrosu (DT) tarafõndan sahnelenen “Kerbela” adlõ oyuna ödül yağdõ. Oyun, “En İyi Kadın Oyuncu”, “Övgüye De- ğer Erkek Oyuncu”, “En İyi Işık Tasarımı” ve “En İyi Müzik” olmak üzere tam 4 dalda ödüle değer bulundu. Sanat Kurumu Başkanõ İl- ker Çetin, dün yaptõğõ açõklamada, gazetemiz İmtiyaz Sahibi ve Başyazarõ İlhan Selçuk için “O’nun verdiği desteği her zaman hissede- ceğiz” dedi. Diğer kazananlar şöyle: En İyi Oyun Yazarı : Turgay Nar (Gizler Çar- şısı) - Semih Çelenk (Heccav). Övgüye Değer Oyun Yazarı : Şirin Aktemur Toprak ve Gök- han Aktemur (Gılgameş) - Zeynep Kaçar (Krem Karamel) En İyi Yönetmen: İlham Yazar - (Mojo). En İyi Kadın Oyun- cu : Rengin Sa- murçay (Kerbe- la) Övgüye Değer Ka- dın Oyuncu : Ev- rim Alasya, Se- len Öztürk, Zey- nep Alkaya ve Tuğçe Karaoğ- lan - (7 Shakespeare Müzikali). En İyi Erkek Oyuncu : Nusret Şenay - (Mojo). Övgüye Değer Erkek Oyuncu : Erdinç Gülener - (Kerbela). En İyi Sahne Tasarımı : Funda Karasaç (İşte Baş İşte Gövde İşte Kanatlar). En İyi Giysi Tasarımı : Bengi Günay - (7 Sha- kespeare Müzikali). En İyi Işık Tasarımı : Yakup Çartık - (Kerbe- la). En İyi Hareket Tasarımı : Gizem Erdem - (7 Shakespeare Müzikali). En İyi Müzik : Tahsin İncirci - (Kerbela). En İyi Yayın/Tasarım : DT Genel Müdürlüğü. En İyi Yapım : Ankara DT - (İşte Baş İşte Göv- de İşte Kanatlar). Jüri Özel : Sahne dergisi. Kerbela LilyCole Nefes Bir bilge, Bir yurtsever, Cumhuriyet’in onurlu ve yılmaz kalem silahşörü Sayın İLHAN SELÇUK aramızdan ayrıldı. Acımız büyük. Başta Cumhuriyet Gazetesi olmak üzere, tüm basın topluluğuna, ailesine ve halkımıza başsağlığı ve sabır dileriz. O, yaşadıkları ve yazdıkları ile güç vermeye, bizi Türkiye’nin aydınlık geleceğine taşımaya devam edecek. Köy Enstitülerini Araştırma ve Eğitimi Geliştirme Derneği 50 yıl önce 23 Haziran’da Köy Enstitüleri’nin kurucusu büyük eğimci İSMAİL HAKKI TONGUÇ’U kaybettik. O, düşünceleri ve yaptıklarıyla aramızda. Anısına saygıyla. www.koyenstituleriegitim.org Köy Enstitülerini Araştırma ve Eğitimi Geliştirme Derneği