Katalog

Mikroplarla savaşı betmek üzereyiz1 “Bizler ımtılıı,tiklerin yalnızcagü’.enli ve yararlı lmasını dea o y, zamanda ucuz olmasıııı da bekleriz.Bu ilaçları ğil, aynı Tanrı ‘nınbizesuııduğu bir lütufolarakgörürü,z.” görüşe Bu olarak 2009 yılında bazı büyükilaç şirketlerijenerik koşut ücretsiz olarak dağıtmaya başladı.Amaçdaha antihiyotikleri fazla müşteriçekmekti. Insanlar ebakteriler v arasında son60yıldır milyonlarca sürensavaştaüstünlük, yıldır antibiyotiklerin insanlara eçmişti. Nevarkibakteriler piyasayaıkmasıyla ç olağanüstüyum g u kabiliyetleri en Bilim butehlikeli sayesindegüçlüantibiyotiklere biledirenebiliyor. insanları karşı gidişatı durdurmak tedavisileilgili konomik politikaklaşımlarda bir i ve e köklü e içinönceliklenfeksiyon y değişiklik gerektiğini yapmamız söylüyor. hastalıklarına yük korkuyaratıyor.Enfeksiyon karşıbugüne e dek geliştirilmişn önemli silah olan antibiyoriklerin azıya b kalardayetersiz kalması,bu korkuyu derleştiriyor. ö o tedavisi, antiliiyotikncesi vesonrası lmak üzere ikidönemeayrılır.Antibiyotiköncesi dönemdeen sıradan bir enfeksiyorı topluölümlere dahi b yuiaçıbiliyordu; enzer şekilde bir ameliyat,Staplıvlococcus enfeksiyonu basit riski taşıyordu. Antihiyotik sonrası dönemde, güçlü ilaçlar karşısında bakteriler zorunda kaldı.Ne varki geri gerilemek kısazamandatoparkınıp karşısaldırıyageçmektege bakteriler, cikmediler. ugün mikroplar n güçlü antibiyotiklere bazı e B bile direnç geliştirehiliyor. UCLATıp Fakültesi karşı Enfeksiyon Hastalıkları ölümü’nden avidGeften:yalnızca B D ABD’de yılda yaklaşık100bin insan antibiyotiğe dirençlı enfeksiyonlardan Geffen’e bu tablogiderek dalıada yitirdi. göre yaşamlarını vahim olacak. Oyle ki antibiyotikleryakında kemoterapi ilaçlarıgibi,toksikyan etkileriolanve hastayınasıl önceden etkileyeceği kestirilemeyen ilaçlarolaraktarihe daha az bir süredir işbaşında. Bundan da mikropinsan Bu ekonomik kaygılar, ntibiyoriklerin a karşıkarşıya ga:etclerinde geridöndü”başlığıile savaşlannda süredirbu mücadeleye ıuikroplarındahauzun önemini yitirıyor. nfeksiyona hazırlanmış kaldığı süreçlerinyanında yasal E duyurulangöre,Ingiltere’de hafta içinde 10 kişidomuz 6 habere olduğusonucu karşı geliştirilen bir bileşimi denenıek için önce bir grup yeni Ingiliz grihinden yaşamını itirdi.Kışmevsiminin soğukyüzünü y Buyarışta insanlar,kendihamraları hastanın buluıırnası gerekir. Bu, kanser ve kronik hastalıklar söz yü:ündensavunma gösterdiği ugünlerdegrip vakalarınınartmasınormal ş Bununnedenlerinden konusu olduğu kolay. Ozellikle ilaç direncinin gelişmiş snatejilerini dürüstgeliştireınediler. doğru karşılanabilir. kuşgribi,domuzgrihigibiçok Ancak yayılan biri ilaç kullanmakonusunayeterliözenigösterınemeleri, bir olduğu h i enfeksiyon astalıklarındasebirazzor.Uretici firma bir ve öldürücü Nigriptürleri,topluölümlere yolaçıhildiğinden ise ekonomi DENEYLERDE KLİNİK SORUN salgının ortayaçıkmasıiçin beklemekzorunda. Orneğin sindirim sistemini “e idrar yollarını turan veya gripgibianribiyonklerinhiçbir etkisininolmadığı (VRE)mikrobuiçingeliştirilen vancoınycin dirençliEnıeroccus hastaııkıarda kullanmak yerliyersiz denemek bir ilaçşirketitamikiyılboyunca 54 gibi veyaçdişkilibirşekilde bileşimi için yeLersiz kullanım sonucunda te.st antibiyotiklerinücü boşakullanıldı. farklımerkezi urdu.Busüreiçindeyalnızca hasta çalışmaya k g üçOzelliklcyoksulve eğitimsiz kitlelerdesıklıklagörüldüğü katılmak için başvurdu. ahşıuadurduruldu. eşyılsonra ilaç, Ç B hastalarkendileriniiyihissetmeye i gibi, başlarbaşlamazlacı bırakrıkları için,geridekalan dirençlihakterilerbüyükbir MUYUZ? SAVAŞİKAYBEDIYOR hızıa ve yayılmaya aşladı. b MASA(Methicıiliııresistant aureus) gibi sıiperrnik politiği. Orrıeğin aşırı kullanım hayvan yemlerine kanştırmak diğeri ilaçıxılitikalarımn karmaşık ANTİBİYOTİKLERİN DEVRİ ALTIN Birsürebu sorunyararmadı, iinkü birbiriardınayeni ç antibiyotikler piyasaya çıkıyordu.1940’lı ıllardapenisilinin y ilk piyasaya çıktığıdönemlerden başlayarak insanoğlu bunlardan olabildiğince çok miktarda toprak örnekleri oplayarak, t tedavi mucize geıişıiıınek inceleıneye Oyle ki müttefik aldı. için askerlerAfrika cephesinden,National GeographicSociety tüm k Himalayalar’ınzirvesinden, öğrenciler azabildiklerı park ve topraknumuneleriniilaçşirketlerine gönderdilcı. 30yılgibikısabirsürede200yeniilaçgeliştirdi. Şirketler Ancak1980’li ıllaragelindiğinde eni ilaçların y y BİLİM VEBUGÜN TARİHÇİLERİ piyasalar.ı büyükölçiide Biliminsanları modernilaç çıkışhızı yavaşladı. Gelecektebilimtarihçileri,hakterilerüzerinde tasarımında nioleküler bakrerilere karşısavaşı yaklaşımın kazandığınıız b olarak üstünlüğü büyükbirolasılıkla “geçici irzafer” Ama düşündüklerigibi olmadı. hızıaııdıracağıı düşünüyordu. kayda P geçirecek. enisilininpiyasayaçıktığıgündenbu yana AstraZeneca’nın tıbbikonulardaki danışmanı ohn Rex bu J aradan 60 yı1,leride i veinsananısındaki ve ezdi geçen mikrop konuda şunlarısöylüyor: Kimyacılar eni bir ilaç üzerinde y “ ekdi savaşta“kısabir mola”olarakdeğerlendirilebilecek. bir çılışiiken takımkurallarauymak zorunda. Ancak anıibiyotik İnsanlarkarmaşık hassasdengelerüzerinekurulu,çok üretimindebu kuralları ve :orundasını:.Bunlarürettiğiyıkmak hücrelibir yapıya ahipken, ayıları izlerdenokfazla h olanbak ıııiz tüm ila s s ç çiardanfiırklıdır, ünkü amaç canlı bir organizma ç bir organiznıayı öldürmcktir.” içinde yaşayan Bütünbunlar antihiyotiklerin sonu geldiği anlamına d glemiyor. Şimdioşinograflar evrede.Derindcnizlerdcn çıkarttıkları birsantimetre hacmindeki aınur kütlesiiçinde küp ç daha bilinmeyen binlerce organizma bulundu. Ayrıca önce Sraphy/ococcus roptar” ilknesil antibiyotiklerekarşı direnç geliştirirken,piyasaya yeni ilaç sayısında belirgin bir düşüş yaşanıyor. BAKTERİL DİRENÇAZANMA ERİN K H!Zİ 4 ONA NAN YENİANTIBAKTERIYEL YLA /LAÇL4R Ksynak HastahAlar Kurun’ s klinikdeneylerafhasında tıkanıp kaldı. Bu, VRE’nin önemsiz anlamınagelmiyor. veOnlenmesi Hastalık Kontrolü olduğu 26bin Merkezleri’ne (CDC) göreher yıl bu süperınikrop hastane Ancakbugüne dekkimsebu hastasını enfekteediyor. hastalaırla ilaçdeneylerinibuluşturmayı aşaramadı. h .Oteyandan,pek çokveriyegöreantihiyotik kullanımının %50’si ereksiz. Doktorlar lışkanlık d olarak,mikroplar aha g a (bakterileri enfekte edip öldüren virüsler) da önlemolarakantihiyotik devam hakteriofaj’lar ortaya çıkmadan önermeye korkaninsanlarıyatıştırmak ilaç antimıkrobiyal hammaddesi olarak son derece zengin bir veya ediyor hastalanmaktan için kaynak hastanın hangi mikrop oluşturuyor. Bir başka kaynak da eskiden toplanmış antibiyotik veriyor. çoğunlukla toprak örnekleri Şimdi bunların yeni teknolojiler yardımıyla tarafındanenfekteedildiğiniveya ilacınmikrobunasıl incelenıııesi sonucu farklı bulgular elde edilebilir. bilmez.Butemelsorularayanıt oluşturmak için etkileyeceğini ve zaman paraharcamakyerinedoktorlarbirkaçantihiyotiği ANTİBİYOTİK ÜRETİMİ aynı anda hastayaverirlerve yararlıolmasıiçin içlerindendua NİÇİN DURAKLIYOR? ederler. uyaklaşım B kısa Ancak ucuzdur, süredeetkisini österir. g Ne varki bu araştırmacılar, rtık antibiyotiklerle a b aşırıkullanımve dolayısıyla akterilerindirençkazanmasına Amerikan Hastalıkları Kurumu’nagöre 13 yolaçar. ilgilenmiyor. Antibiyotiküreten bakteri Gelecekkesinliklefarklıolacakve farklıolmakzorunda. büyük ilaçşirketininiçindeyalnızca tanesi şu anda beş teriler, tek hücreliilkelcanlılardır.Çekirdeğehile sahip üzerinde Kanser, antibiyotikler k diyabet, alphastalığı, Antibiyotikkrinmaliyedenartacakancaketkileriazalacak. olmalarına arşın insan vücudu içinde yaşamak ıçin k hatta gibihastalıkların tedavisinde kullanılanilaçların kellik k Hızlı Ayrıcailaçlara eskisi adarkolaylıkla rişerneyehiliriz. e olağanüstü bir uyumyeteneğinesahiptirler.Uygunkoşullarda insanlann dahaldrh olması, bedavailaçdağıtımı,“önlem” olarakkullanmagibi ilaçşirketlerini antihiyociklerden uzaklaştıran tedavi, a etini tüketirler;genlerindebıraktıkları rtıklarlada insanları en önemli etken. olanaklaı E artıksözkonusuolınayabilir. limiziçabuktutar isek, zehirlerler. b ne Orneğin en pahalı antihiyotiklerin(linezolidve antıhiyotiksiz ir dünyadayaşamanın demekolduğunu 60 yıl boyunca ınsanlarantibiyotikler ardımıyla bakteri daptomycin)bir kürü yedigünsürüyorve hastaya 1.000 y tek öğrenmck zorundakalmayabiliriz. saldırılarınıgeripüskürtmeyibaşarmıştı.Fakat bakterilerin dolar ile2.000dolaramal oluyor.Oysatipikbir kanserkürü 1 N Kaynak: ewsweek, 3 Aralık, 2010 olağanüstü ve üreme becenisikarşısında savunma hatları uyum hatta haftalarca, aylarcasürüyorve maliyetiantibiyotiklerin20 d bakteritürü, gidcrĞkaha fazla sayıda zayıflayınca, t k ıuisline Kronik hastalıklarınedavisinde ullanılan ‘www.acponIine.org/patientsfarnilies/.../antibioticresistance ulaşabiliyor. antihiyotiklere dirençkazannıaya aşladı. karşıbiyolojik b ilaçlarıhasta yaşamboyukullanmakzorundakalabiliyor. www.sciencedaily.comiarticles/a/antibioticresistance.hrm Unutmamalıki evrimyüzlerce milyonyıldırYeryüzü’nde PrincetonÜniversitesi’ndenağlıkekonoınistiRamanan 1.html s www.pbs.org!wgbh/evolution/educatorsğlessons/.../act hükmünüsürdürüyor. modembiyoloji ilimi,150yıldan Laxmlnarayan b Oysa Liedevmaeyhan antibiyotiküretimiile ilgilişöylekonuşuyor: . .