Katalog

SAYFA CUMHURİYET 4 ŞUBAT 2004 ÇARŞAMBA 12 EKONOMİ Aylık enflasyon ** 7 ** a Oc.'03 ŞUD Mart Nıs May Haz Tetn Ağ E/l EKH Kas A;a Şub TEFEyüzde 2.6, TÜFEyüzde 0,7 arttı Enflasyonda iniş sürüyor ANKARA (Cumhuri- yet Bürosu) - Talep yeter- sizliğinin özellikle tüke- tici fiyatlanndaki artışı sınırlı tutan etkisi, ocak ayı enflasyon rakamlan- na da yansıdı. Ocak ayuı- da işletmelenn maliyet unsurunu oluşturan Top- tan Eşya Fiyat Endeksi (TEFE) yüzde 2.6 artar- ken, işletmeler bu artışı iç talep yetersizliğinden dolayı tüketiciye yansı- tamadığı için, Tüketici Fiyat Endeksi (TÜ- FE) yüzde 0.7 yükseldi. Düşük artışta indirime giren gi- yim ve ayakkabı ürünlerindekifivat düşüşleri de etkili oldu. Son on iki ayda TÜFE yüzde 16.2, TEFEıse yüzde 10.8 art- tı. Hükümet 2004 sonu için her ıkı enflasyon he- defini de yüzde 12 ola- rakbelirlemişti. Böylece TEFE'de, sene sonu için belirlenen enflasyon he- define şimdiden ulaşıl- mış oldu. Yurttaşlann günlük yaşamlan için önemli olan TÜFE'de, yüzde 0.7'likartışın0.4'ügıda, içki, tütün grubundan, yüzde 0.3'ü konuttan geldi. Buna karşın DÎE rakamlanna göre giyim ve ayakkabı grubunda fi- yatlann ocak enflasyo- nuna katkısı yüzde eksi 0.4 oldu. Bu sektörlerde- ki fiyat düşüşleri nede- niyle enflasyon düşük çıkrruş oldu. Sebzcde zam rekoru Antalya'da yaşanan sel felaketı nedeniyle ocak ayının zam şampiyonu salatalık oldu. Salatalı- ğın fiyatı bir ayda yüzde 65'ten fazla arttı. Taze fasulyede yüzde 64.6, hamside yüzde 52.1, do- mateste yüzde 47.5'lik fiyat ar- tışı gözlendi. Kurban Bay- ramı nedeniyle dananın fiyatı bir ayda yüzde 18.3'lük artış gösterdi. Balı- ğın fiyatı yüz- de 19.4 artış kaydetti. Tek haneye doğru Yıllık bazda yüzde 10.8'e ınen TEFE artış hızıyla. 1975 yıhndan sonra kaydedilen en dü- şük enflasyon görüldü. TEFE bazında yıllık enf- lasyon 1975 yılının ta- mamında, ocak ayındakı yıllık artışta olduğu gibı yüzde 10.8 olarak ger- çekleşmişti. Öte yandan tstanbul Ticaret Odası'na göre, ts- tanbul'da perakende fi- yatlar binde 6 oranında azaldı. Son 10 yılda görü- len ilk gerileme oldu. Türkiye'de 7 çiftçi yılda 2.4 ton süt üretirken Avrupa Birliği ülkelerinde 3 çiftçi yılda 100 ton süt üretiyor. Türk üreticiaç Avmpalı mutlu ERZURUM (AA) - Türkiye'de 7 çiftçi yılda 2.4 ton süt üretirken AB ülkelerindeki 3 çiftçi yıl- da 100 ton süt üretiyor. Atatürk Üniversitesi (AÜ) Zıraat Fakültesi Tanm Politıkası Anabi- lim Dalı Başkanı Prof. Dr. Tayyar Ayyıkbz, Tür- kiye'de işletmelerin "cü- ce" olarak da bilinen ai- le işletmesi şeklinde kü- çük kapasiteli olduğunu söyledi. Ayyıldız, Avru- pa ülkeleri ile Türki- ye'deki işletmelerin re- kabet etme şansı bulun- madığına değinerek şöyle devam etti: "Ülkemizdeki tanm işletmelerinin küçük ohı- şu, üretim girdi maKyet- lerinin de yükselmesine neden obnaktadır. Ülke- mizde ürerikn 1 litre sü- tün maliyetinin \iizde 6O'ı geri dönüyor. Üreti- ci ürettiği her İitre sütün yüzde 40'ını cebinden karşılnor. Avrupa ülke- lerinde yüzde 120 kârla üretilen süt ile ülkemizde zaranna üretilen sütün aynı ortamda rekabet edebilmesi mümkün de- ğU." 'Daha ucuza üretebiliriz^ Ayyıldız, "Türld- ye'nin AB üyeBği konu- sunda bekletilmesinin nedeni, tanm ve hayvan- cıhksektöründeki olum- suzluklardır" dedi. Ta- nm ve hayvancılığın kalkındınlması konu- sunda çiftçilere sürekli gelir desteği verilmesi- nin mümkün olmayaca- ğını belirten Ayyıldız şöyle dedi: "İşletmelerin dayanık- hbk ve sürekliliği için re- kabet edebilecek güce sa- hip ohuunahdır. Standart hayvan savısı, ihtisaslaş- ma ve işletmelerin arazi bütünlüğü gibi konular- da gelişme sağlanmahdır. Ülkemizde, işgücü mali- yeti düşük olduğu için Avnıpahlardan daha da ucuza tanm ve hayvansal ürünleri üretebüiriz. Av- rupa ülkelerine pazar ol- maktan kurtulmak için gerekli düzenlemeler ya- pümahdır." ; Türkiye'de 51.5 saate ulaşan haftalık çalışma süresi, OECD ülkelerinde 31-41 saat arasında Emek çokparayok• Türkiye ücret düzeyinde OECD ülkelerindeki işçilerin çok altında kalırken çalışma süresinde ise bu ülkelerin işçilerine fark atıyor. Türkiye'de 51.5 saate ulaşan ortalama haftalık çalışma süresi, diğer OECD ülkelerinde ise 31-41 saat arasında bulunuyor. ANKARA(ANKA)- Ücret düzeyin- de OECD ülkelerindeki işçilerin çok altında kalan Türkiye'deki işçiler, ça- lışma süresinde ise bu ülkelerin işçile- rine fark atıyor. Türkiye'de 51.5 saate ulaşan ortalama haftalık çalışma süre- si, diğer OECD ülkelerinde ise 31-41 saat arasında bulunuyor. Belediye-lş Sendikası'nm Uluslara- rası Çalışma Örgütü (ILO) verilerini temel alarak yaptığı araştırma, Türki- ye'de haftalık çalışma sürelerinin OECD standartlanna göre çok yüksek olduğunu ortaya koydu. Araştırmaya göre, Türkiye'de haftada ortalama ça- lışma süresi 51.5 saat düzeyinde bulu- nuyor. Diğer OECD ülkelerinde ise bu süre haftada 43.3 saatle en yüksek Meksika'da. Buna göre haftalık ortala- ma çalışma süresinde Türkıye ile en yakın takipçisi Meksika arasında bile yaklaşık 8 saat fark bulunuyor. Mek- sika'yı da haftalık 41 saatlik çalışma süresıyle Yunanıstan ızlıyor. Haftalık çalışma süresi îzlanda'da 40.3, Polon- ya'da 39.8, Italya'da 39.3, Isveç'te 36.6, Finlandiya'da 36.3, Ispanya'da 35.7 ve Avustralya'da ise 35 saat düzeyinde bu- lunuyor. En düşük haftalık çalışma sü- relen ise 34.8 saatle Norveç ve 31.9 sa- atle de Kanada'da uygulanıyor. Grev 5. gününe girdi Aralannda DİSK Genel Başkanı Süleyman Çelebi, Türk-Iş Genel Başkanı Salih Kıhç'ında bulunduğu sendikacdar Topkapı'daki Şişe- Cam fabrikasuıda grevyapan Kristal-tş'e bağh işçileri ziyaret etti. (Fotoğraf: EBRU ERDOGAN) Şişe-Cam işçisinin grevine destek büyüyor İstanbul Haber Servisi - DİSK Genel Başkanı Sülevman Çelebi, Türk-lş Genel Başkanı Salih Kıhç, Işçi Partisi Genel Başkanı Doğu Perinçek Topkapı'daki Şişe-Cam fabrikasuıda grev yapan Kristal- Iş'e bağlı işçileri ziyaret etti. Kristal-tş İstanbul Şube Başka- nı Münir Dimner. Eskişehir'deki fabrikadan sendikah olduğu için atılan 76 kişi, Topkapı'daki fabri- kadan hiçbir neden olmaksızın iş akdine son verilen işyeri baştem- silcisi ile toplu iş sözleşmelerin- den hâlâ bir sonuç çıkmaması ne- deniyle başlattıklan grevi başany- la sonuçlandıracaklannı belirtti. 18 yıllık bir işçinin net maaşının 379 milyon lira olduğunu söyleyen Dimner, "Bu grev; yalnız cam işçi- lerinin değü, yıOardır üzerine ölü toprağı örtülmüş tüm işçi suufinm grevkfir" dedi. DlSK Genel Baş- kanı Süleyman Çelebi, Şişe-Cam işçilerinin verdiği mücadelenin bir onur mücadelesi olduğunu ifade ederekbu mücadelede DİSK'e dü- şen maddi ve manevi her türlü gö- revi yerine getireceklerini söyledi. Işçilerden birlik ve beraberlikleri- ni bozmamalannı isteyen Çelebi, grevin başanya ulaşmasında işçi sırufi arasındaki güç bırliğıne olan ihtiyaca dikkat çekti. Kıhç, grevin sorumlulanna ses- lenerek kendilerinin uzlaşmacı ol- duklarmı, toplu iş sözleşmelerinin bir an önce biririlmesi gerektiğini söyledi. Şişe-Cam işçilerinin grev- le demokratik haklannı kullandık- lannı anlatan Kıhç, "Hiçbirzaman art niyetii obnadık. Her zaman uz- laşmaya açık olduk. Bu işçilerin grev yapamayacağmı düşünenlere karşL, bu grevi gerçekieştiren tüm işçileri kutJuyorum" diye konuştu. İP lideri Doğu Perinçek de Şişe- Cam'da grev yapan işçilerin yal- nız grev çadınnı değil, Türkiye'yi beklediklerini ifade ederek "Bu mücadelevamızcam işçilerinin de- ğUdir" dedi. Anadolu'dan dünyaya açdanlar Anadolu'nun dört bir köşesinde faaliyet gösteren Türk şirketleri önemli başanlara imza atıyor. Bazı şirketler kendi markalan ile pek çok ülkeye ihracat yaparken bazılan da kurduklan tesislerle diğer yatırımcılara örnek oluyor. Pakistan köylerine 'Alo' hizmeti ANKARA (AA) - Pakistan Telekomun kırsal alan telefon santralı kurma ihalesini, Türk telekomünikasyon firması Telesis aldı. Yazılım ve donanımı kırsal alan şartlanna göre hazırlanmış olan *PX modeK" telefon santrallan teslim edilip, 450 köyde işletilmeye başlandı. Pakistan'a teknoloji transferi yapmaya devam ettiklerini belirten Telesis Genel Müdürü Hüsnü Tokmen, "Pakistan Telekom verilerine göre sırada 80 bin köyün telefona kavuşturubnası gündemde" dedi. Pakistan'a kurulan telefon santrallannın yönetiminm uzaktan modem aracığıyla tek bir merkezden yapıldığına işaret eden Tokmen, santrallann denetiminin îslamabad'daki merkezden yapıldığmı, tüm ücretlendirme ve faturalandırma işini bu merkezın yürüttüğünü söyledi. Yeniden yapılandırma kapsamında bulunan Irakın da telefon ihtiyacı bulunduğuna dikkati çeken Tokmen, Pakistan'm ardından yapılan temaslar sonucunda benzer sistemlerin Irak'a da kurulacağını bildirdi. Tokmen, kırsal alan telefon santralı isteyen ülkeler arasında Azerbaycan. Bulgaristan. Arna\aıtluk ve Polonya'nın bulunduğunu kaydetti. Ahmet Bahadır, "Samsun'u ve Türkiye'yi, bu sektörde dünyada ilk 3'e sokacağız" diye konuştu. (Fotoğjaf: AÂ) Samsun 'dan 80 ülkeyetıbbi malzeme SAMSUN (AA) - İş yaşamına silah ustası babasının yanında çırak olarak başlayan Samsunlu işadamı Ahmet Bahadır. 80 ülke- ye tıbbı alet ihraç eden bir şirketm sahibi ol- du. Tıbbi alet üretimine 1981 yılında tesa- düfen başladıklannı kaydeden Bahadır şöy- le konuştu: "Amcanun rahatsızlanması üze- rine Ankara'da hemşerimiz bir cerraha gö- türdük. Tedavi parası abna\mca, sohbet ara- sında bahsettiği ve Türkhe'de üretihneyen, ortopedide kuDanılan bir tür ameüyat masa- sı yaparak cerraha hediye ettik. O da' Bıra- kın silah imalatını, makıne tamirini, ameli- yat aletleri üretin' dedL" Bunun üzerine am- casımn çocuklanyla ameliyat aleti üretimi- ne başladıklannı belirten Bahadır, "1982'de en pahah ve bulunması zor olan beyin cerra- hi aletleri yapmava başladık" dedi. Öncelen konuyla ılgıli yeterli bilgiye sa- hip ohnadıklarını ifade eden Bahadır, işi öğ- renmek için 1986'da Ahnanya'ya gittikleri- ni ve Stuttgart yakınlanndaki bir bölgede ameliyat aleti üreten bir fabrikaya, oradaki Türk işçilerinin yardımıyla gizlice girdikle- rini söyledi. Halen 150 kişiye istihdam sağ- layan Bahadır, yanmdan aynlan ustalann kurduğu yaklaşık 15 küçük işletmenin ben- zer işle uğraştığıra belirterek -Samsun'u ve Türkiye'yi, bu sektörde dünyada ilk 3'e so- kacağız'' diye konuştu. Adana'da çevreci fabrika Fabrikadaki antma tesisleri fiziksel ve bivolojik antmı ohnak üzere iki aşamah çahşıyor. (Fotoğraf: AA) ADANA (AA) - Adana'dakı MENSA tekstil şirketi, aylık maliyeti 60 milyar lirayı bulan atıksu antma tesisi ile çevreyle dost üretim yapıyor. MENSA Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Ulutaş, işletmecilikte kârlılık kadar çe\Teye duyarlıhğını da ön planda tuttuklannı, belirterek bacalanndan siyah dumanlann çıkmadığın gibi atık sulannı da tamamen antarak deşarj ettiklerini bildirdi. Ulutaş, antma tesisinin günde 24 saat yüzde 80-90 kapasiteyle çahştığını belirterek "Bu ülke için paradan daha önemti değerierin de bulunduğunun biKncindeviz" dedi. Böyle bir tesis olmaması durumunda çevTeye verdikleri zarardan dolayı ödeyecekleri para miktannın 6 milyar lira olduğunu anımsatan Mehmet Ulutaş, "Suyuyla, havasryla, toprağıyla tüm çevreyi kiıietmemek bizim en önemli prensibimiz. Bu nedenle tesisler için harcadığınuz paranın hesabuu yapnuyonız rı diye konuştu. Beckham'ın villasına Türk mermeri DENtZLİ(AA)- Denizlıli sanayıci Ibrahim Cinkaya küçük bir mobilya atölyesinde adım attığı iş hayatında, şimdi milyonlarca dolarlık ihracat yapan bir mermer fabrikasının sahıpli- ğini yapıyor. Cinkaya'nın 10 yıl önce kurduğu Faber Mermer, 14 milyon dolarlık ihracat ra- kamına ulaşan bir işletme olurken 500 kişiye iş imkânı sağlıyor. Denizli yöresinden çıkardı- ğı traverten mermeri işleyip başta ABD, Çin, Ftalya ve Rusya ohnak üzere 22 değişik ülkeye ihraç ettiğini anlatan Cinkaya, "Ürünlerimiz Dubai'de dünyanın 7 yddızü tek otelinde ve ün- lü İngilizratbolcuDavid Beckham'ın villasında da kuUanüdL Üretimde kaliteden ödün verme- diğüniz için pazannuz giderek büyüyor" dedi. Konyalı boyacılann gözü Afrika'da KONYA (A\) - Konya'da faaliyet gösteren Sa- raçoğlu Boya, Ortadoğu ve Afrika pazarlanna açılmayı hedefliyor. Şirketin yönetim kurulu başkanı Süleyman Temizci, "Cabefla'" markası ile yılda 40 bin ton boya ürettiklerini belirterek 5 yılda Türkiye'nin 45 iline ulaştıklaruu söyle- di. 2004'te tüm Türkiye'ye yayıhnayı planla- dıklannı belirten Temizci, yüzde 20 olan ihra- cat oranlannı da arttırmak istediklerini ifade et- ti. Balkan ülkelerine ve Türk cumhuriyetlerine yılda toplam 8 bin ton boya ihraç ettiklelerini kaydeden Temizci, "Hedefnniz Ortadoğu ve Afrika ülkerine açümak. Irak başta ohnak üze- re Dubai, Ceza\ir, Fas ve Tunus bu alanda bü- yük bir pazar olarak bizi bekByor" dedi. Hastalığı sayesinde işadamı oldu MERStN (AA) - Mersin'de ürerilen, Sağlık Bakanlığı'ndan tescillı "Hafsa Ana Macu- nu"nu Avrupa ülkelerinden sonra Ortadoğu da keşfetti. Tekstil işiyle uğraşırken 30 yıl önce yakalandığı astım hastalığına çare bulmak amacıyla şifalı bitkıler konusundaki araştırma- lara merak salan Hafsa Ana markasının yaratı- cısı Ibrahim Günaştı, macunu önce kendi ihti- yacı kadar ürettığini, ardından da ticaretıni yapmaya başladığım söyledi. "Macunu, Orta- doğu ülkeleri de keşfetti. Suudi Arabistan ve Iran'dan gelen işadamlan numune alıp döndü- ler. Talep oldu ki yoğun siparişler almaya baş- ladık" diyen Günaştı üretimlerini son 4 ay içinde yüzde 50 arttırdıklanm dile getirdi.