Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
SAYFA CUMHURİYET 29 HAZİRAN 1996 CUMARTESİ
OLAYLAR VE GORUŞLER
'Halkçı Sol' Ulusal Bütünlüğümüzdür
BAHİR M. ERURETEN Hukukçu
A
tatürkdevrımlennın Altı bırolgudur Oncelıkle halkadonukolmavan
okıleMTiaelenenılkelenn- hıı, bırde\nmsel evlenı Atatuık<,u olamaz
den b rı 'olarak konulan B u
nedenle -\taturk kurdugu de\ lete "Bu
Halkçılık, laıklık dı^ında bır halk de\letıdır" demıştır Bu onemle
aslııuL butun obur ılkele halkçılık ılkesının anlam \e n,engının av-
rın ozunu \e ana kavnagı rm"1 1
^ekılde ıncelenmesi buaun gelınen
toplumsal a^amada \e devnmcılık ılkesinın
tatürkde\rım!ennın Altı
ok ıle v mgelenen ılkelenn-
den b rı olarak konulan
Halkçılık. laıklık dbinda
d^ butun obur ılkele
. rın ozunu \e ana ka\nagı
nı oluşturan incak anla ımında n,erıgı tam
anlamı ıle belınıleme\cn ozgun bır dun\a
goru^udur
Buılke TurkneCumhurıvetı nde halklar
\e bırevler arası eşıtlıgın ozgurluklenn go
nenı, retah toplumunun kulturel ve ekono-
mık alanda vukselışm smıflararası hos.goru
\e bırlıktelıgm ozetle rejımın au\enı_esını
oluşturan ana ılkesıdır Çunku butun dev-
•"îmlerımız halkçılık ortamı ı^ınde \e onsuz
olmazbıı bıçımdeortavakonulmuşolup bu-
yuk Ataturk un henuz ılk anavasadan onte
Turkıve Buvuk Mıllet Medisi ne sundugu
\eona\ını aldığı "programı" ıleva^amage-
<,ınlmis,tır Bu program b r sonrakı donemde
ıkınu donenı mıllet\ekılı se(,ımlen oncesin
de ^Nısan 1^23 tanhınde Dokuz l mde baş-
lıgı altında vavımlanan avnntılı Bevanname
ılehalka aı,ıkiandı Bubıldırge (bevanname)
eok sonraki \ılhrda 1%1 A.nava->ası nda
açıkt,a anlatımını bula^ak olan sos\alhukuk
detletıkavramının ılk anlatımını olu^turmak-
tadır
Tum de\ ıımlerımız bırbınnden avrılmaz
bır butun olu^turmasına kar^ılık (I) tek tek
ele alındıklaıında nepsimn \arlıklarının
ı n,ınde \.c>erdığı \adsinamaz
ısjgında yenntn ve degerının olabıldunue
ı\ı bır s.ekılde tanımlanmaM gerektıgı goru
şundev ız
kanımıZLa halkçılık ılkesinın buı sıvasal
\onden oburu M>vo-ekonoınık a<,ıdan ol-
mak uzere ıkı ogeMnın a\n a\ rı tanımlanma-
sı gerekmektedır Sıvasal gorus. agMndan
halkçılık halkın butunu ıle de\ lete egemen ol-
dugu halk ıı,ın halk\aranna halkla butun
me:>mıs, bır yas,am bivımıdır Toplumun bı-
re>lerı arasında vasalar onunde haklaı ve
odevleragsındanavncalıksızvurtta^v ıtın
das.) kımlıgı degismez ogedıı
Sos\o-ekonomıkaı,ıdaniNehalkt,ılık top-
lunıda mev<.ut sınıflar aıaiinda bır sinıtın
obursinıta ustunluğu^eklınde sosvalist top-
lumlaTdaorta>a vıkan sımflararası avncalık-
ları vadsimasıdır Toplumda \ar olması ge-
reklı bulunan vesıtlı sınıflar arasında ımtı-
vazlı bır sinıt kabut etmeden herbırını ı\nı
s.ekılde \e ortamda ku<.aklavıp ka\na^tıran
bır Mstem olarak orta\a konulmustur Bu ba-
kıından Halkçılık kemahtt DL*. rımın kendı
neozgubırkuramıdır Ornegm Fransızdev-
rımı burjuv a sınıtının egemenlıgı adına ger-
çekleş.mış. Sovjetdevnmı ı$«,ı sinıtınındık-
taM Neklınde gen.ekle5.1n1? ıken Turk de\rı-
ını bırev ler arasında lıivbır aı,ıdan tjrk gor
mekMzın her sinıftan vatandaş.ını es.it bırev-
ler olarak algılavan bır sıstem olarak orta\a
konulmuitur Ozetle halkçılık ılkesı MvaNal
\onden bıre\leraraMeşıtlıgın so>.vo-ekono
mık\onden sınıflararaM eşıtlıgın u>gulama
alanı olaıak de\nmler arasindakı degışmez
\ennı almıstır
Bu bıglamdı "ımtıvazsızsımflar" de\ı^ı
uzunsure hattabıuunbıle kımılerınce van
lı\ Norumlanmakta bu devı> bıle^ık bır^oz
cukgıbıalgılanma\ıp sankı ımtı\azbizsoz
<.ugu ıle >ınıtsız boz».ugu ara^ında bır "\e"
\ada vırgul \amiiH3Mnd aıjklamavakalkı-
şilmakta bundar da çok vanlıij olarak sankı
Turkıvede de\rıınsuıecı Miııtla^ınaolgusu-
na ver \ermı\ormusı,a'ina so»\al \a^aınm
gereklerıne ters bır anlam vıkarılmaktadıı
O \ M bubıle^ık sozi.uk ıle \anı ımtı\azsızsı-
nıfsız sozi-ugu ıl<_ anlatılmak ıstenen bırev
ler \s. sınıflaı ınsindabıı a\ın.alık \anı 1111
tıvaz kabul edılemeduı anlamındadır E> ın
latımla Mnıtl ıraıasinda ımtı\azlı bırsinıtın
kabui edılemevı.ei!i ımtıvazsız sınıflar ola
ma\acagı anlamıııdadegıl tamtersıne sınıt
ların \arlıgı ancak ııntı\azlannın leddı an-
lamındadır
HalkglıgıneNavamau topluıııdakı ->ınıt
larııa>ı olaMı,ıkıı vUı^malaıınuııaltduze
ve ındırmek ulusal bırliiin \e \uı.elınenın
sureklılıgını bu bı^ınıde saglamaktıı Bunun
volıı da elbeıte kı gore^e guı,suz halk ke>ım
lerının Ğe\\e\ elı\le de^eklenmebidır De\
nmlerın de\letçılık ılkesi ıle amavlanan da
budur Bu\ukonder -\taturk 1 Aralık 1921
tanhınde I Buvuk Mıllet Meclıti ndevaptı
gı tarıhsel konu^masıııda "Halkçılık, top-
lumsaldu/enı.emeğ«da\amakı$te\enbıruğ-
raştır"deıkenı,alişanke^ımın 'Nurdunger-
ei'ksahıbı ko\ ludur' derken tarım keMmının
ekonomık aı,ıdan de^eklenmesi geregını or-
tava ko\u\or\uz Bu goıoı^ler vukarıdade-
gındıgımız Doktız L mdc ıçınde \e daha son-
rakı partı bıldırgelennde ornegın 20 \ısan
ll
)^l bıldırgelennde daha avnntılı bır bıçım-
de anlatılıııiştır(2)
Bu aı,ıdan bakıldıgında Halkçılık ılkesı-
nın -IO^VO- ekonomık dınamıgı sosval ada-
letçi bırdunvagoru^unun anlatımı olan sos-
val hukuk devletı kımlıgıdır Halkın gonen
ı.ıne vonelerek oztllıkle voksul vedargelır-
lı Mnıtın v îjam duzevının vukseltılmeiine
devletınonculuketmebi vontemı>le uretken
\e \onetime etkın bıre\ler \etıştınlmesı. ulu-
sun tumıiNİe (topvekunı ekonomık kalkın-
ınası ıçın ozel kesıme saglanan olanaklarva-
nında ozel keMinın etkın olmavacagı >atı-
ıımhrı de\letın ustlennıesını ongoren ve en
onemliM hakça pa\laşımı ongoren ve anıaç
edıneıı bu ılke kanımız^a halkçı- sol olarak
nıtelendırılnıehdır Bu kapsamı ıle halkçılık
ılkesı Marksistbırsololınadıgı gıbıdevnm-
lerımızın ulusal bagımsizlıga verdıgı bınncı
oncelıkbakıınından uluslararabi sermavenın
eu.men olıbılecem mudahalecı bır global-
leşme VL dc kar^ıdıı Bu açıdan halkçı-sol
şimdılerde kullinılan nıoda devişi ıle ulusal-
sol olaı îk da tanımlanabılır
Şımdı dunvanın geldıgı bugunku aşama
da bır vandan sinıt egemenlıgıne davalı
Markbibt sıstemlenn çoktugu buna karsılık
zengın ulkelerın hegemonvasinın gelı^me
mı> va da az gehsmıs ulkeler uzenne bır ka-
rabasan gıbı çoktugu bır ortamda ulusal bır
lık \e ulusal egemenlıgı korumakla bırlıkte
toplumsal gonencı sagla>acak tek seçenek
Ataturkçu Devnmın halkçı-sol ılkesıdır Bu
ılke buvuk Ataturk un du^untesınde şekıl
lenmıs, O nun uzagı goren devlet ve du^un
adamı kımlıgının onemlı bır gostergesını
oluşturmustur Solun her çeşıdının bır uma
cı gıbı gorulup algılandıgı ulkemızde halk-
vilıgtnılenı.ı toplunuuvepavlaşımubırsos
yal devlet vapisinı olu^turdugu o zaman
açıkça sovlenemezdı Nasıl kı 23 Nısan
1920de kurulan devlet bır cumhurı>et olup
da bu sovlem 1923 vılının 29 Ekım tanhıne
kadar açıkça sovlenılememis, îse devletımı
zın demokratık sol kımlığı de uvgulamada
bulunmasına karsılık 1961 Anavasasi nı
oluşturan evleme kadar agızlara alınmamı^
hatta bu ana> a<-ada açıkça ver almabina kar
sın surupgıdenurkeklıknedenı>le •ortanın
solu' gıbı anlamsız devıijlerle açıklanma>a
çalışılmntır Ovsa devnmlenmızın halkçı
iol ılkesı dun oldugu gıbı bugun de Turkı-
ve nıntekçıkıs vekurtulu^voludur Buılke-
ve bas,ka adlaria başka ba^kaanlamlar ver
me>e çah^manın hiç kımseve varan voktur
11) Ataturk de\nmı tektır Devrımler denmesı
vagda>la^mdnınhcralana>ansımasınınıtadeMdır
{2) \>nntılı bıljı ıvın bakınız Sınıflaşma Su-
recı \e Halkçı Sol iMnılı kıtabımız
TARTIŞMA
Ülkemizin 1996 Haziranı'ndan Görünüm
G
azetede bır resim
Coplar altında kanlar
ıçındebırgenç
havkırıvor "Oğrenım
hakkımız
engellenemez."
Oazetede bır resim Davamlmaz
acıların tarlası olmu^ bır vuz ve
ortasinda hala parla\an umut vuklu ıkı
goz vureklere saplanıp \alvan\or
"Oğlumu \enn bana." Oğul. bılınmeyen
oluler mezarlıgında
Bır resim daha Saçları polısın elıne
dolanık bır genç kız bır bas,ka polısın
tekmesi altında suruklenıvor Saç dıbı
acıları tekme acıları bırlesıp patlasa da
vureğınde damla agu olup vaksa da
goz pınarlarını "bir dış sıkımlık acı"
oluverır anılarda Anıa va v urektekı
patlavan ınsan'
\e ıste bır resim daha Ortada
bılgelığın tedırgınlığı Vınlarda polis
cop \ umruk ev leme donu^tu
donuşecek
Zaruret yuzunden bosaltılan kovler
olen havvancılık can çekışen tannı
ıssizlık vavılan ıçlık kent varo^ları
matva uvusturucuva çekılen gcnçlık
hukuksiız hukuk hızmctsız saglık
ezbertı oöretıın taklıtçı ve s.artlandırıcı
egıtım kıskırtılmıs. nıakro vc mıkro
mıllıvetçi bagnazlas.tırılmis. dın ve
mezlıep kımlıklerı bırbınnden
ayrıstııılıp du>m ınla^tınlmis
Doga vağmalanıvor
Ulkemızın çevresındekı bıze vonelık
du^nıanlıklar saldırganla^ıvor
Karanlık kovulasıvor ve medya nınnı
sovluvor Aular ıçındeyım Bılgelıkle
guzellıklerle vogrulmus \ureklen
avuçlarmda kotugıdı^e "Dur"demek
ıçn çırpınaıı "ınsan"lar sokakta coplar
altında ıçerıde ı^kencede "bılınme\en
oluler mezariığı"nın uguldavan
ağıtlannda vcçirkınler çirkınlıkler
alabıldıgıne pervasız Ulkem baskı ve
zulmun hovratlıgında porselenırken grı
renklı sabahlarbıle karanlığa
donusurken kendılerıne sosval
demokrat demokratık sol dıven
vekıller saglıklı çozumler uretıp uzun
ınce bırvolda hem kendı kendılerıvle
hem gıderek \abancılaştıklan
halkımızla venıden ve daha saglıklı
sekılde kucaklaşıp ka>nas,acakları
verde çırkınlıklerı varatanları ıç
kavgalarına ~hukumet-\ıkma-kurma"
ovunlarına alet olmaktan
kurtulamıyorlar
Onlar da çırkınle^ıvorlar
\azık çok vazık
Muhammet Çekiç
Emekh tarıh oğretmenı
Karabük
Zaman Su Gibi Akı
TRT 1 Yayma BojJodı. 12 Yıl Önce 2 Koprv AÇML S Yıl önce kmd-ffaon Banp Gerçekiepı 3 Yıl Önce Mandelo Bojkon Otdu 2 Yıl Önce
Adem Bilgiç (Iş Adamı): Nisanl985'te Geleceğm Sigortası yaptırdı.
Nısan 1996'da sıgorta süresi doldu, ozel emeklı oldu. Geleceğin Sigortası'nı
sanki dlin yaptırmıj gibiyim.
Tahminlerimin çok iizerinde
toplu para aldım.
Çok memnunum...||
Geleceğin Sigortası
Anadolu Hayat'ın guvencesı kanıtlanmıj, bınlerce kı§ıye ozel emeklıhgı
ya|atmıj hayat sigortası
Geleceğin Sigortası hem kuçuk tasarruflarınızı buyuk bırıkıme ulajtırıyor,
hem de yajamın doğal rısklerıne karjı guvence sağlıyor
18 yajını dolduran herkes Geleceğin Sigortası yaptırabılıyor.
Anadolu Hayat'tan Geleceğin Sigortası yaptıranlar bugun, ayda sadece bır-ıkı mılyon prım odeyerek,
su gıbı akıp geçecek 11-30 yıl arasındakı surelerde geleceklenne buyuk destek sağlıyor
Zaman su gıbı akıp geçıyor Gelecek de bır gun gelecek
Gelecek gelmeden gelın, sız de Geleceğin Sigortası yaptırın,
Anadolu Hayat guvencesını değerlendınn
ANADOLU HAYAT
AHADOLU HAYAT SİOORTA A^.
Buyukde e Cad N»o 63/A Maslak 8O670 STANBUL
Te (0212)286 u 86 Faks (0212)276 76 99
ANADOLU HAVAT B r TORKİVE •* «AHK A»l
PENCERE
Sağm Duvar!..
ibrahım lyı bır çocuktu yakışıklıydı kafası çalı-
şıyordu okuyordu
Ikı elı yoktu
12 Mart donemınde dınamıtçılık yaparken bom-
ba elınde patlamıştı
İbrahım le tanışınca sankı yuregımden vurulmuş-
tum hemençalışmayabaşladık gecelerduzenlen-
dı, paralar toplandı İbrahım e protez ıçın gereklı
kaynak bulundu ama gerçekelın yerını netutabı-
hr?
İbrahım ı o gunlerden bu yana gormuyorum
Kım bılır nerede?
Ikı kolundan olmuştu ama Ibrahım'ın ayaklan
vardı yolunda yurumek ıçın
•
Mesut la 12 Eylul den sonra tanıştık
Bır gun çıkageldı
İbrahım gıbı dınamıtçılık yapan Mesut un da elın-
de bomba patlamıştı
Ikı kolu yoktu
Ama arkasında orgutu vardı, gereklı desteğı alı-
yordu ınatçıydı
Konuşuyorduk
- Bak Mesut dıyorum vazgeçın bu ışlerden1
Şımdı sen boyle soyledıgımı senınkılere anlatsan
kızarlar benı edılgınlıkle suçlarlar senı etkıleyıp
kandırma^a çalıştıgımı sanırlar ama bu ış bıldıgı-
nız gıbı degıl
Mesut dıkılıyordu
- Abı 12 Eylul karşısmda herkes boyun eğdı, bız
teslım olmadık ayakta kaldık
•
12 Martta İbrahım
12 Eylul de Mesut
ikı kolu dırseklerınden kopuk ıkı genç ıkı pırıl pı-
rıl genç
Ama artık genç degıller
12 Mart ınustunden25 12Eylul'unustunden16
yıl geçtıgıne gore varın sız kestırın şımdı kaç yaşın-
da olabıleceklerını Bugun ıkısını de bulup konuş-
mak ısterdım ıkısını de bırbırıyle tanıştırmak ıster-
dım Devrımcılıgın yontemlerını ırdelemede sonu-
na dek tartışma kapısı açıktır devrımcılıgın doğru-
larıyla yontemlerı arasındakı ayrıma ozen gostenl-
mesı de bır zorunluluk'
Halkı alın terı ıdeolojısınde kıtlesel bır orgutlen-
meye baglayamayan devrımcılık başarılı olamıyor
bu gerçek demokrasıyle devnmın devrımle de-
mokrasının gelgıtlennı ve alışverışlerını tyı hesapla-
makla yakından bagıntılı
Yaşam bu yolda en ıyı ogretmen
•
Cezaevlerınden mektuplar alıyorum açlık grev-
lerı surdukçe ıçım gıdıyor yuregım erıyor
Çunku her açlık grevı bır gencın gelecegınde bır
kurşun yarası açıyor Başıma geldıgı ıçın bılıyorum
ışkence ya da açlık grevı sureçlerınden geçenlerın
yaşamlarında agır saglık sorunları geleceğin takvı-
mıne yazılıyor bedendekı kımı organı saatlı bom-
baya çevırıyor ılerde ınsanın başına ış açacak bır
yumurtayı vucutta tohumluyor
Çocuklar açlık grevını olumune surdurdukçe, ge-
lecektennı sonduruyorlar "" ' " " '
Toplum sağır duvar
Genış kıtleler elmalarla armutları bırbınnden ayır-
makta yetersız kalıyorlar partıler vurdumduymaz
polıtıkacılar kos dınlemış
Pekı genış kıtlelere ulaşmak ıçın bır devnmcının
yontemı ne olmalıdır
9
Bomba mı?
Hayır
Bombaların gurultusu halkın kulaklarını busbutun
sagır edıyor
Aydınlanma Bilgesi
i n a r ÇınarYayınlan Rıfat llgaz Kultur Merkea
KuçukparmakkapısokakNo 23 80060 Beyoglu/lstanbul
Tel 212 293 2398-99 Fax 212 2932896
ÇIKTI ,
BÜTUN KITAPÇILARDA
P ıpıı ıs ^ nın D ı_ıtıııı
Tel 52S 56 15 2" Ol 5ı
j ı ISI \\BL1
»k> 526 85 07