Katalog

Cumhuriyet İmtivaz Sahibi: Berin Nadi Genel Yayın Yonetmenı. Orhan Erinç • Dış Haberler Ergun Balcı • Utıhbarat Valçın Ya>ınKurulu llhanSdçuk(Ba$kan). Ankara Temsılcısı Mustafa Balba> • Haber Muduru. Muess&e Muduru ErolErkut#Ko- MEDYA C: • Yonetım MEDYA G: • Genel Yavın Koordınatoru Hikmet Çakır • Ekonomı Bülcnt Kızanlık • lCultur Orhan Erinç, Okta> Kurtböke. Doğan Akın Ataturk Buh an No 125. Kat 4. Bakanlıklar- ordınator Ahmet Korulsan • Kurulu Baskanı-Genel Y^netım Kuralu Ç e t i n k a y a # Yazıışlerı Mudurlerı HandanŞenköken • Spor \l>dülkadir Yücelman Özgen Acar, Hikmet Çetinka\a, AnkaraTel 4I95020(7hat), Faks 4195027 • tzmır Tenı- Muhasebe Bülent Vener • tdarc Mudur Ciılbin Erduran Başkanı Ibrahim \ ıldız .Dinç Tayanç (Sonımlu) • Makaleler Sami Karaoren •Çe\ın Sevfettin Şükran Soner, Ergun Balcı, Dıırç silcısı.SerdarKızık,H ZıyaBK 1352 S 2 3Tel 4411220, Hüse>in Gürer • Uletme Önd«r • Haber Merkezı Müdüriı-Hakan Kara Turhan • Duzeltmc AbdullahYazıcı^Bılgı-Bel- Tayanç, Ibrahim Yıldız, Orhan Faks-44191 ]7«AdanaTernsılcısıÇetinYiğenoglıı,lnönu Çelik#Bılgı-lşlem NailtnalABıl- • Görsel Yonetmen Fikret Eser ge Edibe Buğra • Fotoğraf Erdoğan Köseoğlıı Bnrsak, Mustafa Balba>. Cd 119 S \ o 1 Kat l.Tel 3522550. Faks 3522570 gısayar Sıstem MürüvetÇUer Mudur Gûlbîn Erduran Ba^kam - Gene! 0 Koordınator Reha Müdur Üstun Ak- tytman • Genel Müdur mcn • Murahhas Yardımcısı Mine \kdağ u\e BoraGonenç Ya>ımla> an ve Basan: Y enı Gun Haber Aıansı. Basın \ e \ a> ıncılık. A 5 Tûrkocağı Cad 39 4! Cağalogld 34334 Isl PK 246 Islanbu! Tel (0 212) 512 05 05 (20 hat) Faks (0 212) 513 S5 95 7EYLÜL1995 İmsak: 5.00 Güneş: 6.29 Öğle:13 09 tkindi. 16.44 Akşam 19.36 Yatsı 20 58 M E D I A C T e l 514(P 53 - 513 95 80 - 513 84 60-61 Faks 5118466 150 hektar orman yandı • MANİSA(AA)- Manisa"nın Alaşehır ilçesi Soğukyurt Köyü Karakırse mevkiinde dün akşam saatlerinde çıkan orman yangmında 150 hektar kızılçam ormanın yandığı bildirildı. Manisa Orman Bölge Müdürlüğü yetkılileri, dağlık alanda çıkan yangında şu ana kadar 150 hektar orman alanı ile 150 hektar tarım arazısinin zarar gördüğünü, yangın söndürme çalışmalan sırasında Akhisar Orman Işletmesı ekibınde görevli Mehmet Incebur ıle Şükrü Saka'nın yaralandığını bildirdiler. Mağara resimlerine DNA analizi • ANKARA (AA) - Bilim ve Teknık dergisının eylül sayında yer alan "Artıstik Genler" başlıklı yazıda, Teksas ASM Ünıversitesi'nden bir grup araştırmacının, Pekos Nehri yakınlanndaki 4 bin yıllık mağara resimlerindekı hayvan dokusunu tanımlamak için ılk kez DNA analizi kullandığı kaydedildi. Söz konusu yazıda, minerallerden oluşan bir tabakanın altına konulan DNA parçalannın analizi sonucunda, pigmentlerden toynaklı ya da çift tırnaklı memelı bir hayvana aıt maddeler bulunduğu belirtildi. Yazıda, Teksas'ın bu bölgesinde belirlenen dokulann bızon mu yoksa geyık mı olduğunun yapılacak çahşmalarla kesinleşeceği kaydedildi. OkuRu kangallar • KONYA(AA)-Akıllı. uysal ve sadık olarak dünyada ün yapan ve Selçuk Üniversıtesı Vetenner Fakültesi'nce bilimsel düzeyde araştırma konusu olarak ele alınan kangal köpekleri, gelecekte güvenlıkgüçlerinin kullanımına venlecek. Dekan Prof. Dr. Cenap Tekınşen, ilk aşamada 40 kangal köpeğinin temel eğıtime tabı tutulduklannı, daha sonra Rusya'dan getırtilecek özel uzmanlar tarafından çeşitli branşlarda eğıtileceklerini söyledi. Efes kazilarının 100. yıldönümü • tZMtR (AA) - Dünyanm en önemli kültür mirası olarak kabul edilen antik Efeskenti.tamlOOyıldır kazılıyor. Kentın ancak yüzde 10'unun gün ışığına çıkanldığı kazılann. bin yıl süreceği tahmin ediliyor. 1895 yılında başlayan kazı çalışmalan, halen Doç. Dr. Stefan Karhvise başkanlığındakı Avusturyalı ekip tarafından yürütülüyor. Kazılann 100. yıldönümü, Türk ve Avusturyalı davetlilenn katılımı ile 21- 23 eylül tarihlennde kutlanacak. Kutlamalar için antik kent ıçinde geniş kapsamlı bir temizlik yapılırken. Efes Müzesi'nin katkısıyla yabancı tunstlere yönelik olarak antik kentin tarihçesinı ve yapılan araştıımalan içeren yeni bir "'Ephesos" kıtabı hazırlandı. Kütahya'da deprem • Haber Merkezi- Kütahya'nın Gediz ilçesi çevTesınde önceki gece 23.50 sıralannda hafıf şiddette bir deprem meydana geldi. Boğazıçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü Kandilli Deprem Istasyonu'ndan yaklaşık 230 kilometre uzaklıktaki depremın 3.9 şiddetınde olduğu kaydedildi. Gürültüyle mücadele • SAMSUN (Cumhuriyet) - Sağlık Bakanlığfnın genelgesi ile kamuya açık eğlence yerlerinde kullanılması zorunlu hale getırilen gürültü izleme ölçüm kontrol monitörlerinin takılma süresi 31 ağustosta sona erdi. Aynca eğlence yerleri ve dükkânlar gıbı kamuya açık yerlerin dış kapılannın üzerine "Dikkat. lçendeki ses düzeyi devamlı duyma bozukluğuna yol açabilir" yazılı ikaz levhalannı asmayanlara da para cezası verilecek. Drina'dan gelen konuklar, en çok sevgiye gereksinim duyuyor Bosnah çoculdar barış ve sevgi taşıdılar Bir kadın yalvanyor: Bırakın burada çocuklannuz özgürceoynasın. dolaşsın. koşsun. Çünkü ar- ük burada ölünı, yaralanma. bomba yok. ( Fotoğraflar. RIZÂ EZER) •"Hiçbirinin valizi yoktu. Üstlerindekilerle geldiler" diyor biri. Göçmen kuşlar gibi. Geride ölüleri, yıkılmış yuvalan bırakıp, anılan, geçmişin ne zaman açılacağı belli olmayan dolabma asarak. IŞIKKA.NSL ANKARA - Dnna'nın sulan. yumuşak at yelelerine mi benzer? Hıç görmedik. Ancak, aktığı topraklarda, çocuklann gözlenne ır- mak mavisi ile uçuk yeşili vurmuş da geç- miş. Ûç-beş yıl öncesi. Hani. sapanla kuş vur- duğu, Drina'ya çöpten yelkenliler düşürdü- ğü yıllar. Hanı, annesinin yemek kokulu mut- fağindan çörek aşırdığı, uzun boylu babası- nın kalın ellerini yanağında hissettiğı yıllar. Ne oldu da Dnna'nın suyu bulandı? Ne ol- du da annesinin yüzüne korkunun çizgileri oturdu. Ne oldu da sığırcık cıvıltılannın ye- nni; bahçesini, bağını, evini ateşe saran ölümcül gökgürültüleri aldı? Ne oldu da ba- bası kan içınde, uzun boyuyla yerde yatıyor? Bosna-Hersek'ten, Tuzla Göçmen Kam- pfndan geldiler. 180'i çocuk, 27'si kadın. Yaklaşık bir haftadır, Esenboğa'nın ardında- ki Süleyman Demırel Huzurevi'nde kalıyor- lar. Kendi topraklanndan san saçlannı. renk- lı gözlerinı ve hüznü getırmişler. "Hiçbirinin \p alizi yoktu. Üstlerindekilerlegeldiler'' diyor bın. Göçmen kuşlar gıbı. Gende ölülen, yı- kılmış yuvalan bırakıp, anılan, geçmişin ne zaman açılacağı belli olmayan dolabına asa- rak. Sorulanmızı yanıtlayan Boşnak kadının. a\urtlan ıçeride. göz çukurlan kararmış gö- züküyorbize lncecik çızilmiş çehresine kar- şın. sert bakıyor. Benlığınin dennliğınde. az- gın alaboralar yaşıyor, fırtınalar estirir gıbı konuşuyor. Bir yandan da kucağına adeta sı- kışmış 5-6 yaşındakı kız çocuğunun mızır- danmasını önlemeye çalışıyor. Ilk tümcesi. "Emin,güvenilirbiryerdeyiz"oluyor Anla- ma\ a. tanımlamaya çalışıyoruz savaşı. ölüm tırpanının acımasız keskınliğinı. Kadın. an- latıyor: "Burada, görevlilere adeta yalvardık: Bı- rakın burada çocuklannuz özgürce oynasın, dolaşsın koşsun. Çünkü. artık burada ölünı, yaralanma ve bombalar yok." Ardımızda çocuklar koşuyor. Kolu alçıda bir erkek çocuk. en saf yaramazhğını yapı- yor. Terliğini fırlata fırlata, arkadaşını kova- îıyor. Kapılaraçılıyor, kapılarkapanıyor Az ileride, güneşın altında çocuklar, salıncağı gökyüzüne uçuruyor Ölümün yeli vız gel- mış, tıns gitmiş. Kadın, kesik kesik sürdü- rüyor sözlenni: Çocuklann büyük bölümüniin anneleri, kardeşleri babalan Bosna-Hersek'te kalmış. Onlar yalnızhklannı bir başka anne ile dindirmeye çalışıyor şimdi "Çocuklannuz okumah. 2-3 yıkür hiç oku- la gitmeyenler çoğunlukta." Kadın sesi. çocuklan bir mıknatıs gibi çe- kiyor. Her kadının çevresinde. bırkaç çocuk. Ya kucakta ya etek kenannda ya da el omuz- da. Ama. mutlaka bir temas içınde. Bilir mı- sinız kı, çocuklann büyük bölümünün anne- len. kardeşleri. babalan Bosna-Hersek'te kalmış. Küçücük kişiliğin fay hattındaki kı- nğı. korkurucu yalnızlığı, dilinden anlayan bir başka anne ile yapıştırmaya. dindirmeye çalışan çocuklar. Bilınçaltındakileri, koca- man bir "OfPT'un ardına saklayıp günü ak- tannaya çalışıyor Boşnak kadınlar: "Birkaç gündür bomba veölüm sesi yok >a, artık ötaneye hazjnm." Ayağına üç numara büyük gelen ayakka- bısı ile merdivenın üç basamağını birden at-- lıyorufaklık. Ağzındaki sakızı patlatıyorbır başkası. Gürültü. Biz de mi ürktük 0 Sakızın bir parçası burnuna yapışıyor, gülümsüyor. Sosyal hizmet uzmanlan ile konuşuyoruz. "İlk geldikleri günlerde bocaladı çocuklar. Ancak, savaşın derin korkulannı geride b*- rakmak, onları büyük öiçüde rahatlatb. Da- ha mutlulular galiba." Çocuklarda davranış bozukluğu olup ol- madığınıöğrenmekistedık "Çocuklann bir bölümü geceleri çığuklar içinde ağlayarak uyamyorlar" dediler. "Neden" diye sorduk, şu yanıtı aldık' "Çocuklar, babalannın iilüsü ile karşılaş- mışlar. Ya da babalan, yanıbaşlannda ölmüş. Bir kısmı babasının ölümünü hâlâ kabulle- nemiyor." Boşnak doktor, "Sevgive gereksinimleri var" diyor. Sevgı? Bunca yıkıntı, düşkınklığı. korku- nun ardından yalın sevgı. Annesı. babası ve kardeşlennden. doğduğu topraklann suyun- dan kılometrelerce uzakta sevgi. Belkı. Sevgiyı ve banşı. bu denli buruk tadabilir insan. Esenboğa yakınlanndaki bomboş tar- lalann üzerine kunılu huzurevindeki Boş- nak kadınlar ve bebeler, sevgi, barış ve hü- manizmayı, ta vöireğimıze bir kez daha taşı- yorlar. Esenboğa köyünden geçiyoruz. Insanlar işte güçte. Yaşlı erkekler. kahvede pıneklıyor. Küçük derede kazlar çamura bulanıyor. YaDrinakıvılan? popçulardaıı Bostıa 9 ya yarcbm Kültür Servisi- Bosna'dakı savaşın en masum kurbanlan olan çocuklar yaranna, 16 müzik _grubunun yer alacağı bir albüm yayımlanıyor. Unlü müzik dergisi Billboard'a göre bu "Band Aid'den sonra müzik endüstrisinin gerçekleştirdiği en bü>ük organizasyon*". "VV'ar ChUd" girişimı kapsamında yayımlanacak Help albümünde yer alan başlıca müzisyen ve gruplar arasında Oasis. Suede, Portishead. Bhır, Neneh Cherry ve Paul VVeller, Charlatans, Krist Novoseüc, Stone Roses başı çekiyor. Help a'dlı albümün yapımcısı Brian Eno. aynı zamanda Bosna'daki çocuklara yardım amacından yola çıkılarak yasama geçirilen "War Child girişiminin öncülerinden. "Help''ın fikir babası Tony Crean düşünce olarak Bob Gektofun öncülüğünü yaptığı 1984'tekı Band Aid ya da Live Aid (1986) konserlerinden çok John Lennon'ın PlasrikOno Band ile 1970 yılında verdiği, bütün bir gün süren konserden ilham aldığını söylüyor. Crean, "Insanlara artık tepki göstermelerinin zamanı geldiğini anlatma\a çalışnoruz. Bugüne kadar \aşanan >-ahşet karşısında kendilerine gelip kımıldamalannı isti>oruz" dıvor Crean, 'rock'ın unlü ısımlennden çok, genç, radıkal ve henüz adı yeni yeni duyulan müzisyenlere öncelık tanıyor. Help'e, çorbada benım de tuzum olsun dıyerek katılan daha pek çok müzisyen var. Örneğın Nirvana'nın basçısı Kris Novoseüc. albümün tanıtım broşürüne önsöz yazmış, Stone Roses"tan John Squire ıse broşürün tasanmını üstlenmiş. Müzısyenlerin bir aravagelmelen inanılmaz bir hızla gerçekleşmiş. Eğer her şey yolunda giderse önümüzdeki günlerde albüm CD olarak piyasaya çıkacak. Kasetleri ise 9 eylulden itıbaren Avrupa'nın belli başlı müzik marketlerinde yenni alacak. "Zaten karmakanşık olan bir politik durum üzerine ahkam kesmiyoruz. Tüm amacımız. onca masumiyetlerine rağmen smaştan en büyük zaran gören çocuklara yardım ctmek" diyor Tony Crean. 'Bosna İçin Çığhk' konseri ertelendi KüKürServisi-Kültür Bakanlığı ve Istan- bul Kültür ve Sanat Vakfı işbırlığıyle Bos- na dramını tüm dünyaya duyurmak ıçın ekım ayında yapılması planlanan "Bosna tçin Çığhk" adlı dev konser ertelendi. Va- kıftan edınılen bılgıye göre temasa geçılen sanatçılann çoğundan olumlu yanıt alınma- sına karşın. konsenn ertelenmesının başlı- ca nedenı, gelecek yıl mayıs ve haziran ay- lannın. katılacak sanatçılann konser prog- ramlanna daha uygun bir tarih olması. Kültür Bakanı İsmail Cem^ğustos ayın- da yaptıgı bir basın toplantısında. Bosna- Hersek'te yaşanan soykınmı uluslararası düzeyde protesto etmek amacıyla düzenle- necek konser ıçın, Steve Wonder, Ravi Shan- kar. Joan Baez, Bob D>1an, Youssou N'Do- ur, Duran Duran. Paul Simon, Elton John, Neil Young, Judv Collins, Ali Hasan Kuban gibi sanatçılarla temasa geçıldığını açıkla- mıştı. Televızyon ve radyolar aracılığıyla lstan- bul'dan tüm dünyaya ulaşması planlanan konsenn bütçesı tam olarak belırlenmemış olmasına rağmen, oldukça kısıtlı olduğu açıklanmıştı. Tokyo5 depreme karşı hazırlanıyor Çeviri Servisi - MıKon- larca kışinın evlennin bır köşesınde "büyük depre- me" karşı, ne olur ne olmaz, saklı tuttuğu içı pamukla doldurulmuş kocaman ve kalın deprem başlıkları marketlerde satılıyor. Böy- lesi bir tehlike karşısında herkes ne yapılacağını iyı- ce bellemış, camlardan ko- nınmak ıçın başlık takıla- cak. ocaklar söndürülecek ve masanın altına gizlene- cek. Binlerce okulun sıra ar- kasında "boosai-rkn" adı venlen bu deprem başlıkla- rı hazırda bulunduruluyor. Geçen hafta Tokyo'da afet anında uygulanacaklar konusunda bir alıştırma yapıldı. 5500 kışinın ölü- müyle sonuçlanan Kobe depremınden tam sekız ay sonra 15 mılyonu aşkın ki- şi işinı gücünü bır yana bı- rakıp yenıden yaşanması kaçmılmaz olası bır depre- me karşı gerekli olan hazır- lıklan gözden geçırdi Ulusal Yangından Ko- runma Örgütü'nün verdığı bir bilgıye göre bu yıl alış- tırmalara katılanlann sayısı geçen yıllara kıvasla bır haylı yükseldı Bunun bır nedenı Kobe depremının acı bır gerçeğı bır kez daha gözler önüne sermesıydı: Tokyo her 60-70 yılda bır büyük bir depreme gebey- di.' Depreme hazırlanma alıştırmalan yalnızca yılda birkezyapılmıyor Sondört ay içinde 35 bin kişi benzer alıştirmalar uygulayan kurslara katılmak üzere başvuruda bulundu Şu an- da Tokyo halkı "büyük dep- remin" ne zaman kenti vu- racağı konusunda kestinm- lerde bulunmaya çalışıyor. Oldukça saygın haftalık bir derginınyayımladığı birra- por, Tokyo'nun 9 eylül gü- nü, geceyansını tam 37 da- kika geçe büyük bir sarsın- tı geçireceğinı bildıriyor. M l L l l T A M M 0 N 8 I R I M l Z !.. Orman yangınlannda kara bilanço ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) - Türkıye'de orman yangınlannın. yüzde 75 ı ka- sıtlı olmak üzere. yüzde 99"u- nun ınsan elıyle çıkanldığı bıl- dırildı. Orman Mühendıslen Oda- sı'ndan yapılan açıklamada. Türkiye'de orman yangınlan- nın yüzde 1.4'ü-nün yıldınm. yüzde 23.7'sınm ıhmal, yüzde 27 8'mın kasıt, yüzde 47.1 'ı- nın nedenı bjlinmeyen olavlar yüzünden çıktığı belirtildi Nedenı bılinmeyen orman yangınlannın kasıtlı olarak çı- kan lan, ancak suçlusu yakala- namayan yangınlar olduğunu kaydeden Orman Mühendıs- leri Odası Başkanı Salih Sön- mezışık, 1937"den 1994 yılına kadar 1 mılyon 421 bın 234 hektar orman alanı yandığını vurgulayarak, şunlan söyledi. "LI B«nıizonnanlannın tûmu- ne vakını de\ktindir. Bu yüz- den iyi korunmadığı, hatta >a- kıldığı gerekçesiy le özelleştiril- melerini isteyenler var. Orman yangınlan ile orman mülkiye- ti arasmda Uişki kurulamaz." Istanbui ıJuğuzı na alacakuranhk çökünce--- Bazı anlar unurulmaz izler bırakır insan yaşamında; bir fılm karesi gibi kazınır bedenin herhangi bir yerine. Sonra bir rastianO sonucu yeniden tekrarlanır belki de. Aym heyecan duyulur mu, bilinmez. İstanbul Boğaa'na çöken alaca karanlıkla biriikte, ışıkİı takadan yükselen müzik sesi, o beklenen anı alıp, bir düşe dönüştürmüştür. (Fotoğraf: ZAFER AKNAR) AADD'den 'Çağdaş Türkiye'yi Tanıma Kurslan' Almanya'daki Türk gençleri için Atatüıfe etkmlilderi •Almanya Atatürkçü Düşünce Derneği Başkanı Dursun Atılgan "Köktendincilerin kendi ülkemizde Ankara, istanbul gibi büyük kentlerimize hâkim olduğu bir günde biz Atatürk'ü Almanya'ya taşıdık...'" diyor. NLTVİTTOKDEMİR İZIVIİR- "Atatürk ilke v« devTİmleri Ue Türkiye Cumhuriyeti tarihiTürkiye Cum- huriyeti'nin toplumsal ve siyasal yapısı ve diğer güncel konularda bilgilenmek, Al- manya'da doğup büyüyen gençlerimizin de hakkı. İnsan kültürel kimliğini ortaya ko- yamadıktan sonra hiçbir şeyin anlamı yok..." Okuduğunuz tümceler Almanya'da ya- şayan Türk gençlennin Atatürk'ü tanıma- lannı. onun gerçekleştirdıği devıimleri da- ha iyi anlayıp benımsemelerini sağlayacak eğitımi amaç edinmış Almanya Atatürkçü Düşünce Derneği Başkanı Dursun Atıl- gan'ın Atılgan. AADD'nın kuruluşunu çok kısa biçımde özetlıyor: "Köktendincilerin kendi ülkemizde An- kara, İstanbul gibi büyük kentlerimize hâ- kim olduğu bir günde biz Atatürk'ü Al- manya'ya taşıdık_." 27 Mart 1994'te kurulan AADD, bugü- ne dek sayısız etkınlik düzenlemış. Bu et- kınliklerde Türkiye'den birçok bılım ada- mı, yazar ve hukukçu söz almış. Atatürk'ü anma günlerinin yanında liğur Mumcu ve Muammer Aksoy toplantılan büyük ılgi gönnüş. Ama ıstemışler kı bu tür toplantı- larla yetınilmesın, 'ikinci kuşak' diye anı- lan Almanya'da doğup büyüyen Türk gen- cı kendi kimliğini, Atatürk'ü ve onun dev- rimlerinı kendi ülkesinde tanısın, orada bu bilinci edinsin. Almanya'daki ikinci kuşak Türk genci- nin "Atatürk'ü vedevrimlerini tanıma" et- kinliği ilkkez geçen yıl gerçekleştirilmiş. Akdeniz Üniversitesi ile yapılan ikili an- laşma sonucunda Antalya'ya üç gmp ha- lınde toplam 30 Türk genci gönderilmiş \ e çok olumlu sonuçlar alınmış. Prof. Ergün Aybars'ın çalışmalannda kendilerine destek verdığıni anımsatan AADD Başkanı Atılgan. hedeflerini şöy- le özetlıyor: "Büyük savaşlardan sonra hi- lafeti kaİdınp yeni bir harf devrimi gerçek- leştirecek bir insan gelmemiştir dünyaya. Öyle bir lideri tanımak lazun. Onu ve onun devrimlerini bilmeliyiz. İnsan kültürel kim- liğini ortay a koymadıkça hiçbir şeyin anla- mı yok. Biz bu nedenlerie AADD'den son- ra Âtatürk Kültür Merkezi'ni de açtık." AADD'nın "Çağdaş Türkiye'yi Tanıma Kurslan" iki haftalık süreyi kapsıyor. Do- kuz Eylül Üniversitesi Sosyal Tesislen'nde kalacak kursiyerler, kültürel zengınlikleri görme olanagı da bulacaklar. Başvurular "Atatürk Kültür Merkezi, Richmodstr. 7 50667 KÖLN" adresine yapılabilecek.