Katalog

SAYFA CUMHURİYET 26EYLÜL1995SALI 10 DIŞ HABERLER Damat krizi • KAHİRE (AA) - Kuv eyt Enformasyon Bakanı $eyh Said Nasırel-Sabah. Irak Ijderi Saddam Hüseyin'ın Ordiin'e kaçan damadının Körfez Savaşı sırasında Ku\eyt"in petrol kuyulannın ateşe verilmesi emrini verdiğini açıkladı. El-Sabah. haftalık El-Wasat dergisine yaptığı açıklamada. FCu\eyt"in elinde petrol kuyulannın ateşe verilmesi emrini Saddam'ın Crdün'e kaçan damadı General Hüseyin ICamil el-Mecıd'in verdiğini kanıtlavan belgelerolduğunu söyledi. 'Türkiye ile diyalog yok' • ATİNA(AA)- Yunanistan Dışişleri Bakanı Karolos Papulvas. Türkiye'deİci siyasi gelişmelerin. Yunanistan'a karşı Türk dış politıkasını etkilemeyeceğini söyledi. Papuljas. Etnos gazetesine verdiği demeçte "Türkıye ile diyalog yapmayacağız" dedi ve Nevv York'ta Inönü ile sadeee bir "nezaket buluşması" yapacagını kaydettı. Sri Lanka'da çaöşma • COLO\IBO(AA)-Sri Lanka'da hükümet kuvvetleri ile aynlıkçı Tamil genllalan arasında dün çıkan çatışmalarda 6 genlla. iki sıvıl ve bir asker olmak üzere toplam 9 kişınin öldüğü bildinldi. Ordu sözcüsü tarafından yapılan açıklamada, ülkenın kuzeydoğusundakı Mullaitivu bölgesınde hükümet birlikleri tarafından düzenlenen operasyo'nda. 6 Tamil gerillasının öldürüldüğü kaydedıldi Açıklamada. operasyon sırasında bir askerin öldüğü. ikisinın de yaralandığı belırtildi. 30 bin Sudanlı sınırdışı • HARTIM(AA)- Libya'nın topraklanndaki 30 bin Sudaniı ışçiyi daha 3 ay içinde sınırdışı edeceği bildinldi. Sudan'da yayımlanan el Hadis gazetesinin hükümet kaynaklanna dayandırdığı habennde. Libya makamlannın, daha önceki uygulamanın tersine sınırdışı edilecek isçilere, "hazırlıkJannı tamamlamalan ıçin" 3 ay süre tanıdıklan kaydedildı. Rusya'da helikopter kazası • MOSKO\Â(AA)- Rusya'da 9 kişiyi taşıyan bir yolcu helikopteri düştü. Itar-Tass ajansının bildirdığıne göre. Moskova'nın 1600 kilometre kuzeydoğusundaki Cape Chelyuskın'den kalkan Mi- 8 tipi helikopter, Taımyr yanmadasına gıderken, henüz belirlenemeyen bir nedenle düştü. Acıl Durumlar Bakanlığı'nın arama ve kurtarma çalışmalannın de\'am ettiği bildinldi. Arabistan'da iki idam daha • DUBAİ(AA)-Suudi Arabistan'da yabancı uyruklu iki kişı daha. uyuşturucu kaçakçılığından idam edildı. Suudi Haber Ajansı'nın bildirdiğine göre. Hindistanlı Abdülrezzak Muhidın Koni ile Pakistanlı Del Feruza Delaur. Ciddede kafalan kesilerek idam edildiler. Böylece. bu yıl başından beri idam edılenlerin sayısı 178'eçıktı. Rumkadınm Türkiye davası • STRASBOURG(AA)- Rum vatandaşı bayan Titina Loızidou'nun. Türkiye aleyhine açtığı dava. dün Avrupa İnsan Haklan Mahkemesı'nde görüşüldü. Duruşmada. Türk hükümetinin avukatları. Rum yatandaşının. daha önce İnsan Haklan Komisyonu"na getirdığı başvurunun reddedıldiğını hatırlatarak. Türkive'nin topraklan dışında gelişen bir olay yüzünden sorumîuluk aîamayacağını belirttiler. Loızidou, 1989 yılında bir grup Rum bayan ile bırlikte yaptığı protesto yürüyüşü »ırasında, Yeşıl Hat \e Tampon bölgeyı geçtiğı için, KKTC polisi tarafından bir süre gözaltına alınmış ve ertesi gün BM gözlemcılerine teslim edılmişti. Hazar petrolleri üretiminin iki hatta bölünmesi nihai karann ertelenmesine neden oldu Petrol 1mttııula kargaşaLALE SARIİBRAHİMOĞLU ANKARA - Hazar havzası pet- rolünü işletecek Azerbaycan Ulus- lararası tşletme Firmasfnjn (AI- OC). erken üretim petrolünün Türkiye'nın destek verdiği Gür- cıstan ile Rusya'nın Karadenız'de- ki Novorosisk limanlan kullanıla- rak iki hat üzerinden uluslararası piyasalara taşınması konusunda kesin tercih belirleyememesi ne- denıvle nihai karar toplantıJann- dan sondan bir öncekini erteledi- ği bildirildi Diplomarik kaynak- lar. nihai karar ıçin geri sayım baş- larken erken üretim güzergâhı ko- nusunda kritik bir döneme girildı- ğini anımsattılar. Bir yandan hükümet kurma ça- lışmalannı sürdüren Ankara. di- ğer yandan da erken üretim konu- sunda verilecek karar öncesinde Azerbaycan, Gürcistan ve Mosko- va nezdinde son ginşımlerini yap- mak üzere üst düzey heyetlerini bu ülkelere gönderme hazırlığına girdı.Cumhurbaşkanı Demirelve • Hazar petrolleri konusunda planlanan erken üretimin iki hatta bölünmesi üzerinde karar güçlüğü çeken firmalar, nihai karan ertelediler. Erken üretim petrolünün güzergâhı konusunda ABD firmaları ikiye bölünürken İngiliz BP'nin Türkiye'nin tezine aykın politikasını sürdürdüğü bildirildi. Ba^bakan Çiller'in, Rusya'nın önemli ölçüde baskısıyla karşı karşıya bulunan ve nihai kararda konsorsiyum ile eşit tek oya sahıp olan Azerbaycan Devlet Başkanı HaydarAJiyevile erken üretim ko- nusunda politikasını netleştirme- sini sağlamak üzere yeniden te- mas kurduklan öğrenildi. Ttirk önerisi birieştirüecek Türkiye Petrolleri Anonim Or- taklığı'nın da (TPAO) yer aldığı AlOC'nin Yönetım Kurulu işle- vıni yürüten CMC'nin 18 eylülde Houston'da yaptığı toplantıda, Amerikan Pennzoil firması. Türk tezının güçlendirilmesi yolunda biröneri getirdi. Bu çerçevede. AI- OC'nin, Türkiye'nın Gürcistan'ın Supsa Limanı için getırdiği ucuz kredi önerilerini de kapsayan pa- ketinin. bugüne kadar bağımsız olarak değerlendinldığı bıldirilen Gürcistan altyapı verileri ile bir- leştirilmesi karannın alındığı öğ- renildi. Çöztim formülleri Hazar havzasındaki Çırağlı pet- rol sahasından 1997 başında çıka- nlacak erken üretim petrolünün, ana üretimin gerçekleşmesine ka- dar yılda 4 ıla 5 milvon tona ulaş- ması bekleniyor. Bu petrolün iki hat üzennden piyasalara verilme- si halınde üzerinde çalışılması ge- reken konular şöyle sıralanıyor: •Türkiye. iki hat üzerinde ka- rar verilmesi halinde, petrolün. "aynıanda" iki güzergâhtan pom- palanmasında ısrar ediyor. # 5 milyon tonluk petrolün 2.5 mılyon ton kadannın Novorosisk Limanı'na verilmesi halinde ka- lan 2.5 milyon ton da Gürcistan'ın Supsa Limanı'na pompalanacak. Ancak Supsa'nın öngörülen kapa- sitesinin 5-6 milyon ton olarak he- saplandığı v e bundan daha az mik- tarda pompalanacak petrolün eko- nomik açıdan elverişli olmadığı belirtiliyor. # AIOC. halen bölgede az mik- tarda da olsa üretilen petrolü erken üretim petrolüne dahıl ederek Gürcistan hattının kapasitesini ta- mamlayabilecek bir seçenek üze- nnde çalışıyor. ABDfirmalanbölündü AIOC yönetim kurulu işlevini üstlenen CMC'nin Houston'da yaptığı 18 eylül toplantısında kon- sorsiyuma dahil firmalann son po- zisyonlan şöyle: •ingiliz BP ve kendisine des- tek veren Norveç'ten Statoil, ba- şından berı Türkiye güzergâhına karşı. AIOC içinde Amerikan Amoco ile başabaş giden BP, "İran olmazsa Rusya güzergâhı benimsensin" politikasını izliyor. • ABD yönetimı ve bazı Ame- rikan firmalan, Gürcistan ve No- vorosısk güzergâhlannın bırlikte kullanılmasını destekliyor. Türki- ye de Gürcistan güzergâhının ta- mamen reddedilmesi halinde iki hat formülüne sıcak bakıyor. Nihai karar AlOC'nin ertelenen nihai karar toplantılanndan sondan bir önce- kini, Türkiye'nin boru hatlan ko- nusunda hassas olduğu gerekçe- siyle BP'nın önerisiyle Istanbul yerine büyük olasılıkla Londra'da 4 ekimde yapması bekleniyor. AIOC, 8 ekimde son kez yeni- den bir araya gelecek. AlOC'nin, ana üretim petrolü için Türki- ye'nın "Bakii-Ceyhan''tezinigüç- lendirip güçlendirmeyeceğini de ortaya koyacak karan, 9 ekimde Bakü'de yapılacak son toplantı ile netleşmiş olacak. ABD arabuluculuğunda gerçekleştirilecek görüşmeler New-York'ta başlıyor Bosııa için üçlü zirve bugün • Boşnaklar'ın. Bosnalı Sırplann Yeni Yugoslavya ile birleşme koşulunda ısran nedeniyle üçlü zirveye katılmayacaklannı açıklamalan, görüşmeleri tehlikeye düşürdü. Ancak sorun, diplomatik temaslarla aşıldı. Dış Haberler Servisi - Bosna-Hersek. Hırvatistan ve Yeni Yugoslavya'nındı- şişlen bakanlan arasında Ne\v York'ta ABD'nin ara buluculuğuyla düzenlenen banş görüşmelen bugün başlıyor. Bosna-Hersek "ın dün Bosnalı Sırplann Yeni Yugoslavya ile birleşme şartmı kaldırmamalan du- rumunda görüşmelere ka- tılmama karan alması üze- rine "üçlü zirve' tehlikeye girdi. Ancak ABD'lı dıplo- matlann temaslan sonucu sorun aşıldı. Bosna-Hersek toprakla- nnın Boşnak-Hırvat iftifa- kı ile Sırplar arasında bö- lünmesini. oluşacak iki varlığın komşulanyla özel ilişkiler kurmasını öneren Cenevre anlaşmasını dava- nak alan Bosnalı Sırplar. Sırbistan'la birleşme plan- ları yapıyorlar. Ülkenin parçalanmasını kabul et- meyen Boşnaklar ise bu şartlar ortadan kaldınima- dan görüşmelere katılmayı kabul etmıvorlar. Anlaşma maddeleri üze- rinde geçen cuma günün- den bu yana NVashıngton'da çalışmalaryapıldığını açık- layan Sacırbey. Sırplann son anda anlaşma maddele- rinde köklü değişikler talep ettiğini. bu taleplenn banş görüşmelerinin tümünü tehlikeye atabilecek ciddi- yette olduğunu söyledi. ÂBDtemİdnli ~ Gelişmelerden huzursuz olan VV'ashıngton, Bosna göriişmelennin tehlikeye girdiğini belirterek ıkı dıp- lomatı acılen Saraybos- na'ya gönderdi. Roberts Owen ve Chris Hill isimlı diplomatlar Sa- raybosna'da çıkmazın aşıl- ması için Bosna-Hersek hükümet yetkililerivle te- maslarda bulundular. Bosna-Hersek Başbaka- nı Haris Sladziç, ABD tem- silcileri Roberts Owen ve Chris Hill ile görüşmesin- den sonra yaptığı basın top- lantısında. "Sanınm,yarın Ne« York'taki göriişmelere katılabiliriz v> dedi. Sladziç. "Başanlı bir görüşme yap- tık. Sanınnı Cene>Te ilkele- riyle ilgili belli konular çö- lüme kavuştu. Bosna-Her- sek >asal varlığını sürdüre- cek. Bir anavasası. parla- mentosu, devlet başkanı, hükümeti olacak ve bugün (dün) üzerinde anlaşmaya varılan belge bunu ona>h- yor'* dedi. Bu arada, ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Nicho- lasBurns. Dışişleri Bakanı \Varren Christopher'ın da Bosna-Hersek. Hırvatistan ve Yeni Yugoslavya dışişle- ri bakanlanyla bugün New York'ta bir araya geleceği- ni söyledi. Mülteci sorunu Hınatistan Devlet Baş- kanı Franjo Tudjman. Fransa Cumhurbaşkanı Jacques Chirac ile görüş- mek üzere Paris'e gitti. Hırvatistan "ın Bosna- Hersek'te Sırplann ele ge- çırdıği topraklardan kaç- mak zorunda kalan \e ülke- sinde sığınmacı.oian bin- lerce kişiyi geri gönderme- yı kararlaştırdığı bildirildi. Mülteciler Hükümet Ofi- si'nden edinılen bilgıiere göre. söz konusu toprakla- nn Hırvat ve Boşnak güç- lerın son operasyonu ile ge- n alınması üzerine mültecı- lerin gönderilmesi günde- me geldi. Sözcü Ana Markuz, yap- tığı açıklamada. Bosna Mülteciler Bakanlığı ile ya- pılan görüşmeler sonucu, mültecilenn geri göndenl- mesinin kararlaşrınldığını belırtti. Ruapehu Yanardağı uyandı R,, KUZEYADA ÂVUSTURALYA V "0 TASMAN DENİZİ ZELAM3A Auckland» Sivfl savunma yetkilileri -Volkanik dağın çevresindeki 100 km. çapndakı bölgede kırrrazı alarm Hamıtton cTâupoGölu -BöJgesal hava safıası kapat**. -Auctdand ve VVetftngton arasınctaki karayolu ulaştma ^-^K.- WEU.INGTON Chnst^urch YENİ ZELANDA GUNEYADA - 300km PASİFİK OKYANUSU YQYÛ Zelanda'da volkanik patlama • Ruapehu Yanardağı'ndan püsküren lavlar ve kaya parçalan, yollarda, havaalanlannda ve enerji santrallannda hasara yol açarken can kaybının olmadığı bildiriliyor. Dış Haberter Servisi -Yeni Zelanda'daki volkanik Ru- apehu Yanardagı dün ınfilak ederek bölgeye dehşet saçtı. Can kaybının oimadığının bildirildiği patlamadan son- ra dağın çevresindeki 100 ki- lometrelik alanda geniş ön- lemleralındı. Ada genelinde alarm verilerek -paniğe ka- pıİDimaması". radyo ve tele- vizyonlardan yapılan sivil savunma uyanlanna vatan- daşlann uymalan ve su stok- lamalan istendi. Uzmanlar ve bölge halkı- nın tüm gelişmeleri se>TCfti- ği patlamada Maori dilinde "patlayan cehennem" diye adlandınlan yanardağdan fırlayan kayalar ve püsküren lavlar yollan kapattı. enerji santrallannda hasara yol aç- tı. Sivil havacılık uzmanlan tarafından yapılan açıklama- da püsküren iavlann dağın 2.800 metre yüksekliğindeki alanda geniş siyah bir bulut meydana getirdiği ve uçuş- Iar için tehlike oluşturduğu bildirildi. Napier ve Gis- born'daki havaalanlan geçici olarak ulaşıma kapatıldı. Ay- nca VVelljngton-Auckland arasındaki anayolun da sivil ulaşıma kapatıldığı kaydedil- di. Uzmanlar Ruapehu Ya- nardağı'ndaki patlamalann sürebileceğini belirtiyorlar. Ruapehu Yanarağı, 1953 vılındadaWellıngton-Auck- land ekspes rreni bölgeden geçerken infilak etmiş ve 150'den fazla insanın ölümü- ne yol açmıştı. Aktif volka- nik dağlarla çe\rilen ve aynı zamanda deprem kuşağında da bulunan Yeni Zelanda'da geçen 150 yıllık sürede ya- nardağ patlamalanndan 337 kişınin yaşamlannı kaybetti- ği biliniyor. Andreotti yargı önünde Saraybosnalı bir genç3 buçuk \ıldır süren sa>aşsonucu tahripolan BosnaOteli'ndc tamirat çalışmalan yapıyor. • Yıllarca Italya'yı yönetmiş devlet adamı, siyasi çıkar uğruna mafyayla işbirliği yapmakla suçlanıyor. Dış Haberler Servisi - ltal- ya'nın emektar sıyaset ada- mı, eski başbakan, Giulio Andreotti bugün Sicilya'nın Palermo kentinde, mafyayla işbirliği yapma suçlamasıyla mahkeme önüne çıkıyor. 76 yaşındaki Andreot- ti'nin 30 yıl boyunca, Sicil- ya'da Hıristi>an Demokrat Parti'yı oy tabanı sağlayabil- mek karsılığında örgütlü su- ça yardımcı olduğu iddia edi- liyor. Yedi kez başbakanlık yapmış olan Andreotti 'yi suçlayan en az 12 mafya iti- rafçısı bulunuyor. Kendisine yöneltilen tüm suçlamalan reddeden And- reotti ise kişiliğinin ne kadar temiz olduğunu kanıtlamak ıçin dünyaca ünlü isimkri ta- nıkJığa çağıracak. Andreotti lehine tanıklık yapacak ün- lüler arasında eski BM Genel Sekreteri Javier Perezde Cu- ellar ve eski Almanya Dışiş- leri Bakanı Hans-Dietrich Genscher bulunuyor. Kamuoyu yoklamalan, ıtalyan halkımn çoğunun Andreotti'nin suçlu olduğu- na inandığını gösteriyor. Andreotti ise tüm davanın, 1991'de mafyanın önde ge- lenlerinin hapse giımesinde kendisinin payının olduğunu düşünen örgütün bir komplo- su olduğunu öne sürüyor. Yıllar sürmesi beklenen Andreotti'nin davası. pence- releri kurşun geçirmez cam- larla kaplı bir salonda yapı- lacak. Yanm yüzyıl boyunca savaş sonrası Italya'nın siya- sal simgesi olan Andreotti davasına ttahyan basını "as- nn da>'ası", "Italya'nın Wa- tergate'i" gibi yakıştırmalar yapıyor. Andreotti. La Re- pubblica gazetesine verdiği demeçte "Mafyaya yardım için veya mafyaya karşı baş- iatilan herhangi bir operas- yonu durdurmak için par- mağımı dahi kaidırdığuru ka- nıtlavacak biri bulunursa gi- dip kafamı küllere gömerim. Ya da iyisi, boynumu ilmiğe uzanrun" dedi. ONUK YAZAR! KEMAL KURSPAHIÇ (») 'Holbrooke banşı'nın önündeki engellerBaşkanlığın/ Amerikan Dfşişleri Bakan Yardımcısı Richard Holbrooke'un yaptığı Cenevre toplantısında. Boşnak, Hırvat ve Sırp Dışişleri bakanları "Balkanlar'da ban- şın çerçevesi" olarak adlandınlan bir plan kabul ettiler. Bu açıklama yapılır yapılmaz, kendi kendilerini bazı yetkilerle donatan Bosnalı Sırplar. Batılı gazetecileri NATO bombardımanından etkilenen bölgeleri kapsayan bir geziye çıkardılar. "Burada, Srtinje kasabasında bir köprü yıkıldı, pat- lama yüzünden bir bina yerie bir oldu. Ama sivillerden hiç ölen olmadı, çûnkü hava akı- nı daha önce başladığı için insanlar sığı- naklara inmışti. Buradaki insanlann en bü- yük şikâyeti, Drına Irmağı'nın karşı kıyısıri- da kalan ineklerini yanlanna alamamak." Uluslararası medyada çıkan bazı haber- lerin özetı bu. Batılı muhabirlere bildirilme- yen, belki bazılarının bildiği halde unutma- yı yeğledıği gerçek ise gezdikleri kasaba- nın adının asırlar boyu Foça olduğu, 1992 yılının ilkbaharında Sırplann "efn//f"temiz- liğinden sonra Srbınje adını aldığı. 1991 Bosna nüfus sayımına göre Foça'da 40.513 kişi yaşıyordu. O sıralar kasabanın yüzde 52'sı Müslüman, yüzde 45'i Sırp ve yüzde 3'ü diğerlerinden ofuşuyordu. Fo- ça'da Sırp olmayanların hemen hemen tü- mü evlerinden atıldı, kasabanın spor salo- nu birtecavüz merkezine dönüştürüldü ve yüzlerce genç kız burada alıkonuldu, tü- münün evleri yağmalandı, yakıldı veya baş- ka yerlerden gelen Sırplar buralara yerleş- ti. Tarihi Alaca Camii, Bosna'nın diğer böl- gelerindeki yüzlercesi gibi Sırp güçlerince tahrip edildi. Ve şimdi, Bosna'da Sırp işga- li altında bulunan topraklarda kendilerin- den olmayan on binlerce kişiyi öldüren. ır- zına geçen, aşağılayan, soyan, kovan bu kı- şiler, NATO bombardımanı yüzünden inek- leriyle yeterince ilgilenememekten şikâyet ediyorlar! Foça kasabasının öyküsü daha birçok yere uyarlanabilir: Bosna'da daha önce Müslümanların yaşadığı Visegrad, Zvornik, Vlasenica. Prijedor, Sanski Most gibi. Bu- ralan da bir "etnik temizlik" sonrası Sırp ol- mayan elemanlardan arındırılmış ve şimdi Amerikan banş girışimi şemsiyesi altında, savaş suçlarını işleyenlere bir ödül olarak sunulmaktadır. Bu bölgelenn büyük çoğun- luğu, Bosna'nın yüzde 49'u, Cenevre an- laşmasına göre"Sırpska Republika" (Sırp Cumhuriyeti) olacak. Hem yasal hem de ahlaki açıdan yanlış olmasının dışında, böy- le bir düzenleme soykırım sonuçlannı ka- bul etmek, yeni bir ırk ayırımı yaratmak ve yıkılmasıyla hep birlikte çoşkuya kapıldığı- mız Utanç Duvarlarının yenilerinin oluşma- sına izin vermektir. Hepsinden öte. "Holb- rooke'un banşı"nm bir kusuru daha var: Uygulanamayacaktır. Aşılması gereken çok sayıda engel bulu- nuyor. Bay Holbrooke'un da çok iyi anla- mış olduğu gibi, Balkanlar'da tüm tarafla- nn isteksizce kabul ettikleri toprakların yüz- de 51 -49 dağılım formülü, "Herkesin yüz- de 51 veya 49 'u algılaması daha çok yüz- de 60 gıbı oluyor." Bosnalı Sırplar işgal et- tikleri yüzde 70'in bir kısmını verip yüzde 49'u ellerınde tutacaklar. Bosna hüküme- tinden, Sırplann eline geçmemış olan Go- radze kentini de bırakmaları isteniyor. Böy- lece Sırplara Doğu Bosna'da parçalanma- mış bir toprak parçası ve başkent Saray- bosna'nın bir bölümü verilecek. Aynı kent- te "Sırp Cumhuriyeti"r\in hükümetini bann- dırmak için... Bosna Cumhurbaşkanı Aliya izzetbegoviç. bunların hiçbirini vermeye- ceğini açıkça beyan etmiştir. General Rat- ko Mladiç'le birlikte resmen soykırım suç- lusu ilan edılmiş bulunan Sırp lider Rado- van Karadziç'le ilgili toprak sorunlan bu- nunla da kalmayacak. Srebrenica ve Ze- pa'da bu yaz gırişilen "etnik temizlik"ten sonra Doğu Bosna'da tek kalan Müslüman kasaba Goradze'dir. Ve Sırplar, bu kasaba- yı alarak bu bölgedeki Müslümanlar soru- nunun "son halkasını" daçözmek istiyor- lar. Saraybosna'nın bir bölümünü isteme koşulu ise bu kente karşı uygulanan terö- re fiilen katılmış ve günü geldiğinde bura- ya muzaffer edasıyla dönme umutlan taşı- mış, kendi kendilerini "Sırp Cumhuriyeti" bakanı ve milletvekıli ilan edenleri tatmin et- mek amacını taşıyor. Karadziç ayrıca, Bre- ko bölgesindeki koridoru genişletmek ve Bosna'nın işgal altındaki topraklanyla Sır- bıstan'ın bağlantısını güçlendirmek istiyor. Ve "cumhuriyeti" için mutlaka Adriyatik'e çıkış istiyor. Bu talepleri hem Boşnaklar hem de Sırplar tarafından kesinlikle redde- diliyor. Ayrıca, Sırp lider, elinde tuttuğu hiç- bir kasabayı geri vermeyeceğini söylüyor. Bu durumda, Holbrooke ne yapabilir? Barış gırişimınin, çözülemeyen toprak an- laşmazlıklarında kaybolup gitmesini sey- retmek yerine, banş içinde bir Bosna için anayasal düzenlemelere önem verilmesini ısteyebilir. Bosna devletinin ortak kurumla- nnda ısrar ederek devlet içinde ayrı devlet- ler kurulmasını özendirmez. Boşnaklar ve Hırvatlann kabul ettiği federal çözümler, Bosnalı Sırplara dateklif edilmelidir. Vatan- daşların her birine eşit güvence vermenin dışında, her üç etnik gruba ve tüm Bosna vatandaşlarına kolektif haklar da verilmeli- dir. Bunu reddederlerse, geriye başka se- çenekler de kalıyor. Sınırlan değiştirmek ve zor kullanarak toprak elde etmenin hiçbir yarar sağlamayacağı ve kabul edilmeye- ceği kendilerine anlatılmalıdır. Sırbistan'a uygulanan ekonomik yaptınmlann, ulusla- rarası banş girişimini kabul etmedikleri tak- dirde kaldınlmayacağı belirtilmelidir. Bos- na'ya uygulanan silah ambargosunun kal- kacağı ve Boşnaklara yurtlannı savunma ve kurtarma fırsatı yaratmak için NATO ha- va akınlannın devam edeceği vurgulanma- lıdır. Karadziç, Mladiç ve yandaşlarının iş- ledikleri savaş suçlannın yanlannda kalma- yacağı, intikam ve terör kısır döngüsünü önlemek için soykınm suçlulannın mutlaka yargılanacağı bildirilmelidir. (*) Kemal Kurspahiç, Saraybosna 'dayayım- lanan bağımsız Oslobodjenje gazetesinin eski Genel Yaym Yönetmeni, şimdi ise aynı gazete- nin IVashıngton muhabiridır.