Katalog

7 ARALIK1992 PAZARTESİ CUMhüRİYET SAYFA EKONOMI Muhasebectlere • ANKARA(AA)-_Serbest muhasebeci. mali müşavirler temcl eğitini merkezi kuruldu. Türkiye Serbest Muhasebeci. Mali Müşavirler ve Yeminli Mali- Müşavirler Odalar Birliği (TÜRMOB)Başkan Yardımcısı Masum Türker tarafından yapılan yaalı açıklamada. birlik tarafından 'Temel Eğitim ve Staj Merkezi" kurulduğu bildirildi. Halen örgütlenme aşamasında bulunan merkcz. Türkiye genelinde muhasebe mesleğinde eğitim verecek. Merkez,ayncastaj programlannı yönlendirecek. Palettede ISO-9000 Ekonomi Servisi- Entegre ahşap ambalaj kuruluşu Demantaş da ISO-9000e geçti. Sanayi ihraçmallan için ISO-9000 siandartlannda Euro Paiet üretmeye başlayan Demantaş'ın sahibi Zeki Demircioğlu. •İSO-9000scrisi ile Avrupa Türk ihracatçısından her konuda kalitegüvencesi bekliyor. Bu lalep sonucu hammaddemizden, teknolojimize, üretimimizdcn, taşıacılığımıza kadar her aşamada daha kaliteli olan kazanacak. diğerleri Avrupa'nın gözünde clenecek" görüsünü savundu. Hazine'ye veri sistemi • ANKARA (AA) - Hazine ve Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın (HTDM) tam ve zamanında bilgi sağlama kapasitesinin ve sayısalckonomik analiz yetcneğinin gelişürilmesi amacıyla 'veri sistcmler projesi" hazırlandı. Proje için Dünya Bankası'ndan toplam 9.2 milyon dolarlık kredi sağladı. PetHoldingKazak petrolüne aday • ANKARA(AA)- Kazakislan Milli Petrol Şirkcti ilc Türkiye Pctrolleri Anonim Ortaklığı'nın Kazakistan'da petrol arama ve ürctim vapmak üzerc kurduğu şirketin hissclerinin yüzde9"unu Pet Holding. Kazaklardan aldı. 2 aralık akşamı İstanbul'da imzalanan anlaşma sonucu şirketin yüzde 40"ı TPAO'nun. yüzde 9"u Pet Holding'in yüzdc 5I'i ise Kazak tarafının oldu. EmeklidüştMul maaşı arth • İSTANBUL (AA)- Emekli Sandığı'ndan maaşalan memuremeklilerinin reel maaşlan 1956-1991 arasinda geçen 35 yılda yüzde 3.19 oranmda geriledi. Aynı dönemde Emekli Sandığı'ndan maaş alan dul ve yetimlerin maaşlan reel olarak yüzde 105.6l.görev malullerinin yüzde 21 ve adi malullerin maaşı da yüzde ,18.52 orarunda arttı. Paraara184 trüyon • ANKARA (ANKA) - Para ara, 6-13 kasım günleri arasmda, 3 trilyon 103 milyar lira genişleyerek 184 trilyon 131 milyar lirayayükseldi. Para ara kapsamındaki büyüklükler içinde en fazla artış vadesiz tasarruf mevduatında gerçekleşti bugün bilsak 7 Aralık Pazartesi: 19.30 Tiyatro: "Sıcaklık" Yazan: Ewa Pokas Yön: Laurent Levy Oynayan: Esen özman Tai-Chi Chuan HareketliMediiasyon ÇinEgsersizleri Erol KESKÎN yönetiminde Görsel Sanat Atölyeleri Mehmet GÜLERYÜZ yönetiminde Perşembe-Cuma Fotoğraf ve Sinema Atötyesi Selçuk TURANLI Seramik Atölyesi KadriyeEzel ACAOCLU yöneumınde Salı - Perşembe-Cumartesi Cafe-Foyer-Bar(Giriş) Rock Cafe-Bar(5.Kat) Grup Okyanus Toplu Konufun milyarlık satışlan, Deniz Nakliyafı harekete geçirdi Ataköy'ün taşı toprağı altıııEkonomi Servisi - Toplu Konut'un açık arttırma ile satışından sonra Ata- köy'deki konutlar prim yaptı. Değerle- rin neredeyse katlanması bu semtte loj- manten bulunan kamu kuruluşlanna yeni bir kazanç kapıs» açmış oldu. Elini çabuk tutan Deniz Naklivat'ın 30 loj- manı bu ayın sonunda açık artürmaya çıkanlırken Ulaştırma Bakanı Yaşar Topçu, Deniz İşletmeleri ile Gemi Sana- yii'nin lojmanlannın da aynı \öntemle satılacağını açıkladı. Ataköy"de PTT ile Emniyet Genel Müdürlüğü'nün de loj- manlan bulunuyor. Kazanç kapısı Kasım ayı sonunda. gazetelere ver- dikleri ilanlarla Ataköy'deki lojman- lann satılacağını duyuran Deniz Nakli- yat'ın yetkilileri, 7-8 aydır üzerinde çahştıklan bu projenin Toplu Konut'un yaptığı açık arttırmadan sonra önem kazandığını belirterek "Nasıl önem ka- zanmasın. Bu projeye başlarken, loj- manlann satışından taş çatlasın. 10-15 milyar liralık gelir bekliyorduk. Şimdi ise. binalan gezmeye gelenlerin sözlerin- den. gelirin en az 30-35 milyar lira ola- cağını anlıyoruz. Bu bizim gibı kendi yağında kavrulmaya çalışan bir kurum için bulunmaz nimet" dediler. Topçu'nun karan lojmanları satmak. .üçücük 'villaİarın, açık arttırmayla satılınca milyarlarettiğini görüp elini çabuk tutan Deniz Nakliyat, Ataköy'deki 30 lojmanını yıl sonundan önce satışa çıkartıp, 'paraya boğulmaya' karar verdi. Deniz Nakliyat'ın geçen yıl zarar ei- tikten sonra, bu yıl 20 milyar lira dola- yında kâra gecmesini beklendiğ-n; ha- tırlatan yetkililer, lojman satışının kâr- lanna kâr kataca&nı savundular. Deniz Nakliyat'ın lojmanlan. 16 aralığa kadar gelecek tcklifler değerlendirildiklcn son- ra, ay sonunda açık arttirmayla satıla- cak. Satış. kuruma önemli bir kazanç sağlamakla birlikte. daha önce lojman- da otururken şımdi kiraya çıkmış olan personeli memnun etmedi. Lojman sa- kinlerinden bir personel, daha önce aylık kira gideri 23 bin lira iken. şimdi birdenbire 2 milyon liraya çıktığını hatırlatarak "Kird giderim arttı, ama maaşım arımadı" diye yakındı. Henûz boşalmadı Deniz Nakliyat'ın Ataköy'deki rayiç- ler yüksekken elini çabuk tutmasına karşılık. Ulaştırma Bjkanı Yaşar Top- çu'nun karanyla lojmanlannı satacak olan Deniz İşletmeleri ve Gemi Sana- yii'nde çalışmalara henüz başlanmadı. Deniz İşletmeleri'nin 64 lojmanıyla. Gemi Sanayii'nin 5 lojmanır.m hâlâ dolu olduğunu hatırlatan yetkililer. bu- ralann boşaltılmasının sancılı olacağını belirterek "daha epeyce bir süre bekle- mek gerekecek" dediler. 1991'i 100 milyar lira dolavında kârla kapattıktan sonra 1992"yi 300 milyar li- ralık zararla kapatmaya hazırlanan De- niz İşletmeleri'nin lojman satışıyla önemli bir gelir elde edebileceği vurgu- lanıyor. "Ama. kötü yönetıcilik sürdü- ğü müddetçe. gelecek milyarlar da ha- vaya uçacak" diyerek karamsarlığını dile getiren bir yetkili, Deniz tşletmele- rininson birkaç yıldırciddi bir personel artışı ve hatalı yönetim kararlanyla dar- be yediğini savundu. Söz konusu yetkı- liye göre İşletmenin Tura Turizm'e kira- ladığı Akdeniz gemisi sürekli bir zarar kaynağı haline geldiği gıbi kılavuzluk ve kıyı emniyeti dışındaki hiçbir alanda kâra geçilemedi. "Kıyı emniyetinde de, geçen gemilerden haraç alarak durumu düzeltiyoruz" diyen yetkili, Şehir Hat- lan'nda uygulanan ücretin de politik nedenlerle olması gerekenin yansında kaldığını savundu. Bankalarda şubeler azalıyor, personel giderleri düşüyor Bilgisayar işsizlikyaratıyor Ekonomi Servisi - Bankacılık scktörünün otomasyonla bir- likte ihtisas ve yatınm ban- kacılığına yönelmesi. çalışan sayısı ve ücretlerinde gerile- meye yol açtı. Yeniden faaliyetc geçen DİSKe bağlı Bank-Sen Sendi- kası tarafından haarlanan "Türkiye Bankaahk Sistemin- de Ortaya Çıkan Gelişmeler" başlıklı araştırmaya göre ban- kalardaki küçük mevduat azalırken büyük mevduat gjrişi artıyor. bununla beraber orta- öğrenimli personel işten çı- kartılırken yüksek öğrenimli personel ahnıyor. Şube azahmada özeiler başta Araştırmaya göre 1991 yı- lından itibaren süren şube azaltma eğiliminin başını özel sermayeli ticaret bankalan çe- kiyor. 1980-1989 yıllan ara- sında toplam şube sayısı yüzde 10.7 artarken 1989'dan 1991e kadar yüzde 1.8'lik bir azalma gösterdi. Özel sermayeli milli ticaret bankalannın şube sayılan 1980-1983 arasında artarak 3374den 3618'e çıkarak yüzde 7.2 arttı. Ancak Anadolu Ban- kası'nın kamulaştınlması, Hi- sar Bank ve tstanbul Bankası'- nın piyasadan çekilmesiyle bir- likte şube sayısı 3345e düştü. Bu tarihten sonra birçok banka kurulmasına karşın şube sayı- sında anlamlı bir büyüme gözlenmedi. 1989 yılında 3501 olan şube sayısı yüzde 5"lik azalmayla 199Vde 3325'e düş- tü. Bankacılık sektöriinde çalı- şanlann sayısı da 1990'dan son- ra düşüşe geçti. 1982 yılından 1991"e kadar Akbank'ta çalı- şanlann sayısı 10 bin 112'den 9 bin 435"e, Yapı Kredı çalışan- lannın sayısı da 1980- 1991 arasmda 10 bin 141'den 9 bin 301 "e düştü. İş Bankasfnın 1987deki 22 bin 834 olan çalı- şan sayısı 1991 sonunda 18 bin 16"yadüşlü. Bank-Scn araştırmasında bankalann personel giderleri- nin de düşmekte olduğu vurgu- lanarak şu değerlendirme yapıldı "Bankacılık sektörün- deki 64 bankanm toplam 158 bin 550 çalışanı için yaptığı per- sonel giderleri 9.364.576 milyon lira. Personel giderlerinin 94. 243.514 milyon liralık genel gi- derler içindeki payı yüzde 9.94'- tür. Oysa 1979 yılında genel gi- derler içindeki personel gideri vüzde44Tydi" İşten çıkartmalar süriiyor Bank-Sen Genel Başkanı Hulisi Karlı. araştırma sonuç- lanyla ilgili olarak düzenlenen toplantıda yaptığı konuşmada. banka işkolundaki işten çıkart- malann hızla sürdüğünü belir- terek son olarak Garanti Ban- kasfnın 31 şube kapatarak 500-600 kişiyi işten çıkartmaya haarlandığını savundu. Örgüılcnme çalışmalanna başladıklannı anlatan Karlı, amaçlannın temmuz ayında Çalışma Bakanlığı'ndan yetki beleesi almak olduğunu söyle- Sendıka yöneticileri, aynca aradan geçen 12 yıla karşın. Bank-Sen'den istifa etmeyen 10 bin 707 üyeleri bulunduğu ve bu sayıyla işkolu barajını aştı- klannı belirterek Çalışma Ba- kanlığı'na başvurarak bu eski üyelerin bir yıl boyunca geçerli sayılmasını istediklerini söyle- diİer. Inönü'den Zonguldak'a rapor ANKARA (AA) - Devlet Bakanı ve Başbakan Yardıması Erdal İnönü. Zon- guldak ilinin sorunlannı çöz- mek amacıyla bir plan hazır- lattı. Bakanlar Kurulu'na sunu- lacak planda soruna "işletme- nin özelleşürilmesi'nden çok, bölgenın transformasyonu acısından vaklaşılması gerek- tiği savunuldu. Aşın istih- damın azaltılması için TTK yönetimin 'yeni işçi almaması, emekliliğin özendirilmesi ve yönetimde iyileştirme' yol- lannın kullanılması gerektiğı belirtilcn raporda. devletin de buna karşı bölgede yeni iş ola- naklan yaratmasının, bölgeye özgü bir teşvik sistemi uygu- lanmasının zorunlu olduğu ifadeedildi. Girişimcilere verilecek teş- viklerin İş \e İşçi Bulma Ku- rumu'nun düzenleyeceği bece- ri kurslanndan geçmiş ve TTK'da belirli süreçalışmış iş- çilenn istihdamı koşuluna bağlanması önerisi de raporda yer aldı. Bölgede yeni iş olanaklan için fıziki altyapının oluşturul- masına uygun yerleşim alan» bulunmadığı belirtilerek, bu amaçla Filyos Vadısi'nin imarlandınlabileceği kayde- dildi. Raporun önümüzdeki günlerdc Bakanlar Kurulu'- nda görüşülmesınden sonra projeyı yürütmek üzere bir ba- kana görev verilmesi bekleni- Yazın düşürdü, şimdi yükseltiyor Enflasyoııımkaderi domatesebağlandı • Yaz boyunca ucuzluğu sayesinde, enflasyonun düşüşünde baş rolü oynadığına inanılan domates. kışla birlikte sera ürünü olarak pazara çıkınca, bu kez de mutfak giderlerinin yükselticisi olarak nam yapıyor.Nitekim, kasım ayında toplam mutfak giderlerindeki artışı 10'a katlayan domates yüzde 62.9 zamlanıp, pahalılandmcı etki yarattı. bilsak, sıraselvıler cad., s.oğancı sok. 7 cihangir 243 28 79-99 Ekonomi Servisi- KİT zam- lan, ücret artışlan derken, enflasyonu azdıran unsurlar arasında domates ön plana çıkıverdi. Yaz aylannda ucuz- layarak enflasyonun yüzde 1 "- ler seviyesinde gerçekleşmesi- ni sağlayan domates, kışla birlikte insafsızca pahalılaştı. Artık 6 bin ile 12 bin lira arasın- da satılan domates, kasım ayı enflasyonunda da "karak- ter rolü"ne çıktı. Kasımda bir önceki aya göre gıda harca- malan yüzde 6 oranında ar- tarken, bu kalem içinde fiyat artış rekoru kıran domates bir ay içinde yüzde 62.9 zam- landı. tkincilik kavunda Tüketici fıyatlannm kasım ayında yüzde 4.9 oranında yükseldiğini açıklayan Devlet tstatistik Enstitüsü verilerine göre gıda mallan grubunda fı- yat artış sıralamasında doma- tesi yüzde 54.2'yle kavun. yüzde 34.4'le üzüm izledi. Ar- mut, salatalık. lahana, sarmı- sak, kuru incir ve kuru üzüm ve barbunyadaki fıyat artışlan da iki haneli rakamlara ulaştı. Bakliyat ve konsene fı- yatlan yıllık bazda yüzde 68.6 olan tüketici fıyat artışlannın üzerinde performans göstere- k yüzde 100 oranını aştı. Son on iki ayda bulgur yüzde 142.7, kuru barbunya yüzde 101, kuru incir yüzde 106, konserve de yüzde 108.4 zam- landı. Son on iki ayda giyim ve ayakkabıdaki enflasyon oranı yüzde 60 ile 90 arasında değiş- ti. Bir önceki aya göre kasım ayında palto ve manto fiyat- lan yüzde 25, pardösü fıyat- lan yüzde 21. kazak fıyatlan da yüzde 11 oranında arttı. Geçen ay giyim ve ayakkabı- dax.i ortalama fıyat artışı ise yüzde 8.2 oldu. Buzdolabı onanmı Tüketici fıyatlanndaki artış grubunda. kasım ayında ev eşyasmdaki ortalama artış yüzde 3.5, sağhk ve kişisel bakımda yüzde 1.8, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 2.3, kültür.. eğitim ve eğlencede yüzde 1.1. konutta ise yüzde 3.3 olarak gerçekleşti. Ev eşyası grubunda buz- dolabı onarımı kasım ayında yüzde 13.2 oranında zamlan- dı. Geçen ay otelde kalanlar. bir önceki aya göre ortalama yüzde 18.2 oranında daha yüksek faturalarla karşılaştı- Iar. Geçen ay cenaze masraf- lan yüzde 16.7. cam taktırma yüzde 13.4, çiçek fıyatlan da yüzde 13.8 oranında arttı. EKONOMIDE YENİ ARAYISLAR FMORAMAMBK. 6ZM. ULBBM UrBETTl EKONOMİDE CIKIS YOLU (ANIYOR • Neo-liberalizmin sonu mu? • 10 Yılhk fedakarlık boşa mı gitti? • Devlet yeniden "baba" mı olacak? • Ekonomi, kendi kurallarını kendi mi koyacak? ANSİKLOPEDİ SAVAŞININ EKONOMİ CEPHESİ t OTOMOBİLCİLERDEN DEMİREL'E RAPOR: KORU BİZİ BABA! • GÜLÖKSÜZ, FONLARI BÜTÇEYE KAPTIRDI AMA 7 TRİLYONU KURTARDI t ŞİRKETLERDEN 750MİLYARUK HEDİYE PAKETİ • BOYNER YE DINÇKÖK KİSS FM'DEN AYRILDI. YENİ FİNANSÖR ARNIYORt RAKS.YELDEĞİRMENLERİNE KARŞI ŞAVAŞIKAZAN ' t ANSİKLOPEDİ SAVAŞININ EKONOMİ CEPHESİt İŞADAMLA- RINDAN SLOGAN BULANA "YEŞİL ÖDÜL" t BM AMBARGOSU LAFTA KALDI, SIRBİSTAN'A MAL YAĞIYOR BORSA: VDMKDE BANKA TEKELİ KIRILIYOR, SPK TEBLİĞİ YOLDA. . ER0N0M1NIN NABZI PANORAMA'DA AI1Y01 AMCARAPAZARI YAKUP KEPENEK Vergisiz Demokpasi Konuya geçmeden kısa bir açıklama gerekiyor. Bun- dan sonra pazartesi günleri bu köşede birlikte olacağız. Gazetemizin ikinci saytasında aralıklı olarak yayımla- nan yazılarımın yerine burada daha düzenli bir birlikte- lik söz konusu oluyor. Çağdaş demokrasinin doğuşu ile vergileme ve bu ge- lirlerin kullanımı arasında doârudan bir bağ vardır. Ser- maye birikiminin beşiği olan Tngiltere, devlet bütçesinin parlamento eliyle denetiminin de başlangıç yeridir. ABD'nin bağımsızlığı, Avrupa'daki siyasal ve toplumsal çatışma ve yapılanmaların odak noktası vergilerdir. De- mokrasi bilinci vergi bilincidir. Vergi konusundaki azge- lişmişlik ekonomik ve demokratik azgelişmişliğin çok somut bir göstergesidir. Gerçekte, vergilerin, devletin el koymasının, yani ta- lanın yerini alması, sermaye birikiminde belirsizlikleri gideren çok önemli bir aşamadtr. Vergilerin ekonomik güce göre artan oranlı olması, toplumsal ve ekonomik gelişmenin sağlıklı işleyişine olanak verecek düzeyde bulunmaları büyük önem taşıyor. Kısaca demokratik ül- kelerin deneyimleri, demokrasinin de ekonominin de sağlıklı işlemeleri için hakça bir vergi düzeniningerekli- liğini kanıtlıyor. Bugünlerde TBMM'de 1993 yılı bütçe tasarısı görü- şülüyor. Bu yılın bütçesinin önemi. her yönüyle bu hükü- metin damgasını taşıyor olmasıdır. Bılindiği gibi geçen yılın bütçesi geçiş döneminin koşullarında hazırlanmış- t. Ve bu hükümet, bir yönden demokratikleşme, öbür yönden de enflasyonu düşürerek ekonomik geliş- me sağlama amacıyla kurulmuş bulunuyor. Bütçenin değişik yönlerine önümüzdeki günlerde değineceğiz. Ancak bugünlerde kamuoyunda vergi konusunun, bir ölçüde de olsa, tartışılıyor olması, bütçe tasarısının bu konudaki, yaklaşımının irdelenmesini zorunlu kılıyor. Meclise sunulan 1993 Yılı Mali Yılı Bütçe Gerekçesi, toplam bütçe gelirlerinin geçen yıla göre %101 gibi oranda arttırılmasını öngörüyor. Ancak bu artışı, vergi- lere değil, vergi dışı gelirlere ve özellikle fonlara bağlı- yor. Gelecek yıl için öngörülen 344.4 trilyon liralık bütçe gelirlerinin yalnızca %71 gibi bir bolümü vergilerle karşılanacaktır; oysa geçen yıl bütçe gelirlerinin %82'- den fazlası vergi gelirlerinden oluşmaktaydı. özetle, hü- kümet bütçe geliri olarak vergi dışı kaynaklara yöneli- yor. Ek olarak, bütçe tasarısı, gelir ve özellikle kurumlar vergilerinde gelecek yıl için gerçek bir artış da öngör- müyor; bu vergilerin sırasıyla %69 ve %50 dolayında artacağını belirtiyor; fiyat artışlarından arındırılırsa, bu vergiler arttırılmıyor dentlebilir. Hükümet gelir ve ku- rumlar vergilerinden. daha doğrusu dolaysız vergiler- den uzaklaşırkenvergilemeninenadaletsizvedargelir- lileri ezen biçimi olan dolaylı vergileri, oransal olarak daha fazla arttırma yolunu seçiyor. Bütçenin vergileme yaklaşımı, çok önemli olumsuz- lukları da birlikte getiriyor. Ülkemizde vergilerin büyük ölçüde ücretli ve maaşlı- lar tarafından ödendiği biliniyor; daha dogrusu bunlann vergileri kaynağında kesiliyor. Asgari ücretten bile %25 oranında vergi alınırken sermaye kazançları, örneğin 4aiz gelirleri %10 dolayında vergilendiriliyor; kurumlar da net karlarının %10'u dolayında vergi veriyor. Doğrusunu isterseniz bu veriler, vergileme olgusunu yeterince açıklamıyor. Ülkemizde, hangi toplum kesim- lerinin ne oranda vergi ödediğinin tam bir dökümünü elde etme olanağı bulunmuyor. Yapılması gereken, ön- celikle bu bilinmezliğin ortadan kaldırılması, vergilerin kimlerden alındığmın açıklık kazanmasıdır. Bu olgu, gerçekte, demokrasinin işlerliğinin önemli göstergele- rinden biridir. Vergiler konusundaki bu bilgi ya da demokrasi açıgı, yıllardır sonuçta bütçe açığına dönüşüyor. Bütçe ta- sarısı, açığın gelecek yıl da bizimle olacağını öngörüyor. Bütçe açığı, en olumsuz etkisini fiyat artışlarında gös- teriyor; enflasyon canavarı denetim altına alınamıyor; büyüyor ve azgınlaşıyor. Toplumun değişik kesimleri arasındaki gelir uçurumu genişliyor; toplumsal barışın temel dokusu parçalanıyor vedemokrasimiz emekleme döneminden yürüme dönemine geçemiyor. Yüksek düzeydeki sermaye kazançlarının vergilendi- rilmemesi, neoliberalizmin aşın yandaşlarına göre yatırımları arttırmak içindir. Sermaye gelirleri ne ölçüde az vergilerfirse, vergilenmeyen gelir, yatırıma dönüşür, üretim ve iş bulma artar. Bu kurgu, son on yılın uygula- malarının kanıtlandığı gibi, ülkemizde geçerli olmuyor. Yatırımlar reel anlamda artmıyor, sabit sermaye yatn rımları son üç yıldır 27 trilyon lira dolayındadır; yani ye- rinde sayıyor. Vergi yapısının programlı bir biçimde düzeltilmesi güncel bir sorun özelliği gösteriyor. Ekonominin buna- lımdan çikışı, demokratiksüreçlerinsağlıklı işlevt vergi alanında köklü düzenlemeleri gerektiriyor. Hükümetin kendi bindiği dalı kesmemesi, açık, etkin ve katılımcı bir anlayışla yeni vergi düzenlemeleri yapmasına bağlıdır. Vergisiz demokrasi olabileceğini sanmak, uygun de- yişle, gebe kalmadan çocuk beklemeye benzer. TÜPRAŞ'a göre akaryakıta zam yok Duy ama inaıuna • Dünya ham petrol fiyatlannın son günlerde yükselme- siyle birlikte zam beklenüsine gjrilen akaryakıt konusun- da açıklama yapan TÜPRAŞ Genel Müdürü Işık, yıl so- nuna dek kalan 24 günün zamsız geçeceğini söyledi. ANKARA (A.A) - Dünya ham petrol fıyatlannda geçen hafta görülen artışla birlikte kamuoyunda birkaç gün için- de akaryakıt ürünlerine zam yapılacağı beklentisi oluşur- kcn TÜPRAŞ Genel Müdürü Kemal Işık, akaryakıt ürünle- rine "ilk planda yılbaşma ka- dar kesinlikle zam yok sözü- nü verdi. Işık. açıklamasında "Vatan- daşlanmız rahat olsun, akar- yakıta yılbaşına kadar kesin- likle zam yok" dedi. Bu sözlerinin "akaryakıta yılbaşında zam gelecek" şek- İinde yorumlanmamasını da iste\en Işık. "Yılbaşmdan sonraki durum, piyasalardaki gelişmelere bağlı. Halkta zam paniği yaratmak doğru değil. Ancak bız mümkün olduğun- ca zamdan kaçınacağız" şek- linde konuştu. Zam zorunluluk Akaryakıt zamlannı kara vönelik değil, hampetrol fıyat- İan ve dolar kurunun seyrine gore "asgari ölçülerde" bir zo- runluluk olarak yaptıklannı anlatan Işık şunlan söyledi: "Geçen günlerde OPEC'in 1993 yıb ilk üç çeyreğini kap- sayan dönem için günlük 24.58 milyon variliik üretim kotasında anlaşmaya var- masından hemen sonra ham petrol fıyatlannda varil başına 25-30 sentlik bir arüş olmuş ve brenf ham petrolünün varili 19.30 dolara çıkmıştı. Bu olay, bize ton başına ortalama 2 do- lar. bir başka ifadeyle aralık ayı için 3 milyon 222 bin do- larlık bir külfet yüklüyordu. Çok sevindirici ki son birkaç günde petrol piyasalannda OPEC'in kotalama karannın uygulanılırlığı konusunda gü- vensizlik yaşanması nedeniyle ham petrol fıyatlan yeniden düşme eğilimine gjrmiş ve varil başına 1 dolarlık gerilemeyle 18.25 dolara inmiştir." Hampetrol fıyatlanndaki bu gelişme karşısında. benzin, süper benzin, jet. motorin ve gazyağı rafineri maliyet fiyat- lannın "fob ftalya ürün fıyat koridorunun içinde kaldığını" da anlatan Işık, "Bundan dolayı bu ürünlere şu anda zam gereği bulunmamak- tadır" dedi. Işık, likit petrot gazını (LPG) halen zaranna sattık- lannı belirttti.