Katalog

Cumhuriyet Imtiyaz sahibi Berin Nadi • Genel Yayın Yonetmenı: Ozgen Acs:- • Gencl Yayın Koordınatoru: Hikmel Çetinkaya • Yazı Işlerı Muduru Celal Başlangıç • Görsel Yonetmen. Ali Acar • Duzenleme Mustafa Sagtamer • Ankara Temsılcısi: Canevt Arcayurek Haber Muaurlerr MasUfa Balbay, Işık Ktmıı Izmır Temsılci V.: Serdar Kızık Adana Temsilcisı. Çctin Yi£rno|lu tstanbul Haberien: Şeaay Kaikan Dıj Haberler: Ergso Balcı !ş-Ekonomı: Şdknn Kelenci Yurt Haberlen: Mehmet Saraç Makaleler' Sami Kanoren SpcrAbdilkadir Yucdman Ou- zellme: Abdullah Yancı • MUessese Mudur V Erol Erkut • Koordinatör: Ahmet Korulsan • Muhasebe: Bulent Yener • İdare: HHseyin Gurtr • İşletme: Öndcr Çeiik • Bilgi-lşlem: Nail lnal • Bılgısayar Sislem: Muruvet Çiler • Reklam: Reha Işılman Basım. Cumhuriyet Malbaacıhk ve Gazetecıhk TA.Ş • Yayımlayarv Yenı Gun Haber Ajansı Basrh ve Yayıncılık A.Ş Turkocagı Cad 39/41 Ca&aloğlu 34334 tst PK 246 Istanbul Tel 512 05 05 (20 hat), Telex: 22246, Fax: (1) 513 85 95 • Burolar Aakare: Z Gökalp BK lnkılap S. No: 19/4, Tel: 433 11 41-47, Telex: 42344, Fax: (4) 433 05 65 • Izmir H. Zıya Blv. 1352 S 2/3 Tel: 83 12 30, Tele*: 52359, Fax: (51) 89 53 60 • Adaaa: Inönu Cad 119 S. No: I Kat 1, Tel: 59 37 52 (4 hat). Telex: 62155, Fax: (71) 59 25 78 TAKVİM: 7 ARALIK. 1992 İmsak. 5.36 Güneş: 7.08 Öğle. 12.00 İkındı: 14.21 Akşam: 16.42 Yatsı: 18.08 Kaçak yapılaşmalar ve imar afları kentleri yaşanmaz hale getirdi. Kaçak yapılar yapanm yanına kâr kalıyor Kent kiııılikleri erozyona ıığruyor Maçka Mezat'ın müzayedesi Kültiir Servisi- M açka Mezat'ın The Marmara'da düzenledıği müzayedede. Şamı Yetıke aıt "Salacaktan İstanbul"adlı tablo. İ60 milyonlırayasatıldı Lnlu mimarSedat Hakkı Eldem'ın koleksıyonundan Edırnekân tavan 80 milyondanalıcıbuldu. Gecenin dikkat çeken sımalarından koleksiyoncu Ayşegül Nadır. müzayedenin cn ilgınç parçalanndan iki Osmanlı gcmıci kandilini epcyceçekişmehbır artırmadan sonra 55 milyona aldı Beslenme konferansı • ROVU(AA)-BVIGıda vc Tanm Örgutü (F AO) ıle Dünya Sağlık Örgutü (WHO)'nun gınşımıyle düzenlenen ılk uluslararası beslenme konferansı. İtdlya"nın başkentı Roma'da başladı Bırhaftasürecek konteranssırasında. 150'yı aşkın ülkeden gelen hükümct temsılcılcn vcresmıve bdğımsız uluslararası kuruluşları temsıleden bını jşkın delege. açlık ve yetersız beslenmeye kanjibıreylem planı hazırlamaya çalışacak. İngiltere'de siyahartışı • LONDR\(AA')- İnaihere"dc beyaz olmayanlann nüfusunun 1950'den bu yana büyük artış göstererek üçmüyonaçıktığı bıldinldi. Yenı açıklananson nüfussayımı sonuçlanna göre beyaz olmayanlann oranı Ingilıere nüfusunun şu andayüzde5.5'ını oluştururken. bu insanlann yüzde45"ıbaşkent Londrada yaşıy or. Beyin kanaması • SELANİK(AA)- Yunanıstan'da y apılan bır tıbbi araştırmanın sonuçlan beyin kanamasına crkeklcrdençok kadınlarda rastlandığınıortaya koydu Pıre ve Selanik dcv let hastanelerinin bırlıkte gerçekleştırdıklen araştırmada. toplam beyin kanaması vakalannın yüzde 44'ünün erkeklerde. buna karşıhk yüzdc 56"sının kadınlarda görüldüğü belırlendı. Cildimiz tehlikede • NEWYORK(AA)- Yaşam boyu çev renin olumsuz etkıleny le karşı karşıya olan cılde gerekli özen göstenlmediğınde başta cilt kansen olmak üzere büyük sorunlar ortaya çıkabıliyor. ABD'de yayıtnlanan Vogue dergisınde yer alan habere göre Brezilya'nın Rıode Janerio kentinde yapılan Amerikan Dermatologlar Akademısi Konferansı'nda, katılımcılarsigaranıncıldien çok tehdıt eden madde olduğu konusunda ortak göriişlerini dıle getirdiler. Ozon yırtığı • ADANA (AA)-Güney Amerika ve Antarktıka"nın. nüfus yoğunluğu az olan bölgelennı etkıleyen ozon labakasındakı yırtığın. bu defada Kuzey Amerika. Avrupa ve Asya'nın nüfus yoğunluğu çok yüksek olan bölgelennı tehdit eder hale geldiğı bıldinldi. Ege Üniversıtesı Ziraat Fakültesı Peyzaj Mühendıslığı Bölümü Araştırma görevlısı Şenf Hepcan. Kuzey Kutbu üzenndekı ozon y ırtığının. ABD genişliğine ulaştığının tespitedildiğini behrtti. Hepcan, bir araştırma yaasında şunlan kaydetti: "Ozon tabakasının çok uzun sürede. su yosunlan veçeşitli su bıtkilerinin yeryüzü atmosferinı oksijence zenginleştırmeleri sonucu oluştuğu düşünülmektedir. Stosfer içınde yer alan ozon, güneşten gelen vecanlılariçın sonderecezararlı kızılötesi (UV)ışınlannakarşı, yeryüzünü koruyan bir kaikan görev i yapmaktadır. • Yerel yöneticiler kaçak yapılaşmaya merkezi idarenin tutumunun yol açtığını, arka arkaya çıkan imar aflanyla devletin adeta "kaçak yap" dediğini vurguluyorlar. İZMİR (Cumhuriyet Ege Bö- rosu) - Kaçak yapılaşmanın önüne geçilemiyor. Ancak ya- saya karşın en değerli kıyılar. göl, baraj ve akarsulann çevre- leri bile kaçak yapılaşmadan korunamıyor. Eİcim ayında ıl ve ilçelerin merkezi ve ycrel yö- netimlenne gönderilen ve ka- çak yapılann yıkılmasını içeren Başbakanlık genelgesinden ba- z! yetkılıler habersiz olduklannı bilesöylüyor. Yerel yöneticiler kaçak yapı- laşmaya merkezı idarenin tutu- rnunun yol açtığını. arka arka- ya ç;k;iıi imar aflanyla devletin adeta "'kaçak yap'" dediğini vurguluyorlar. Kaçak yapılaş- manın en büyük bozulmaya yol açtığı Muğla"da Vali Lale Ay- taman bıle gündemde imar aftinın bulunduğunu belirterek "Bu koşuliarda kaçak yapılar nasıi yıkılır? Yıküktan sonra af çıkarsa vatandaşa bunu nasıl açıklarsınız" diyor. Gecekondu semtlerine büyük tabelalar asarak kaçak yapılann sahiplerince yıktınlmasını isteyen İzmir Anaİcent Beledıye Başkanı Yüksel Çakmur "ka- rarlı" olduğunu söylüyor Dev- iet Bakanı Erman Şahin imar affi söylentilerinin ciddiye alın- maması gerektiğini belirtti. Yapanın yanına kâr Kent kımhklerinı erozyona uğratan kaçak yapılaşmanın önüne geçilemiyor. Özellikle ANAP iktidan.nda arka ar- kaya çıkanlan ve seçım arifele- nnde gündeme gelen ımar afla- nyla kentler yaşanmaz hale ge- liyor. Kaçak yapılaşmanın en büyük tahribaü yaptığı büyük kentler ve kıvılarda kaçak yapı "yapanm yanına kâr" kalıyor. Kaçak yapılann yıkılmasıyla ilgili olarak merkezi ve yerel yönetimlere gönderilen 19 kasım tarihlı Başbakanlık genelgesı işe yarayacak mı? Konuyla ilgili göriişlerini aldığımız Jzmir Anakent Bele- diye Başkanı Yüksel Çakmur. kaçak yapılaşmanın karşısında Yerel yöneticiler arka arkaya çıkan imar aflanyla devletin adeta "kaçak yap" dediğini vurguluyorlar. (Fotoğraf: ÜMİT OTAN) olduğunu belirterek kenttekı bu yapılann yıktınlacağıru söy- ledi. Bu amaçla yenı bir proje geliştınldi. Proje kapsamında baa gecekondu semtlerine bü- yük panolar asıldı. Panolarda kaçak yapı sahipleri uyanlarak "Sayın gecekondu sahipleri. Hazıne arazisine gecekondu yapmak yasalara aykındır. Ge- cekondulannızı yıkınız. Aksi halde bu işlem İzmir Anakent Belediyesi larafından gerçekleş- tirilecektir" denıldi Aynı zamanda anakent bcle- diyesinden yapılan açıklamada kaçak yapılara elektrik bağ- ladığı vurgulanarak TEK suc- landı. Yine kentin su gereksini- minı karşılayacak Tahlalı Ba- rajı'nın havzası kaçak yapılarla kuşatılmaya başlandı. Anakent belediyesi yetkılileri Görece. Gölcükler ve Kısık- köy'ün belediye mücavir alanı dışına çıkanldığını belirterek "'Bayındırlık Bakanlığı yetkisi- nc alınan bu alanlarda kaçak yapılaşma hızla sürüyor. Ba- kanlığı dava edıyoruz" dediler. Kaçak yapılann tahnp ettıği önemlı beldelerden Ayvalık'ta muhabinmiz Köksal Duru- kan'ın verdığı bilgılere gorc "üs- telik SİT alanlannda bile önemlı sorunlar yaşanıyor. Öy- le ki. 1. derecede doğal SİT ala- nı ılan edilen bölgelerde bile Küçükköy Belediyesı'nin tutu- • Muğla'daValî Lale Aytaman bile gündemde ımar affinın oulunduğunu belirterek, "Bu koşuliarda kaçak yapılar nasıl yıkılır? Yıktıktan sonra af çıkarsa vatandaşa bunu nasıl açıklarsınız" diyor. kili'de Başbakanhğın son genel- gesi doğrultusunda yeni bir ça- lişma başlatıldı. Öncehkle bele- dıye sınıriannda ve mücavir alanlardaki kaçak yapılann cn- vanteri çıkanlıyor. .. Muğla muhabinmiz Özcan Özgür'ün verdiği bilgiye göre valiLğe ulaşan Başbakanlık ge- nelgesinden henüz belediye başkanlannın haberi yok. Marmaris Belediye Başkanı İsmet Karadmç genelgeden ha- bersiz olduğunu behrtirken "Se- çim dönemınde kaçak yapılara. gecekondulara göz yumuyor- lar, hatta teşvik ediyorlar. Son- ra da sıkışınca 'yıkın' diye ge- nelge çıkanyorlar. Bizde kaçak yapı yok" diyor. Bodrum Belediye Başkanı Emin Anter. belediyenin yetki alanında kaçak yapı olmadığını belirtıyor. Anter buna karşın mücavir alanlann dışında, vali- liğın yetki alanında bir çok ka- çak yapı olduğunu söylüyor. Fethiye Belediye Başkanı Özer Olgun da valiliân yıllardır sürdürdüğü tutumu voırgulu- yor. Olgun şunlan anlatıyor: "Çahş yöresinde Dirlik kampı çevresinde 300 tane ka- çak yapı var. Bunlann içinde 5 katlı bile olanı var. Bu 5 katb gecekondulann deniz kenann- da yükseldiği yerde arazi bele- diyenin mi, Hazine'nin mi belli değil. Valı Hanım'a 'Geli* burayı yıkın" dedim. *İkı tanesı ni yıkanz, politikacılar devreye girer" diye cevap verdi. Ardın- dan da bu evleri yıkmadıgım içın valilik tarafından tahkikat geçirdim. Aynca ilçemizde bine yakın kaçak yapı var. E>evletın kendisi kaçak yapı yapıyor. Ör- neğin Mal Müdürlüğü'nün bahçesinde kaçak yapı bulunu- yor. 1982-83 yılla'nnda hükü- met imar affı çıkararak 400 metreye kadar olan yerlere tapu tahsis belgesi verdi. Ama bun- lann ruhsatlan yok. Şımdi biz bunlan ruhsatlandınp, yasal hale getireceğiz. Ancak kıyılar- daki yapılan. sonucu ne getirir- se getirsın yılbaşına kadar yıka- cağız." mu yüzünden çam ağaçlan ke- sılerek yasa dışı yapı yapılıyor. Bunun yanında merkezi kentsel SİT olan Ayvalık"ta şehrin için- de kaçak yapı yapılıyor" diye konuşuyorlar. Belediye Başkanı Ali Güreh 50 inşaatı mühürlediklerini an- cak bunlardan 7'sinin mühürü sökerek inşaatlannı sürdür- düklerinı behrtirken şunlan söyledi: "Durumu savcılığa bıldiriyo- ruz. Ama bir şey yapılmıyor. Yani suçu işleyen yapüğıyla ka- lıyor. Bu durumda belediyeler ne yapsın? Kaçak yapılaşmayı devlet teşvık ediyor. Mesela bu- rada Koruma Kunılu'nun tu- tumu nedeniyle bir çok sorun yaŞanıyor. Vadandaş 5-6 yıl bekliyor, bakıyor bir cevap alamıyor. başhyor evi yapma- ya. Bence önce devlet teşvik et- mesin kaçak yapılaşmayı." Yine kıyı beldelerinden Di- Kaççeşit dedikodu var/ ] • Dedikodunun. insana yararlan dokunan bir iletişim yolu olduğu savunuldu. ATİNA (AA)- Dedikodunun in- sanın hatalannı düzeltmesıne büyük katkısı olduğu öne sürüldü. ABDdekı Pennsylvania Üniversı- tesı öğretım üyesi Dr. A. Sabını, dedi- kodunun boşa söylenmiş laflar değil. insana yararlan dokunan bir iletışım yolu olduğunu savundu. Yunanistan'da yayımlanan Lipon Dergisı"nin haberine göre, dedikodu- yu "komşular, dostlar arasında ve iş- yerlerinde yapılan" olarak üç katego- riye ayıran Dr. Sabim'nin öğütleri şöyle: "Komşular arasında örneğin ma- halledeki çocuklar hakkında yapılan dedikodu. kötü ızlenim bırakmama- lan ıçin kendi çocuğunuzu nasıl terbi- ye etmenizi göstereceğı gıbi, mahalle- de çocuklannızın arkadaşlannın kişi- likleri hakkında bilgi sahibi olmanızı sağlayacaktır. Dostlar arasındaki de- dikodu ise. dostluğun kurallannı öğrenmenize yardıma olmasının yanısıra, yardımıruzın dokunabilece- ği kişilerin sorunlannı da bilmenizi sağlayacaktır. İşyenndekı dedikodu- lar ise. aslında insana işınde nasıl ba- şanlı olabileceğinin göstergesidir." Yaşam çeşitkmesi Tarih bazen şaşirücı görüntûlere tanıklık eder. Geçmişten gûnümüze kurulan köprülerin altmdan çok sular aksa da; günümûzde geçmişle ilgili görüntûlererastlayabiliriz. Bu iç içeyaşam, nereden gelip nereye gittiğimizi deöğretirbize. Nevşehir'm Göremeilçesindeki binlerce yılbk Roma kalesi günümûzü şaşkınükla izliyor. Yabana oimadığı merkepkendi zamanından kalma: yine aynı işlevine devamediyor. Geleneği sürdürcn ise ya^lılar, yani tarihe daha yakın olanlar. Gençler ise motorlu araçiardan yana tercihini kullanmış. Kimi iki tekerlekli şeytan îcadmı tercih etmiş, kimi dört tekerlekli otomobili. Bu yaşamkarşıtlığıru kimse yadırgarnadanyaşıyor.Ayakta durmaya çalışan tarihi kak, merkeple bahçesinden dönen yaşlı adâm, motorsikletli genç, kûltûrzenginliğinin en gûzel örneklerini sergiliyor. (FotoğrafrZAFER AKNAR) 8 bin atık, tehlike yaratıyor Artik uzayabile çöp haritasıyla gidilecek EDtPEMtLÖYMEN ~ LONDRA - Mültimılyarlık uzay araçlannın. daha önceki- lerden "dökülüp saçılan" par- çalara çarpmasını önlemek amacıyla. uzayın çöp haritası çıkanhyor. Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi (NASA) yet- kilileri. uzayda on bınlerce irili ufaklı "ajaç aüğının" başıboş dolaştığıru doğruladı. Toz tane- sı bile olmaması gereken uzay- da da "çevre kirliliğı"nin başla- ması yüzünden. atıklar yeryü- zünden radarla izlenecek. Böy- lece. yeni uydu yörüngelerinin, atıklann uzağından geçmesi sağlanacak. NASA'nın Houston'daki merkezinde bu konuda yapılan çahşmalan BBC'ye anlatan uz- man Jim Cast, "Uzayda dola- şan parçalann bazılan kurşun- dan on kat hızla gjdiyor. Böyle bir parçanın. uzay araana çarpması felaket olur. Bu yıl başlannda Endevour Uzay Mekiği'nin camı çatladı. Bir şey çarpmış, ama ne çarptığını an- layamadık" dedi. Geçen yıl da uzay mekikleri. Ruslann daha önce attıklan roketlerin uzayda kalan parçalanna çarpma tehli- kesi atlatmışlardı. Uzayın çop hantasının çıkar- ülması için ilk girişim önceki gün yapıldı. Halen dünya çev- resinde dolanmakta olan uzay mekiği "Discovery"deki astro- notlar, 6 adet metal bilyeyi dün- ya yörüngesıne oturttular. 5,10 ve 15 santim çapındaki alümin- yum ve çelik bilyeler dünyadan radarla izlenecek. Uzayda bu boyutlardaki maddelerin yer- yüzünden radarla nasıl görül- düğü saptandıktan sonra, ra- darlar, başıboş dolaşan diğ atıklan izleyecek biçimde yenı- den ayarlanacak. Massachusetts Insütute of Technology'deki Haystack Gözlemevi'ndeki radar bu işe aynldı. Uzman Jim Cast, "Ra- dkrda gerekli ayarlamayı yeni- den yapüktan sonra, uzayda 1 santim çapındaki bir maddeyi dahi yeryüziinden izleyebilece- ğiz. Atıklar, dünya çevresinde sabit yörüngede olduklan için de çöp haritasını çıkarmak ko- lay olacak" dedi. Amerikan Uzay ve Havacdık Dairesi (NASA) yetkilileri, uzayda tornavidadan metal ka- paklara kadar, irili ufaklı 8 bin kadar parça dolaştığıru. en ufa- ğının bile bir uyduya çarpması durumunda büyük bir facia ya- şanacağjru belirtiyorlar. Hareketsiz, sadece kalori sınırlaması ile yapılan diyet kemik bozukluklanna neden oluyor Hmııaııııı da ilkeleri var• Çok düşükkarbonhidratlı diyetler hızlı kilo kaybı yaratmasına karşın, üremi. kusma, yorgunluk gibi sağlık bozucu etkilerinden dolayı önerilmiyor. Çok düşük enerjili diyette ise kilo kaybmın yanında kalp yetmezliği gibi sorunlar ortaya çıkıyor. ANKARA (AA) - İthal zayıf- lama çaylan, diyet besin kap- süllen. güzellik salonlanndakı zayıflama seanslan toplumda yaygınlık kazanırken uzmanlar bılinçsiz olarak yapılan uygula- malann önemlı sağlık sorunla- nnı beraberinde getirebileceğını bildirdiler. Uzmanlar, hareket antınl- madan ve tek besinle yapılan çok düşük kalori ve düşük ener- jili besinli diyetlenn zayıflama ile birlıkte kışıde başka sağlık sorunlanna yol açabıleceği ko- nusunda uyanda bulundular. Hacettepe Ünıversitesı Sağ- lık Teknolojısi Yüksek Okulu Müdürii Prof. Dr. Sevinç Yü- cecan, kilo kontrolünde diyet kadar fıziksel aktivite ve davra- nış değişikliğinin de önem taşı- dığını, aktivite arttınlmadan yapılan diyetlenn kemık bo- zukluklanna yol açtığını bildır- di. Yücecan. çeşitli diyetlenn yan etkilerinı şöyle özetledı: "Çok düşük karbonhidrath diyetler hızlı kilo kaybı olması- na karşın, ketosiz, üremı. kus- ma, yorgunluk gibi sağlık bozu- cu etkilerinden dolayı önenl- memektedir. Çok düşük enerjili diyetle hızlı kilo kaybı olmasına karşın kalp yetmezliği gibi so- runlar ortaya çıkmaktadır. Çok yüksek posalı veenerjisi sı- nırlı diyetin fazla yan etkilen ol- mamakla birlikte, bireyın tüm besin öğelenni karşılayacağı konusunda kuşkular var. Bu nedenle fıziksel aktıvitenin art- tınlması zorunludur. Haftada her biri 200 kalorilik enerji har- camasını gerektırecek 4 kez yapılan idmanın kilo kaybı yapmamakla birlikte, yağsız doku kitlesinde artışa, yağ kit- lesınde ise azalışa neden olduğu bıldirilmiştir. Haftanm 4 günü yapılacak 1 'er saatlik hafıf id- man ya da her gün 20'şer daki- ka yapılacak cimnastik bunu sağlayabilir." Prof. Sevinç Yücecan, zayıf- lama dıyetlennın, enerji dışında kişinin tüm besin öğelerini kar- şılayacak, açlığı ve halsizliği ön- ler nitelikte olması gerektiğini dile getirdi. Prof. Yücecan. "Diyet kişi tarafından kabul edilmeli, eko- nomik duruma uygun olmah, alışkanhk kazandına nitelik taşımalı, sağlık bozucu değil, sağlığı geliştinci olmah" diye konuştu. Yücecan. kişiyi açlık ve den- gesiz beslenmeye mahkûm ede- rek zayıflamayı öneren rejimle- rin, büyümeyi, gelişmeyi, okul başansını ve sağlığı olumsuz yönde etkileyeceğini ve tedavisi güç olan hastalıklara yol açabi- leceğini haürlatü. "Hiçbir besinin tek başına zayıflatıa etkisi yoktur" diyen Yücecan, iki veya tek besine c1 yalı zayıflama diyetlerinin dengesiz beslenmeye neden ola- bileceğini söyledi. Prof. Yücecan, haftada ya- nm veya 1 kiloluk zayıflama hızının birey üzerinde olumsuz etki yapmayacağını, öncelikle verilecek kılonun, zayıflama sü- resinin, kişinin yaşam şekline göre günlük enerji harcaması- nın ve enerji sınırlanmasının he- saplanması ve buna göre bir di- yet düzenlenmesi gerektiğini söyledi.