Katalog

21 ARALIK1992 PAZARTESİ CUMHURİYET SAYFA DIŞHABERLER Çetin: K. Irak'ta mürtahaleyok • ANKARA (AA)-Dışişleri Bakanı Hıkmet Çetin, BM Güvenlik Konseyi'ninaçık birçağnsı olmadan. Türkiye'de üslenmiş bulıman üttefık ülkelerin hava o jcünün bircezalandırma hareketini onaylamayacaklannı söyledi. Hikmet Çetin, Associated Press Ajansı'na verdiği demeçte. bir cezalandırma vuruşu konusunda, "Bunun için BM Güvenlik Konseyi'nden açık birçağn olması gerekli. Bağdat, güvenlik sorununun boyutlannı artıracak hareketlerden kaçınması konusunda uyanlmıştı'" şekknde konuştu. Bu arada Kürdistan Demokrat Partisı'nin Ankara"daki temsılcısi SafTan Dizayi, " Yardımın askıya alınması bizi büyük hayal kınklığjna uğratü. Saddam kendi için yeni birzafer kazandı" şeklınde konuştu. Suınfi-Katar sınır • DUBAİ(AA)-Suudi Arabistan'la Katararasında süren sınır anlaşmazlığının çözümüne ilişkin bir anlaşmanın dün Medine'de imzalandığı bildirildi. Iki ülke dışişleri bakanının. Mısır Dışişleri Bakanının gözlemciliğinde Medine'de gerçekleştirdiği anlaşmanın imzalanışı sırasında, Suudi Arabıstan Kralı Fahd, Katar Emiri Şeyh Halife Bin Hamad El Thaynebut ve Mısır Devlet Başkanı Hüsnü Mübarek de hazır bulundu. Katar Haber Ajansı'nca (ON A) duyurulan ve içeriği henüz açıklanmayan nlaşmanın, Katar larafından bo> kot edilen Körfez İşbirliği Konseyi'nin (KİK) bugün Abu Dabi'de toplanması beklenen zirvesini, engelsiz mümkün kıldığı belirtildi. İPkçılık karşıti gösteriler •STLTTGART (AFP) - Almanya"da son haftalarda üst üste gerçekleşürilen ırkçılıkveyabancı düşmanlığı karşıtı dev göstenlere dün yenileri eklendi. Çeşitli kentlerde dün yapılan göstenlere 300 bin kişiden fazla kişi ırkçılık ve yabancı düşmanlığını protestoetti.Polis yetkilelerinden alınan bilgilere göre Stuttgart"ta yaklaşık 100 bin kişi, ellerinde mumlar ve el lambalanyla lOkilometrclik birinsanlıkzınciri oluşturdular. Kalsruhe'de yapılan gösteriye de 120 bin kişinin katıldığı bildirildi. Hanover ve Bremen'de yapılan protesto gösterilerine ise 100 bınden fazla kişinin katıldığı bildirildi. Bush-Yeltsin görûşmesi • MOSKOVA (AA) - Rusya Dev let Başkanı Boris Yeltsin ile A BD Başkanı George Bush'un dün bir telefon irüşmesi yaparak iki tarafın stratejik taarnızsilahlannın büyük ölçüde indirilmesi konusunu görüştükleri bildirildi. Rusya Dışişleri BakanlığYnca yapılan açıklamaya göre ıki lider, bu konuda yakınlarda bir anlaşma imzalanması ihtimalini ele aldılar. Yeltsin, Rusya ile ABD'nin. START anlaşması sonramında ellerinde kalacak stratejik silahlan üçte iki oranında daha azaltmayı öngören bir anlaşmayı gelecek ay imzalayabileceklerini söylemiştı. Tacüöstan'da çatışmalar • MOSKOVA(AA)- Tacikistan"da yeniden iktidara gelen eski kornünist yönetimi destekleyen silahlı gruplann, İslamcı-Demokrat muhalefetin elinde bulunan en önemli mevzilerden. Afganistan sının yakınındaki Orconikicabad kasabasını ellerine geçirdikleri bildirildi. TASS ajansı, bölgedeki Rus sınırmuhafızlan komutanhğına dayanarak verdiği haberde. kasabanm kanlı çatışmalardan sonrab omünist milislerin eline çüğinibelirtti.TASS ajansı, bölgedeki Rus sınır muhafızlan komutanhğına dayanarak verdiği haberde, kasabanın kanlı • . çatışmalardan sonra komünist milislerin eline geçtiğinı belirttı. Ansiklopedileriniz ve romanlarınız yerinizden alınır. 554 08 04 Bush ile Major, uçuş yasağının etkili olarak uygulanması konusunda anlaştılar Sırplara baskı aıtıyor• Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan yeni Yugoslavya'da. tarihi öneme sahip seçimler dün yapıldı. 7.4 milyon seçmen, Sırbistan devlet başkanının yanı sıra Karadağ devlet başkanı ile her iki cumhuriyetin meclisleri için oy kullandı. Seçimler olaysız geçti. Dış Haberter Servisi - ABD Başkaru George Bush ile İngütere Başbakanı John Major, Birleşmiş Milletler"in (BM) Bosna-Hersek üzerinde ilan ettiği. ancak kasım aymdan bu yana uygula- namayan uçuş yasağının havadan silah- lı müdahale ile uygulanması konusunda görüş birüği içinde olduklannı açıkladı- lar. Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan yeni Yugoslavya'da erken genel seçim- ler dün yapıldı. ABD'yi ziyaret eden Jngiltere Başba- kanı Major ile ABD Başkanı Bush dün Camp Davıd'de görüştükten sonra yap- üklan ortak açıklamada, Bosna-Hersek üzerindeki uçuşa kapalı bölgede Sırp uçaklannın BM karanna uymamalan dunımunda düşürülmesini içeren bir Güvenlik Konseyi karan çerçevesinde işbirliği yapacaklannı bildirdiler. İngıltere Başbakanı Major, BM'nin Bosna-Hersek'teki uçuşa İcapalı bölge oluşturulmasına ilişkin karannı garan- tiye almanın amaçlan olduğunu söyler- ken. Başkan Bush da bu politika için amaçlâr belirlediklerini kaydetti. Ma- jor. "Artan uluslararası baskı karşısın- da Sırplar uyumlu hareket etmedikleri takdirde. enınde sonunda yeni yaptı- nmlarla karşılaşacaklar ve tüm dünya tarafından diplomatik olarak dışlana- caklardır" diye konuştu. Yeni Yugoslav>a'da seçimler Sırbistan ve Karadağ'dan oluşan yeni Yugoslavya'da genel seçimler dün ya- pıldı. 7.4 milyon seçmen. Sırbistan dev- let başkanının yanı sıra Karadağ devlet başkanı ile Sırbistan ve Karadağ meclis- leri. federal parlamento veyerel konsey- lerini^ belirlemek üzere sandık başına gitti. % Seçimlerin iki önemli rakibi Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç ile Başbakan Milan Paniç'in aynı sandıkta oy kullandıklan bildirildi. 20 ülkeden 190 gözlemcinin izlediği seçimlerin olaysız geçtiğı ve bazı küçük aksamalar dışında olaganüstü bir du- rumla karşılaşılmadığı bildirildi. Göz- lemciler, seçimlere kaülma oranının yüksek çıkmasını beklediklerini bildir- diler. Reuter'e göre seçimlerden resmi olmayan ilk sonuçlar bugün TSİ 15.00'- tealınacak. Sırbistan devlet başkanlığı için yapı- lan seçim, sadece ulusal degil aynı za- manda bölgesel açıdan da büyük önem taşıyor. Seçimler, başta Bosna-Hersek'- te sünmekte olan savaş olmak üzere tüm Balkanlar'daki gerginliğin azaltılması için tarihi bir fırsat olarak değerlendiri- liyor. Sırbistanın Kosova bölgesindeki Ar- navutlann, seçimleri daha önce açıkla- dıklan gibi boykot ettikleri bildirildi. Saratoga davası ABD'K denizciler 'azarlandı' FLATKOZLUKLU WASHINGTON - Ekım ayı başında NATO'nun Kararlılık Gösterisi '92 tatbikatı sırasında Amerikan Saratoga gemisin- den ateşledikleri füzelerle 5 Türk askerinin ölümüne neden olan Amerikalılar için "göreve devam" karan verildi. Hafta sonunda kesinleşen disiplin ku- rulu karanna göre 5"i subay, toplam 8 denizcinin sicil dosyâ- lanna '"azarlama mektubu" konduğu öğrenildi. ABD Deniz Kuvvetleri söz- cüsü Beci Brenton, Cumhuri- yet'e yaptığı açıklamada, •'Sa- ratoga' gemisınin 8 personeli olayda kusurlu bulunmuştu. Disiplin Kurulu karanyla bu kişilerin dosyalanna mektup konması kararlaştınldı. Buna göre mektuplar görevlerinın so- nuna dek dosyalannda kala- cak. Böylece olayda kusurlan saptanan 5 subay. en üst düzey- de rütbeye yükselemeyebilecek- ler" diye konuştu. Edinilen bilgiye göre Muave- net muhribine çok kısa aralık- larla fırlatılan 2 füzenin atılma- sından sorumlu tüm askerler ordudaki görevlerini sürdüre- cekler ve bundan böyle yeni bir yargılamayla karşı karşıya kal- mayacaklar. Somali'deki Amerikan askcrleri. "ölüm kenri" Baidoa'nın dışında terk edihniş bir cezaevi- ne yaptıkları baskında silahlı bir grubu etkisiz hale getirdiler. Silahlı çetelere baskınDış Haberier Servisi - Somah'de bulunan Amerikan deniz piyadelerinin ilk kez bir operasyon düzenleyerek çok sayıda silah ele geçirdikleri bildirildi. Amerikab ve Belçikalı birliklerin liman kenti Kismayu'ya vardıklan haber verildi. Somali'de bulunan A BD've bağlı deniz piyadelerinin bu ülkeye geldiklerinden bu yana ilk olarak düzenledikleri bir operasyonla birçok silah ele geçirdikleri bildiridi. Amerikan NBC televizyo- nunun verdiği bilgiye göre 100 kadar deniz piyadesi, Baidoa'nın dışındaki terk edilmiş bir hapishanede üslenerek yoldan geçenlerin paralanna silah zoruyla el koyan ve kendüerini '•technical" olarak adlandıran bir gruba baskın düzenlediler. Baskında 50 kadar "technical" ve çok sayıda silah ele geçirildiğı bildirildi. Bu arada Amerikalı ve Belçikalı birliklerin liman kenti Kismayu'ya vardıklan haber verildi. ABD deniz piyadelerin herhangi birdirenmeyle karşılaşmadan kıyıya çıktıklan. belirtildi. TÜRKIYE BANKALAR BIRLIĞI BANKACILIK ÖDÜLÜ YARIŞMASI Türkiye Bankalar Birliği tarafından düzenlenen 1992 yılı "Bankacilik Ödülü Yanşması'nın Seçici Kurul Üyeleri, aşağıda yer alan eserleri ödüle layık görmüştür. "Avrupa İç Pazan ve Türk Bankacilik Sistemi : Somnlar ve Çözüm Önerileri" konulu yarışmada : Birincilik Ödülü : Can Euat Gürlesel'in "Avrupa İç Pazart 1992 ve Türk Bankacilik Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri" adlı eserine İkincilik Ödülü Mehmet Şükrü Erdem'in "Avrupa İç Pazart ve Türk Bankacilik Sistemi: Sorunlar ve Çözüm Önerileri" adlı eserine Üçüncülük Ödülü : Aydın Argın'ın "Avrupa Topluluğu Tek Pazanna Uyum Açısından Türk Bankacilik Sistetninin Uyum Gerekleri" adlı eserine ve Prof. Dr. İlhan Uludağ ve Doç. Dr. Nazım Ekren'in ortak hazırladığı "Avrupa Topluluğu ve Türk Bankacilik Sistemi: Karşılaştırmah Analitik Bir Değerlendirme" adlı eserine verilmiştir. "Türk Bankacilik Sisteminin Teknolojik Çağa Uyumu" konulu yarışmada : Birincilik Ödülü : Ödül verilmemiştir. İkincilik Ödülü : Doç. Dr. Haldun Akpınar'ın "Daha Hızlı, Daha Güçlü, Daha Yüksek" adlı eserine verilmiştir. Üçüncülük Ödülü: Ödül verilmemiştir. Yanşma ödülleri 25 Aralık 1992 tarihinde Ankara Hilton Otel'de saat 10:30'da düzenlenecek törenle sahiplerine verilecektir. POLTTIKADA SORUNLAR ERGUN BALCI Savaş Suçlulan 16 Ekim 1946'da, sabaha karşı saat 01.00'i onbir geçe Nürnberg Cezaevi'nin idam odasında Hitlerin mağrur ve küstah Dışişleri Bakanı Von Ribbentrop'un boynuna yağlı ipin ilmiği geçiriliyordu. Ribbentropu kısa süreler- le General Keitel, General Jodl, Nasyonal Sosyalist Parti'nin ideoloğu Rosenberg, 'Yahudi celladı" Julius Streicher, Heydrich'ın kanh halefi Kaltenbrunner, Po- lonya'yı dehşete veren Hans Frank ve diğerleri izledi. Toplam 11 Nazi lideri asıldı 16 ekim sabahı Nürnberg Cezaevi'nde. 12. idam mahkûmu, Mareşal Hermann Goering ise son anda celladı aldatmayı başardı. Sehpa- ya çıkmasına iki saat kala, cezaevine gizlice sokulan zehirli kapsülü yutarak yaşamına son verdi. Hitler'in bir numaralı celladı Himmler müttefikler tarafından yaka- landıktan sonra, sorguya çekilirken ağzında sakladığı siyanür kapsülünü yutarak intihar etmişti Nürnberg mahkemesine çıkan Nazi liderleri insanlık tarihinin en büyük soykırımının sorumluları olarak yargı- landılar. Naziler, 5 milyonu Yahudi, 6 milyonu da "aşağı ırk" diye adlandırdıkları Slav ve diğer topluluklar olmak üzere toplam 11 milyon insanı öldürmüşlerdi. Nürnberg mahkemesinden 46 yıl sonra günümüzde başta Sırbistan Devlet Başkanı Slobodan Miloseviç ve Bosna-Hersek'teki Sırplann önderi Radovan Karadzic olmak üzere bir dizi Sırp lider ABD tarafından savaş suçlusu ilan edildi. Savaş suçları nedeniyle cezalandırma, ilk kez 2. Dün- ya Savaşfndan sonra kurulan Nürnberg ve Tokyo ulus- lararası askeri mahkemelerinde gerçekleşti. Bu mahkemelere çıkan sanıklar, barışa karşı suçlar, insanlığa karşı suçlar ve savaş kurallarının çignenme- sinden doğan suçlardan yargılanarak mahkûm oldular. 1946'da Nürnberg, 1948'de ise Tokyo uluslararası as- keri mahkemelerinin verdiği kararlarla ilk kez bireylerin uluslararası hukuk alanında doğrudan sorumlu olabile- ceği ilkesi kabul edildi. Başka bir deyişle suçlu kişiler, soyut devlet kavramının ardına sığınarak sorumlulukla- rından kaçamazlardı. Nürnberg mahkemesinin kararma göre üstten alınan emir bireyi kişisel sorumluluktan kurtarmaz, ancak ce- zayı hafifletici neden olabilir. Sözgelişi, subayından aldı- ğı emre uyarak suçsuz sivilleri öldüren bir er, sorumlu- luktan kurtulamaz ve savaş suçu ile yargılanır. Nürnberg ve Tokyo uluslararası mahkemeleri ulusla- rarası hukuk karşısında bireysel sorumluluk ilkesini ge- tirmesinin yanı sıra, devlet başkanları, bakanlar ve üst düzeydeki sivil ve askeri yöneticilerin de yargılanıp ce- zalandırılabileceği kuralını koymuştur. Bu yetkililerin katliamlara doğrudan katılmamış olmaları, kendüerini sorumluluktan kurtarmaz. Nitekim General Jodl, Gene- ral Keitel ve Von Ribbentrop, katliamlara katılmadıkları, belki de herhangi bir katliama tanık olmadıkları halde sorumluluktan kurtulamayarak asıldılar. Bireylerin, uluslararası hukukta doğrudan sorumlu tu- tulması eğilimi, BM Genel Kurulu tarafından 9 Aralık 1948'de kabul edilen "Soykırım Anlaşması'nda" daha da güçlenmiştir. Savaş suçları, insanlığa karşı suçlar, barışa karşı suç- lar ve savaş kurallarının çiğnenmesinden doğan suçlar olarak üç bölümde toplanıyor. Ancak her savaş kuralı- nın çiğnenmesi, savaş suçu oluşturmaz. Savaş suçunun oluşması için eylemin. vahşet ve acımasızlığı nedeni ile "insanlığın ortak vicdanı tarafından mahkûm edilecek" türden olması gerekmektedir. Uluslararası hukukta kabul edilmiş olan bu kritere gö- re Sırplann Bosna-Hersek'te gerçekleştirdiği iğrenç kat- liamların savaş suçu kapsamına girdiği açıktır. Bu bağlamda Slobodan Miloseviç'le Radovan Karad- zic de sorumluluktan kurtulamazlar. Ancak bir sorun var. Müttefikler Nazi liderlerini yakaladıktan sonra savaş suçundan yargılamışlardı. Miloseviç, Karadzic ve diğer Sırp liderleri ise ülkele- rinde güvenlik içinde yaşıyorlar. Bosna-Hersek'te sınırlı bir hava harekâtına bile ya- naşmayan Batıhlar, acaba bu liderleri nasıl mahkeme önüne çıkarmayı düşünüyorlar? Kovulan Filistinliler İsrail'i tehdit etti 'Geri dönmezsek savaşa başlarız' • Rakip Filistin örgütleri FKÖ ve HAMAS. ilk kez bir ortak bildiri yayımlayarak yandaşlannı iş- gal topraklannı "ateşe vermeye" çağırdılar. Dış Haberier Servisi - Israil vuruyu kabul ederek dün kara- kYüksek Mahkemesi. 415 Filis- tinlinin sınır dışı edilmesi kara- dü k ö ü b n tekrar görüşmeye başladı. İsrail tarafından sınır dışı edi- nnı dün tekrar görüşmeye baş- len ve halen Lübnan ile İsrail ladı. Sınır dışı edilen Fı'listinli- arasındaki güvenlik kuşağında Ier, geri dönmelerine izin bekletilen Filistinliler, İsrail'in verilmediği takdirde gerilla sa- geri dönmelerine izin vermeme- vaşına başlayacaklannı bildir- si halinde, gerilla savaşına baş- layacaklannı belirttiler. Lübnan tarafından da kabul a ş a bşayacaklann bid diler. lsrail askerlerinin önceki gün 6 Filistinli göstericivi öl- d l r i d FKÖ g tinli göstericv ö dürmelerinden sonra FKÖ ta- rafından radikal İslamcı HAMAS grubuna yapılan acil toplantı önerisi, HAMAS tara- fından reddedildi. Ancak, iki örgüt, ilk kez bir ortak bildiri yayımlayarak işgal topraklan- nın "ateşe verilmesi" cağnsı yaptılar. 415 Filistinlinin sınır dışı edil- mesi dünyada olduğu gibi İs- rail'de de sert tepkilere neden oldu. AFP'ye göre 200 Israilli bilim adamı ve piskolog. önceki akşam yayımladıklan bildiri ile hükümete karannı geri alması için çağnda bulundu. Bu arada tsrail Yüksek Mah- kemesi, 415 Filistinlinin sınır dışı edilmesi karannı dün yeni- edilmeyen Filistinlilerden bir grup. İsrail'in geri dönmelerine izin vermemesi halinde, bölge- deki Hizbullah güçlenyle itişki kurarak silah temin edeceklen- ni ve gerilla mücadelesine baj- layacaklannı söylediler. Hizbullah örgütünün silah vermeye hazır olduğunu behr- ten Filistinliler bundan böyle taş yerine silahla karşılık vere- bileceklerini bildirdiler. HAMAS örgütü, FKÖ'nün 415 Filistinlinin durumunu gö- rüşmek üzere acil toplantı ya- pılması önerisini reddetti. FKÖ sözcüsü Yaser Abed Rabbo, Amman'da yaptığj açıklamada "HAMAS'ı top- lantıya davet ettik. Gelemeye- den goriişmeye başladı. lsrail ceklerini bildirdiler. özür dile- yasasına göre sınır dışı edilen diler"dedi. kişiler başka ülkeler tarafından Buna karjın, iki rakip Filistin kabul edilmezlerse İsrail hükü- örgütü FKÖ ve HAMAS, dün meti bu kişilerin güvenliğinden sorumlu oluyor. Yüksek Mah- keme, geçen perşembe. hükü- metin Filistinlileri sınır dışı etme karannı desteklemişti. Fi- listinlilerin avukatlan Avigdor Feldman ve Andre Rosenthal. yukanda sözü edilen İsrail ya- sasmı öne sürerek karan tekrar görüşmesi için önceki akşam Yüksek Mahkeme'ye başvur- dular. Yüksek Mahkeme baş- ilk kez bir ortak bildiri yayım- layarak tsrail işgali altındaki to'praklardaki Filistin direnişi- nin ürmandınlmasmı istediler. FKÖ ve HAMAS, ortak bikfi- ride. yandaşlanna işga! toprak.- lannı "ateşe verme"' çağnsı yaptılar. Çağnda.' işgale karşı "Cihad ın tırmandınlması \z şok eylemler düzenlemek amaayla birliklerin birleştiril- mesi ıstendi.