Katalog

OCAK 1992+*** HABERLERİN DEVAM CUMHURİYET/17 EKONOMİK PAKETE DECIŞIK TEPKILER Teşviklerde v . . - aslan payı ı uzde 50 enüasyon gerçekçi mı i E>oğu'nun AMKARA (Cumhuriyet Bü- roso) — Devlet Bakanı Tansı Çiller*, programın teşviklerle il- gili bcilümüm açıklarken çeşit- li selctörlere loplaır 10 trilyon 50 mLlyar lirahk teşvik sağlana- cağura bildirdi. ÇiLler'in verdiği bilgilere gö- re söz: konusu teşviklerin 4 tril- yon 5C milyar liralık bölümü fa- iz süb>vansiyonu, risk sermaye- si, Kaynak Kullanımını Destek- leme Fonu primi, DEFİF gibi ceşitli fonlardan verilecek nakit sübvajısiyonlardan, 6 trilyon li- rahk bölümü de yatınmlar için sağlanacak vergi indirim ve ba- ğışıklıklanndan oluşuyor. Çeşjitli sektörlere sağlanması öngörülen başlıca teşvik unsur- lan özetle şöyle: TA2UM SEKTÖRÜ: 5 yıl sü- reyie Kurumlar Vergisi ve yatı- nm malları iıhalaünda fon mu- afiyeti ve faiz sübvansiyonu ile yerli makine ve teçhizatta KDV ertelemesi. Dogu ve Güneydoğu Bölge- si'nde ise teşvikler daha da art- tınlacak. Buna göre Kurumlar Vergisi muafıyeti 10 yıla çıkan- lacak. Aynca ilk işletme yılın- da elektrikte yüzde 75 fiyat in- dirimi uygulanacak. İlk üç yıl içinde işçiler için ödenmesi ge- reken Konut Edindirme ve Ta- sarrufu Teşvik Fonu primleri de aunmayacak. Yatınrrilar için Zi- raat Bankası'ndan 150 milyar li- ra kaynak transfer edilecek. EĞtTtM: Özel sektörün eği- tim yatınmlannı arttırmak ama- cıyla belirlenecek bölgelerde karşılıksız arazi tahsisi yapıla- cak. Bu yatınmJar 10 yıl süre ile Kurumlar Vergisi'nden muaf tutulacak. Ucuz elektrik ve su sağlanacak. SAGLK: Yeşil kart uygula- ması başlatılarak sosyal sigorta sistemi yaygınlaştınlacak. Özel hastaneler için belirli bölgeler- de karşılıksız arazi tahsisi yapı- lacak. Yatınm mallan ithalatın- da kolayhk sağlanacak. Sektö- rün yabana sermayeye açılma- sı teşvik edilecek ve fıyatlandır- masına esneklik getirilecek. KONUT: öncelikle hiç konu- tu olmayan dar gelirli işçi ve me- murlann düşük taksitlerle ko- nut sahibi olabilmelerine olanak sağlanacak. Bunun için gelişti- rilecek toplu konut projelerine Hazine arazileri tahsis edilecek. Bu araziler kat karşıhğj verile- rek, üretilecek konutlar işçi ve memurlann maaşları ile ödeye- bilecekleri taksitlerle satılacak. Enflasyon (Baştarafi 1. Sayfada) 35 oranında küçülecek. Bakan- hklar, kamu kurum ve kuruluş- lan, kendilerine ayrılan bütçe ödeneklerinin üstünde harcama yapmazlarsa, maliye de bütçe- de öngörülen geliri toplayabilir- se sorun olmayacak. Oysa, en azından 70'li yıllardan bu yana bütçe rakamlan hiçbir zaman başlangıçta öngörüldüğü düzey- lerde tutulamadı ve genellikle de her yıl ortalama yüzde 40-45 ci- vannda daha yüksek oldu. Bu yıl ise programın başansı için bu açığın yüzde 1 oranında yüksel- mesine dahi tahammül yok. Çünkü, yapılan hesaplamalara göre 32 trilyon liranın üzerinde- ki her 1 trilyon liralık açık yüz- de 42 olarak öngörülen yübaşı- yılsonu fiyat anışını 1.5 puan, yüzde 52 öngörülen ortalama enflasyonu (deflatör) da 0.75 puan arttıracak. Yani bütçe açı- ğı 32 trilyon lira değil de 42 tril- yon lira olursa yılbaşı yüsonu fi- yat artışı yüzde 57, ortalama enflasyon yüzde 59.5, açık 52 trilyon olursa da bu rakamlar sı- rasıyla 72 ve 67 olacak. • • • Ekonomik paket bir yandan da hazinenin içine düştüğü borç krizinden kurtanlmasını hedef- liyor. Bazı hazine yetkililerinin Merkez Bankası'm kastederek dile getirdikleri "Bugüne kadar herkes kendi bilançosunu dü- zeltmek için bizi baürdı" yakın- ması, anlaşüan bu kez ortadan kalkacak. Bütçe açığının üçte birini oluşturan 11 trilyon lira- hk bölümü, Merkez Bankası'- nca fnanse edilecek. ÇiLer'in açıkladığı para prog- ramı hedefleri, Merkez Banka- sı'nınkamuya 11 trilyon lira da- ha ek kredi vermesini öngörür- ken, îzel kesim kredilerindeki artışu ise 2 trilyon lira ile sınır- landınlmasmı öngörüyor. Çiler, ekonomik paketi ay sonuıda da Washington'da IMF /e Dünya Bankası üst yö- neticierine anlatacak ve dış des- tek iiteyecek. Ekonomi Servisi — Ekono- miden Sorumlu Devlet Bakanı Prof. Tansu Çfller'in dün Anka- ra'da açıkladığı ekonomik pa- ket, iş âleminde farklı yorumİan beraberinde getirdi. Adının açıklanmaması koşuluyla görüş belirten işadamları, paketi ge- aelde "fazla pembe" bularak gerçekçi olmadığını savunurken görüş belirtenlerin büyük bölü- mü pakete alkış turtular. Görüş belirtenlerin büyük bo- lümünün DYP'ye sıcak bakan işadamları ve meslek kuruluşlan başkanlan olduğu dikkati çek- ti. ANAP'a yakınlığıyla bilinen Ü İ def konsaydı. Çünkü yüzde 5.5'lik büyümeyle yüzde 40-50'lik enflasyon nasıl olsa tutturulamayacak. Üstelik böy- le bir hava yaratıldığı için enf- lasyonda yüzde 60-70'ler tuttu- rulabüse bile kimse begenmeye- cek. Oysa yüzde 60-70'lerdeki bir enflasyon oranı bugünkü ko- şullar ve bedeflenen büyüme hı- zma göre bir başan olur" dedi- ler. Ekonomik pakette hem faiz- lerin düşürüleceğinin hem döviz kurlannın fazla artmayacağının vaat edildiğine dikkati ceken iş çevreleri, bu vaatleri "fazla pembe" buluyorlar. Vergi gelir- küman mahiyetinde. Ekonomik tedbirler paketi değil de ekono- mik temenniler paketi gibi. Bu pakette hemen pazartesi günün- den başlayarak uygulanacak herhangi bir şey yok. Hükümet programı gibi hükümetin yol boyunca uygulamayı planladığı hedefler var. Çok emek verilmiş olabiür, ama daha ziyade eko- nomik bir doküman. Ekonomik anayasa gibi bir şey!' Şarlak: Önemli olan tatbik • Halit Şarlak (Izmir Ticaret Odası Başkau) — "Dengeleme, , ~ „ ~ - }^......a.J .w. . . . „ üretim ve atıhm, kamuoyunun o~,-~ , , — eski TÜSÎAD Başkanı Ali Koç- l e n n d e öngörülen artışı da "epey isteciiği şeylerdi. Istikrar ve ta- sinin getirdiği yüksek enflasyon man ise ÇiUer'in paketinin, bir »«y»^1 olarak nıteleyen ışa- sarruf da özlenen şeylerdi. özel- devam ediyor. Bu rakam 1992 lıkle Enflasyon darboğazını de özelleştirilmelidir. özelleştir- me, bütçeyi cari harcamalar büt- çesi olmaktan çıkartacakiır. Şüphesiz bu kadar imkânsızlık- lar içinde çok büyük beklentileı içine girmememiz lazun!' Çavuşoğlu: Tekseslilik gerek • Akmet Çavuşoğlu (Ankara Ticaret Odası Başkanı) — "Ekonomik istikrar paketinde yer alan tedbirler ana hatlarıy- la doğru. Bizim hükümetten is- tediğimiz, tekseslilik ve yapüa- bileceklerin vaat edilmesidir. Pa- kette deflatörü 52 ilan ettiler, ama geçen ydın seçim ekonomi- i Ç ekonomik paketten çok "akade- mik dokümana" benzedigini söyledi, paketin içinde ise "ted- birler" yerine "temeiün"lerin yer aldığını belirtti. Adının açıklanmaması koşu- luyla görüş belirten Istanbullu iş çevreleri, gerek bütçe hedefıni gerekse program hedeflerini ger- çekçi bulmadıklannı söylediler. İş dünyası, yüzde 5.5'lik büyü- me hedefini olumlu karşüarken buna paralel olarak hedefienen yüzde 40-50'lik enflasyon hede- fini hayalci olarak nitelediler ve "Keşke yüzde 60-70 gibi bir be- y olarak y damları, buna karşüık bütçe açı- ğının mutlaka öngörülenden yüksek çıkacağı görüşünde bir- leşiyorlar. Koçman: Temenni paketi Ekonomik paketle ilgili ola- rak görüş belirten işadamlan ise şöyle konuştular: • Ali Koçman (eski TÜSİAD Başkanı) — "Bu paket, bugüne kadar açılan ve kısa, şok karar- lann yer aldığı bol rakamlı eko- nomik paketlerden çok farklı bir paket. Daha ziyade ihni bir do- aşahm' deniyordu. Programa baküğımızda kamuoyunun bu beklentilerine yer verildiğini gö- rüyoruz. Bana göre programın tenkit edilecek yanı yok. Önemli olan tedbirlerin kesin ve taviz vermeden tatbik edilmesidir. 'Karan aldık' demekle iş bitmi- yor. Programda, 'abartümış, ta- hakkuk etmesi güç" denecek he- def yok. Bu nedenlerle progra- mı gerçekleşebilir buluyoruz. Yatınma yönelik teşvikler ve ver- gi muafıyetleri son derece olum- lu. KlTler, kesinlikle 1-2 yıl için- FINANS REFORMU İçerden bügüendirme yasaklanacak ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Ekonomik pakette ser- maye piyasalan ve borsamn ge- liştirilmesine yönelik olarak da önemli düzenlemeler öngörülü- yor. Devlet Bakanı Tansu Çil- ler, bu düzeniemeleri anlatır- ken, "Sermaye piyasalannda şeffaflık. istikrar ve güvenin tam olarak saglanacagını" kay- detti. "Fınansal yapı ve uygulama- larda ileri dünya ülke standart- lanyla bütünleşmenin hedef »hnrfıgını" ifade eden Çiller ya- tmmcılann korunması ve sağ- lıklı bilgilendirilmesi amacıyla getirilen düzeniemeleri de şöyle özetledi: "Derecelendirme kurnmlan ile finansal piyasalarda şeffaf- ük saglanacak, yatınmcüar ay- dınlatılacaktır. Aynca sermaye piyasası yasasında yapılacak de- gişiküklerle kamuya açıklanma- nuş bilgilerin kullanımı (insider trading) yasaklanacak ve bunu kullananlara ceza getirilecek." Çiller, zaman içinde disponi- bih'te ve mevduat munzam kar- şüık oranlannın düşürülerek bankaların fon aktarma mali- yetlerinin azaltılacağmı, buna ba|lı olarak da kredi faizlerinin düşeceğini bildirdi. Çiller, mevduat faizlerinde ise müdahale yoluyla indirime gi- dilmesinin söz konusu olmadı- ğını belirtti. Çiller'in verdiği bilgiye göre diğer düzenlemeler de ana baş- lıklan ile şöyle: • Kamu borçlanma gereği ve iç borçlanmanın azaltılmasıyla fonlar artan oranda sermaye pi- yasasına yönelecek. • Araçlararası rekabet güçlendi- rilecek. Finansman bonosu, his- se senedine çevrilebilir tahvil, oydan yoksun hisse senedi ihraç olanakları geliştirilecek. • Kurumlararası rekabeti güç- lendirmek için de menkul ve gayrimenkul yatınm fonları, risk sermayesi, opsiyon ve vade- li işlem piyasalan oluşturulacak. • Repo ve açığa satış işlemleri için yasal çerçeve geliştirilerek tasamıf sahipleri korunacak. Emlâk Vergisi enflasyonla artacak ANKARA (Cumhuriyet Bü- rosu) — Devlet Bakanı Tansu Çiller, "Dengeleme, Üretim ve Atılını Programı"nda yer alan vergi reformunu açıkladı: Öncelikle Doğu ve Güneydo- ğu Anadolu Bölgesi'nde asgari iicretin vergi dışı bırakılacağını söyleyen Devlet Bakam Tansu Çiller, uzun dönemde ise tüm yurtta asgari ücretin kademeli olarak vergi dışına çıkaniacağı- nı bildirdi. Çiller, esnaf ve sanatkârlar üzerindeki peşin verginin (geçi- ci vergi) de tümüyle kaldınlaca- gını söyledi. Çiller'in verdiği bilgiye göre yapılacak vergi düzeniemeleri ile Hazine bonolanndan kesilmek- te olan Stopaj Vergisi oranı yüz- de 10'dan yüzde 15'e yükselecek. Bir yıl ve daha uzun vadeli dev- let tahvillerindeki stopaj oranı ise eskiden olduğu gibi yüzde 10'da tutuldu. Devlet Bakanı Tansu Çiller- in verdiği bilgiye göre pakette yer alan diğer vergi düzenieme- leri de özetle şöyle: 1 — Vergi affı ve uzlaşma: Gecikmiş vergi borçlan için öde- me kolaylığı sağlanarak tahsilat hızlandırılacak. Vergi gecikme cezalarının bir bölümüne ana- para borcunun belirlenen süre içinde ödenmesi halinde af ge- tirilecek. Maliye ile uyuşmazhğa düş- müş bulunan vergi mükellefleri 1987-90 yıllanna ilişkin vergi be- yanlarına makul oranda (bu makul oranın yüzde 30 olması bekleniyor) arttırmalan ve ver- gi borçlannı da ödemeleri duru- munda bu yıllara ilişkin işlem- leri vergi incelemesine tabi tutul- mayacak. 2 — Gayrimenkullere vergi artışı: Gayrimenkullerin vergi-' lendirilmesinde yeniden değerle- me katsayısı esas ahnarak ver- giye esas değer her yıl otomatik olarak artacak. Örneğin, bir apartman dairesi için geçen yıl 100 milyon lira de- ğer gösterilerek bunun üzerin- den vergi ödenmişse, bu yılki de- ğer, yeniden değerleme katsayı- sı yüzde 54.1 olduğu için 154.1 milyon liraya çıkacak. ödenmesi gereken vergi de aynı oranda ar- tacak. Uygulama, gayrimenkul alım satımındaki harçlar için de geçerü olacak. Tapu değerleri yıllık değerleme katsayıları ora- nında arttırılarak bulunacak. Vakıflara vergi: Bugüne kadar vergiden muaf tutulan vakıf iş- letmeleri de Kurumlar Vergisi kapsamına alınacak. Bu tür iş- letmelere uygulanacak Kurum- lar Vergisi stopaj oranlan söz konusu işletmelerin faaliyet alanlanna göre Bakanlar Kuru- lu'nca ayn ayn saptanabilecek. Vakıflar Genel Müdürlüğü yö- netimindeki "mülhak vakıflar" ise eskiden olduğu gibi yine ver- gi kapsamı dışında tutulacak." 3 — Götürü vergi: — Götü- rü vergi kapsamı daraltılacak. Bunun için çıkanlacak bir Ba- kanlar Kurulu karan ile daya- nıkh tüketim malları ve elektro- nik eşya alım satımı ile uğraşan tüm mükellefler gerçek usulde vergiye ve defter tutma zorunlu- luğuna tabi tutulacaklar. 4 — Fon payı: Gelir ve Ku- rumlar Vergisi mükelleflerinden vergi tutarının belirli oranların- da ahnmakta olan değişik fon- lar "fon payı" adı altında birleş- tirilecek. 5 — Tevkifat arttınlacak: Şir- ketlere tanınan vergi indirim ve istisnaları nedeniyle Kurumlar Vergisi'ne tabi tutulmayan, an- cak tevkifat yoluyla vergilendi- rilen kurum kazançları üzerin- deki vergi yükü Kurumlar Ver- gisi'nin yarısuıa yükseltilecek. Bu yolla vergilendirilecek ku- rumları, sektörler ve işkollan iti- barıyla Bakanlar Kurulu belir- leyecek. 6 — Sermaye piyasasına ver- gi teşviki: Sermaye piyasasının yeniden yapılanabilmesi için as- gari hisse senedi oranını tuttu- ran yatınm fonlanna, risk ser- mayesini fonlanna, gayrimenkul yatınm fonlanna ve özelleştirme kapsamındaki KlTlere vergi ko- laylıklan sağlanacak." Devlet Bakam Tansu Çiller, vergi ile ilgili olarak uzun dö- nemde ise ünker vergi sistemine geçileceğini, mevcut vergi oran- lannın yeniden düzenleneceğini, vergi dairelerinin yeniden yapı- landınlarak küçük üniteli vergi daireleri kurulacağını söyledi. yılında yatırımlann durması ve dolayısıyla işsizliğin artması de- mektirî' Yılmaz: Borsada tarihi fırsat • Mustafa Yümaz (Borsa aracı kurum üyesi) — "Ekonomik is- tikrar paketi ile getirilen karar- lar borsa için tarihi bir fırsatar. Bir dönüm noktası olmuştur. Alınan kararlarla borsada bir reform yaratıldı. Borsacüık ukıs- lararası standartlara kavuşturul- du. Yeni kararlarla kamu borç kâğıtları haksız rekabetten kur- tanlarak yatınm fonlan tekel ve rezaletine son verilmektedir. Borsa bu kararlarla yasaklardan anndınldı." TZOB ve TESK Başkanlan da pakete olumlu bakıyorlar. Türk-lş Genel Başkanı ise pake- tin çalışanlara yeni bir yük ge- tirdiği görüşünü dile getirdi. Bu örgütlerin başkanlan paketle il- gili değerlendirmelerini şöyle yaptılar: Yılmaz: Çalışana yük geliyor • Şevket Yılmaz (Türk-tş Genel Başkanı) — "Paket, belli ki ça- hşanlara ve Türk halkına yeni bir yük getirecek. Açıklanan tedbirierle işsizliğin azalacağını, enflasyonun düşeceğini sanmı- yonım.şBu konuda endişelenm var. Yeni teşvik ve destek vaat ediliyor. Temeli atılmış, yanm bırakılmış yatınmlar istemiyo- ruz. Teşvik ve destekten kim ya- rarlanmışsa, sağlıkh bir şekilde denetlenmelidir. tşsizliği azalta- cak, istihdam yaratacak yatınm- lara verilen destekleri olumlu buluyoruz;' Baraz: Kâğıt üstünde olrnnİH • Erol Baraz (Türkiye Zirut Odalan Biriiği Başkanı) — "Pa- ket kâğıt uzerinde tamamen olumlu. Ziraat nazan itibara al- mış. Tanm endüstrisinin destek- lenmesi elbette ki tanm sektörü- nün lehinedir. Ancak çiftçilerin tanmın endüstrileşmesine enteg- re edilmesi gerekir. Tanm sektö- rü olarak bu teşvik ve destekle- ri olumlu buluyoruz. Son dere- ce yararü kararlar ve hedefler bulunuyor. Güneydoğu tanmı için getirilen ek destekler isabet- lidir. GAP'ı artık tamamlanmış görüyoruz. Şimdi bu bölgenin tanmını geliştirme zamanı gel- miştir:' Günday: Esnaf desteğe hazır • Derviş Günday (Türkiye Es- naf ve Sanatkârlar Konfederas- yonu Başkanı) — "Hükümetin esnaf ve sanatkârlar lehine ka- rarlar alacağına inamyoruz. Her türlü işbirliğine ve desteğe haa- nz. 50. gününü geride bırakan koalisyon hükümetinin öncelik- le protokollerinde ve daha son- ra ekonomi programlannda be- lirttikleri, esnaf ve sanatkârlan ilgilendiren konulann derhal ha- yata geçirümesini istiyoruz." Paket Açıldı Ama... (Baştarafi I. Sayfada) def yan yana getirildiğinde, biraz fazla iddi- alı bir durum ortaya çıkıyor. Yıl sonunda bu iki hedefi de aynı zaman- da vurmak güç olmayacak mı? Hem büyüyüp hem de enflasyonu düşür- mek, özellikle Türkiye koşullarında doğrusu hiç de kolay gözükmüyor. Bu açıdan bir de bütçeye bakmak gere- kir. Geçen cuma günü Maliye Bakanı Sümer Oral tarafından açıklanan yeni mali yıl büt- çesi, 32 trilyon lira açıkla bağlanmış. Bu hedef ne ölçüde gerçekçi? Bunu soruyoruz, zira geçen yılın bütçesi 32 trilyon açıkla kapandı. Bu yıl için de aynı miktarı öngörmek, gerçekte açığın enflasyon oranında azalması anlamını taşır. İddialı gözüken böyle bir hedefe varabil- mek için, bütçede gerekli disiplin sağlana- bilecek mi? Yani harcamalar her yıl olduğu gibi yıl için- de yine alıp başını giderse... Bu arada ye- terli gelir de toplanamazsa... Bunun üzeri- ne banknot matbaasına yıl içinde yine fazla mesai yaptırılırsa... Yani Hazine'nin Merkez Bankası'ndan borçlanması disiplin altına ali- namazsa... Ne olacak o zaman? Örneğin, vergi gelirlerinde 21 trilyon lira- lık ek gelir sağlanması amaçlanmış bütçe- de. Çok kritik bir nokta bu. Eğer bu hedef tutturulamazsa, çok şey çökebilir. Daha doğ- rusu, yüzde 5.5'İik büyüme hedefiyle yüzde 42'lik enflasyonun ikisinden biri boşlukta ka- labilir. KİT konusu da ekonomik programın bir- başka önemli yanıdır. Çünkü bu alanda ba- şan ya da başarısızlık, koalisyonun yazgısı- nı etkileyecektir. Bu açıdan programda radikal bir yaklaşım yok. Bu konuda frenin daha çok koalisyonun SHP kanadından geldiği aniaşılıyor. Kabine- de yer alan SHP'li bakanların da genellikle "özelleştirme felsefesi"ne karşı olmadıkla- rı söylenebiir. Ama özellikle kritik bir kurul- tay öncesinde, bu konuda paketten radikal bir önlemin çıkmasına, siyasal olarak gönül- leri razı olmamış olabilir. Doğru Yol'da KİT'lere ilişkin iki farklı çiz- gi dikkati çekiyor: Çiller'in başını çektiği ra- dikaller ya da daha hızlı özelleştirme yanlı- larıyla daha ılımlı olanlar... Başbakan Demirel'e gelince... KİT konusunda son derece dikkatli. "Bu konu, koalisyonun en hassas noktası" diye düşünüyor Demirel. Örneğin, KİT'lerin Yük- sek Planlama Kurulu'nda bürokratların önünde görüşülmesini istememiş, "Bu ko- nuyu Bakanlar Kurulu'na bırakalım" demiş... Kısacası, ana hedefler iyi. Ama sorun, onlara nasıl varılacağı... Bu açıdan, gerek paket gerekse bütçeye dönük soru işaretlerinin çengellerı pek öyle ince değil. Koalisyon hükümeti artık çok dikkatle iz- leneceği bir döneme girmiş durumda. Trafik dehşeti: 41 ölü (Baştarafi 1. Sayfada) bul'a giden Ekrem Topaloglu yönetimindeki 08 AN 863 pla- kalı yolcu otobüsü, karşı yönden gelen Nurettin Varel'in kullan- dığı 34 DK 611 plakah otobüsle Osmancık yakınlannda buz tu- tan yolda kayarak çarpıştı. Feci kazada 24 kişi öldü, 32 kişi de yaralandı. Kazada ölenlerden kimlikleri belirlenenler şunlar: Ekrem Topaloglu (otobüs şo- förü), Nurettin Varel (otobüs şo- förü), Ali Aksu, Hatice Örsoğ- lu, Yunus Döndü, Niyazi Uysal, Celal Van, Asun Örsoglu, Gül- ten Divan, Enver Özbay, Meh- met Tasçı ve Raife Büyükso- fuoğlu. İzmir Karşıyaka Yardımseven- ler Derneği üyelerini hafta sonu tatili için Uludağ'a götüren 34 JFN 13 plakalı otobüs dün sa- bah Bursa-Uludağ yolunun 14. kilometresinde yolun buzlu ve kaygan olması nedeniyle yakla- şık 300 metre derinlikteki vadi- ye uçtu. Otobüsün vadiye takla atarak düşmesi sonucu ölü ve yarahlar çevreye saçıldı. Yaralı- lar, dağa çıkmakta olan vatan- daşlar ve jandarma tarafından dağa halatlanyla güçlükle yu- kan çekilirken kazada yaşamı- nı yitiren 6 kişinin cesetleri de savcının kimlik tespiti ve incele- me yapması için olay yerinde bir süre bekletildi. Kazada ölenlerin Pervin Iç- can, Eliza Abuaf, Şengül Ba- buşcu, Nurten Baymdır ve Öz- den Özay ile kimliği belirlene- meyen bir kişi olduğu bildirildi. Izmir-Ankara karayolunun Kemalpaşa >ol kavşağinda 45 ZO 439 plakah otomobil, karşı yönden gelen 45 K 0439 plakalı otobüsle hatalı sollama yüzün- den çarpıştı. Kazada otomobil- de bulunan Mustafa Gürsoy, Güngör Gürsoy, Ayşe Gürsoy ve Emine Gürsoy öldü. Otomobil sürücüsü Ziya Demir yaralandı. Milas'tan Söke"ye giden 32 AP 481 plakalı kamyon ile kar- şı yönden gelen 48 KC 082 pla- kalı cipin Pazarcık yakınlannda çarpıştığı kazada da cip sürücü- sü Mehmet Aydeniz ile Sevtap Aydeniz ve Necdet Aydeniz öldüler. îzmir'in Büyükçiğli semtinde Hasan Bilgetekin yönetiminde- ki 35 P 0948 plakalı özel otomo- bilin çarptığı seyyar satıcı Ismet Arasan yaşamım yitirdi. Izmir- Ankara karayolunda, Ege Sera- mik Fabrikası yakınlannda bir özel otomobil ile yolcu otobü- sünün çarpıştığı kazada kimliği belirlenemeyen bir kişi can ver- di. Denizli'nin Akköy ilçesinde Qede Gediz adh kişi kullandığı traktörün altında kalarak yaşa- mmı yitirdi. Konya-Ankara ka- rayolunda Mehmet Ünal yöne- timindeki 42 DC 853 plakah tankerle, karşı yönden gelen Ne- cati Akkuzu'nun kullandığı 51 EL 850 plakah tanker hatalı sol- lama yüzünden çarpış tı. Sürücülerden Necati Akkuzu olay yerinde öldü. Nusaybin HEP yönetim kurulu üyesi öldürüldü DtYARBAKIR / ŞIRNAK (Cumhuriyet) — Nusaybin HEP yönetim kurulu üyesi Abdurrah- man Sögüt, kimlikleri meçhul kişilerin silahlı saldırısı sonucu öldürüldü. Edinilen bilgiye göre, Nusay- bin ilçe merkezindeki kenfeksi- yoncu dükkânından dün saat 14.30 sıralannda evine gitmek üzere ayrılan HEP yönetim ku- rulu üyesi Abdurrahman Söğüt, Yenituran Mahallesi'nde kimlik- leri meçhul kişilerin silahlı sal- dırısına uğradı. Ağır yaralanan Söğüt, kaldırıldığı Nusaybin Devlet Hastanesi'nde öldü. Ola- yın duyulmasının ardından ilçe- de geniş çaplı operasyon başla- tıldı. Söğüt'ün öldüriilmesiyle U- çede gerginliğin tırmandığı bil- dirilirken, cenaze töreninin bu- gün yapılacağı öğrenildi. Kepenkler indi PKK militanlanndan Berivan kod adlı Binevş Agal'ın 1989'da Cizre kent merkezinde güvenlik kuvvetleri ile girdiği silahlı ça- tışmada öldürülmesinin 3. yıl dönümünde Şırnak ve Silopi'de kepenkler indirildi. Ahmet Ozal Teleorfu durdurdu (Baştarafi 1. Sayfada) başlayacağını duyurmuştu. An- cak yetkililer, daha sonra bazı aksaklıklar nedeniyle gecikme- sinin söz konusu olduğunu, ya- yına ay sonu geçebileceklerini bildirmişlerdi. Magic Box'ın sahipleri Ahmet Özal ve Cem Uzan'ın bir süre- dir devam eden anlaşmazlıkları Uzan'ın ayn bir yayıncılık şirketi kurmasıyla daha da alevlendi. Bir süre önce 281094-228676 ti- caret sicil numarasıyla kurulan Teleon Reklamcıhk, Yayıncılık ve Filmcilik A.ŞÎnin 6 hissedan bulunuyor. 1 milyar liralık ser- maye ile kurulan Teleon'da his- sedarlar ve hisseler şöyle: Cem Cengiz Uzan 460 milyon lira. Murat Hakan Uzan 460 milyon lira, Yekta Okur 50 mil- yon lira, Ali Rıza Tansu 10 mil- yon lira, Deniz Güven 10 mil- yon lira ve Serpil Akıllıoğlu 10 milyon lira. Özal'ın avukatı Inci hem MBI'da hem de Magic Box'ta Ahmet özal'ın yüzde 50 hissesi bulunduğunu ve taraflann ayn- ca kendileri için dolaysız veya dolaylı olarak aynı alanda faa- liyet yapmalarını yasakladıkla- nnı belirtti. Inci, "Böyle bir sozleşme olmasına karşın Cem Uzan bem aynı alanda başka bir şirket kuruyor bem de yasadışı olarak lisanssız yayın yapıyor. Alman makamlan bu konuda çok katı olmalanna karşın Te- leon'u gözden kaçırmışlar" de- di. Inci, aynca yapılan işin Türk Ticaret Yasası'nın 334. madde- sine göre "haksız rekabet" do- ğurduğunu belirtti. Bu arada Cem Uzan'ın Tele- on'un test yayınlarına devam edebilmesi için başka bir uydu- dan kanal kiralayabileceği belir- tildi. Ancak Özal'ın avukatı bu konuda da ortaklık sözleşmesi uyannca Uzan'ın böyle bir gi- rişimde bulunamayacağını be- lirtti. Inci, "Çünkü taraflardan birinin muvaffakatı alınmadan ikinci bir yayımcüık girişiminde bulunulmayacağı yapılan söz- leşmede yer almaktadır. Bu ne- denle Teleon'un başka bir uydu kanalıyla yayın yapması ticaret yasalanna aykındır" dedi. Özal-Uzan çekişmesinde Her iki tarafa da yakın kay- naklar, ortaklann bu kadar bir- birlerine saldırması sonucunda "ticaret ahlakı"run kalmayaca- ğı görüşünü savunuyorlar. Her iki ortağın da mal varlıklan yüz- de 5O'şer olduğu için "ner bir ortaga bir kanal" formülüyle olayın çözümlenebileceği beür- tiliyor. KİT'lerde politik etkiye son ANKARA (Cumburiyet Bü- rosu) — Devlet-Bakanı Tansu Çiller ekonomik paket kapsa- mında KÎT reformunu açıklar- ken, "Özelleştirme bir amaç de- ğil, araç olarak kullanılacak" dedi. Çiller, KİT'lerin öncelik- le "Politik ve bürokratik müda- balelerin dışına çıkarılacağını" söyledi. Çiller, KİT'lerdeki fazla istih- dam sorununun çözümü için gönüllü işten ayrılmaları teşvik edici bir politika uygulanacağı- nı kaydetti. Buna göre herhangi bir KİT'- te çalışan işçi kendi isteği ile iş- ten ayrılıp aynı bölgede başka bir ise girerse, ödeyeceği gelir ŞtRJNYER'DEN FİKRETDAĞLIOĞLU 1. KOŞU: F: Kırtay 1 (4), P: Erdeıer (3), S: Toprak (6). 2. KOŞU: F: Çelebi (1), P: Truvı (6), PP: Moon Rise (2), S: Fuıny Love (3). 3 . KOŞU: F: Partner (3), P: Big )oy (2), PP: Running Ri- ver (0, S: Esenyurt (1). 4wKOŞU: F: Toros (8), P: Va- rol ](7), PP: Varol Izzet (1), S: Harratur (11). 5.KOŞU: P: Young EÜte (5), P: Al That Jazz (1), PP: Body Guati (2), S: Good Winner (6). 6. 1OŞU: F: Altınay (1), P: Ugusel (11), PP: Balkız (7), PP: Nazıma 30 (4), S: Yeniçeri (2). 7. KOŞU: F: Brownie (7), P: Calibos (4), PP: Biliyormusu- nuz Kim (6), S: Snoopy (2). 7 a 1y 11 12 13 U 1S < | 1 1 1 1 1 I*l7 1 f } 1 2 3 4 5 14| i •«H7İB lol 1 II| 1 12 1 T3İ 1 14 i 13] | 7 8 * 11 12 13 U 15 « i1 12 13 -M 15 vergisinde 10 yıl süre ile yüzde 75 oranında indirim yapılacak. Devlet Bakanı Tansu Çiller'- in verdiği bilgiye göre reform programıyla KlT'lerle ilgili iki yeni kurum oluşturulması öngö- rülüyor. TÖYÖK adı verilen, Türkiye özerkleştirme yeniden yapılanma ve özelleşîirme kuru- mu, TEK, TEKEL, PTT, TCDD ve TMO gibi kamu hiz- meti görme niteliği ağır basan- lar ile kamu bankaları dışında- ki tüm KlT'leri bünyesinde top- layacak. İkinci kurum ise KİT müste- şarlığı. Bu müsteşarlık şimdiye kadar hazine ve DPT'nin yürüt- tüğu KİT'lerin iç ve dış borç yö- netimi ile yatınm ve finansman kararlannı ve uygulamalannı yürütecek. Çiller'in verdiği bilgiye göre, KİT reformu kapsamında yapd- ması öngörülen başlıca düzen- lemeler özetle şöyle: • KİT'lerle ilgili özelleştirme karan ve bütün özelleştirmeler TÖYÖK tarafından yürütüle- cek. Ancak TÖYÖK kurulunca- ya kadar bu işlemler Kamu Or- taklığı Idaresi'nce sürdürülecek. Özelleştirmede öncelik daha ön- ce özelleştirilmesine karar veri- len kuruluşlann satış işlemlerin- de olacak. • Diğer KİT'lerin ise satışa cı- kanlmadan önce yeniden yapı- lanma ve mali yapılannın iyüeş- tirilmesine ağırhk verilecek. • Devlet Bakanı Çiller'in "geçmiş dönemde yanlış politi- kalar sonucu özel bankalann kucağına itilmiş ve yüzde 150-180 oranında faizlerle borç- lanmak zorunda bırakılmışlar" dediği KİT'lerin düşük faizle borçlanma olanakları genişleti- lecek. Bunun için de bankalar arası para piyasasına benzer bir ku- rum oluşturulacak. tNTERKfT adı verilen bu kuruma finans- man fazlası olan KİT'ler para yatıracaklar. Finansman açığı olan KİT'ler de kısa vadeli ve düşük faizli kaynak sağlayacak- lar. • KİT'lerin tahvil ve finans- man bonosu ihraç edebilme ola- naklan arttınlacak ve bu kâğıt- lara vergi bağışıkbğı getirilecek. Bankalara olan kredi borçları- nm azaltılması için bu borçlar karşılığında da menkul kıymet ihraç edebihne olanağı yaratıla- cak. • KİT özelleştirmesinden el- de edilen gelirin yüzde 6O'ı büt- çeye gelir yazılacak, diğer bölü- mü de TÖYÖK'te kalacak. TÖ- YÖK bu kaynağı KlT'lerin ye- niden yapılandınlmasının fi- nansmanına harcayacak. • TÖYÖK. Klrierin yeniden yapılandınlması ve özelleştiril- mesi işlemlerini 5 yıl içinde ta- mamlayacak ve bu 5 yılın so- nunda söz konusu kurum orta- dan kalkacak. EV ve İŞYERİ SAHİPLERİ, APARTMAN YÖNETİCİLERİ ÇEVRE TEMİZLİĞİNE ÖNEM VERENLER... DöĞAL GAZLIY, r AŞAMA HAZIR MISINIZ ? Tüm sorulannıza yanıt verecek, size yardımcı olacak bir rehber çıkıyor. DOĞAL GAZ TÛKETİCİ REHBERİ. DOĞAL GAZ NEDİR, neden ekonomik ve güvenlidir...Neden çevre dostudur...Doğal gaz kullanabilmek için neler yapmak, nerelere başvurmak gerekir...Nasıl yararlanılır...Hangi sistemler kullanılır...Doğal gaz cihazlarının özellikleri nelerdir...Yeni cihaz mı almalı, halihazırdakiler mi, dönüştürülmelL.ve daha pek çok sorunuzun yanıtı DOĞAL GAZ TÛKETİCİ REHBERİ'nde.. Doğal gazlı yaşama hazırlanırken artık elinizin altında bir rehberiniz olacak... DOĞAL GAZ TÛKETİCİ REHBERİ !... Gazete bayilerinde, Dünya ve Cumhuriyet kitap satış merkezlerinde... Dünya Kttab4vtorl:Betx>k 218 68 64, Kadıköy 347 7906, Nişantaşı 247 05 90, Cağatoğlu 512 0190 Ankarm.Kızılay 418 €8 64, Tunalı Hilmi467 16 33 Cumhuriyt Kttap Kluöû.-Taksim, Migros Atrium(Ataköy), Migros Oolden Plaza(Şişii) DOĞAL GAZ TÜKETİd REHBERİ, DOĞAL GAZ DERGİSİ TARAFINDAN YAYINLANMAKTADIR. Büyükdere Cad. 59/8 Mecidiyeköy 80310 İSTANBUL Tel:274 91 32 - 275 83 59 Faks:273 38 19 Doğal Gaz