Katalog

CUMHURÎYET/2 rl BELKİ MURAT BELGE Solıın İki Çizgisi Bu iki çizginin yeni bir teorik rönesansla,öpgütselbir temeldeblrleşmeleri gepektiğini düşûnöyorum. Günümüzdeki eğilim, özellikle solda, düşûnce fapklılıklapıylabiplikte yaşamaktanyana. 1917 Ekım Devnmı'ne kadar butun dunya sosyalıst- lerı Ikıncı Enternasyonal'âe toplanmışlardı Ekım Devrımı'nın yapılış tarzı ve onu ızleyen "proletarya dıktatorfuğu' sosyalıstler arasında zaten var olan goruş ayrılıklarını derınlestırdı ve sonunda uluslarara- sı orgut bolundu Lenın ı ızleyen sosyalıstler boylece kurulan Uçuncu Enternasyonal de bırleştıler ve genel olarak "komunıst partılerı oluşturdular Ikıncı Enter- nasyonal'de kalan partıler 'sosyal demokrat" adını surdurduler Bu sol ıçınde o zamana kadarkı en onemlı bolunmeydı Yenıden bırleşme ya da yakınlaş- ma yolunda atılan adımlar, faşızm tehlıkesının butun dunyayı kasıp kavurduğu bır donemde bıle yarım kaldı Bölunmede hangı tarafın haklı olduğu şu bağlamda benı ılgılendırmıyor ayrı bır tartışmanın konusu o Kım haklı olursa olsun bolunmenm cıddı temellerı vardı İki çızgı, çeşıtlı nedenlerle, bırleşemezdı O zamandan bu zamana geçen sure ıçınde, somut tarıh her şeyı yenıden yoğurdu, bıçımlendırdı Bugun dunya olaylarından soz ederken aşağı yukarı her lafa "Doğu Bloku'nda olanlardan sonra' dıye başlamak gerekıyor Bu ' olanlar ' butun dunyada komunıst ıdeo- lojiye ve harekete — — — — — — — — — — — — ağır bır darbe vurdu Ne var kı, bundan çok once, ozellıkle Batı da, komunıst partıler bır değışım surecıne gırmışler- dı Burada temel etken, bu partılerın kendı ulkelerınde po- puler olabılmek ıçın "Sovyet tıpı" bır go- rünumden uzaklaş- malarının zorunlu olduğunu kavramalarıydı Ancak, bunu yaptıkları zaman daha başarılı olduklarını da soyleyemeyız Boylece, solun komunızm kanadında yaşanan buh- ran bır haylı derın Ama bu sosyal demokrasının başarılı olduğunu gostermıyor Batı da, bugun var olan oldukça ılen demokrasının oluşumunda, solun her ıkı kanadının da bırıncı dereceden katkıları vardır Gelgelelım, fıkırlerını duzenın vazgeçılmez oğelerı yapma başarısını gosteren sol bugun, her ıkı kanadıy- \a da, teorik bır kısırlığa gırmıştır Gorece başarılı olduğu durumlarda -yanı sosyalıst kanadın hâlâ haya- tıyet gosterdığı yerlerde- topluma ' sol" denebılecek bır perspektıf vermekten çok saldırgan bır sağ karşı- sında genel demokratık değerlerden yana olduğu ıçın yerını korumaktadır Dolayısıyla, gunumuzun ortamında bır zaman farklı- laşması kaçınılmaz olan ıkı sol çızgının bu farklılığı surdurmesı artık anlamsızlaşmıştır kanısındayım Ay- rılığın temellerı ortadan kalktı, ama aynı zamanda solun ıkı kanadı da kendı ıçınde muhafazakâ''laştı, kı- sırlaştı Bu ıkı çızgının yenı bır teorik ronesansla, orgutsel bır temelde bırleşmelerı gerektığını duşunu- yorum Gunumuzdekı eğılım ozellıkle solda, duşunce farklılıklarıyla bırlıkte yaşamaktan yana Bu konuda sabıkaları haylı kabarık olan radıkal sol, şımdı boylesı- nı benımsıyor Onun ıçın boyle bır bırleşmede, duşunce nuanslannın varlığı sakınca değıl, tersıne olumlu bır şeydır Dunyada bır sureden berı kendını bellı eden bu zo- runluk şuphesız Turkıye'de de geçerlı Şımdıye kadar Turkıye solu bu çerçevede bazı çok onemlı fırsatları kaçırdı Bırkaç fırsat daha kaçırılacak olursa, ıkı çızgı- nın çeşıtlı temsılcılerı urkutucu bır yalnızlığa surukle- nebılır OLAYLAR VE GÖRÜŞLER 17 OCAK 199 VEE4T Tokat tuccarlarından merhum Cevdet Erek'ın eşı, DYP Genel Başkan Yardımcısı Tokat Mılletvekılı Alı Şevkı Erek, Prof Dr Ekrem Erek, Ihsan Erek ve Yıldız Koşan'ın değerlı annelerı, Gula>, Avsel, Mesrure Erek ve Dr Necatı Koşan'ın kayınvalıdelen, Feza, Çınar, Ayşe, Cevdet, Emır, Kemal, Irem \e Yeter'ın buyukannelen, NAİME EREK 15 1 1992 gunu Hakkın rahmetıne kavuşmuştur Azız naaşı 17 1 1992 Cuma gunu Fatıh Camıı'nden kalkacak, oğle namazını muteakıp Merkez Efendı Kabnstanı'nda ebedı ıstırahatgâhına tevdı edılecektır Mevla rahmet eyleye AILESI DİYARBAKIR ASLİYE 2. HUKUK MAHKEMESİ'NDEN Esas No 1991/117 Davacı Çacarı Çağış vekılı A\ Halıt Ötuk tarafından davalı Fesıh Çağış aleyhıne açmış olduğu boşanma davasının vapılan açık vargı- lanması sırasında Davalı Fesıh Çağış'ın (Mehmet Çağış vanında oturur) Yeşıl Mah Çınar'da ıkâmet ettığı, bu adresıne çıkartılan teblıgatın bıla teblığ la- de edıldığı gıbı emnıyeıçe vaptırılan soruşıurma netıcesmde teblıgata yarar adresı teblığ edılmedığınden dava dılekçesının ılanen teblığıne karar venlmıştır Karar gereğınce yukanda adı >azılı bulunan davalı Fesıh Çağış'ın duruşmasının bırakıldıgj 4 21992 gunu saat 09 OO'da duruşmada bızzat hazır bulunması veya kendısını bır vekılle temsıl ettırmesı, duruşma ya gelmedığı ve dava ıle ılgılı ıbraz etmek ıstedığı belgelerı duruşma gunune kadar gdndermesı veya getırıp ıbraz etmesı gelmedığı gıbı ken dısını bır vekılle de temsıl ettırmedığı takdırde yargılama>r a yokluğunda devam edıleceğı ve karar verıleceğı keyfıyetı davetıve yerıne kaım ol mak uzere ılanen teblığ olunur 27 12 1991 Basın 45134 İSKİLİP SULH HUKUK MAHKEMESİ 1987/436 Davahlar Iskılıp Kurusaray koyunden Hılmı ve Omer Akol vekılı Av Abdullah Guler tarafından davahlar Kurusaray koyu muhtarh- ğı ve Hazıne aleyhıne açtığı tescıl davasının yapılan açık yargılaması sırasında verılen ara kararı gereğınce, Isfcüıp ılçesı Kurusaray koyu Kıyı mahallesı köy ıçı mevkıınde do- ğusu davacı Hılmı ve Omer Akol taşınmazı, Batısı Harman >erı, ıle- nsınde Ahmet Akturk taşınmazı, kuzeyı Mustafa Akol harman yerı güneyı Servet Uysal taşınmazı ıle çevrılı 212 M* mıktanndakı yerın tescılmı talep etmekte bulunduklarından ışbu gayrı menkulde alaka- sı olanların son ılan tarıhınden ıtıbaren 3 ay ıçınde Iskılıp Sulh Hu- kuk Mahkemesı'nın 1987/436 esas sayılı dava dosyalanna muracaat etmelen ılanen teblığ olunur Rasın. 4SHS tLAN TC ANTALYA 4. İCRA VE İFLAS MÜDÜRLÜĞÜ JFLASIN KALDIRILDIĞINA DAİR İLAN Mtlflısın adı soyadı fbrahım Büyüktrak, (kametgahı Kâzım Özalp Cad No 29 Antalya Yukanda adresı yazılı Ibrahım Buvuktrak hakkında Antalya 2 Aslıye (Tıcaret) Hukuk Mahkemesı'nın 21 3 1989 gün ve 1989/63-237 sayılı kararı ıle evvelce verılen ıflas kararının kaldırılmasına karar verılmış bulunduğu İİK 166, 182 ve 254 maddesı gerejiınce teblığ ve ılan olunur (İİK 166, 182, 254) Basın 4M43 Kamuoyu Onüıtde Kıbns Değişmekte olan uluslararası koşullar karşısında kamuoyu ulusal politika konularında katkısını arttırmak zorundadır. Aksi halde, yakın geçmışte yapılan hatalar düzeltilemez ve ulusal çıkarlar zarar görür. Prof. Dr. EROL MANİSALI, îstcmbul Üniv. İktısat Fak. Öğr. Üyesı Geçen haftalarda Istanbul da Kıbrıs Araş- tırmaiarı Vakfı'nın duzenledığı topiantıda ko- nuşulanları, gonul ısterdı kı televız>on ekran- Ianndan, canlı bır şekılde butun Türkıve dın- lemış duymuş olsun Kıbrıs td hak haklılık, hukuk kavramlan- nın anlamı nedır9 Dış çevreler konuva nasıi yaklaşıyorlar ve federasyon derken hangı so- nuca gıtmek ıstıvorlar'' Federasyon hangı koşullarda olur hangı koşullarda olmaz° Sıyasal eşıtlık ve KKTC - nın egemenlık hakkı nıçın vazgeçılmez gen adım atılamaz bır koşuldur9 Görüş avrılığı \ok geçiştirmesi Denktaş, uzun yıllardan ben Kıbrıs uvuş- mazlığım yaşayan bır lıder olarak şo> le hav kt- rıyordu '"Hukukun ustunluğunun Kıbrıs ta uvgulanmasını ıstı>oruz Eskı Kıbrıs Cumhu- nyetı'nı yıkan Rumlardı, dunva sustu. ses çı- kartmadı Bız haklarımızı I974"te. adadan sı- lınmek uzere ıken fiılen elde ettıkten sonra. herkes ayağa kalktı Uluslararası hukukçula- ra hazırlatılan tarafsız raporlar ıçın ABD'nın Kıbns koordınatoru Nelson Ledsk> şovle dı- >or Paranızı boşuna harcamaj ın. bu raporlar ışe yaramaz " Ledskv, açıkça, hak hukuk > oktur. bız ABD olarak bıldığımızı okuruz dıyor Ledskv 10 ocakta Ankara dakı basın toplantısında, "uluslararası camıa Krbns'ta şoyle olmasını, bovle olmasını ıstıyor" dıye ahkâm kesıyor Bır de Ankara'ya gelırken. bız baskı yapmayız dıvor ve avnca eklıvordu "Ben Ankara'da herkesle konuştum. her şev çok ı> ı bu>uk gö- ruş a>nlığı yok, bu ış çozumlenecektır ' Bu- nun bov le olmadığını bızım burada yazmamız >etmez. Ankara hukumetının Ledsky \ı ya- lanlaması gerekır Daha once de. bugun de Ankara hukumet- lerı bunu yapmadıkları ıçın Ledsky gıbı bır takım adamlar Kıbrıs uvuşmazlığında Turk ve dunva kamuoyunu yanlı^ bır şekılde yon- lendırebılmektedırler Ne sıyasal eşıtlık konusunda. ne Kıbrıs Turklerının egemenJık hakkı konusunda. ne ıkı kesımlılık ne yenıden yerleştırme ve top- rak konusunda ne ana>asanın temel yapısı konusunda. ne Rumlann AT uyelığıne baş- vurmaları konusunda, nedeTurkıye'nınetkın garantısı konusunda karşılıklı goruşlerde ya- kınlaşma voktur Bunlar temel uyuşmazlık noktalarıdır ve Rumlar bu konuda tutum de- ğıştırmezse hıçbır sonuca gıdılemez Bunun bo>le olduğunu açıklamak Ankara hukumetının Turk halkına borcudur. sorum- luluğudur Ozellıkle. Savın Demırel'ın ABD Başkanı Sayın Bush'u zıvaretı oncesınde Bunların açıklanmaması Rumlann. ABD'- nın ve AT nın ışıne >aramaktadır Boyle olun- ca. Ledskv gıbı adamlar boy gostenp. "'>uz- duk yuzduk sonuna geldık, bız de arkadan ıtelnoruz bu sorunu. odun venn de halledın" dıyerek yanlış bır ortamı bılınçlı olarak hazır- lamaktadırlar Eğer Turkıye'den, çok çok ust duzeyde bırılen geçen vıl Savın Bush'a, kendınce ujgun bul- duğu ve 'zapta geçmemış" bazı sozlerı soyle- mış ıse Bush da bundan cesaret alarak adamı Ledskv 'ye, bu ış boyle olacak galıba. sen "ko- ordıne etmeye devam et" demışse, bunun da açıklığa kavuşturulması gerekır Yenı huku- met bu konu>a açıklık getırmelıdır Eğer boy- le bır soz verılmışse. bu söz Turkıye'nın Türk hukumetlerının ve Türk Dışışlen'nın >ak- laşımına ters duşuvor İşin doğrusu nedir? Ada I974"ten ben banş ıçındedır Turkler ve Rumlar a\rı avrı. ıkı devlet oluşturmuşlar- dır Bu durum kabul edılemez, Kıbrıs u>uş- mazlığı çozulsun" demek, ada>ı yenıden 1974 oncesı duruma Lubnan'a, Yugoslavya'ya dondurmek demektır Zorakı bır federasyon Turkıye nın Kıbrıs Turklerının. hatta Kıbns Rumlarının aleyhı- nedır 4ncak ABD. ATveRumçevrelen.ada- da bugunku durum devam edemez demekle şu sonuca varmak ıstıyorlar Oyle bır zorakı fe- deras>on kurulsun kı. Turklenn a>n egemen- lık hakkı olmasın, Turk kesımıne çok sayıda Rum yerleştınlsın, sıyasal eşıtlık yuze>sel ola- rak v ar gozuksun. ama genelde Rumlar hâkım olsun. Turkı>e'nın garantorluğu sulandırılsın, sonunda federasvon AT'>e dahıl edılerek Turkler hal-hamur edılsın ve ada. dolaylı ola- rak Yunanıstan'a fiılen ılhak edılmış olsun htedıklerı, bekledıklerı sonuç budur Dun>ada federasyonlar dağılırken, eskıden zorakı olarak, kaba guç ve dış korku ıle vapay bır bıçımde kurulmuş federasyonlar çözülu ken, dunyadakı tek ıstısna halınde, Kıbns federasyonun dış baskı ıle kurduruJmak ısteı mesı, gerçekte "kurulacak yapay federasyc nun. bır geçış donemını oluşturması ıçındır ABD, AT ve BM Genel Sekreterhğı çıfte staı dart uyguluyorlar Konuyu derınlemesıne bılenler bu gerçekk rı gorebılıyorlar ve haykınyorlar Butun b gerçeklenn Turk kamuo> u onune senlmesı sı >asal ıktıdarın tanhı bır sorumJuluğudur B ış. "şo>le, şo>le bır federas>on olsun, Turk ta rafı bovle bır federasyon ıstıyor" demekle ge çıştınlemez Çunkü adada federasyondaı başka bır çozum olamayacağı ınancı ve "Turk ler bıle sorunu boyle çözmek ıstıyor ınancı" Batı'da yerleşır gıder Goruşmelerde, BM >e. ABD'>e, AT'ye Rumlara bız böyle bır federasyona razı olu ruz, koşulları şunlardır dıye soyleyelım, bu çok doğal Ama dığer gerçeklen de Turk ka- muo> u onune sermek zorundayız Aksı halde. Turk ve dunya kamuoyu, federasyon dışında hıçbır çozum olamayacağı ınancına kapılır Bu gerçeklen kamuoyu onunden kaçırdığı- mızda, kamuoyu Kıbns uyuşmazlığının ger- çek yuzunu goremez ve ışte en buyuk tehlıke o zaman başlar Boyle olunca da Ledsky gıbı adamlar gelıp ışı yardım adı altmda "koordıne etme>e" koyulurlar Hukukun ustunluğu, haklar, karşılıklı çı- karlar ve dış çevrelerın oyunlan kamuoyunun gundemıne getınlmez ve dış odaklann baskı- ları karşısında sessız kalınırsa Turkıye'de ka- muoyu, ulusal polıtıkaya katılımdan uzak- laştırılmış olur Değişmekte olan uluslararası koşullar kar- şısında kamuoyu ulusal politika ve dış politika konulannda katkısını arttırmak zorundadır Aksı halde, yakın geçmışte yapılan hatalar du- zeltılemez ve ulusal çıkarlar zarar gorur PARİS'TEN SELÇİK DEM1REL Ekoııomik Anayasa Devlet ekonomık hayata müdahale edıyor ve bu müdahalelerde de partılerarası bir bırlıktelık yok dıye, ekonomık alanda da yenı bır tepkı anayasası ortaya konmamalıdır. KORKMAZ İLKORUR îktisatçı '"Ekonomık anayasa" tartışmalannın ıkı açıdan değerlendırılmesınde yarar gormekteyız Bırıncısı bu tartışmaların, anayasa oluşturulması surecıne ve ana- yasa uzennde cesaretle duşunmeye alışıl- mışın dışındakı toplum kesımlennın ve kışılerın de katılmasına vaptığı katkıdır Turkı>e'nın cumhurıyet yaşı 68 e ulaj- makla bırlıkte. anayasa gıbı onemlı bır konuda kavram benımsemesı ve kurum- sallaşma aşamalannı tamamlayamamış olmasının şuphesız toplumsal ve oldukça yakın geçmışımızle de bağlantılı tarıhsel nedenlen bulunmaktadır Turk toplumu "ataerkıl bır duşunce yapısı gelıştırmışvebenımsemıjtır Dola- yısıvla toplumun anayasa ıle ılgılı du- şuncelerden uzak kalmasını anavasa kavramının gelıştınlmesınt ve kurumsal- laşmasına kendı katkısının esas olduğu- nu anlamamasını ve vatandaşlann ana- yasa ışlennı ve tartışmalarına vabancı kalmalannı makul karşılamak gerekır Anayasaları tartışmak A>rıca, son otuz yıl ıçınde vatandaşla- nn sıyasa! tercıhlennı v ansıtması gereken sıyası partıler ıle onlann temsılcılerı olan sıyasetçıler de ana>asa konulanna uzak kalmışlardır Askerı mudahalelerın so- nucunda anayasa profesorlen tarafından parlamentonun tartışma zemını dışında hazırlanan gudumlu ana>asalar >urttaş- lar tarafından ışın ozu hakkında veterlı bır bılınçlenme olmaksızın bır şekıl şartı olarak onaylanmıştır Bu tur bır oluşum vaşanılan kısır donguvu daha da sertleş- tırmektedır Yurttaşlar, sı>ası partıler sı- yasetçıler ve hatta a>dınlar anayasayı bır seçkın uzmanlar kadrosunun ışı savıp sankı anayasadan konuşmak utanç ve- rırmış, sankı anavasa bır tabu ımışcesıne konudan busbutun uzaklaşmakta ve de- rın bır sessızlığe gomulerek fiknnı esırge- mekte, katkısını saklamakta ve butunu ıle kavramın gelışmesını ve anavasanın kurumlaşmasını gecıktırmektedır Bu nedenle. bugune kadar daha çok. ıdarenın hak ve yetkılen ıle onun karşı- sında kışt hak ve ozgurluklen çekışmesı ıçıne sıkışmış olan anavasa tartışmalan- nın genış ve değışık toplum kesımlerının ılgısını çekecek ve demokrasının tabı ku- rumJan kanah> la Meclıs ın tartışma ze- mınınde onlann katkısını teşvık edecek şekılde kamuovuna açılmasını demokra- tıkleşme surecımızın coşku verıcı bıraşa- ması olarak kabul etmek gerekır Once, "anayasa nedir"i biimek... Ancak konuya. getırılmesı ıstenılen maddelerın gerekçe ve ıçenklennın de- mokrası kurumları ve anavasa mantığı ıçınde ırdelenmesı açısından bakıldığın- da aynı olumlu bakışı dev am ettırmemız guç gozukmektedır Toplum ıle devlet arasındakı duzenlemeyı gerçekleştıren anavasanın adının ıçınde "jasa" kelımesı var ıse de o. >asadan çok bır hukuk belge- sı ve hatta Ingılteregıbı yerleşmışdemok- rasılerde bır geleneİc olgusudur Demok- ratıkleşme surecını henuz tamamlama- mış ve anavasanın henuz kurumsallaş- madığı Turkıve de •"ana>asanın gerçekte ne olduğu konusunda halkın kalasında daha fazla karmaşa. yaratmak vukarıda belırttığımız kısır dongunun daha da kı- nlamaz hale gelmesıne >ol açar Anavasalar kısa. oz ve anlaşılır olmalı- dır Kısa vadelı gundem konuları >enne toplum ıle devlet arasındakı uzun vadelı duzenlevıcı mutabakat hususlarını kap- samalıdır Gerçekte yasa konusu olması gereken duzenlemeler anayasaya konu- lup hantal bır anayasa ıle maksada hız- met etmeven bır anayasa anlavışının or- tava çıkmasına neden olunmamalıdır Devlet ekonomık hayata müdahale edıyor ve bu müdahalelerde de partılera- rası bır bırlıktelık yok dıye, ekonomık alanda da venı bır tepki anayasası ortaya konmamalıdır Şuphesız anayasa demokrasının gelış- mesı ve yaşaması ıçın gereklı kurumlar- dan bır tanesı ve herhalde en onemlısıdır Ancak sıyasetçıler, sıyası partıler, sıyası partı programlan, secmen ve secmenın oyu gıbı başka kurum ve araçlar da de- mokrasının onemlı unsurlarıdır Her şevı ve hele tepeden ınme tepkı urunlennı anayasava doldurmak, de- mokrasının dığer kurum ve araçlannı ış- lemez ve fa>dasız hale :,okar Anayasa mantığı ve ekonomi Konu ozetlemeveçaiıştığımız bu bakış açısından değerlendınldığı zaman ana- yasaya ılaveedılmesı savunulan hususla- nn buvuk bır çoğunluğunun gereksız ol- duğu ve anayasa mantığına ters duştuğu kanısındayız Ekonomık ve Sosjal Konse> kurulma- bi, para arzının artiş hızının belırlenmesı. ıç ve dış borçlara smır getınlmesı. Ha- zine'nın Merkez Bankası ndan kullana- cağı kredılenn sınırlannın belırlenmesı. özelleştırme, >enı ekonomık hakların ya- ratılması, hukumetlere vergı ve dtğer mah yukumluluklenn belırlenmesınde kısıt getınlmesı, vergı konu ve oranlan- nın anayasaca tespıt edılmesı ongorulen vergı nıtelık-nıcelık değışımlennın ve harcama kavnaklanmn partı programla- nnda yer alması zorunluluğunun getınl- meü gıbı hukumler ınandıncı olmaktan uzaktır ve zorlama ve tepkı urunu hu- kumler kanısını uvandırmaktadır Bunlar anavasanın ı^ı değıldır demok- rasının dığer kurum ve araçlarının ışlev-» lendır ve sıyası partı programian ıle genış seçmen kıtlesinın tercıhlerıne sunulan, secmenın o>Iarı ıle kabul vevareddedılen ve yasalar ıle tatbık edılen hususlardır Eğer bugunun koşuilanndan esınlene- rek anavasava mutlaka ekonomi ıle ılgılı tepkı maddelerı konulacak ıse Merkez Bankasfnın ozerklığı ıle Hazıne butunlu- ğunun sağJanmasına ılışkın hukumler ye- terhdır Zaten bunlar olmadığı takdırde anaya- sayı bır dızı polısı>e kararlar ıle doldur- sak bıle ekonomıyj yonetemeyız Ama bunları başarır ısek ıstenılen dığer husus- lar ekonomık yaşamımızın doğal olarak u>ulması gereken kurallan halıne gele- cektır C U M A R T E S İ B U L U S M A L A R I HEP" NEİSTİYOR? Feridun YAZAR HEP Genel Başkanı 7hAKYO Gazotea - Yazar Prof. Dr. Üstun ERGUDER Boğazıçı Unıversıtesı 18 Ocak 1992 Cumartesi Saat: 15.00 Mulk velıler Lokalı Kımıçtşme Td 257 46 W 35 F.tkinlıklerımı/. Kesuurml >e lak*bmu Herkese Açıklır Istanbul MOIkıyelilerVakfı UÇAK -OTEL • TRANSFEFLER • ŞEHIR TURLARI • REHBERUK DAHIL VENEDİK'E 25.01 veya 01.02 GIDIŞ, ISTEDIĞIN1Z TARIHTE DONUŞ UÇAK BILETI 1.777.000 TL. Tel:13412 00(4Hat)-131 26 70 KALBİNİZ SİZİN İÇİN ÇAUŞIYOR, YA Sİ2 ?.. Muayene, Teşhıs Tedavi, Laboratuvar TO: 17S 12 44 / 45 - UB 58 M UĞUR CANKOÇAK ILO Karapları ve DISK Turkıye, Bırleşmış Mılletler ın kurucu uyesıdır Bır- leşmıs Mılletler'ın Kore savaşına katılma, "Korfez savaşı ambargosu gıbı kararlarına anında ve harfı- yen uymasıyla da unludur Ancak, BM'nın savaşlara müdahale kararları pek az olmasına karşın demokrasının temel kurallarını, adeta uluslararası yasa konumuna getıren kararları ve bu amaçla kurulmuş kurumları vardır BM ye uye ulkeler, bu temel kurallan uygulamalarına gore de- mokratık ulke olma ozellığını kazanırlar BM nın çalışma hayatını duzenleyen ve denetleyen kuruluşunun adı, kısaca ILO'dur Uye ulkeler, çalışma hayatını ILO ılkelerıne, onun aldığı kararlara uygun olarak duzenlemek ve uygulamakla yukumludurler Turkıye de 1945'ten bu yana gelmış gecmış tum hu- kumetler çalışma hayatını BM kararlarına gore duzenledıklerını ve uyguladıklarını ıddıa ederler Tum hukumetler gıbı, DYP-SHP hukumetının progra- mında da ILO kararlarına uyulacağı yazılıdır Ama, hukumetın kuruluşundan bugune kadar, bu konuda hıçbır yasa taslağı TBMM'ye getırılmemıştır Sadece Çalışma Bakanlığı bunyesınde, "Bu konuda kapsamlı calışmalar yapıldığı duyurulmuştur 1946 dan berı Calısma Bakanlığı bunyesınde ILO kararları konusun- da kapsamlı calışmalar hep yapılagelmıştır 12 Eylul darbesının balyozu çalışanların tepesıne butun ağırlığıyla ınmış, eldekı eksık-gedık yasal haklar da yok edılmıştı DİSK ve bağlı sendıkaları kapatılmış, yonetıcılen ıdam ıstemıyle askerı mahkemelere yol- lanmıştı Uye ışçıler - ~ — — _ — ^ _ ı _ i _ _ _ i _ Acaba diyorum, hûkömet, geçmiş iktidaplardan fapkh davranıplLOkaraplam konusundakisözûnde durarak yasal düzenlemelere hemenbaşlayamazmı? sungu zoruyla sen- dıkalardan ıstıfa et- tırılmış beş gene- rallı cuntanın TISK - ın (Turkıye Işveren Sendıkaları Konfe- derasyonu) hazırla- dığı taslakları, ne- redeyse aynen ya- salaştırmasıyla toplu ıs sozleşmesı yapabılecek sen- dıkanın ıskolundakı ışçılerın yuzde 10'unu uye yapmış olması koşulu getırılmıştı Sendıka kurmak ıçın ışçının aynı ıskolunda 10 yıldır calısıyor olması zorunluluğu yasalasmıstı Cuntanın ardından gelen Özal ıktıdarı ıse kanun hukmunde kararnameler çıkartarak, sendı- kalasma ve toplusozleşme yapma haklarını lyıce kısıtlamıştı Sozu geçen yasalar ve KHK lar halen yu- rurluktedır DYP-SHP hukumetının ILO kararlarına uygun duzen- lemeler ıçın Calısma Bakanlığı bunyesınde kapsamlı çalısmalarla zaman oldurmesıne hıç gerek yoktur Hukumet gerçekten ıçtenlıkle demokrasının temellerı- nı atmak ıstıyorsa, ıkışer satırlık yasalarla, once acıl konuları cozume ulaştırabılır Ardından da kapsamlı duzenlemeye gecer Acıl konuların başında sendıkalaşma ve toplusoz- leşme yapma hakkına getınlmıs olan kısıtlamalar var Sendıka kurabılmek ıçın o ıskolunda on yıldır çalışıyor olma koşulu sendıkadan ıstıfanın noterden yapılması zorunluluğu, bır ışyerınde toplusozleşme yapabılmek ıçın o ış kolundakı tum ışçılerın yuzde 10'unu uye yap- mış olma koşulu ıkışer satırlık yasalarla ortadan kaldırılır Zaten bunların hepsı ILO kararlarına aykırı duzenlemelerdır Demokratıkleşme, orgutlenme ozgurluğu demektır Bunu Sayın Demırel de hemen her gun yınelemekte- dır Turkıye de bır DISK gerceğı var Turlu belalardan alnının akıyla cıktı ve 18-19 Ocak 1992 gunlerı genel kurulunu topluyor Ama, cunta zamanında ıstıfa zorun- da bırakıldığı ıçın uye ışçılerı yok Mal varlığına ve paralarına el konmuş durumda 1970 yılında da DISK ı ıslersız hale getırmek ıçın oyunlar tezgâhlanmıştı ama DİSK, 75-76 hazıran dıre- nısıyle hakkını korumasını bılmıştı Bu kez de DİSK, haklarını almanın yollarını kuşkûsuz bulacaktır Bula- caktır bulmasına da, acaba dıyorum, hukumet, geçmiş ıktıdarlardan farklı davranıp ILO kararları konusunda- kı sozunde durarak yasal düzenlemelere hemen baslayamaz mr? Basıretlı davranamaz mı? Yoksa yıne TlSK-Turk-lş dengelerı, hesapları ıçınde hıle-ı serıyye yolarını mı seçer'' Goreceğız UĞUR CANKOÇAK, TİP uyesı, SDP kurucu ve yonetıcı- sı, sendıkacı (1962-1980) yayıncı BAŞSAĞLIĞI Beledıyemız Meclıs uyesı değerlı insan, ağabeyımız, Sn. MEHMET GÜMÜŞAY vefat etmıştır Merhuma Tanrı'dan rahmet, aılesıne, yakınlarına ve tum beledıyeye, kamuoyuna başsağlığı dılenm Dr. NÎYAZt YURTSEVEN Lskudar Belediye Başkanı