Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
17 OCAK 1992 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Türk-Rııs
ortaklıgı
• ANKARA (ANKA) —
Ortakları Türk ve
Ruslardan oluşan Intura
Elektronik Ticaret ve
Sanayi AŞ, 2.5 milyar Iira
sermaye ile kuruldu.
Şirketin, uluslararası
rekabet şansı bulunan
elektronik araçları üreterek
satacağı bildirildi. Merkeza
Istanbul'da bulunan şirketüı
sermayesi içinde yerli
ortaklar yüzde 51, Rus
ortaklar ise yüzde 49 paya
sahip bulunuyor.
TÜPRAŞ'a
genel müdür
• Ekonomi Servisi —
Yaklaşık iki ay önce AN AP
hükümetı döneminde
göreve eelenTürkive Petrol
Rafinenlerı AŞ (TÛPRAŞ )
Genel MüdürüCevat
Akovagörevinden
alınırken, yerine Petrol
Ofisieski genel
müdürlerinden Kemal Işık.
atandı. Atamaya ilişkin
Başbakanlık yazısı, Kamu
Ortaklığıİdaresi
aracılığıylaTÜPRAŞ'a
gönderildi.
Türktrade
genişliyor
• ANKARA (ANKA) —
Dış ticaret sermaye
şirketlerinin üst örgütü
Türktrade, "büyüklerin
kulübü" olmaktan çıkıyor.
Türktrade, Türkiye'nin "en
yetkin ihracatçı örgütü"
haline gelebilmek amacıyla
orta büyüklükte ihracatçı
şirketlere de açılıyor.
Türktrade Genel Sekreteri
Ayhan Çopur, yıllık ihracatı
15 milyon dolara ulaşan
şirketlerin Türktrade'ye üye
olabileceklerini belirterek
"Halen 18 olan üye
sayısının 50'ye
çıkabileceğini umuyoruz"
dedi.
Renault'dan
sermaye artışı
• ANKARA(ANKA)^
Oyak-Renault
fırması, üretimini artırmak
ve yatınm teşviklerinden
yararlanabilmek amacıyla
sermayesini 195 milyar
liradan 305 milyar liraya
yükseltti. Mevcut yatınm
teşvik belgeleri ile
öngörülcn kredilerin
kullanılamaması ve
süregelen enflasyon
nedeniyle artan işletme
sermayesi ihtiyacını
karşılamak gereği sermaye
artırımında etkili oldu.
Digital-Cray
ortaklıgı
• Ekonomi Servisi —
Digital Equipment, yüksek
kaliteli bilgi işlem
aletlerinin yaratıcısı olan
Cray Research ile dünya
çapında bir pazarlama
anlaşması yaptı. Bilgisayar
sektörünün iki büyük
firması arasında varılan
anlaşmaya göre Digital,
firmanın Y-MP-EL iletişimli
bilgiyarlarının satış ve
dağıtımını Ustlendi. Digital,
Cray ile birlikte hükümet,
enerji, havacüık, otomotiv
gibi sektörler için geniş bir
çerçevede bilgi işlem
çözümlemeleri yapacak.
Şevket Yılıııaz
Vakıfbank'ta
• ANKARA (Cumhuriyet
Börosu)— Tttrk-lş Genel
Başkanı Şevket Yılmaz,
önceki gün 120 işçinin işten
çıkanldığı, 500 işçinin daha
çıkanlması hazırlıklannın
sürdüğü Vakıflar
Bankası'na giderek Genel
Müdür Yaşar Yılmaz özen
ile görüştü. Vakıfbank'ta
yaklaşık 9 bin kişinin
çalıştığım belirten Yılmaz,
bunlann bankaya hizmeti
geçmiş, emek vermiş ve
bankayı iyi tanıyan kişiler
olduğunu belirtti.
2 sendikacı
gözaltında
• İstanbul Haber Servisi
— Yurtiçi Kargo
işyerlerinde TUMTİS
Sendikası'nın örgütlenme
aşamasında 135 işçinin işten
çıkarılması üzerine başlayan
direnişin 12'nci gününde
TÜMTİŞ Genel Başkanı
Sabri Topçu ile Genel
sekreter Yurdaer Şenol
gözaltına alındı. Yurtiçi
Kargo işyerlerinde TÜMTİS
Sendikası'nın örgütlenme
çalışmalan üzerine başlayan
direniş 12'nci gününü
doldurdu. DİSK (Türkiye
tşçi Sendikalan
Konfederasyonu) Genel
Sekreteri Süleyman Çelebi
de dün yayımladığı bir
bildiri ile Yurtiçi Kargo
Servisi'nde sendika üyesi
oimak için mücadele eden
işçileri desteklediğini ve
Lşverenin uygulamalarını
endişe ile izlediklerini ve
akınadıklsrını bildirdı.
Dersimiz: Tfeşil NoktaİDRİS ADİL
Türkiye. dış ticaretteki bü-
yük ortağı Almanya ile 1992'-
ye damgasını vuracak olan
"ambalaj malzemelerinin çev-
reye zar-ar vermeyecek düzeye
getirilmesini hedefleyen"
"Yeşil Nokta" konusunda ilk
sıcak teması bu hafta sonu
sağlayacak.
Bir grup Alman uzman, Al-
manya'nın nisan 1992'den
itibaren kademeli olarak itha-
latta da uygulamaya koyaca-
ğı "Yeşil Nokta"yı anlatmak
üzere bu hafta sonunda Tür-
kiye'ye geliyor.
Istanbul Tekstil ve Konfek-
siyon îhracatçıları Birliği
(İTKİB) Genel Sekreteri Mus-
tafa Boyacıoğlu, ağırlıklı ola-
rak Almanya'ya yönelik
tekstü, konfeksiyon ve gıda
ürünleri ihracatının etküene-
ceği "Yeşil Nokta" standartı-
nın sektör tarafından henüz
yeterince bilinmediğini söyle-
di. Almanya'dan sonra öteki
Avrupa Topluluğu ülkeleri ta-
rafından da uygulanması
beklenen "Yeşü Nokta" için
İstanbul'da bir seminer ve pa-
nel düzenleneceğini kaydeden
Boyacıoğlu. bu toplantılara
deri sanayici ve ihracatçılan-
nın da katılacağını bildirdı.
Boyacıoğlu'nun verdiği bil-
giye göre, 21 ocakta İstanbu!
Galleria Show Room'da dü-
zenlenecek olan seminer ve
Bir grup Alman uzman, Almanya'nın 1992'nin nisan ayından sonra
kademeli olarak uygulamaya koyacağı, ambalaj malzemelerine çevre
açısından standart getiren "Yeşil Nokta"yı anlatmak üzere hafta
sonunda Türkiye'yegelecek. Alman uzmanların, çeşitli sektörlerin
temsilcileriyle birer görüşme yapacağı öğrenildi.
Ambalaj artıklarının ve*re> i kirlelmesi, (um dun\ada bü> iik soruıı feşkil edi>or. Türkiye de bundan
önetnli olçııd- elkilenen ulkelerin başında )jeli>or.
panelin ilk bölümünde, Al-
manya'nın "Ambalaj Atıkları-
nın Önlenmesi Yönetmeliği"
"nakliye, satış ve dış" dıye sı-
nıflanan "ambalaj türlerinin
özellikleri", "Alman Paketle-
me Kanunu" gibi "Yeşil
Nokta"yı oluşturan düzenle-
meler üzerinde durulacak.
Toplantıların ikinci bölü-
münde ise Almanya'ya deri \e
den mamulleri ihracatında
"çevre" açısından u>ulması
gereken kurallar tartışılacak.
Deri sektörü ile ilgili tartış-
manın odak noktasını. kanse-
rojen etki yaptığı gerekcesiyle
Almanya tarafından bir süre
önce ithali ve kullanımı yasak-
lanan PCP oluşturacak. Ham
derinin ilk işlenti aşamasında
kullanılan bir kimyasal mad-
de olan PCP (Pentaclor fenol),
Almanya'nın geçen yıl uygu-
lamaya koyduğu ithal yasa-
ğından sonra Türkiye'de de
terk edildi. Deri Sanayicileri
Derneği yetkilileri, PCP'nin
Türkiye'deki kullanımının de-
netlendiğini, ancak ithalatta
bir denetimin bulunmadığına
işaret cdcrek "Sektöre dışarı-
dan sağlanan girdilerin de
PCP'li olmaması için >eni dü-
zenlemelere gitmemiz gereki-
yor" dediler. Edinilen bilgiye
göre ithal edilen deri ürünleri-
nin "PCP'li olupolmadığı"nın
denetimi konusunda. ilk aşa-
mada Istanbul Üniversitesi
Veteriner Fakültesi ile deri sa-
nayicileri arasında anlaşma
sağlandı.
ITKİB yetkililerinden edi-
nilen bilgiye göre çeşitli sektör
temsilcileriyle görüşecek olan
Dr. Lwe Schwarting, H. Wi-
etrychowski ve Axel Mittnacht
adlı Alman uzmanlar, düzen-
lenecek toplantılarda da birer
bildiri sunacaklar. Seminer ve
panele. İTKİB Genel Sekrete-
ri Mustafa Boyacıoğlu ,İstan-
bul Hazır Giyim ve Konfeksi-
yon İhracatçılan Birliği
Başkanı Sezer Siavituncalılar,
Deri Sanayicileri Derneği
Başkanı Turgut Koşar ile uz-
inanlar Miijdat Özgör, Hulusi
Barlas, Dr. Volkan Çandar da
konuşmacı olarak katılacak-
lar.
Sovyetler'in dağûmasından sonra sektör, Türk cumhuriyetlerini hedefaldı
Tekstilcînîn yeni gözdesiEkonomi Servisi- Türk gi-
yim sanayicilerinin yeni hede-
fî, Sovyetler Birliği'nin
dağılmasından sonra ortaya
çıkan Tüfk cumhuriyetleri
olacak
Türkiye Giyim Sanayicileri
Derneği (TGSD) >önetiminın
devir teslıminden sonra başa
gelen Mahmut Abra Türk gi-
yim sanayicilerinin yeni pazar
oluşturma çabalannda önceli-
ği Azerbaycan. Özbekistan
gibi yeni kurulan cumhuriyet-
lerin alacağını söyledi. Abra,
dernek yönetiminden oluştu-
rulacak bir çalışma grubunun
beraberlerinde pamuk eksper-
leriyle bu cumhuriyetlere
giderek yeni ticaret olanaklan
araştıracağını belirterek "Pa-
raları olmayan ancak pamuk
deposu olan bu cumhuri\etlwe
konfeksiyon malı karşıuğı pa-
muk alma teklifi götüreceğiz.
Böylece onlardan gelen pamu-
ğu fabrikalarda işleyerek bir
kısmını pamuk bedeli olarak
kullanacağız, geri kalanını da
diğer pazarlarda değerlendire-
ceğiz"dedi.
Türkiye Giyim Sanayicileri
Derneği yönetiminin devir
tesliminden sonra başa gelen
Mahmut Abra, sektörün
yeni pazar oluşturma
çabalannda önceliği
Azerbaycan, Özbekistan
gibi yeni kurulan
cumhuriyetlerin alacağını
söyledi. Mahmut Abra
Derneğın eski başkanı Ha-
san Arat da EFTA ulkelerin-,
den İs\içre'nin Türkıye'ye
yaptığı "Eski makinelerini
Türk cumhuriyetlerine satıp si-
zin teknolojinizi yenileyelim"-
önerısini hatırlaîarak tekstü
sanayiinin bu ülkelerle ticaret-
te lokomoıif rol üstlenebilece-
ğini belirtti.
TGSD yönetim kurulunun
değişmesi nedenivle dün dü-
zenlenen basın toplantısında
eski başkan Hasan Arat, dö-
neminde yapılanların bir öze-
tini verdi. Derneğin yeni
başkanı Mahmut Abra ise he-
deflerdcn söz ederek giyim
sanayiınde önceliği teknoloji
geliştirmesi ve eğitimin aldığı-
nı söyledi. Abra. teknoloji
geliştirmesinde Japon sanayi-
cileri ve finans kurumlarıyla
çalışmalar yapıldığını, eğitim
konusunda ise üniversitelerle
işbirliğine gidileceğini bildir-
di. Abra, EFTA ülkeleriyle
olan serbest ticaret anlaşması-
na da değinerek önümüzdeki
döncmde bu ülkelerle olan ti-
caretin 1 milyar dolara ulaşa-
cağını söyledi.
Doğu Bloku ülkeleriyle
Türkiye arasındaki ilişkileri
tekstil açısından değerlendi-
ren Hasan Arat, şu günlerde
yiyecek sıkıntısı çeken bu ul-
kelerin kısa bir süre sonra
giyinme ihtiyacı duyacağını
hâtırlatarak Türkive'nin pa-
muk potansiyeli açısından ve
giyim sanayiindeki konumu
nedeniyle bu ülkelerde Orta-
doğu'da kaybettiği payı tek-
rar kazanabileceğini savundu.
Türkiye-AT ilişkilerini değer-
lendiren Mehmet Dunı Güne-
ri. bu pazarda payını arttır-
mak konusunda Türkiye'nin
teknoloji eksikliği çektiğini
belirterek I990'dan itibaren
teknoloji ve insan gücüne yatı-
nm yapılmaya başlandığını
söyledi. Osman Benzeş ise hü-
kümetin, tekstili lokomotif
sektör olarak ilan ettiği halde,
tekstil sanayiine plansız prog-
ramsız yaklaşmasından yakı-
narak "Biz bir avuç insanız.
Biz ne yapabilirsek o oluyor.
Hükümette de bu kadar önemli
bir sektöre uzun vadeli bir plan
yaparak yaklaşma gibi bir eği-
limyok"dedi.
TÜSİAD
20yaşında
Ekonomi Servisi- TÜSİ-
AD 20'inci kuruluş yıldönü-
münü Avrupa Sanayi ve İş-
veren Konfederasyonlan
Birliği (L'NICE) ile birlikte
kutladı. TÜSİ AD'ın kuruluş
yıldönümü nedeniyle verilen
yemektc L'NICE Başkanı
Carlos Ferrer ile Genel Sek-
reter Zygmunt Tyszkiewicz
konuk olarak bulundu.
Avrupa ve EFTA'dan 22
ülkcnin işveren ve sanayici-
lerinin üye olduğu UNICE'-
nin Türkiye'nin Avrupaya
açılmasında bir pencere sayı-
lacağını belirten TÜSİAD
Başkanı Bülent Eczacıbaşı
AT'deki hukuksal gelişmeler
dışında, Avrupadaki ekono-
mik, fınansal ve teknolojik
ycniliklcrın anında takibini
sağlayan UNICE'nin Tür-
kiye'nin AT'ye girmesinde
etkili olacağını bildirdi.
Fcrrer, Türkiye'nin TÜSİ-
AD \e TİSK kanalıyla üye
olduğu UNlCE'de dâha ak-
tıf çalışmasını önerdi.
Galeri • Atölye 232 64 26 • 230 21 87
PATHETICA
HALE ARPACIOGLU
NEŞE ERDOK
HÜSEYİN ERTUNÇ
ÖMER KALEŞİ
KOMET
MÜBİN ORHON
ORHAN PEKER
AKA GÜNDÜZ TEMUR
BURHAN UYGUR
UTKU VARL1K
17Ocak -15Şubatl992
h M M J47 74 75
BEN\DAM
OYA KATOĞLU
Resim Sergisi
21 Aral.k 1991
31 Ocak 1992
Moda Cad No 220/226
Kodıkoy tel 346 97 14
MITHAT
ŞEN
Q.üeri Nev
MaçkaC.33/B 1316763
BANU YALÇINALP
EKİN NAYIR SAĞIROĞLU
U Ocak-12 Subot92
tsarat
^ a l e n s ı .
1. Levent Sülün Sok. A/14 Tel: 270 03 62
KAGIT
ÇALIŞMALARI
17 Ocak-25 Şubat
ZEKI FAIK IZER
ÖZDEMÎR ALTAN
T0MUR ATAGÖK
NUR KOÇAK
TÜLIN ONAT
ISMET ERGÜN
TANJU DEMÎRCI
HALUK GEDIK
IŞIK TÜZÜNER
HAKAN KAMIŞOGLU
ZEHRA ÖZMERAL
D E R I M O D
K Ü L T U R M E R K E Z I
y B»tmjJojUf DVJOH.
Koz>çe(nw İSMNBU. M7 16 0*4 Hot
ARKEONSANAT GALERtSt
YUNUS
TONKUŞ
Heykel Sergısı
18 Aralık-18 Orqk
bkele Cad. Sotıone Sok. No: 19
OrtoköyTel; 159 92 57
G ü 1 d e n K u t
Resim Sergisi
8 -29 Ocak 1092, UÛ0-18M
iPazargunkn dsşmda)
* Yonça
ModemSanat
Galerisi - S^T^,
Valikonağı Caddesi No. 117/2 Nişantaşı-İstanfcül Tfel 130 39 80
7-28 Ocak 1992.11.00-18.00
lF32argünlendışında)
Isnklal Caddesi 141
Bewğtu-lsaı*ul ifel. 152 16 98
Abdülcanbaz Desenleri
ve Karikatürier Sergisi
V I L i
TURHANSELÇUK
G A R A N T İ S A N A T G A L E R İ S İ
GALERİ
LEBRIZ
DESEN
ÇEŞİTLEMELERİ
AVNİ ARBAŞ
NEVİN ÇOKAY
GÜLSEREN SUDOR
"""EOMAN SUDOR
BERNA TUREMEN
İSMAIL TUREMEN
VE
KEMAL ÖNSOY
• Bir Kesif
13Ocak-l Şubat92
Eytam Cad. Açıkluva Apl
No: 16 2 Niaıntaşı 140 22 S2
TEM SANAT GALERİSİ
SELMA GÜRBÜZ
"Meleklerin Cinsiyeti"
Resim ve Heykel
4 0cak-lŞubat 1992
c10SANATCM0İ$:C
I K s ' i c s * t o ı * u D : J I 1 S J S « * t a ;
K n u t B a y e r
C a n a n B e y k a l
Seli m B i r s e t
C e n g i z Çeki I
Osman
Ay ş e E r k m e n
S e r b a t Kiraz
F ü s u n O n u r
t s m a 11 S a r a y
Ade m Y t l m a z
Y a p t m c 1 BeralMadra
ABDURRAHMAN
ÖZTOPRAK
Resim Sergısı
10-28 Ocak'92
RAMKO
S A N A T M E R K E Z I
Atfyc Sok. Yuva Apl. Noc S
Teş«iklye 236 15 38
fcUIVLUl)
SANAT GALERİSİ SUNAR
MODERN TÜRK
SANAHNDAN
4USTA
ZEKİ KOCAMEMİ
CR'AT DEREÜ
ZÜHU' MÜRİDOĞLU
İLHAMİ DEMİRCİ
20 Ocak-20 Şubat
Şakayrit Sok. 45/3
Tes>ikiye 248 31 65
DADYADOS-T
SANATEVÎ
MUSTAFA
DELİOĞLU
Resim Sergısı
27 Ocak a kadar aorulebilir
Kusdill Cad. Deregazıno Sok.
No. 4 lEsk- Altıneller)
Kad*8y 345 40 30-345 40 28
riOBİ
oalerisi
MUHSİN
KUT
Resim Sergısı
6-30 Ocak 92
Valikonajı Cad. Pasa) 73
Nlta"'a»> 146 72 81-146 41 54
galeri
atölye
232 64 26
230 21 87
•CROSS-
URART
SANAT GALERİLERt
ÜLKER ÜN
Reslm Sergisi
16 Ocak-4 Şubat'92
Abdl lp»kçi Cad. No: 1İ
Nifantaşı 241 21 (3
ttMtTYlfUt
SANAT GALERİSİ
GÜNAY
SAĞUN
Resim Sergisi
U Ocak-5 Subat
imual Cad. T«koa Çıkmazı
Yapatur Han Kat: 1 Tel: 244 96 33
PLASTİK SANATLAR DERGİSİ
ÇAĞDAŞLIGIN
GURURUYLA!
Kuşe kağıda, tamamen renkli, pınl pınl ofset baskılı.
ÇIKTI
Ç\GDAŞUÜN GlHlitl'MA
MEHMET GtlERUZ (Hasan Bûlcnt KAHRA.VUN)
GALERTLERİN' vı HfŞTİRMEMERİN 91 ^UI DEĞERLENDIRMBİ
A\-NJ UHJ (Ahmet Kamil GÖREN)
BATIULAŞMA SÛ5ECLM1ZDE YABANCI RESSAML« (Sczer TANSl'G)
TLHK RESMİNDE TERMtNOLOJI SORL"NLARI (Esifl DAL)
FİKRET Ml'ALLA (JacqudiiK QITLLERE)
FİKRET MIALL\ SORl'M'NA AıTMNUK GETİRİYORUZ (KilcSG)
T.\BLOL\RL\ Bİ1İMSEL İN'CELENMES! (Prof. Dr. A.S. LSTliNa)
İLK KEZ ÜS[ SBGIUSLNE. ^'i^
1
-
1 5
"'*
1
™
1 1
" (Kemal ISKENDER)
AMBELLEKI(YaiçınSArJAK)
YORLm DOGRU (Mehm« ERGİ'V'EN)
SANAT AKTl.VUTE
TÜRKİYEDE P0STM0DERN1ZM (Yalçın S.\IM)
G,\LERtLER. SERGtLER
BAYİNİZDE ve GALERİLERDE
ARAYINIZ.
SALİH N. NEFTÇİ
Parite
Enflasyonu azaltmadan
faizleri daha fazla
düşürmek dış denge
açısından olanaksızdır.
Stopajlarla da fazla
oynayamazsımz. Dışa açık
ekonomilerde faiz oranlan
büyük çapta, dış dünya
tarafından tespit edilir.
CENEVRE — Faizleri düşürmek. Bu, tarih boyunca sa-
yısız politikacının en çok üzerinde durduğu konulardan
biri olmuş. Bütçe açıklarını borçlanarak kapatan kamu
sektörü için düşük faizin önemi ortada. Borçları geri öde-
mek kolaylaşıyor.
Düşük faiz yatırımları ve ticareti canlanaırmada da kul-
lanılıyor. Ekonominın durgunluğa girdiği zamanlarda fa-
izleri indirmek sık görülen bir iktisat politikası.
Ama riskleri olan bir politika.
• • •
Kapalı ekonomilerde faizlerle oynamak kolaydır.
Bu çeşit ekonomüerin dış dünya ile olan ilişkisi sınıriı.
Ülkede fazla bir döviz stoku bulunmuyor. İnsanlar tasar-
ruflannı gayrimenkule veya ülkeye kaçak giren altına ya-
tırıyorlar. 1980 öncesı Türkiye'deki durum gibi.
Böyle bir ekonomide hızla artan bir para arzı faizleri (kı-
sa vadeli faizler) aniden aşağı çekecektir. Bu belki enf-
lasyonu biraz arttırır, reel faizleri eksiye döndürür ama du-
rumu uzunca bir süre idare edebilirsiniz.
Üstelik ekonomi de canlanacaktır. Kapalı ekonomiler-
de düşük faize fazla itiraz eden olmaz.
• * *
Faızlere doğrudan müdahale dışa açık ekonomilerde
daha zordur.
Dışa açık ekonomi yabancı sermaye giriş çıkışlarını ser-
best bırakmıştır. Yabancılar Türkiye'ye para gönderebile-
ceklerı gibi çekebileceklerdir de. Ülkede belli bir döviz sto-
ku oluşmuştur. Dış
dünya ile ticaret ülke
üretiminın önemli bir
bölümünü meydana
getirir.
Enflasyon oranı
bellı bir dengeye otur-
muş böyle bir ülkede
faızien bir iktisadi oo-
litika aracı olarak kul-
lanmak imkânı kı-
sıthdır.
Parasını Amerikan
tahvillerine yatıran bir
yabancı bugün dolar üzerinden yılda % 3.96 faiz alır. Bu
yatırımın riski de azdır. Amerikalının enflasyonu aniden art-
tırıp doların değerinı düşürmesi olasılığı küçüktür.
Parasını Türkiye'de 3 aylık bonoya yatıran bir yatırımcı
ise son Hazine ıhalesine göre yılda % 87'lik bir faiz ala-
caktır. Ama bu Türk Lirası cinsindendır. Dolara çevirmek
için TL'nın bir yıllık değer kaybının bundan düşürülmesi
gerekir. TL 1992 yılında ne kadar değer kaybeder?
Enflasyon son on iki ayda % 70 civarında olduğuna göre
TL'nin de buna yakın bir oranda değer kaybetmesi gere-
kir. Nitekım 1991 şubatından bu yana TL'nin değer kaybı
% 70 olmuş. Bu, yabancının Türkiye'ye gönderdiği para-
dan, dolar bazında, % 17 faiz kazanması demektir.
Amerika'dakı °/o 3.%'lık seçenek karşısında, yabancı ya-
tırımcı % 17'lik Türk faizini niçin tercih etmesin?
• • •
Bu kısmen Türkiye'de gördüğü ekonomik riske bağlı-
dır. İktısatçılar daha riskli yatırımları çekici kılmak için ve-
rilen farka rısk prımi adını verirler.
Türk ekonomisındekı risk primi, ekonominin ani bir krize
gırmesı olasılığından kaynaklanır. Bu olasılık bugün kü-
çük de olsa, parasını Türkiye'ye gönderen yatırımeı açı-
sından hesaba katılmak zorundadır.
Bir de ödenmesi gereken vergiler, yani stopajlar var. ör-
neğin °/o 10'luk bir stopaj, yabancıya ödediğiniz % 17'lik
faizi bir anda % 10'a indirecektır. % 2'den az olmayan risk
primini de bundan çıkarırsanız, yabancının kazancı % 8'e
düşer.
Âmerika'da verilen % 3.96'lık faize oldukça yaklaşırsınız.
• • •
Enflasyonu azaltmadan faizleri daha fazla düşürmek
dış denge açısından olanaksızdır. Stopajlarla da fazla oy-
nayamazsımz. Dışa açık ekonomilerde faiz oranlan bü-
yük çapta, dış dünya tarafından tespit edilir. iktısatçılar
bu oiguya faiz paritesi adını vermişlerdir.
SALİH N. NEFTÇİ, New York Cily Üniversitesi'nin
Doktora Fakültesi'nde ve Cenevre Des Institut Hautes
Etudes Internationat'de öğretim üyesi
Sabri Dino'ya
para cezası
ŞENOL KONLKÇU
İki yıl önce Boğaziçi Köp-
rüsü'nden atlayarak intihar
eden ünlü kaleci ve işadamı
Sabri Dino, ölümünden 20 ay
sonra açılan bir dava nede-
niyle para cezasına mahkûm
edildi.
Milli takım ve Beşiktaş-
taki başanlı kalecilik yaşa-
mından sonra. iş dünyasında
da adını duyuran Sabri
Dıno'yu lanımayan varmı?
Futbol dünyasındaki renk-
li yaşamından sonra atıldığı
iş dünyasında karşılaştığı
güçlüklere ve içine düştüğü
sıkıntılara dayanamayan Di-
no. bundan tam iki yıl önce
14 Ocak 1990 tarihinde Bo-
ğaziçi Köprüsü'nden atlaya-
rak intihar etmişti. Dino'nun
intiharı basında ve kamuo-
yunda günlerce tartışıldı.
Gazetelerde defalarca haber
konusu oldu. ölümii üzenne
köşe yazılan yazıldı.
Kaleciliği dönemindeki ba-
şarıları ve iş dünyasındaki
renkli siması ile sağlığında da
kamuoyuna mal olmuş bir ki-
şiliği vardı. İntihar ettikten
sonra ölüp. ölmediği konu-
sunda da tartışmalar oidu.
Cesedi halen bulunabilmiş
değil. Ancak İstanbul 3. Sulh
Hukuk Mahkemesi'nin 1991/
1507esas, 1991/1998 sayılı ve
16Arahk 1991 tarihli karan-
na göre Sabri Dino'nun öldü-
ğüresmileşmişti.
Bütün bunlara karşın Sabri
Dino'nun intihar ederek ya-
şamına son verdiğini bilme-
yen, duymayan. resmi ma-
kamlar vardı. Vakıflar
Bankası. Dino'nun ölümün-
den tam 1 yıl 8 ay sonra, 19
Ağustos 1991 tarihinde Dino
hakkında Şişli Savcılığı'na şi-
kâyette bulundu. Banka,
Dino'nun bir çekinin karşı-
lıksız çıktığını. buna karşın
çek defterini iade etmediğini
bildirerek 3167 sayıh Çek Ya-
sası'na muhalefetten cezalan-
dırılmasını istiyordu.
Odemeler
dengesi iyîleşiyor
ANKARA (AA) - Tür-
kiye'nin odemeler dengesi bi-
lançosuna göre geçen yıl
ocak-ekim döneminde cari ış-
lemler dengesi 791 milyon
dolar fazla verdi.
Bılançoyagöre 1990yılının
aynı döneminde 2 milyar 326
miKon dolar açık veren cari
işlemler deneesindeki iyileş-
me. büyük öîçüde dış ticaret
açığının vüzde 27 oranında
daralmasından kaynaklandı.
1990 yılı ocak-ekim döne-
minde 7 milyar 874 milyon
dolar olan dış ticaret açığı,
1991 yılının a\nı döneminde
5 milyar 745 milyon dolar
olarak gerçekleşti.
Cari 7slemler dengesindeki
iyileşmede dış ticaret açığın-
daki daralma kadar, görün-
rneyen hizmetler ile hibe ge-
lirlerinin de yer aldığı karşı-
hksız transferlerden elde
edilen net gelir artışının da
payı oldu. Söz konusu kalem-
den 1990 yılı ocak-ekim dö-
neminde net olarak 5 milyar
548 mılyon- dolar gelir sağla-
nırken geçen yıl aynı dönem-
de bu tür net gelirler 6 milyar
536 milyon dolara ulaştı.
Ocak-ekim döneminde,
resmi karşılıksız transferler
bölümünde önemli bir yer tu-
tan ve Körfez krizi nedeniyle
artış gösteren hibe gelirleri 1
milyar 636 milyon dolara
ulaştı.