Katalog
Yayınlar
- Anneler Günü
- Atatürk Kitapları
- Babalar Günü
- Bilgisayar
- Bilim Teknik
- Cumhuriyet
- Cumhuriyet 19 Mayıs
- Cumhuriyet 23 Nisan
- Cumhuriyet Akademi
- Cumhuriyet Akdeniz
- Cumhuriyet Alışveriş
- Cumhuriyet Almanya
- Cumhuriyet Anadolu
- Cumhuriyet Ankara
- Cumhuriyet Büyük Taaruz
- Cumhuriyet Cumartesi
- Cumhuriyet Çevre
- Cumhuriyet Ege
- Cumhuriyet Eğitim
- Cumhuriyet Emlak
- Cumhuriyet Enerji
- Cumhuriyet Festival
- Cumhuriyet Gezi
- Cumhuriyet Gurme
- Cumhuriyet Haftasonu
- Cumhuriyet İzmir
- Cumhuriyet Le Monde Diplomatique
- Cumhuriyet Marmara
- Cumhuriyet Okulöncesi alışveriş
- Cumhuriyet Oto
- Cumhuriyet Özel Ekler
- Cumhuriyet Pazar
- Cumhuriyet Sağlıklı Beslenme
- Cumhuriyet Sokak
- Cumhuriyet Spor
- Cumhuriyet Strateji
- Cumhuriyet Tarım
- Cumhuriyet Yılbaşı
- Çerçeve Eki
- Çocuk Kitap
- Dergi Eki
- Ekonomi Eki
- Eskişehir
- Evleniyoruz
- Güney Dogu
- Kitap Eki
- Özel Ekler
- Özel Okullar
- Sevgililer Günü
- Siyaset Eki
- Sürdürülebilir yaşam
- Turizm Eki
- Yerel Yönetimler
Yıllar
- 2024
- 2023
- 2022
- 2021
- 2020
- 2019
- 2018
- 2017
- 2016
- 2015
- 2014
- 2013
- 2012
- 2011
- 2010
- 2009
- 2008
- 2007
- 2006
- 2005
- 2004
- 2003
- 2002
- 2001
- 2000
- 1999
- 1998
- 1997
- 1996
- 1995
- 1994
- 1993
- 1992
- 1991
- 1990
- 1989
- 1988
- 1987
- 1986
- 1985
- 1984
- 1983
- 1982
- 1981
- 1980
- 1979
- 1978
- 1977
- 1976
- 1975
- 1974
- 1973
- 1972
- 1971
- 1970
- 1969
- 1968
- 1967
- 1966
- 1965
- 1964
- 1963
- 1962
- 1961
- 1960
- 1959
- 1958
- 1957
- 1956
- 1955
- 1954
- 1953
- 1952
- 1951
- 1950
- 1949
- 1948
- 1947
- 1946
- 1945
- 1944
- 1943
- 1942
- 1941
- 1940
- 1939
- 1938
- 1937
- 1936
- 1935
- 1934
- 1933
- 1932
- 1931
- 1930
Abonelerimiz Orijinal Sayfayı Giriş Yapıp Okuyabilir
Üye Olup Tüm Arşivi Okumak İstiyorum
Sayfayı Satın Almak İstiyorum
// EYLÜL 1990 EKONOMİ CUMHURİYET/13
Teletaş
AzerbaycanVia
• Ekonomi Seryisi —
Teletaş yetkilileri ile
Azerbaycan Haberleşme
Bakanı Şamil Musaev
arasında Istanbul'da
imzalanan sözleşme ile
Azerbaycan'ın kritik
bölgeleri olan Nahcivan,
Dağlık Karabağ ve Gence
gibi yöreleri ile küçük
yerleşim aJanlan arasında
haberleşme irtibatlanmn
sağlanması Teletaş
tarafından üretilen kırsal
abone radyo sistemleri ile
gerçekleştirilecek.
Köy-TıırlFC
l
• ANKARA (AA) —
Uluslararası Finans Kurumu
(IFC), 4 milyon dolarlık
sennaye katılımıyla Köy-Tur
Holding'e ortak oluyor. Köy-
Tur Holding'le IFC arasmda,
kunımun holdinge ortak
olması konusunda
anlaşmaya varıldı. Yapılan
anlaşma uyannca Köy-Tur
Holding'in sermayesi
arttınlacak ve arttırılan
sermayeye IFC'nin 4 milyon
dolarla iştiraki sağlanacak.
IFCayncaKöy-Tur
Holding'e 8.6 milyon
dolarlık kredi sağlayacak.
Dünya Bankası'nın bir yan
kunıluşu olan IFC,
gelişmekte olan ülkelerde
özel sektör yatınmlarını
teşvik etmeyi hedefliyor.
Kuruluş, özel sektör
işletmelerine fınansman
olanaklan sağlıyor.
Ttirkiye?den
yardım
• ANKARA (AA) —
Türkiye hükümetinin
gelişmekte olan ülkelcre
yapacagı teknik yardımlarla
ilgili faaliyetlerin
yürütülmesi, kaynaklaıın
temini ile yapüacak yardım
ve harcamalarla ilgili
esaslar hakkmdaki
Bakanlar Kurulu karan
bugünkü Resmi Gazete'de
yayımlandı. Karara göre
yardım yapılacak ülkeler ile
yardımlann miktarı ve
nitelikleri ilgili bakanlık ve
kuruluşlar, istişare
yapılarak Devlet Planlama
Teşkilatı'nın (DPT) bağlı
bulunduğu Devlet
Bakanlığı'nca
kararlaştınlacak. Söz
konusu ülkelerde yapılacak
işler ve harcama sonuçları
ise bir rapor halinde
uygulama yılını izleyen yılın
ocak ayında Dışişleri,
Maliye ve Gümrilk
Bakanhğı ile Hazine ve Dış
Ticaret MüsteşarlığYna
bildirilecek.
Türkiye-
Romanya
• ANKARA (AA) —
Türkiye'den bir süre önce
elektrik enerjisi ithal etmeye
başlayan Romanya'nın
Türkiye ile uzun vadeli alım-
satım anlaşması isteğinde
olduğu öğrenildi. Elektrik
ahm-satımı konusunda
Ankara'da bulunan bir
Rumen heyeti, TEK Genel
Müdürluğü'nden bedelini
mal ve hizmet karşılığa
ödemek üzere üç yıl süre ile
elektrik ithali talebinde
bulundu. Yetkililer, Rumen
heyetinin bu talebinin
görüşüldüğünü ve konunun
önümüzdeki günlerde
Romanya ile Türk
hükümetleri arasında
yapılacak "KEK"
toplantılarında ele
alınacagını bildirdiler.
Avrupalı
taruncılar
• ANKARA (AA) —
Avmpa Tanm
Konfederasyonu'nun (CEA)
42. genel kurul toplantısı 1-5
ekim tarihleri arasında
Antalya'da yapılacak.
Cumhurbaşkanı Turgut
özal'ın açılış konuşmasını
yapacagı genel kurul
toplantısında, Başbakan
Yıldınm Akbulut ile Tarım
Orman ve Köyişleri Bakanı
Lütfullah Kayalar'ın da birer
konuşma yapacaklan
belirtildi. Genel kurula
CEA'ya üye 20 ülkeden 500
kadar delege ile uluslararası
tarım örgütleri temsilcileri,
raportörleri ve sekretarya ile
birlikte toplam bin 200
kişinin katılması bekleniyor.
Altın çiftçiler
• ORDU (Cumhuriyet) —
Ordu'da en iyi fındık
yetiştiren 3 çiftçiye ödül
verilecek. Tarım ll
Müdürlügü'nce
uzmanlardan oluşturulan
jürinin değerlendirmesi
sonucunda en iyi fındığı
yetiştiren çiftçilerden
birinciye altın, ikinci ve
üçüncüye de gümüş
çotansk ile çeşitli zirai ilac
ve aletler verilecek. ödül
töreni 28 Eylül 1990 akşamı
Otel Belde'de düzenlenecek
gecede verilecek.
Köşk'te 1991toplantısı
Başbakan Akbukıt ve bazı bakanların
1991 yılı için "seçim yatırımı"na dönük
bütçe ve program hazırlığı içinde
olduğu Özal'a iletilince,
Cumhurbaşkanı bugünkü ekonomi
brifingini bütçe ve programın temel
hedeflerinin belirlenmesine ayırdı.
1991 yılı için öngörülen hedefler şöyle:
Enflasyon yüzde 40'ın altında; büyüme
hızı yüzde 6-6.5; ihracat 13.5-14 milyar
dolar; ithalat 20 milyar dolar; bütçe
100 trilyon lira; bütçe açığı 15-18
trilyon lira.Ayhk ortalama fiyât artışları
yüzde 2-2,5
BİLAL ÇETİN
ANKARA — Cumhurbaşkanı
lurgut Özal, 1991 yılı program ve
bütçe hazırlıklanna el koydu. Büt-
çe hazırlıkları özal'ın "tavsiye-
leri" doğrultusunda yürütü-
lecek. Bugün Çankaya Köşkü'n-
de verilecek ekonomi brifingin-
de özal'ın ekonomi kurmaylan-
na, 1991 yılı ekonomik hedefleri-
nin makul bir büyüme hızı, düşük
enflasyon ve daha az bir bütçe acı-
ğı ilkeleri doğrultusunda hazırla-
maları talimatını vermesi bek-
leniyor.
Edinilen bilgiye göre daha ön-
ce 19 eylül günü yapılması karar-
laştınlan aylık ekonomi brifingi
gecen hafta Cumhurbaşkanhğı'n-
ca bugüne alındı. Bu arada bri-
fingin ana konusu da Cumhur-
başkanı özal tarafından "1991 yıh
bütçe ve program hazırtıklan"
olarak belirlendi. Bnfıngin başla-
ma saatini de sabah 10.00*3 aldı-
ran Cumhurbaşkanı Özal'ın eko-
nomi kurmaylanna "Enflasyonl*
mücadeleden taviı vermememU
laznn. Onun için de bütçe ve ya-
ünm programı çok önemli. Gere-
kirse bu sefer sabahtan akşama
kadar çalışalım ve bu bütçe prog-
ram işini ciddi tutalun" dediği öğ-
renildi.
Bu arada 1991 yılı yatırım prog-
ramı ve konsolide bütçesi ile ilgili
ön hazırlıklar bir süredir Maliye
ve Gümrük Bakanlığı ile Devlet
Planlama TeşkilaU'nda ayn ayrı
sürdürülüyordu ve harcamacı ku-
ruluşlann yatırım ödeneği talep-
leri de DPT'ye geünişti. Bu yıl
özellikle yatınmcı kuruluş ve ba-
kanhklardan çok yüksek ödenek
talebi geldiği bildiriliyor.
Bu arada hükümet içinde nor-
mal olarak 1992'de yapılacak olan
ancak 1991 yüına abnması olası-
lığı da bulunan genel seçimler için
bir "seçim yatuınu" hazırlığı baş-
ladığı da belirtüiyor. özellikle
Başbakan Yıldınm Akbulut ve
kendisine yakın bazı bakanların
bu yöndeki hazırhklarının ge-
çen günlerde Cumhurbaşkanı
özal'a iletilmesi sonucu, özal'ın
bütçe ve program hazıruklanna el
koyma ihtiyacı duyduğu öne sü-
rülüyor.
Cumhurbaşkanı özal'ın daha
ön hazırlıklar sıraanda ekonomi
kurmaylanna 1991 yıh ekonomik
34 GUNDE 3. ZAM
Benzine %15 zam
Körfez krizinin başlamasından bu yana akaryakıt fiyatları 3. kez
zamlandı. Süper ve normal benzin yüzde 15, gaz ve motorin fıyatlan da
yüzde 13.5 oranında arttırıldı. Yeni fiyatlarla birlikte benzin son 34 gün
içinde yüzde 53 oranında zam görmüş oldu.
ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) — Körfez kri-
zinin başlamasından sonra akaryakıt fıyatlan dün
üçüncü kez arttınldı. Süper ve normal benzin yüz-
de 15 zam görürken, gaz ve motorin fiyatları da
yüzde 13.5 oramnda arttırıldı. Zam oranları fuel-
oilde ise cinslerine göre yüzde 5 ile yüzde 9 ara-
sında değişiyor. Yeni fiyatlarla son 34 gün içinde
benzine yüzde 53 oranında zam yapılmış oldu.
Akaryakıt Urünlerinin zamlı fiyattan satışına bu-
gün başlanacak.
AA'nın haberine göre, Petrol Ofısi A.Ş. Genel
Müdürluğü'nden dün gece saat 00.05'te yapılan
yazılı açıklamada, temmuz ayı ortalanndan itiba-
ren yükselmeye başlayan petrol fiyatlarının ağus-
tos ayı başından itibaren aşın derecede arttığı, ra-
finerilerin bu gelişme sonucu satış fiyatlarını art-
tırdıkları belirtilerek şöyle denildi:
"Rafineri satış fıyatlartnın yükselmesine baglı
olarak, mahalli satış fiyatlan yeniden düzenlen-
raislir. Arüş oranlan süper ve normal benzinde
yüzde 15, gaz ve molorinde yüzde 13.5, fuel-oilde
ise cinslerine göre, yüzde 5 ile yüzde 9 arasında
değişmektedir."
Yeni satış fiyatlarma göre, tstanbul'da benzin
fiyatları şöyle olacak:
CbKİ bkl 1M
Sûper 1996 2295
Normal 1799 2065
Motorin 1460 1656
Gazyağı 1460 1657
Kyakıt 786 855
F:0il No: 5 769 829
F:0il No: 6 675 709
Benzin fıyatlan dün gece yapılan son zam ile
Körfez krizinin başlamasından sonraki 34 gün
içinde yüzde 53 oranında artmış oldu. 7 ağustos
tarihinde ilk zam yapılmış ve benzin fıyatlan or-
talama yüzde 15 arttınlmıştı. 25 ağustosta ise yüz-
de 23 oranında yapılan zamla tstanbul'da normal
benzinin satış fiyatı 1799 liraya yükseltilmişti.
Petrol sıkıntısı olmaz'Devlet Bakanı Mehmet Keçeciler,
paniğe gerek .olmadığını,
akaryakıt yokluğu konusundaki
endişelerin spekülatif nedenlerden
kaynaklandığını belirtti.
ANKARA (ANKA) — Devlet Bakanı Mehmet
Keçeciler, Körfez krizi dolayısıyla Türkiye'de akar-
yakıt sıkıntısı olacağı yolundaki endişeleri
"spekülatif" olarak niteledi. Keçeciler, "Petrol sı-
kınnmız olmayacak, endiseye ve panige gerek yok'
dedi.
Bakan Keçeciler, Türkiye ve Ortadoğu Amme
İdaresi Enstitüsü'nün 18'inci Dönem Belediye Baş-
kanlan Semineri'nin açılışında yaptığı konuşma-
da, Türkiye'nin sağladığı petrolün, gereksinimden
fazla olduğunu belirterek şöyle konuştu:
"Biz krizden önce de Kuveyt'ten petrol almıyor-
duk. Irak devre dışı kalınca 7.5 milyon ton açığı-
mız başgösterdi. Ancak hemen ardından Suudi
Arabistan'dan 8.5 milyon ton, Birieşik Arap Emir-
likleri'nden de 1.5 milyon ton petrol aldık. Diger
ülkelerden de çok miktarda petrol aldık. İlk parti
petrol limanlanmıza gelmiştir. Refinerilere dökiil-
rnüştür. Vatandaşlanmızın hiçbir endiseye kapıl-
malanna gerek yoktur, bunun haricindekiler spe-
külatiftir. Türkiye, her yerden istediği kadar pet-
rol alma imkânına sahiptir."
Keçeciler, spot piyasadan petrol alınmasının söz
konusu olmadığını belirtirken Körfez krizinin fı-
yatlara olumsuz etkisinin olduğunu, bu olumsuz
etkinin devam edeceğini biidirdi.
Bakan Keçeciler, daha sonra yöneltilen "Perrole
zam olacak mı" sorusu üzerine "Petrolc zam ol-
sa da söylemeyiz" dedi.
hedeflerinin ortalama enflasyo-
nun yüzde 30*lu rakamlar doğrul-
tusunda hazırlanması gerektiğini
bildirdiği ve kamu açığının daha
küçük tutulmasım istediği bildi-
riliyor.
DPT, Maliye ve Hazine 1991
bütçe ve program taslaklarıyla il-
gili kaba büyükJükleri 11 eylül gü-
nü yapılacak olan brifingde Cum-
hurbaşkanı özal'a anlatacaklar.
Btiytimeye fren
1991 yılı program ve bütçe ha-
zırhklan sırasında DtE'ye göre bu
yıl yüzde 10 olması beklenen bü-
yüme hızı bir miktar küçültülü-
yor. DPTnin yılın ikinci yansın-
daki gelişmeler sonucu büyüme
hızımn 9 civannda gerçekleşece-
ğini tahmin ettiği belirtiliyor. 1991
yıh büyüme hedefı ise daha küçük
tutulacak. Hedefın 6. beş yıllık
plan çerçevesinde belirleneceğini
ifade eden yetkililer, brifınge yüz-
de 6'dan başlayıp yüzde 7'ye ka-
dar uzanan büyüme hızlanna göre
kaba makro büyüklüklerin de ha-
zırlandığını söylediler.
Büyüme hızımn yüzde 6 ya da
6.5 düzeyinde belirlenmesi olası-
hğımn yüksek olduğu kaydedildi.
Aylık ortalama fîyat arüşlannm
da 1991 yılı için yüzde 2 veya 2.5
düzeyinde tutulmasmın öngörül-
düğü bu durumda ortalama enf-
lasyon hızımn yüzde 40'ın altına
indirilmesi de söz konusu ola-
bilecek.
1991 yüında kamu yatuımlann-
da küçük bir reel artış öngörülü-
yor. Aynca bu yıl 12 milyar dolar
civannda gerçekleşmesi beklenen
ihracatın 1991'de yüzde 15 oranın-
da arttırüarak 13.5-14 milyar do-
lara yükseltihnesi, ithalatm da 20
milyar dolar düzeyinde tutulma-
sı üzerinde duruluyor.
100 trilyonluk bütçe ~
Bu arada yapılan ilk çalışmalar
1991 yıh bütçe büyüklüğünün de
100 trilyon lira civannda olacağı-
nı ortaya koyuyor. Konsolide büt-
çe büyüklüğünün 95-100 trilyon li-
ra civannda belirlenmesi beklenir-
ken, kaba hesaplamalar sonucu
70 trilyon liraya yakın bölümünün
vergi gelirleriyle karşılanması,
bütçe açığının da 15-18 trilyon li-
ra civannda tutulmasmın söz ko-
nusu otabileceği kaydedildi. Büt»
çe ve programla ilgüi temel hedef-
ler 11 eylülde yapılacak ekonomi
brifinginden sonra Cumhurbaşka-
nı özal'ın talimatlan doğrultu-
sunda neüik kazanacak. Bu temel
hedefler doğrultusunda hazırlana-
cak program ve bütçe taslaklan
daha sonra da Yüksek Planlama
Kurulu'nda ele alınacak. YPK'ya
Cumhurbaşkanı özal'ın
"tavsiyesi'' biçuninde gehnesi bek-
lenen program ve bütçe taslakla-
nnda bakanların girişimleriyle
fazla bir değişiklik yapılmasının
da zor olacağı ifade edUiyor.
Ordudan ihale taarruzu
Krizden sonra TSKyoğun biçimde mühimmat ihalesi açmaya başladı
TSK'NIN KRİZDEN SONRA AÇTÎĞI İHALELER
İhalenin Konusu
Hava Kuvvetleri için 16 kalem C-130E uçak yedek malzemesı
Hava Kuvvetleri için 20 kalem T-38A uçak yedek rnalzemesı
Hava Kuvvetleri için 178 kalem C-47 uçak yedek malzemesi
Hava Kuvvetleri için 731 kalem NF-5 (motor) uçak yedek maizemesı
Hava kuweöeii içw 1114 kalem Rapîer yedek mai2emesi
Hava Kuvvetien ıctfl 1291 kalem NF-5 uçak yedek malzemes
Oertiz Kuvvetleri Komutaniığı için MfTU motor yedeği, bomba yûkteme arabası^
HSA WM 28/61 -TU attş kontro) ststerra yedeÇı
MS8 iç Teoank Bolge Başkanitjı'nın tstemi munteirt radyoaktıf madtle aJtmı
Hava Ituvvettan için 1 % &m C47 yedek malzen^st
Hava Kuvvetierı için 5 kalem meydan ayûınlatma ı^jK sıstemi yedek maizemes.
Hava Kuvvetleri için 17 kalem T-37 uçak yedek malzemesi
Hava Kuvvetleri için 13 kalem DLON mayi oksijen yedek malzemesi
Hava Kuvvetleri için 56 kalem J76011 mayi oKsıjen yedek malzemesi
Hava Kuvvetleri için 72 kalem T-34A uçak yedek malzemesi
Hava Kuvveöeri içjn 121 kalem T-410 uçak yedek roteemesi
Hava Kuvveflert içm 41 katem WSW%A/a uçak yedek malzemesi
Hava Kuvvetleri için muhteflf motortu araç iç VB dtş lasftği
Hava Kuvveöeri tçm 696 kalem NF-5 uçak yedek matzemesi
MSB dış tedarik dare baskanbömsı istemt üe 5 adet tekâmûi alet uçuş kabüiyetli
ePmucaöı
Son başvuru tanhı
20 Eylûl 1990
19 Eylûl 1990
25 Eylûl 1990
24 Eylül 1990
21 Eylûl 1990
24 Eylûl 1990
8Ekım 1990
13 Eyfûi 1990
10 Ekim 1990
12 Ekım 1990
9 Ekim 1990
12 Ekim 1990
10 Ekim 1990
10 Ekim 1990
8EUm1990
8Eldm1990
17 Eylül 1990
15 Ekim 1990
12Bam1990
ANKARA (Cumhuriyet Büro-
su) — Türk Silahh Kuvvetleri'nin
özellikle Körfez krizinin başlama-
sından sonra yoğun bir şekilde si-
lah ve mühimmat alımlan için
ihaleler açtığı belirlendi. TSK bün-
yesindeki çeşitli birimlerin actık-
ları ihaleler arasında, Rapier fü-
zeleri için yedek parça, çeşitli tip-
teki uçaklar için motor ve yedek
parça ve radyoaktif madde alım-
lan bulunuyor.
Resmi Gazete'de, özellikle Kör-
fez krizinin başladığı günlerden
itibaren, TSK'mn "olası bir savaş
halinde" ihtiyaç duyacağı çeşitli
malzemeler ve mühimmaı için
ahmlara gidileceği yolunda ilan-
lar çıkmaya başladı. Yapılan sap-
tamalara göre Körfez krizinin baş-
lamasından önce TSK'mn çeşitli
birimleri için Resmi Gazete'de yal-
mzca yiyecek ve giyecek alımlan
için ihaleler yer alırken Körfez'de
durumun "gerginleşmesi" sonra-
sında, mühimmat ve yedek parça
alımına yönelik ihaleler yer alma-
ya başladı.
IŞADAMININ EYLUL 1990 GUNLUGU Haurlayaru H. TUrgutARlĞ
17 eylül '90 pazartesiye kadar
• Geçen aym Banka ve Sigorta Işlemleri
Beyannamesi, vergi dairesine verilir ve
ödenir.
• Anlaşmalı matbaalarda geçen ay basılan
ve dağıtılan fatura, P.S.V. ve reçetelerin
bildirimleri, vergi daü-elerine ve
defterdarlıklara verilir.
• Eczaneler, Tapu Sicil Mdüükleri, Mimar
ve Mühendisler, lmalatçı Kuyumcu ve
Mıhlamacılar ile anlaşmalı matbaalann
reçete basımını içeren Ağ!90 aylık bilgi
form bildirimleri, Maliye Bak. Vergi
Istihbarat Şb. Ulus-Ankara'ya taahhütlü
gönderilir.
• Ücretlilerin geçen ay alış belge sonuçları
Vergi tade Beyannamesi ile vergi dairesine
verilir.
• Kendi adlanna reklam yapanlar ve
reklamcılann geçen aya ait tlan-Reklam
Beyannamesi ile Eğlence, Yangın, Sigorta
ve Akaryakıt Tüketim Beyannameleri
belediyeye verilir ve ödenir.
25 eylül salıya kadar
• Geçen ayın KDV Beyannamesi vergi
dairesine verilir, fazla kesinti varsa ödenir.
• Kurulu kooperatifler, anasözleşmelerini
3476 s. Kooperatifler Yasası'na göre
yeniden düzenlemelidirler. (23. ay-RG
25.10.1988)
20 eylül perşembeye kadar
• Kişi ve şirketlerin eylül'9O geçici vergisi
ödenmeli.
• 10'dan fazla işçili işyerlerinde geçen ay
yapılan ödemelerin vergi kesintileri
Muhtasar Beyanname ile vergi dairesine
bildirilir ve ödenir.
• Anonim şirketlerce Damga V.
Beyannamesi vergi dairesine verilir ve pul
bedelleri ödenir.
28 eylül cumaya kadar
(1 ekime uzar)
• Daha önce satılmış, ama trafik ve vergi
kaydı eski sahipleri adına görünen
araçlann yeni sahipleri, noter satış belgesi
ile İl Trafik Bürosu'na cezasız düzeltme
işlemi yaptırabilirler. (17. ay-RG 28.4.1989)
• Bağ-Kur'un eylül aylık primi bankaya,
posta çekine ya da il müdürlük veznesine
ödenir.
• Ağ!90 Aylık Sigorta Bildirgesi ve mayıs-
ağustos'90 dönem bordrosu SSK Bölge
Mdîğüne veHlir, prim tutan ödenir.
• Geçen ay 9'dan fazla işçi çalıştıranlarca:
a) Konut E.Y. .Fonu Bildirimi, SSK
Md!ğüne verilir, tutan banka ya da
sigortaya ödenir.
b) Zorunlu Tasarruf Kesintısi aylık
bildirim formları Ziraat & şubesine verilir
ve yatınlır. (RB 11.1.1990)
• Gelir Vergisı'nin son 1/3'lük taksidi,
vergi dairesi, Ziraat B. ve posta çekine
ödenmelidir.
• Ticaret ve serbest meslek sahipleri geçen
ayın Vergi tade Beyannamesi zarfını
vermelüer.
• Eski tip sürücü belgeleri yenileriyle
değiştirilmelidir. (6. ve son ay)
• Federal Almanya'da çalışan
vatandaşlanmızın 1989 yılı Denkleşme
Beyannamesi vergi dairesine henüz
verilmemişse, muhtaç yakmlarına yaptıkları
yardımlarla ilgili doldurmalan gereken
Bakım Belgeierini, yurtdışı
temsilciliklerinden sağlamalı ve Yıllık
Denkleşme Beyannamelerini vergi
dairelerine vermeliler.
T U K E T I C I G O Z U Y L E
MERAL TAMER
Kullanma kılavuzlu pabuç
Asoman Özarslan tz-
mirli bir okurumuz. 3
mart tarihinde tzmir'de-
ki Sevil mağazasmdan 2
oğluna tanesi 175 bin li-
radan Adidas spor
ayakkabı alıyor. Asu-
man Hanım mektubun-
da, "3S0 bin lira tek
maaşlı bir memor aflesi
için bu ayakkabüar tam
bir yıkım. Taksitle ol-
ması biraz kotayhk. Ço-
coklann uzun süredir
barçhklanndan biriktir-
mderi, biraz çocuklann
arkadaşlanmn yanında
ezilmemeleri besabı,
ama en çok kaliteli bir
mal alıp uzun süre dayanması düşüncesiyle
bu ayakkabılan aldık" diyor.
Ne var ki aradan tam 2 ay geçtikten sonra,
ayakkabüardan birinin arkası yırtılıyor. Asuman
özarslan mektubunda "Ötekinin de dnnımu pek
parlak degil. Gerçi ayakkabı giyişe göre degişir,
ama genel olarak ne kadar dayanması hesabıyla
yapdıyor? Eger 2-3 ay diyorlarsa o da kabul. Ka-
zıgı bir kere yedik, bu macera da böyle biter
derlz" sözleriyle noktahyor.
Bu mektubu haziran başında aldık. lzmir Se-
vil mağazasının müdürü Yeşim Yüksek, "Keş-
ke size dejil, dogrndan bize başvursaydı, soru-
nuau hallederdik" dedi. Ancak iş o kadar ko-
lay 'ballolmadı.'
Ayakkabının değiştirileceği vaadi üzerine biz
tüketiciye mektup yazdık. Okurumuz Sevü ma-
ğazasma giderek ayakkabılan bıraktı. Ne var ki
Adidas tzmir Bölge Müdürlüğü, "Ayakkabıda
üretim hatası yok, kullanma hatası var"teşhisi-
ni koymuş ve ayakkabıyı değiştirmeyi kabul et-
memişti. Bu durumda Sevil mağazası da ayak-
kabı>ı geri alamıyordu.
'Kullanraa hatasının' ne demek olduğunu öğ-
renmek istedik. "Bu ayakkabıyla fntbol
oynanmış" yamtım aldık. tzmir'deki yetkili-
ler,'spor ayakkabta' tanımınm futbolu kapsama-
dığını vurguladılar. Ama bunu tüketicinin bilme-
mesi doğaldı. Acaba ayakkabının üzerinde han-
gi amaçla kullanılması gerektiği yazıyor muydu?
Hayır yazmıyordu. Oysa bugün değil bir buz-
dolabı ya da televizyon alırken, icabında spor
ayakkabıdan daha ucuz olan ütüler, tost maki-
neleri, saç kurutma aletleri alırken bile bize Türk-
çe kullamm kılavuzu veriliyordu da, 250-300 bin
liralar, hatta yerine göre 400 bin liralar ödenen
spor ayakkabılarda neden 2 satır Turkçe açıkla-
yıcı yazı yoktu?
Sevil mağazası okurumuza "Geisin sonınnnn
çözelim" dediği halde bir arpa boyu yol alama-
mıştık. Bunun üzerine Adidas firmasının tstan-
bul'da bağlı bulunduğu Cankurtaran Holding'i
aradık. Oradan Adidas Halkla tlişkiler Müdürü
tpek Erbay'la bağlantı kurduk. tpek Hanıma
önerimiz şuydu:
1—Madem ki bu
ayakkabüann üzerinde
uyancı bir yazı yok, do-
layısıyla yaıüış kullanım
söz konusu bile olsa, bu
çocuklann ayakkabılan
değiştirilemez mi?
2—Bundan böyle bu
tür sorunlan engellemek
için gerek Türkiye'de
üretilen, gerekse ithal
edilen Adidas marka
ayakkabılann üzerine
hangi amaçla knllanıl-
malan getcktifiBe iiis-
kin bir uyarı yansı ya-
züamaz mı?
tpek Erbay, bu öneri-
mize çok olumlu yaklaş-
tı. tzmir'deki Sevil mağazasma telefon ederek ço-
cuklara yeni birer çift ayakkabı verümesini sağ-
ladı. Aynca yılbaşmdan itibaren üretilecek ya da
ithal edilecek Adidas urünlerinin üzerine hangi
amaçla kullanılmalan gerektiğini belirten Türk-
çe yazı yazılması yönünde karar alındı.
Asuman özarslan, sonucta 9 ağustos günü 2
çocuğunun ayakkabısını da yenileriyle değiştir-
di. Okurumuz Adidas firması ve Sevil mağazası-
na tesekkür için yazdığı ikinci mektupta, çevre-
sindekilerin, aile dostlarının bu olayı büyük bir
şaşkınhkla karşıladıklannı ve adeta inanamadık-
lannı beürtiyor.
Asuman Hanım, ayakkabılann değiştirilmesi
için verdiği bu uğraşta, bundan böyle Adidas
marka spor ayakkabı kullanacak olan diğer tü-
keticUer için de yararlı olabilecek bir adınun atıl-
mış olmasmı sağladı. Artık en azından Adidas'-
ın müşterileri ve bu satırlan okuyan Cumhuri-
yet okurlan, spor ayakkabıyı gözü kapalı alma-
mak gerektiğini, ayakkabı hangi amaçla kulla-
nılacaksa o amaca uygun olanımn aranmasmı öğ-
renmiş olacaklar.
Bu olayın sonuçlanmasından yaklaşık 3 hafta
sonra tstanbullu okurumuz Mehmet Yural'dan
'Adidas'a tesekkür' başhkh bir mektup aldık. Ar-
tık bir tesadüf mü, yoksa firmada son dönemde
degisen zihniyetin bir parçası mı bilemiyoruz.
Ama nedeni ne olursa olsun, çok sevindirici bul-
duğumuz bu mektuba da birkaç satır yer vere-
rek yazımızı noktalıyoruz:
"Galleria Ataköy mağazasmdan oldukça pa-
halı sayüacak bir fiyata Adidas spor ayakkabı
aldım. Daha ikinci giyışimde ayakkabının bilek-
leri tutan süngerli yumuşak kısmırun süngeri, as-
tarla deri arasmda aşağılara sarktı ve büzüldü.
Ayakkabıyı böylece 2 hafta kadar giydikten son-
ra aldığım yere gösterdim. Ayakkabı ayağımda
olduğu için o gün bırakmadım. Ancak Ayten Ha-
nım bana bir kart verdi ve bana daha yakın olan
Osmanbey'deki mağazalanna gidersem, yardıma
olabileceklerini söyledi. Osmanbey mağazası
ayakkabıyı daha güzel bir başkasıyla değiştirdi.
Yaşamımda tüketici olarak ilk kez böyle bir il-
giyle karşılaşıyorum."
T Ü K E T İ C İ N İ N S E S I
• Posta güvercini mi besleyelim?
Almanya'da bir fırraaya iş içtn
başvurudabulunmuştum. Hrma
benimle görüşmek istediklerini
belirten bir mektup yazmış ve 11
temmuz tarihinde postalamış. Ya-
ni olayda zaman çok önemli. 3
eylül günü kapıcı, sabah servisi-
ni yaptıktan sonra bahçeden yo-
la çıkan merdivenlerin yanında
bir zarf görüp merak edip bakı-
yor. Beni tanıdığı için mektup bu
şekilde yaklaşık 2 ay gecikmeyle
elime ulaşıyor. Tabii söz konusu
iş imkânı artık yok. Postacının
görevı mektubu posta kutusona
atmak değil mi? Mektubu posta
kutumda bulsam, gecikme olmuş
diyeceğim. Başka birinin mektu-
bu posta kutusundan çıkarması
da pek murnkün değil, çünkü ku-
tularımız kilitli. Bu olaydan do-
layı yurtdışında belki de bir iş
kaybettim. Bunun hesabım kim
verecek? Posta dağıtımında
PTT'ye güvenmeyeceğiz de kime
güveneceğiz? Posta güvercini mi
besleyelim?
(BÜLENT EROL - İSTANBUL)
Yakıt parası vermek istemiyorum
» v ^
Geçen sene eczanemi nakletti-
ğim kaloriferli dükkânda yakıt
parası olarak 600 bin liradan faz-
la ücret ödedim. Eczanemin bu-
lunduğu Kayseri ilinde geçen yıl
kaloriferlerin saat 10.00'dan ak-
şam 17.00'ye kadar kapatılması
zorunluydu. Dolayısıyla ben ka-
loriferden hemen hiç yararlana-
madım. Elektrikli sobayla bütün
kış ısınmak zorunda kaldım.
Özellikle işyerinde bü>1iğü 2.5 ya-
şında olan 2 çocuğuma bakmak
zorunda olduğumdan ısınmak
benim için büyük önem taşıyor.
Bu nedenle kaloriferleri söktür-
mek, yakıt parasını ödememek ve
başka yöntemlerle ısınmak iste-
diğimizi söyledim. Ama apart-
mandan kabul etmediler. Kalori-
ferleri söktürsem bile yakıt para-
sını ödemek zorunda olduğunu
belirttiler. Çevre kirliliği nedeniy-
le gündüz kalorifer yakılmasının
yasaklandığı bir dönemde, kalo-
riferden yararlanmayanlar için
Kat Mülkiyeti Yasası da geçerli-
liğini yitirmez mi?
(SELMA YAKAR - KAYSERİ)
tvayseıi'de bu kış belki aym öntem alınmaz ve siz kalori-
ferden yararlanabitirsiniz. Aynca bir süre sonra doğalgaz
geldiğinde dükkânınızdaki radyatörleryine gerekli olacak.
Ancak ilinizde kaloriferlerin gündüz yakılmasını yasakla-
yan resmi merciye başvurarak belki bu şartlar altında ka-
loriferden yararlanmayanlar için yakıt masrafı ödememek
gibi bir kararm da çıkartılmasını deneyebilirsiniz.
U R E T I C I Y E T E Ş E K K U R
• Beybi eldivenlerine teşekkürler
Yülardır kullandığım Beybi el-
diyenlerinin üst üste bozuk çık-
ması üzerine uyanlannıza uyarak
Beybi fîrmasına durumu bildiren
sitemkâr bir mektup yazdım. Ta-
til dönüşü evde Beybi firmasın-
dan bir mektup ve 4 yeni eldiven
bulunca çok sevindim. Fotoko-
pisini yolladıgım mektup da "B-
divenler ambalajlanmadao önce
tek tek kalite kontrolünden geç-
ügi halde, isçinin bir aalık dal-
gınlıgı, defonon gözünden kaç-
masına neden olmaktadır. Defo-
lu eldiveni gönderebilseydiniz,
biz de hatamızın nereden kay-
naklandığını beKrleyebilirdik"
denmektedir. Bu davramşından
dolayı Beybi fîrmasına teşekkur
ederim.
(MLKERREM CAN-ANKARA)
Beymen 1 yıllık giysiyi geri aldı
1989 temmuzunda Eskişehir
Beymen'den keten bir elbise sa-
tın almıştım. Sezon boyunca el-
biseyi kullandım. Elbisenin ren-
ginde yer yer solmalar oldu. Bu
yaz başı elbiseyi temizleyiciye bı-
raktım.
Renginin bozulacağını
söyleyerek temizlemeden iade et-
tiler. Bunun üzerine Istanbul'a
gittiğimde elbiseyi Galleria'daki
Beymen mağazasma goturdüm.
Elbisemi aldılar, fabrikaya gön-
derdiler ve sonuçta defolu oldu-
ğuna karar vererek geri alacak-
larını, tarafıma bildirdiler. Tam
bir yıl sonra elbisenin geri ahn-
ması ve karşılığında bana yeni bir
elbise verilmesi, bir tüketici ola-
rak beni çok sevindirdi.
(Mİ I YA KIRKPANTLR-
TKKİRI>,\(;
BİR BAŞARI
ÖYKÜSÜ
Tamir
görmüş
'yenVMazda
Günaydın Pazarlama'nın
12.2.1990 tarihinde duyurdu-
ğu kampanyaya 2 adet birden
626 Mazda otomobil ve 1 adet
Von tipi minibüs almak üze-
re Mahir Numan Kırtasiye fir-
ması adına katıldık. Bunlar-
dan mavi renkli 626 binek
Mazda'yı 21.6.1990 günü tes-
lim aldık.
Araya giren Bayram tatilin-
deri sonra 9 temmuz günü şo-
förümüz otoyu park ederken
bir başka araba vurdu, arka-
da küçük bir sıynk oluştu.
Bunun tamiri için batuma gö-
türdüğümde, arka sağ çamur-
luğun önceden tamamen vu-
ruk olduğu ve bundan dolayı
arabamızın sağ tarafımn bo-
yasının orijüıal ohnadığı tara-
fımıza bildirildi. Sonuç olarak
sıfır kilometre diye aldığımız
yepyeni araba önceden tamir
görmüştü.
Bunun üzerine Mazda'mn
Türkiye temsilcisi MERMER-
LER'in sahibi Mehmet beyle
görüştüm. Kendisi arabayı
görmek istedi. Balmumcu'da-
ki servisine gönderdik. Bize
hak verdi, ancak kendilerinin
bu işle bir ilgisi olmadığını bi-
zim arabayı Günaydın Pazar-
lanıa'dan aldığımızı ve onlar-
la görüşmemiz gerektiğini
söyledi.
Günaydın Pazarlama'dan
Şakir beyle defalarca görüş-
tüm. Bir çözüm aradıklannı,
bizi arayacaklanm söylediler.
Aradan uzunca bir süre geç-
ti. Ses seda çıkmayınca Genel
Müdür Berkan beyle görüş-
tük. O da önceleri sorunumu-
zu çözmeye çahştıklanm söy-
ledi, ancak daha sonra tele-
fonlanmıza çıkmadı. Sonuç
olarak 9 temmuzdan 3 ağus-
tosa kadar geçen zaman için-
de çabalarımdan sonuç
alamadım.
3 ağustos tarihinde size yaz-
dığım mektup ve yaptığınuz
telefon görüşmesinin ardın-
dan bu kez sorunun çözümü
için birlikte uğraştık. Sonuç-
ta Günaydın Pazarlama "bize
vunık olarak teslim edilen
Mazda'mn tamiri için 27
ağustos günü 2 milyon 100 bin
lira ödedi. Günaydın Pazarla-
ma'dan bu parayı tamir bedeli
olarak ödediğine dair yazıh
bir belge de aldık.
(MAHİR SARANGA-
tSTANBLL)