Katalog

Cumhuriyet67. Yrf; Sayı: 23650 Kurucusu: Yunus Nadi 800 TL. <KDV dahıi>1A Haziran 1990 Pazar îstanbul'da su sıkıntısı artarken İSKİ ve yetkililer 'acil çözüm' peşinde SuyuarayaıtkeııtSU KESİNTtSİNtN NEDENLERİ l.Terkos-Alibeyköy sisteminin yapısı. Terkos Gölü şu anda kuruma noktasında. 2.ÎSKİ eskiden su almayan bölgelere su götürdü. ÇÖZÜM YOLLARI 1. Haliç geçişiyle Ömerli'den Beyoğlu yakasına su aktarmak. 2. Yalova'dan tankerle su taşımak. 3. Sazlıdere Barajı. 4. Istranca sularının ıslahı. 5. Yeşilçay Projesi. İSMETBERKAN "Bcnim hiç köMmser ma gördünüz mtt?" tstanbul Su ve Kanalizasyon Idaresi'nin (İSKİ) Genel Müdûrü Ergun Göknel, bu sözleri bir ba- suı toplantısının ardından gazete- cilerle sohbet ederken söylemişti. Gerçekten, Istanbul'un suyu- nun başında oturan bir insamn, Ergun Goknel'in ağzından her- hangi bir kötümser söz duymak, karamsarlık ifadeleri yakalamak BURDUR Ödeneksiz belediye Burdur Belediye Başkanı Içli, "26 Mart 1989'dan bu yana tller Bankası'ndan tek kuruş bile alamadık" diyor. Burdur Belediyesi'nin kamu kuruluşlarından 1 milyar lira alacağı, 26 marttan devrolan 5 milyar lira borcu var. 16. Sayfada çok zor. Su mu? "ÇAz&m yolııııs girdik bile." Ya fınansman? "Ça- rtsini bUiyonu." Kolektörlcr? "lnşaatiar hızla snrüyor." Biyolo- jik antma? "Yapmaya baftechk." Ergun Göknel'in kapısının önünde üç sekreter var, geleni gi- deni ve telefonlan zor idare edi- yorlar. Sekreterlerin hernen ya- nında bir bekleme salonu. Salon hmca hınç dolu. Faturasma itiraz edenden mahallesinde kanalizas- yonu bozulanına, Istanbul'un su- yunu konuşmak isteyen Cumhu- NASIL YAPILACAK? Sazlıdere ve Istranca'dan Terkos'u besleyecek üç önemli projenin 400-500 milyar liraya çıkacağını belirten İSKİ Genel Müdürü Göknel bunu finanse etmek için şu yollara başvuracaklarını belirtiyor: "Birincisi dış kredi bulup Hazine garantisi isteyeceğiz. Vermezlerse Kamu Ortaklığı Idaresi'nin finansmanı üstlenmesine çalışacağız. O da olmazsa ÎSKÎ kendi imkânlarıyla yapacak. Hükümet bu projemize engel olursa onları halka şikâyet ederiz." lamıştı. Göknel'in hesabına göre 1986-87 ve 88'de barajlann kapa- sitesini zorlayarak kente verilen fazla su miktan toplamı 315 mil- yon metreküptü. Bugünkü İSKİ yönetimi göre- ve başlar başlamaz, ilk üç ay dı- şında sürekli kente verilen suyu azaltmış. İlk üç ay, yani 89'un nisan-haziran döneminde günde 1 milyon 400 bin metreküp olan su miktan bugün günde 910 bin met- reküpe inmiş dunımda. Eskiden (Arkası Sa. 16, Sü. 6'da) ÎLLER BANKASI~ Az kredi çok faiz İller Bankası 26 Mart seçimlerinden sonra belediyelere verdiği krediyi 3/2 oranmda azaltırken, faizi de yüzde 30'dan 40'a çıkardı. 88 yılında 103 milyar lira kredi dağıtan lller Bankası geçen yıl sadece 41 milyar lira kredi verdi. 16. Sayfada riyet muhabirinden evrak imzalat- mak isteyen daire yöneticisine, randevu almışından almamışına bir sürü insan. Acaba günde kaç kişiyle görü- şüyor? "Bazen sabah saat 8'de baş- hyor, her vanm saatte bir rande- •«." Sekreter böyle diyor. Peki ya randevusuzlar? "Bazen gArtişi- yoriar, bazen göriçemiyoriar. B«- zen akfam kalaalan 5 daldkMİa kaOcdiveriyonıın." Bu yanıt da Goknel'den. tstanbul'un su sonı- nu hem çok karmaşık hem de çok basit Sonınun basit tarafı su: Var olan barajlann bir güvenli su ver- me kapasitesi var. Bu güvenli su venne kapasitesi de htanbul'un ihtiyacım karşüamaya zaten yeterli değil. Bunun üstüne barajlarda su kalmaması da eklenince, bugün yaşadığımız sorunu anlamak ko- laylaşıyor. Peki eskiden nasıl akı- yordu? Ergun Göknel'e göre eski İSKİ yönetimi, 950 bin metre- küp/gün su verme kapasitesi olan barajlan 1 milyon 350 bin metre- küp/gün su vererek fazlasıyla zor- Orduda irtica uyarısıMilli Savunma Bakanhği'irticaifaaliyetler tüm mücadelelere rağmen artmaktadır fMilli Savunma Bakanlığı konuyla ilgili yazısında, /irticai örgütlerin Türk Silahlı Kuvvetleri'ne sızarak ^/yıpratma ve kamuoyu oluşturma çabası içinde olduklan Y kaydedildi. Yazıda "Bu tür örgütlerin, cumhuriyetin en güçlü temihatı olan Türk Silahlı Kuvvetleri içinde yuvalanarak etkinliklerini arttırmayaçalıştıkları" belirtildi. # Yazıda, Hava Kuvvetleri Komutanlığı'na olan sızmalar /değerlendirilirken "Bu tür örgütsel faaliyetlerle ceza ^/yasalanndan önce askeri disiplinin ihlal edildiği de • kuşkusuzdur. Zira yasadışı örgütsel faaliyet, askeri emir komuta düzeni dışına çıkılmasını ve başka mihraklardan emir vetalimat almayı zorunlu kılar" denildi. EVREN DEĞER ANKARA — Milli Savunma Bakanhgı, irticai faaliyetlerin tüm mücadelelere karşın giderek art- makta olduğunu ve "Bu tör ötgttt- lerin cnmhariyetin en giiçiii temi- nan olan Turk Silahlı Kuvvetleri içinde yuvalanarak etkinliklerini arttınnaya çalıştüdannı" bildirdi. Bakanlığın konuya ilişkin değer- lendirmesinde, irticai örgütlerin TSlCya sızarak yıpratma ve kamu- oyu oluşturma çabası içinde oldu- ğu da kaydedildi. Bakanlığın Baş Hukuk Müşa- viri Albay Aydın KaipaLp tarafın- dan, Askeri Yüksek tdare Mahke- mesi BaşkanlığYna gönderilen ya- zıda, özellikle son dönemde Ha- va Kuvvetleri Komutanlığı'na olan sızmalar değerlendirildi. TSK'nın temel ilkelerinden ödün veremeye- cegi belirtilen yazıda, yapılan is- tihbarat calışmalan sırasında Ha- va Kuvvetleri Komutanlığı bttnye- sinde görevli bir grup personelin irticai faaliyetlere kanştıklannın belirlendiği ve yasal çerçevede kuvvet komutanlığınca soruştur- ma başlatıldığı kaydedildi. Yazıda şöyle denildi: "Bo tnr örgütsel faaliyeüerde ceza yasalanndan da önce askeri disiplin kavramının ihlal edildiği kuşkusuzdur. Zira yasadışı orgut- sd faaliyet, askeri emir komnta diizeııi dışına çıkılmasını ve baş- ka mihraklardan emir ve talimat almayı zorunlu kılan bir özellige sahiptir." MSB'nin yaasında, anayasarun temel ilkesine ve Türk Ceza Yasa- sı'nın engelleyici hükümlerine kar- şın diğer yasadışı eylem ve calış- malar yanında "teokratik bir dev- let kunna özleminden kaynakla- nan" irticai faaliyetlerin de gide- rek artan boyutlarda varlığını sür- (Arkası Sa. 16, Sü. 3'de) DemireVden Özal'a yanıt 'Işte meydan hemen nodrT Cumhurbaşkanı Özal'ın TV'de yaptığı hodri meydan çağrısına yanıt veren DYP lideri Demirel '1992'de değil, 92 gün sonra seçime gidelim' dedi. Baykal da 'Özal hodri meydan diyorsa erken seçim kararı alsm'diye konuştu.8. TRT'DEN MUHALEFETE DAVET HAZIRLIĞI 9. Sayfada CÜNEYT ARCAYÜREK yazıyor ~ Yakışıklı, Yakışıksız FETHİYE — TV'den 'hodrı meydan1 diyene he- le bir bakınız. Halkla yüzleşmekten, halkla karşı karşıya gelmekten korkuyor Daha hodri meydan deyiminin anlamını kavrayamamış. Program ya- pımcısı yakışıklının daha önce eline tutuşturdu- ğu sorularla tezgâhlanmış programda tek yanlı ya- (Arkası Sa. 16, Sü. l'de) İZMİR'den HİKMET ÇETİNKAYA Hodri Meydan IZMİR — Uğur Dundar daha önce bir silah ka- çakçısını çıkarmıştı "Hodri Meydan" programına. On yıl hapıs yatan kaçakçı Çayırovalı Osman, 12 Eylül 1980 öncesi hangi yoltardan kaç sılah, kaç mermi getirdığıni anlatmıştı bir bir Uğur Dündar soruyor, Çayırovalı Osman yanıt (Arkası Sa. 16, Sü. l'de) ACI — Gilan bölgesinde bir babanın evlat acısı. (Fotograf: Reuter) Cankaybıyok İranyine sallandıÇarşamba gecesi meydana gelen depremden en çok etkilenen Gilan bölgesi önceki gece yine sallandı. Iki saniye süren depremde can kaybı olmadı. Iran'da ölü sayısının 40 bini aştığı bildirildi • 15. Sayfada Selden etkilenen Söğütlülüler soruyor 'Kızalay nerede?' Sel felaketinden en çok etkilenen Söğütlü köylüleri Kızılay yardımının hâlâ kendilerine ulaşmadığından yakınarak, "Giyecek, yiyecek, ev, bark kalmadı. Yatak yorgan yok. Kızılay nerede? 'Hazınz' diyorlar Iran'a gidiyorlar" diyorlar. 16. Sayfada ÖYS SORULAR YANITLAR Yarın Cumhuriyet'te ÖYS PUANINIZI PRATİK OLARAK NASIL HESAPLARSINIZ? Yarın Cumhuriyet'te ÖYS BUGÜN YAPILJYOR Büyük heyecan 40 il merkezi ve Lefkoşa'da yapılacak olan Üniversite Yerleştirme Smavı (ÖYS) bugün saat 09.30'da başlayacak. Eğitirn Servisi — 581 bin 186 adayın katılacağı "buyuk sınav" bugün 40 il merkezinde \e Lef- koşa'da yapılıyor. 2 bin 35 bınadaki 28 bin 207 salonda 62 bin 666 görevlınin denetıminde ya- pılacak sınav saat 09.30'da başlayacak. Istan- bul Teknik Universitesi Vakfı ilk 500"e girecek ve İTÜ fakültelerinden birini kazanacak öğren- cilere çeşıtli olanaklar sağlayacak. ÖSYM yet- kilileri 3.5 saat sürecek sınav süresince adayla- rın soru kitapcığındakı fen bilımleri, matema- tik, Turkçe, sosyal bilimler ve yabancı dil test- lerinden tercih ettıkleri yukseköğretim program- lan ile ilgili olanları cevaplandıracaklannı bil- dirdiler. Vetkilıler adayların sınav günü yanla- nnda 1990 ÖYS gıriş belgesı, 1990 ÖYS kimlik kartı, 1990 ÖYS tercih(Arkast Sa.I6,Sıi.7'de) DÜNYA KUPASI Erken final Rijknrd Matthaas Brezilya-Arjantin, F. Almanya-Hollanda maçı için futbol otoriteleri erken fınal yo- rumunu yapıyorlar. îtalyanlar bugün Milona'da oynanacak Federal Almanya- Hollanda maçmı Milan-Inter maçı ola- rak kabul ediyorlar. Çünkü Hollanda'da Milanlı Gullit, Van Basten ve Rijkaard, F. Almanya'da ise Interli Klinsmann, Matthaus ve Brehme oynuyor. Spoida Çeyrek finale çıktılar Çekoslovakya ve Kamerun kazandı 2. tur maçlarında Kostarika'yı4-1 yenen Çekoslovakya ile Kolombiya'ya uzatma- da 2-1 'lik üstünlük sağlayan Kamerun çeyrek finalist oldular. SpOrda TV ? DE BUGÜN 17.55 Brezilya-Arjantin (TV-1 "den naklen) 21.55 F.Almanya-Hollanda (TV-1 'den naklen) TV'DE YARIN 17.55 Irlanda-Romanya (TV-l'den naklen) 21.55 Italya-Uruguay (TV-1 'den naklen) Londradan 'Aydırfi sevmeyen adalılar EPİP EMİL ÖYMEN tngilizler, Fransızlarm aksine toplum içinde "aydınları" pek sevmezler. Bu yassı adada eğilim itidal ve orta yoladır, karşı görüş getiren, tartışan aydınlara soğuk bakılır. Madrid'den Açlık ve olum MİNE G.SAULN1ER Sevillano'nun açlık grevi sırasında ölümü, Ispanyol kamuoyunda yankı yarattı. GRAPO grubundan bir terörist olan Sevillano ve arkadaşlan cezaevinde bir arada bulunmak istiyorlardı. Stuttoart'tan Tepedeki dehşet AHMET ARPAD Alçak uçuşlar, Federal Almanya'da hâlâ güncel konular arasında... Kamuoyunda bu tür uçuşlara karşı tepki, artan kazalarla birlikte devam ediyor. Kopenhagdan Gazetecilik olu FERRUH YILMAZ 4. güç olarak tanımlanan basına karşı bütün dünyada artan bir ilgi var. Ancak gazetecilik mesleğinin gelişen teknoloji ile kazandığı yeni nitelikler de oldukça tanışmalı. New York'tan Zincirli ağaçlar ŞEBNEM ATİYAS Günlük şiddetin kol gezdiği New York'ta yeryüzünde bir dikili ağacı olsun isteyenler, fidanlannı ve ağaçlannı zincirle bağlayıp kitlemek zorundalar. 10. Sayfada BUGUN Cumhuriyet tstanbul'un köyleri uzak ' II»O Altımzda dört tekeriekli bir araç olmasa da çıft bıletlı bir belediye otobüsü ile kendinizı htanbul'un köylenne atabılmıniz... Ruhi Ayangil: Türk müzığıne orkestra kavramım getiren ilk sanatçu.. Şişmanlık tedavisi: Çok dü}ük kalonlt dryetler... Arkeoloji Müzesi: 100. yıl bazırlıklannm eşığınde... Bugün ve her pazar Cw*uriyet'le birikte OLAYLAREV ARDBNDAKI GERÇEK Ağırlaşan Sorun... Ttirkiye'nin ciddi ve ağırsorun- lan vardır. Bunları teker teker saymak gereksiz. Ne var ki bun- ların arasında Çankaya sorunu gün geçtikçe dallanıp budakla- narak gündemin birinci madde- sine doğru lırmanmaktadır. Kuşkusuz bu nedenle yalnız Sayın özal'ı suçlamak doğru de- ğildir; cuma-cumartesi gecesi te- levizyonda "Hodri Meydan" programım izleyenler bu gerçe- ği biraz daha anlamışlardır. Uğur Dündar'ın hazıriadığı "Hodri Meydan" programı bir saatten fazla surmüş, izleyenle- rin açıkça gördükleri gibi btitun ölçüleri dıslayan bir yörüngeye oturmuştur. Televizyon yöneti- minin bu alanda Çankaya'ya özel bir hizmet sunduğu anlaşı- hyor, ancak, bu programda ana- yasal temel ilkelerin zorlanma- sı, hizmetin niteliğini de sapta- maktadır. Cumhurbaşkanı bütün prog- ram boyunca iktidarpartisi baş- kanı gibi komışmuş; muhalefe- te atıp tutmuş; kendisi gibi dti- şünmeyenlere verip veriştirmiş; kişisel propagandasını bol bol yapmıs; hem cumhurbaşkanı hem başbakan kimliklerini bir- leştirerek "başkan baba"simge- sinin altını çizmiştir. Bir saat boyunca özal'ın sûy- <Arkası Sa. 19, Su. 8'de) • • • Türkiye tehdlt altında' Pentagon Müsteşarı Paul Wolfowitz, NATO'nun kanat ülkeleri konusunda endişeli. 3. Sayfada • Felaket ftlmleri dönemlnden Turk sineması kuşağında, Perıhan Savaş'ın başrol oynadığı 'Hostes' gösteriliyor. 4. Sayfada • Pollsh/elerie dolu bir hatta TVde önumuzdeki hafta çoğunluğu polisıye konulu toplam 13 fılm ekrana gelecek. 4. Sayfada • Düşünce özgürlüğüne yürüyüş Şair ve yazarların daha önce ertelenen yuruyüşlen 29 haziranda gerçekleştirilecek. 5. Sayfada • Kâzım Karabekir anlatıyor: 'Fransa Inkılabı'ndan ibret alahm' 6. Sayfada m 1500 Işçl zehlrlendl STFA'nm çevre yolu inşaatında çahşan işçiler akşam yemeğinden zehırlendı. 8. Sayfada • Pazar Konuğu 1983 yılında 1402 sayılı yasa nedemyle görevinden ayrılan Prof. Dr. Günsel Koptagel ile Türkiye'dekı kadm-erkek ilışkileri uzerine. 12. Sayfada • İşçilerin dayanışma yürüyüşü Kocaeli Sendikalar Bırlıği'nin duzenlediği mıtmge binlerce kışi katıldı. 16. Sayfada • 22 safkart, 6azi için dörtnala Turk derbısı olarak nitelendırilen Gazı Koşusu bugtin Istanbul Veliefendı'de. Arka Sayfada • Arkiler işbaşında Bu yaz Anadolu'nun 63 değişik yerinde yerli ve yabancı bilim adamları, kazıya başlıyorlar. Arka Sayfada • Kül dağlarına toprak Yatağan 'da aıık küller toprakla örtulecek. Arka Sayfada GOZLEM UĞURMUMCU Hodri Ekran! Cumhurbaşkanı Özal'ın Uğur Dündar ile "Hodrı Meydan" programında yaptığı konuşmayı ılgıyle izledım. Anayaşamıza göre TRT "tarafsız" bir yayın kuruluşu de- ğil mi? Öyle. En azından kâğıt uzerınde böyle. Böyle olduğu için Uğur Dündar arkadaşımızın, bundan (Arkası Sa. 19, Sü. 7'de)