Katalog

CUMHURİYET/12 EKONOMİ 19 HAZİRAN 1990 DÖVİZ KURLARI 19 HAZİRAN 1990 Dûvizin Cinsi 1 ABO Dolan 1 B.AIman Markı 1 Avustratya Oolan 1 Avusturya Şilini 1 Belçıka Frangı 1 Danımarka Kronu 1 Fin Markkası 1 Franstz Frangı 1 Hollanda Florini 1 İsveç Kronu 1 İsviçre Frangı 100 Italyan Lireti 1 Japon Yeni 1 Kuveyt Oinan 1 Sterlin 1 S.Arabistan Riyali Döviz Alış 2634.72 1561.78 2054.29 222.06 75.99 411.00 663.66 464.43 1387.79 431.85 1842.72 212.90 17.10 9007.59 4502.21 702.55 Döviz Satş 2640.00 1564.91 2058.41 222.50 76.14 411.82 664.99 465.36 1390.57 432.72 1846.41 213.33 17.14 9025.64 4511.23 703.96 Efektif Alış 2632.09 1560.22 2019.37 221.84 74.70 406.89 652.38 463.97 1386.40 427 53 1840.88 209.28 16.93 8854.46 4497.71 690.61 Efektf Satş 2647.92 1569.60 2064 59 223.17 76.37 413.06 666.98 466.76 1394.74 434.02 1851.95 213.97 17.19 9052.72 4524.76 706.07 ÇAPRA2 KURLAR $1.6869 B.AIman Markı $ 5.6730 Fransız Frangı $ 1.3985 HoHanda Florini $ 1.4298 İsviçre Frangı $ 1237.51 Italyan Lireti $ 154.05 Japon Yeni $ 3.7502 S. Arabistan Riyali £ 1.7087 $ ALT1N GÛMÛŞ Cumhunyet Reşat 24 ayar altın 22 ayar Mezık 18 ayar altın 900 ayar gümuş Vakıtoank Altını ZiraaiAIOnı M.Bate9 1 Ons S Ahş 197 000 235 000 29 800 26 500 22 350 450 171000 170 500 348.70 Saftş 200.000 245.000 29.900 29 200 22 425 473 172 000 172 000 349 60 TL Intertankj Ort Fan (%) 62 88 SERBEST PİYASAOA DÖVİZ ABD Dolan Baü Alman Markı Isvtçre Frangı Hollanda Florini Ingiliz Sterlını Fransız Frangı A.Ş*lini 100 Italyan üretı S.A.Rıyalı Alış 2642 1562 1840 1383 4530 462 221 211 705 Satş 2646 1566 1845 1388 4570 467 224 213 710 Döviz Int {$) = 2640.00 BORSADA Akal Teksöl Akçımento Alarito HoMıng Anadolu Cam Afçelik Bagfaş Bolu ÇımentD Bnsa Çelık Halal Çımsa Ç. EleMrik DenHiCam Deva Hoidıng Doğusan Dtttaş E Ba$ı Yatınm Ege Bıracılık Ege Gübre Emek Sıgorta Eroyes Btra EregliD.Ç Rnansbank Gentaş Gortonlsd GotneFab Goney Bıracılık Hektaş ik Fman K. Intema bmir OÇ Izocam Kartcnsan Kav Kepez Elektnk Koç Hokiing Koç Yatınm Kofdsa Kofuma Tar KOytaş Makına Takım Maret MarMamOtel Men Santral Metaş Nasas NetHoMng Okan TeksH Olmuksa Otosan PEG Proftto Pınar Sût Pınar Enteg.Et Pınar Su Ptnar Un Pımaş Rabak Sabah Yayın Santral Ho* Sarkuysan Srtaş Sflksa Tam Stgorta Tekstllbank Teletaş T Garantı B TbBan (B) T.lşBan (Q T Sıemens T Şışe Cam T Sınaı K B. T. Oemic Dok Yasaş(BÜ) Yap K. Bank. Yünsa ünratase- anslapn. 6100 4750 34000 12750 15000 14500 13250 6500 8000 8200 25000 5700 32000 16250 18000 46000 23000 6600 4500 25500 10600 6700 13000 8700 2650 12000 12750 2150 20000 2100 22500 6100 28000 17500 49000 11000 6400 11500 27000 25500 6000 4300 7500 1460' 3250 2900 5600 2000 5700 18250 13000 7400 950 2100 7200 5900 7500 5500 24000 32000 16250 17500 8600 6800 18000 4550 18000 4600 36000 9800 6000 11750 5500 5900 5100 ŞLEMLER 18 HAZİRAN 1990 Buoünku erto* 5900 4700 35000 12500 14750 14000 13000 6500 7700 8000 25000 5600 32000 16000 18000 46000 22500 6500 4350 23500 10250 6500 12750 8800 2550 12250 12750 2100 20000 1900 21000 5900 27500 16250 15000 10750 6300 11500 25500 25500 5600 4400 7300 1400 3200 2900 5400 1850 5600 18000 13000 7300 950 2100 7300 5700 7300 5300 23500 31000 16750 17500 8300 6700 17750 4500 18250 4500 36000 9700 5800 11750 5200 5500 5000 Bugûnkû myito* 6000 4800 37000 12750 15250 14500 13250 6700 8000 8200 25000 5600 33500 17250 18500 49000 23000 6600 4400 23500 10500 6700 13500 8800 2700 12500 12750 2150 21750 2000 22000 6100 28000 17500 17000 11250 6500 12250 29000 27000 5800 4500 7500 1450 3300 3000 5600 1900 5800 18500 13500 7500 1000 2150 7500 5800 7400 5600 24500 32500 17250 18000 8400 6700 18000 4550 13500 4600 36000 10400 5900 12500 5600 5900 5200 BugMÛ kapanış 6000 4800 37000 12500 15250 14250 13250 6500 8000 8200 25000 5600 33500 17250 18250 49000 23000 6600 4400 23500 10500 6500 13500 8800 2700 12500 12750 2150 21750 2000 21500 6100 28000 17250 16500 11000 6400 12250 28500 27000 5800 4500 7500 1400 3250 3000 5600 1900 5800 18500 13500 7500 975 2150 7500 5700 7400 5500 23500 32500 17250 18000 8300 6700 17750 4550 18500 4500 36000 10300 5900 12500 5600 5900 5200 Iştan nnktan 2800 111990 2720 2400 98140 92950 15720 26730 78700 15360 32170 4300 13150 37300 4500 6100 10200 16800 8800 400 292210 8700 28095 400 141050 3500 1400 80900 16500 102400 4150 10O1O0 1200 27100 8800 34169 55200 25800 22650 6175 9400 24100 16050 229800 20120 5800 11300 16200 22825 5890 50800 3100 28400 23650 2400 3000 11100 19600 3000 22500 9100 3100 5000 81400 8111 1016800 4400 15640 1500 71320 16750 21050 33600 259750 21500 En cok söz yapılan fiy. 6000 4750 36000 12750 15000 14250 13000 6500 7700 8000 25000 5600 33000 17250 18000 48000 23000 6500 4350 23500 10500 6700 12750 8800 2600 12250 12750 2100 20500 1950 21500 6000 28000 17000 15000 11000 6400 11750 28500 26000 5600 4500 7500 1450 3200 3000 5500 1900 5700 18250 13000 7400 975 2150 7400 5700 7300 5500 24500 32000 16750 17500 8300 6700 17750 4500 18250 4500 36000 10400 5800 12000 5400 5700 5000 AğırttMı ort.fiy 5983 4741 35846 12708 15027 14233 13086 6559 7789 8015 25000 5600 32841 16840 18211 48150 22880 6519 4360 23500 10379 6625 13015 8800 2608 12318 12750 2109 20777 1955 21365 6010 27916 16924 15181 10916 6386 11835 27788 26020 5630 4450 7450 1444 3236 2951 5511 1878 5689 18259 13126 7421 980 2127 7375 5736 7337 5467 24000 31810 16861 17680 8312 6700 17828 4507 18323 4517 36000 10105 5819 12036 5377 5746 5037 •*tın3.M4JK M1M7 (DMi: 3M2.15) SU**N nynr 20M YATIRIM FONLARI 18HAZİRAM1990 Ç*q DMcft I; Yaönm-1 Iş Yatmm-2 Iş Yatınm-3 Iş YatınrrM Iş Yaünm-6 lnterfon-1 lntertbfi-2 lnterfon-3 lntertbn-4 Ikttsat Yat-1 Ikfcat Yat-2 Ikfeat Doiar Fon IkHsai Martc Fon İkteat Anlım Fon Garanti \ttnn>1 Garanti Yttnm-2 Garantı Vaftnm-3 Garanti Yabnm-4 Esbank Fon-1 Esbank Fon-2 YKB Yat Fonu YKBSektör Fon YKBHGseFon YKB Kamu Fon YKB Lıkit Fon YKB Karma Fon YKBOovtzRm vatof Fon-1 Vakrt Fon-2 Vakıf Fon-3 vaJof Hisse Fon Vakrf Dûnya Fon Vakrf Fon-6 OşbankMafl Fon Otşbank Beyaz Fon TûtünFon Mrtsui Fon-1 Mitsuı Fon-2 finans Fon-1 Fmans Fon-2 Finans Fon-3 Rnans Fon-4 7jraat Fon-1 Ziraat Fon-2 Ziraat Fon-3 Halk Fon-1 Halk Fon-2 Pamuk Fon EmlakFon jmpec Fon-1 Impn Fon-2 Töbank Fon Sümer Fon Deniz Fon Ege Fon Kalkınma Fon-1 Dernır Fon Tariş Fon • 140189 09.1089 170130 040630 190957 14.12,87 27.02.89 070889 16.09.87 10.02B9 08.02.89 28JEB9 11.12B9 22.1087 100089 12.0230 3O0530 31.1089 02.11.87 07.0388 070188 07X1088 07D388 0703B8 02 01£9 09.05B8 24.04.89 iaiO89 22.0330 26.0330 14.0690 2&0&88 1Û04.89 04.0788 15LO788 201089 2 0 0 3 » 20-0789 18.12.89 200330 091089 14.0230 14.0230 0111 «9 080130 02 0190 22.0130 02.0230 040530 28.0330 12.0230 16.0430 04.0530 08.0530 OZ0530 11.0630 1OB00 2O000 1O0O0 1O000 1O000 10661 9360 9359 11200 9.764 9806 9596 9390 1O000 9S76 9731 10437 9336 10319 1O000 10477 9.785 9.713 9.795 9693 9528 9.294 10.000 48.279 10444 9394 9.874 10.000 10057 2O55B 4O000 10000 9346 9356 10428 9358 10.100 1O000 10000 11397 10357 10724 1O0O0 1O0B6 9362 1O000 10405 10808 10.000 10000 1O006 10000 51750 35.497 U718 11536 10124 39796 34086 17.781 16278 33.711 28360 13375 11005 12322 31787 19.073 12 245 10020 40306 11259 38138 30133 56644 29534 25.629 30021 14.141 29.699 77347 14.009 10744 10364 9S74 27.042 35383 28.736 107.783 11243 17833 15.188 12315 10662 14331 11.412 11 £74 15369 12.197 15452 12.136 11508 10080 10557 12196 12.019 10501 10497 10396 10049 51317 35586 11765 11574 10153 39380 34.249 17568 16358 31766 28.400 13386 11036 12335 39594 19.108 12 248 10.022 40354 11259 38268 30233 56132 29530 25.719 30116 14.156 29511 77502 14.059 10664 10968 9375 27113 35.485 28539 106.141 11286 17597 15244 12360 10555 14.904 11430 11716 15396 12.198 15.496 12.169 11549 10099 10590 12 227 12.081 10539 10529 10426 1O087 032 025 034 032 029 046 048 049 Q49 016 014 006 024 011 027 018 O02 002 012 0.00 034 033 -030 033 035 032 011 038 033 036 -Q74 004 001 026 029 036 033 032 036 037 035 -007 -018 016 036 0.18 001 028 027 035 019 030 025 052 036 030 029 038 Türk-Iş Başkanı ILO GenelKurulu'nda konuştu Yılmazldan hükümeti şîkâyetŞÜKRAN KETENCİ CENEVRE — Uluslararası sendikal kuruluşla- nn ILO temsilcileri, kazaıuhnış haklarda geri adım- iar atan Ingiltere ve Türkiye gibi ülkelerin izleyicisi olduklannı belirttiler. Bu iki ülkenin 1990 günde- minde olmamasının, hükümetler tarafmdan "ILO iie sonınlan bittigi" biçiminde sunulmasının yanıl- tıcı olduğunu açıkladılar. Yıllardır Türkiye'ye ilişkin tartışmalarda yer alan tngiliz işçi sendikalannın ILO Aplikasyon Komi- tesi Sözcüsü Thomas K., "Ingiliz hükümeti de Tiirk hükiımeti de boşuna sevinip kamuo>lannı yanılt- maya çahşmasınlar. Haklar geri verilmezse gelecek yıl yine listede olacaklar" dedi. Türkiye'nin, listeye girdiği 111 sayılı sözleşmeyi ihlali nedeni ile bugün Aplikasyon Komitesi'nde uzun olmayan bir tanışmadan geçraesi bekleniyor. Geçmiş yülarda Türkiye üzerinde konuşan ve Türk- Iş isterse yine görev aJraaya hazır olduklannı söy- leyen işçi grubu sözcüleri, düne kadar bir istem gel- rnediğini ya da son gelişmeler hakkında bilgilendi- rilmediklerini belirterek gruptan bilgi alırlarsa ko- nuşacaklannı, ancak ciddi bir tartışma beklemedik- lerini, Türk-Iş'in konuya önera vermediği izlenimini edindiklerini söylediler. Türk-lş Genel Başkanı Şevket Yılmaz, dün genel kurulda yaptığı geleneksel konuşmasmda, yıllardır sorunların birikmesiyle Türkiye'de sendikal daya- mşmarun yükseldiğini ve sendikaların guçlendiği- ni vurgulayarak, "Artan sendikal gücümüzle, tabii ILO'nun da moral destegiyle Türk-İş iiyesi işçile- rin bize verdigi sendikal görevleri tam olarak başa- rabildiğimize inanıyorum" dedi. Yılmaz, Türk hükümetinin uluslararası çalışma normlanna karşı sürdürdüğü olumsuz tavra dikkat çekti, "Bu tavır o kadar kaO ki adeta ILO'ya ha- karet sınırlannı zorlamaktadır. ILO yönetiminin ve sayın delegelerin bu konuda daha somut tavır al- mayı gerekli göreceklerioe eminim" diye konuştu. az onun kadar önemh' olan bir başka sornn da Türk- iye'nin 87 sayılı ILO sözleşraesini imzalamamış tek Batı Avrupa iilkesi olmasıdır. Birisi hiç imzalanma- dı, ötekisi de imzalandığı halde siirekli ihlal edildi- ği için 87 ve 98 gibi en temel iki sözleşmeden yok- sun kalmış bir lilkede nasıl bir sistem olabikceğini tahayyül etmek hiç de zor olmasa gerektir." Geçen yıl Aplikasyon Komitesi'nde işveren gru- Türk-İş Genel Başkanı, Türk hükümetinin uluslararası çalışma normlanna karşı sürdürdüğü olumsuz tavra dikkat çekerek, "Bu tavır o kadar katı ki âdeta ILO'ya hakaret sınırlannı zorlamaktadır. ILO yönetiminin ve sayın delegelerin bu konuda daha somut tavır almayı gerek göreceklerine eminim" dedi. Yılmaz'ın Türkiye'ye ilişkin diğer vurgulamaları da şöyle: "Türkiye'nin imzaladığı 98 sayılı ILO sözleşmesinin sürekli ihlal edilmesi, Türk sendikacıhk hareketinin en öncelikli sorunudur. Bir başka önemli sorun da Türkiye'nin 87 sayılı ILO sözleşmesini imzalamamış tek Batı Avrupa ülkesi olmasıdır." Konuşmasmda Bulgaristan ve Güneydoğu'da bazı komşularımızın Türkiye aleyhine terorizme destek vermeleri ile çevre koruması sorunlanna da degi- nen Şevket Yılmaz'ın Türkiye'ye ilişkin diğer önemli vurgulamaları özetle şöyle: "Türkiye'nin imzaladığı 98 sayılı ILO sözleşme- sinin sürekli olarak ihlal edilmesi, Türk sendikacı- hk hareketinin en öncelikli sorunudur. Ancak en bunun direnmesi ile özel listeye alınmayan, ancak özel listeye alınmaktan daha ağır eleştirilere muha- tap olan iki ulke, Ingiltere 87 sayılı sözleşme, Türki- ye de 98 sayılı sözleşme ihlalleri nedeni ile bu yıl listede ve gündemde değiller. Her iki tartışmanın en renkli sözcülerinden tngiliz sendikacı Thomas K., gelişmeleri şöyle ozetliyor: "ILO kurallan geregi bir yıl tartışılan bir ülke, sonraki yıl attanır. Biz ^çi grubu olarak her iki ül- keye de cok fazla önera verdiğimiz, kazanılmış hak- lardan geri adımlar atılmasıoı daha da ciddi ve teta- likeli gördüğümüz için ağırhgımızı koydok ve bu ül- kelerin kurallara aykın olarak arka arkaya tarüsıl- masını sağladık. Bn yıl da listeye girmeleri için di- rendik. Ancak 'artık yeter, sırası gelince" dediler. Ça- resiz gelecek yılı bekleyecegiz. Çok dogal bir du- rum bu. Ancak ne yazık ki benim ülkemin hükü- meti de tıpkı sizinki gibi bunu bir ganimet saydı. Ülke kamuoyuna yönelik olarak ILO'da önemli bir sorunu kalmadıgı gibi bir izlenim vennek istiyor. Hiçbir şeyin degişnıedigini bizden iyi biliyorlar. An- cak politikacılar bep zaman kazanmayı, yanıltma- yı kazanım göriirler. Hele bir haklarda olumlu ge- üşrne olmasın, gelecek yıl listede olmalan için ge- rekeni yapacağız elbet. Haklan venneden kurtula- mazlar." Türkiye'nin 111 sayılı sözleşmeden Aplikasyon Komitesi'nde tartışılmasına bir gün kala da Türk- lş kaynaklı bir ön hazırlığa tanık olamadık. Bir kı- s'ım Batı Avrupa ülkesi uluslararası sendikal kuru- luşlann profesyonel olarak Türkiye üzerinde görev- lendirdikleri ve tartışmada görevi gereği söz almak zonınluluğunu duyduğunu vurgulayan Norveçli K. Dahl, elinde hiçbir bilgi bulunmamasından yakın- dı. "Konuşmam gerek, ancak son gelişmeleri bil- miyorum. Türk-lş'in, 1402'likler sorunu ve güven- lik soruşturması ile ilgilenmediğini de biliyorura. Belki sekreteryanm bir çahşması vardır. Onlarda da yoksa, belki de söz alamayacağun" dedi. 1990yılının en kapsamlı grevini Çimse-lş gerçekleştirdi Grevde yoğun yanyıl1$-Sendika Scrvisi — Grevlcrde yitirilen işgünü sayısı 1989'da son 16 yılın en yüksek rakamına uia- şırken 1990 yılının ilk yansı da grevler bakımından yoğun bir dö- nem oldu. Bu yılın ilk yarısında en kapsamlı grevi Çimse-lş Sen- dikası gerçekleştirdi. Çimse-lş özel sektöre ait 22 çirnento fabrikasın- da 10 bin 500 işçinin katıldıgı 17 günlük, kamuya ait 12 çimento ve 4 Toprak Grubu işyerinde ise yak- lasık 7 bin işçinin katıldıgı 39 gün- lük grevin ardından toplusözleş- meleri imzaJadı. Laspetkım-lş Sendikası'mn Good-Year, Brisa ve Pirelli Lastik Fabrikalan'nda 3 bin 735 üyesinin katılımıyla baş- lattığı, halen süren grevler de sü- re ve katılım bakımından dikkat- çeken diğer bir grev oldu. Laspetkim-lş, Good-Year'ın Ada- pazan ve tzmit fabrikalannda bin 700 işçi ile 10 martta, Pirelli'nin tzmit'te kurulu fabrikasında 735 işçi ile 2 nisanda, Brisa'mn tzmit' raktı. teki fabrikasında bin 300 işçiyle 24 Çimse-lş Sendikası, çimento nisanda grev başlatmıştı. Bu sen- fabrikalarında sona eren grevlere Özel sektöre ait 22 çimento fabrikasında 10 bin 500 işçinin katıldıgı 17 günlük, kamuya ait 12 çimento ve Toprak Grubu işyerinde ise yaklaşık 7 bin işçinin katıldıgı 39 günlük grev, bu yıhn en kapsamlı iş bırakma eylemlerinden biri oldu. Bu iki grevin ardından da toplusözleşme imzalandı. Çimse-îş Sendikası, 5 işyerinde 1.805 üyesinin katıhmıyla kapsamlı grevlerden birini sürdürüyor. dikamn 17 Nisan 1989'da Ansa- da çalışan 137 üyesinin katıhmıyla başlattığı gfev ise 15 ayı geride bı- karşın haien 5 işyerinde bin 805 üyesinin katıhmıyla kapsamlı grevlerden birini sürdürüyor. Bu sendikanın 800 işçinin çalışüğı Denizli Cam'da başlattığı grev 3. ayını doldurmak üzere. 1 yılını dolduran grevlerden bir diğerini ise Tümtis 64 üyesi ile M.Ali Tuz- cuoğlu Nakliyat'ta sürdürüyor. öte yandan T.Maden-tş Sendika- sı'mn Uzmen Madencilik ve Kö- mür tşletmesi'nde sürdürdüğü grev ise 1.5 yılını doldurmak üze- re. öte yandan Petrol-tş Sendika- sı'mn Türkiye'nin çeşitli yerlerin- deki 6 işyerinde defişik tarihler- de başlattığı grevlere de bini aşkın işçi katılıyor. Türk Metal Sendi- kası'mn Karadeniz Bakır İşletme- leri'nde 756 üyesinin katılımıyla 10 Mayıs 199O'da başlattığı grev sürerken bu sendikanın Ege Dö- kümcülük'te 418 üyesi ile sürdür- düğü grev 15. aya yaklaştı. 326 üyesi ile Gemesan'da sürdürulen grev ise birinci yılını doldurmak üzere. Sendîkaya gidince işten atıldılar Çorlu'da kurulu Serpicioğlu Deri İmalat Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. 11 işçiyi, Türk- îş'e bağlı Deri-İş'e gittiği için işten çıkardı ve bunu fesih bildiriminde açıkça belirtti. YAVUZ ŞtMŞEK Çorlu'da kurulu Serpicioğlu Deri tmalat Sanayii ve Ticaret Ltd. Şirketi'nde çalışan 11 işçinin iş çıkışında Türk-lş'e bağlı Deri- tş Sendikası'na gitmeleri işten çı- kanlmalan için yeterli sayıldı. Şir- ketin sahiplerinden Süleyman Sır- n Serpicioğlu Deri-lş Çorlu tem- silcüiğinde sendika yöneticileri ile görilşen işçilere iş başı yaptırma- yıp önce sözlü olarak, ardından da noter aracılığıyla "işçi teşkila- bna gidilmesi sebebiyle" iş akit- lerinin feshedildiğini bildirdi. Deri-tş yöneticileri "Tiirkiye'de yazıh örnegine Dk kez rastlanan" böyle bir fesih bildirimiyle karşı- laşan işçilerin olaya tepki göste- rince karakola götüruldüklerini ve 9 saat hiçbir neden gösterilmeden gözaltında tutulduklannı söy'edi- ler. Sendikacılar, aralannda Bul- garistan'dan göç eden soydaşlann da bulunduğu işçilerin karakola götürülürken hakarete uğradıkla- rını, soydaşlann da "sınırdışı edilmekle" tehdit edildiklerini öne sürdüler. öte yandan Serpicioğlu işvere- ni, işten çıkarmalara tepki göste- rerek arkadaşları yeniden işe alı- nıncaya kadar çakşmayacakları- nı bildiren 16 işçinin daha tazmi- natsız olarak iş akitlerini feshet- ti. 1982 Anayasası'mn 51. madde- sine göre "herhangi bir işyerinde çahşabilmek işçi sendikasına üye ohnak veya olmaraak şartına bağ- lanamaz"; 2821 sayılı Sendikalar Yasası'na göre de "işçilerin işe ahnmalan, belli bir senîdikay a gir- meleri ya da ginnemeleri ya da belli bir sendikadaki üyeliği mu- hafaza veya üyelikten istifa etme- leri ya da sendikaya girmeleri ya da ginnemeleri şartına bağlı tutu- lamaz". Anayasamn ve yasamn bu açık hükümlerini anımsatan Deri-lş yöneticilerinin anlattıkla- nna göre Serpicioğlu Deri Fabri- kası'ndan 27 işçinin işsiz kahna- sına yol açan olay şöyle gelişti: Yaklaşık 50 işçinin çabştığı Ser- picioğlu Deri Fabrikası işçilerin- den 29'u 6 haziran günü mesai bi- timinden sonra Deri-lş Çorlu tem- silciliğine gittiler. tşçiler, burada sendika yöneticileriyle "sendika- laşmanın yararlanm" konuşur- ken, aralanndan biri "yatsı na- mazı kılacağı" gerekçesiyle top- lantıdan aynldı. Toplantıda yapı- lan değerlendirmeler sonucunda işçiler, Deri-Iş'e üye olmaya ka- rar verdiler, ancak herhangi bir resmi girişirnde bulunmadılar. Er- tesi gün işyerine gelen işçilerden 11 'i işe abnmadı. tşyeri yetkilile- ri ile görüşen işçilere sendikada yapılan toplantı gerekçe gösteri- lerek çalıştinlmayacaklan bildiril- di. tşçiler, bu toplantıyı inkâr et- tilerse de işverence "yatsı nama- zı kılmak" gerekçesiyle toplantı- dan aynlan arkadaşlanyla yüzleş- tirilince olayı kabul ettiler. tşçiler, sendikalaşmanın yasal haklan ol- duğunu söyledilerse de işveren iş- başı yaptırmadı. Bu olaya fabrikada çalışan iş- çilerden bazılan da aynı gün tep- ki gösterdi. tşten çıkarma gerek- çesinin yasal olmadığını savunan işçiler, arkadaşları yeniden işe alı- nıncaya kadar çalışmayacaklan- nı bıldirdiler. Bu işçilerden de 16'sı "yasadışı grev yapbkian" gerekçesiyle aynı gün noter bildi- rimiyle ve tazminatsız olarak iş- ten çıkarüdı. tşten çıkarılan işçi- ler fabrika önünde beklerae eyle- mini sürdürürken, 13 haziranda polis tarafından gözaltma alındı- lar. Karakola götürülürken tehdit edildiklerini öne süren işçiler, 9 saat gözaltında tutulduktan son- ra Deri-lş avukatlarımn girişimi üzerine salıverildiler. 1990 yılında grevler iff«l Laspetkım-lş Good Year 1.700 10 31990 Pirelli 735 2.4.1990 Brisa 1.300 24.4 1990 Petrol-İş Ortaş prman Ürûnleri Edremit 38 6.6.1989 Lever-İş Tem. Mad. San. 743 1.6.1990 Canik Lastik Fabnkası Samsun 21 12.10.1989 Elida Kozmetık San. A.Ş. 183 1.6.1990 Aga-Kım Kimya Sanayii A.Ş Adana 38 12.4.1990 Boyataş Boya Dağıtım San A.Ş Malatya 73 20.4.1990 T.Maden-lş Ûzmen Madencilik Kömûr Işl. 33 05.01 1989 Volkan Madencilik ve Tic Ltd.Şfj. 179 09.10 1989 KömürlşlA.Ş Mıhalıççık ünyit 118 12.01.1990 Akpaş Maden Pazarlama ve Tic. A.Ş. 36 25.01.1990 Belediye-lş Erenler Beledıyesı 140 9.5.1990 Türk Metal Ege Dökûmcülûk 418 20.3.1989 Gemesan 326 20.6.1989 Lukas 92 19.2.1990 K.Bakır Işletmeleri 756 10.5.1990 Tekgıda-jş Pınat Gıda San. A.Ş. 40 23.4.1990 Çımse-lş Oenizti Cam 800 28 3.1990 Betontaş Beton Direk Fab. 244 28.5.1990 Etermıt San. A.Ş 389 19.4.1990 Kımtaş Kireç Fab 83 27.5.1990 Sumerbank Yıldız Porselen 289 6.6.1990 Tümtis M Ali Tuzcuoğlu Nakliyat 64 12.6.1989 Çimse-lş 22 özel çimento fabrikası 10.500 26.3*1990- 13.4.1990 Kamuya ait 12 çimento, 4 Toprak Grubu 6.600 26.3.1990- ve 23.5.1990 -13.6.1990 Kaztıçeşme işçileri bilirkişi heyetinin yaptıgı incelemeler nedeniyle işyerierine ahnmamalannı pro- testo ettiler. (Totograf: Deniz Topaloğlu) Kazlıçeşme'de huzursuzJtuk İş-Sendika Servisi — Kazlıçeşme'de kurulu de- ri fabrikalannın Tuzla'ya taşınması projesi, işçi- lerle işverenler arasmda yeniden gerginliğe yol açtı. Kazlıçeşme'deki işyeri sahiplerinin, belediyenin al- mış olduğu kapatma kararının iptali ısteğiyle aç- tıkları davada, bilirkişi heyetinin bölgede incele- me yapması nedeniyle dün işçiler, işyerierine so- kulmadılar. Ücretli izinli oldukları bildirilen Deri- fş Sendikası'na üye 2 bin dolayında işçi, işveren- lerini bilirkişi heyetini yanıltmaya çalışmakla suç- layarak, fabrikalannın önünde beklediler. İşçile- re hitaben bir konuşma yapan Deri-tş Genel Baş- kanı Yener Kaya, işverenlerin, şubat ayından beri mühürlü işyerlerinde çalışmayı sürdürdüklerini, ancak üretimi durdurarak bilirkişi çalışma orta- mını işçi sağlığına uygunmuş gibi göstermek iste- diklerini ve böylece üretime devam etmeye çalış- tıklannı söyledi. "Toplusözleşme göruşmelerine başlayacağımız nisan ayında taşınmak istiyorlar. Amaçlan toplusözleşmeye oturmamak, Deri-tş'i dagıtmak" şeklinde konuşan Yener Kaya, kendi- lerinin önümüzdeki mart ayına kadar Tuzla'ya ta- şınılmasım istediklerini belirtti. Yüzde 10 indirim Sabancı personel azaltacak UFUKTEKİN AFL-CIO TARAFINDAN ABD YONETİMİNE SUNULAN RAPOR kısıtlama getirilsin'ANKARA (Cumhunyet Büro- SB) — Amerikan İşçi Sendikaları Konfederasyonu (AFLrCIO), öğ- retmenlere ve memurlara dernek ve sendikal haklan vermemesin- den dolayı Türkiye'nin, Amerika 1 nın tanıdığı ticari kolayhklardan (genelleştirilmiş tercihler sistemi) yararlanabilirliğinin sona erdiril- mesini istedi. AFLrCIO tarafından hanrlana- rak ABD yönetimine sunulan ra- porda, Türkiye'nin ILO'ya verdi- ği vaatleri yerine getinnediği vur- gulandı. . Raporda, Türkiye'de dev- let okulu öğretmenlerine ve diğer memurlara, dernek kurma özgür- lüğü, toplu pazarhk ve grev hak- kı verilmesinde kesinlikle hiçbir ilerleme kaydedilmediği belirtildi. Türk hükümetinin, bu haklan in- kâr eden bütün yasal kısıtlama ve yasaklann kaldınlması için yapı- lan istekleri görmezlikten gelme- ye devam ettiği ifade edilen rapor- da, AFL-CIO'nun Türkiye'nin ge- nelleştirilmiş tercihlerinden fayda- lanabilirliğinin hemen sona erdi- rilmesini kuvvetle tavsiye ettiği vurgulandı. AFL-CIO'nun raporunda, öğ- retmenler ve devlet memurlannın dernek kurma ve sendikal haklar- dan yararlanmalarının önündeki engeller tek tek dile getirildi. Eğit- Der'in sendikal haklar için verdi- ği çabalara Türk hükümetinin, ya- kın gelecekte de olumlu bir cevap vermeye niyetli olmadığı dile ge- tirilen raporda, şu görüşlere yer verildi: "Türk hükümeti, ögretmenlerin hakJannı inkâr etmek için geçmiş- te olduğu gibi gelecekte de siste- matik olarak > < asal kısıtlamalar, tebliğler ve hatta gözdağı ve ceb- ri tedbirler getirmeye devam ede- cektir. Maalesef bu kısıtlamalar, yasal fırtınalar ve iş kanununda- ki boşluklar, sadece Türkiye'deki devlet okulu ögretmenlerini ve devlet memurlannı değil, aynı za- manda ozel sektörde çeşitli dere- celerdeki sendika ve işçileri de ters yönde etkileyecektir. Türk hükü- meti, iş kanunlannda sadece yü- zeysel (makyaj) değişiklikler yap- mışür. Fakat işçilerin, yasal sen- dika amaçlanna ulaşma ve de- mokratik kunıluşlar olarak görev yapmalan için gerekli olan sendi- kal hakJannı tamamlamalannı reddetmeye devam etmektedir. Türk hükuraeti, Türkiye'deki işçi- lerin uluslararası kabul edilmiş standartlarla boy ölçüşebiiecek te- mel sendikal ve özgürlüklerini te- min ve garanti edecek anayasa ve iş hukuku hükuraierini duzeltmek için ulusal ve uluslararası işçi ha- reketlerine ve ILO'ya tekrar tek- rar verdiği vaatlerini yerine getir- memisö'r." ADANA — Sabancı Holding-- in "işçilik gideıierindeki aröş ve rantabilitedeki düşuşleri" gerekçe göstererek yüzde 10"a varan oran- larda personel indirimine gidece- ği bildirildi. Holdingin Endüstri tlişkileri Koordinatörü Nihat Yüksel. "40, 50 milyon lirayn ula- şan işçilik giderieri karşısında şir- keUerin yann da faaliyeüerini sür- dürebOmelerini saglayabümek için tedbir alınması gerekiyor" dedi. Yüksel, işçi çıkışlarının sendika- larla imzalanan sözleşmeler doğ- rultusunda "önce gönüllülerden" başlanarak yapılacağını bildirdi. Sabancı Holding'in Mersin'de kurulu Plassa'yı kapatması ve Adana'da kurulu SASA'dan da 4'ü işçi olmak üzere 6 kişiyi çıkarma- sının "büyük çaph bir tenldsat ha- arhgı"nın ilk işaretleri olduğu öğ- renildi. Petrol-tş yöneticilerinin "Neden SASA'dan işçi çıkartlı- yor?" diye gösterdiği tepki üzeri- ne holding yetkililerinin "Tensütat SASA'yla sınıriı degil. İşten çıkar- ma oranı bazı işyerlerinde yüzde 10-12'yi bulacak. Sorun, sendika- laşma degil, işçilik maliyeti" diye yanıt verdikleri bildirildi. Sabancı Holding Endüstri tliş- kileri Koordinatörü ve TlSK Baş- kan Vekili Nihat Yüksel, Cumhu- riyet'e yaptığı açıklamada, "SOB dönemde bağıtlanan toplu iş söz- leşmeleri yüzünden işçflik maliye- tinin aşın ölçülerde yuksektiğini, şirketlerin maliyetleri ustleneme- yecek koşullan yaşadığını" söyle- di. tşçilik maliyetinin SASA'da 12 milyon liradan 38 milyon liraya, Çimsa'da 13 milyon liradan 42 milyon liraya ve henüz sonuçlan- mayan Lassa'da 18 milyon liradan 50 milyon liraya yükseldiğini vur- gulayan Yüksel, "Bu rakamlara baktıgımız zaman örneğin Lassa- da saat ücreti 7 dolara ulaşıyor. tspanya çizgilerini filan da aşmış oluyonız. Verimlüigimiz dörtte bir düzeyinde, ama iç tüketimin belli bir çizgisi de var. Bazı şirketlerin dışanya satabilme şartlan yok. Tabii şirketlerin variıgını, yaşamı- nı sürdürebilmesi için tedbir ahn- ması gerekiyor. Mersin'deki Pias- sa'yı iki seneden fazla sırtımızda çekük. Fakat gördük ki artık ta- şınamayacak noktaya geldi, kapatük" dedi. Çıkartılacak işçi sayısı ve ora- nı konusunda net bir rakam ver- meyen Nihat Yüksel, "Bizim iDa yüzde 10 diye bir karanmız yok. Bir bütün olarak ünite ve iş bazm- da rantabiliteye bakacağız. Ran- tabl değilse, şirket için o ünite bir yarar sağlamıyorsa işçi çıkanla- cak, sadece işçi değil, eğer orada yönericinin devamında bir yarar yoksa o da çıkanlacak" diye ko- nuştu.