Katalog

Nr. 19 / 2007 11 MAI 2007 Y9204 KURUCUSU: YUNUS NADİ (19241945) BAŞYAZARI: NADİR NADİ (19451991) D: 2 Euro, A: 2.70 Euro, B: 2.70 Euro, NL: 2.70 Euro, F: 2.50 Euro, DK: 20 Dkr, CH: 4.20 Chf 83. Yılımızı Kutlarken... Gazetemizin 83’üncü kuruluş yıldönümünü kutluyoruz. Genç kuşaklar ve yeni okurlar için bir anımsatma yapalım. Elinizdeki gazete Atatürk’ün istenci ve kararıyla kurulmuştur. Ulusal Kurtuluş Savaşı’nda Yunus Nadi İstanbul’da çıkardığı ‘Yeni Gün’ gazetesini Ankara’ya taşımıştı. ‘Mütareke basını’ zaferden sonra bile tutuculuğunu sürdürüyordu. Oysa ‘Kurtuluş’ gerçekleşmiş, ‘Kuruluş’ süreci başlamıştı. Gazi Mustafa Kemal, Yunus Nadi’ye: “ Çocuk” dedi, “İstanbul’a git, Cumhuriyet’i çıkar...” Avrupa’nın uygarlık tarihinde “Aydınlanma”, Anadolu’da “Atatürk Devrimi” ile başlayan sürecin gazetesi ‘Cumhuriyet’ böyle kuruldu. ? Cumhuriyet, Atatürk’ün liderliğinde ‘Anadolu Aydınlanması’nın gazetesi oldu; Başyazarlığını Yunus Nadi üstlenmişti. Dünya basın tarihinde bu oluşumun özel bir önemi bulunmaktadır ve bir eşi daha yoktur. Çok partili rejimden sonra Cumhuriyet’in Başyazarlığında Nadir Nadi’nin 1946’dan 1991’e dek üstlendiği görev, Türkiye’deki ‘devrimkarşıdevrim’ çelişkisi kapsamında kolay olmamıştır. Cumhuriyet’in ‘Aydınlanma’ ve ‘bağımsızlık’ yolunda benimsediği işlev, gazetenin karakteridir. Çok partili rejim, ülkemizde, ister istemez, laiklik ve bağımsızlık yandaşlarıyla irtica ve bağımlılık yandaşları arasında siyasal çatışmaya dönüştü. Elinizdeki gazete, 83’üncü yıldönümünü algılarken bu sürecin çok keskin ve çatışmalı bir aşaması yaşanıyor. ? Yunus Nadi’den sonra bayrağı eline alan Nadir Nadi’nin gözlerini yaşama kapaması, Cumhuriyet’te büyük bir sıkıntı ve sarsıntı yaratmıştı. Nadi ailesinin kararıyla kurulan Cumhuriyet Vakfı’nda çalışanlar, bugün gazetenin tarihine yakışır bir kurumsallığı koruyorlar ve Mustafa Kemal Atatürk’ün çağdaşlık kapsamında gerçekleşen Aydınlanmasını, laiklik, bağımsızlık, bölünmezlik ilkeleriyle savunuyorlar. Bugün Cumhuriyet ülkenin her yanında düzenlenen mitinglerle dalgalanıyor. ? 83’üncü yıldönümümüzü bu ortamda kutluyoruz. ‘Ulusal Kurtuluş’ ve ‘Aydınlanma Kuruluşu’ yalnız gazetemizin değil tüm ülkemizin bayrağına dönüşmelidir. Bu amaca ters düşen her tür gerici siyasete, halkımızın, demokratik hayat koşullarında karşı duracağı, son mitinglerle sergilenmiştir. Dışarıdan desteklendiği açık ve seçik ortaya çıkan ‘Ilımlı İslam Devleti Modeli’ni reddetmek, iktidarı bu yolda kullanmaya çalışan siyasal partiye karşı çıkmak, gazeteciliği aşan bir çağdaş uygarlık görevidir ve Cumhuriyet gazetesinin vakıf senedinde yazılı anayasasıdır. ? 83’üncü yıldönümümüzü kutlarken, kurucumuz Yunus Nadi’yi ve Başyazarımız Nadir Nadi’yi rahmetle anıyoruz. Ya kuruluşumuzun lideri Atatürk? Onu nasıl analım? Elbette rahmetle; ama, 52 devletten oluşan 1.5 milyar nüfuslu İslam dünyasında bir tek laik ve Devamı 18. Sayfada Cumhurbaşkanı Sezer, gazetemizin 83. kuruluş yıldönümünü kutladı ‘Türk basınının öncüsü’ Sezer “Cumhuriyet gazetesi, laik, demokratik, çağdaş Cumhuriyete sahip çıkma yönündeki sorumlu yaklaşımlarıyla toplumumuzun takdirini kazanmıştır” dedi. ANKARA (Cumhuriyet Bürosu) Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer, gazetemizin 83. kuruluş yıldönümü dolayısıyla gönderdiği mesajda, “Karşılaştığı güçlüklere karşın, Atatürk ilke ve devrimleri ışığında Yunus Nadi’nin ortaya koyduğu çizgiden sapmadan yayın yaşamını sürdüren Cumhuriyet gazetesi, laik, demokratik, çağdaş Cumhuriyete sahip çıkma yönündeki sorumlu ve duyarlı yaklaşımlarıyla toplumumuzun takdirini kazanmıştır” dedi. Sezer, gazetemizin kurucusu Yunus Nadi’nin yurtsever kimliği, ilkeli kişiliği ve Cumhuriyet değerlerine bağlılığıyla tarihte kendine seçkin bir yer edindiğini de vurguladı. Gazetemizin 83. kuruluş yıldönümü dolayısıyla, pek çok kutlama mesajı gönderildi. Cumhurbaşkanı Ahmet Necdet Sezer ise iki ayrı mesaj yayımladı. Sezer, Cumhuriyet İmtiyaz Sahibi ve Yayın Kurulu Başkanı İlhan Selçuk’a gönderdiği mesajda şunları kaydetti: “Sayın İlhan Selçuk, Cumhuriyet gazetesinin 83. kuruluş yıldönümü ve Yunus Nadi 2007 Ödülleri Töreni’ne çağrınızdan mutluluk duydum. Yüce Atatürk’e inanan bir Türk aydını olarak, Haberi 18. Sayfada ‘Türkiye üzerindeki ölü toprağını atıyor Frankfurt’ta yapılan bir toplantıda, Türk toplumunun yeni bir döneme girdiği belirtilerek, demokrasi güçlerinin sandıktan daha güçlü çıkmanın yollarını mutlaka bulması gerektiği savunuldu. Dursun Atılgan “emperyalist demokrasinin oyunlarına” dikkat çekerken, Ahmet İyidirli, Türk toplumunun korkuyla mücadelesinden başarıyla çıktığını, şimdi solun birleşmesi gibi bir görevle karşı karşıya olduğumuzu savundu. Yücel Tuna, toplumun demokratikleşmesinin emek güçleri açısından değerlendirilmesini isterken, Hikmet Çetinkaya “Biz tam bağımsız bir Türkiye istiyoruz. Onun için de rahatça ‘ne şeriat ne darbe’ diyebiliyoruz. Ama Fethullahçılığın Türk toplumunda geçen yıllar içinde gerçekleştirdiği yaygınlığı da göz ardı edemeyiz” diye konuştu. Haberi 5. Sayfada 83. kuruluş yıldönümü ve Yunus Nadi Ödülleri Emekçi’ye 8 günlük vize İstanbul Haber Servisi Türkiye’ye girişi yasak olan Ozan Emekçi adıyla tanınan Ali Haydar Bender’e 27 yıldan sonra ilk kez gelebildiği ülkesinde yalnızca 8 gün kalma izni verildi. Mersin’de 28 Nisan’da Alevi Bektaşi Federasyonu ve Avrupa Alevi Birlikleri Konfederasyonu’nun ortaklaşa gerçekleştirdiği “Laik Demokratik Türkiye İçin Güçlerimizi Birleştiriyoruz” mitinginde 1980’den bu yana ilk kez dinleyicileriyle buluşan Ozan Emekçi, bugün zorunlu olarak Almanya’ya dönecek. 27 yıl sonra geldiği ülkesinde yalnızca 8 günlük kalma izni verilmesini kınayan Emekçi, “Bunun mantığı var mı” diye sordu. Emekçi, “Doğduğum topraklarda bana yalnızca 8 gün kalma izni verenler, iddia ediyorum, ‘8 gün kal ve git’ diyor. Bu kararı verenler Türkiye’nin hiçbir köşesini benim kadar sevemezler” dedi. Cumhuriyet coşkusu buluşturdu Gazetemizin 83. kuruluş yıldönümü ve “61. Yunus Nadi Ödülleri’’ ödül töreni birlikte yapıldı. İlhan Selçuk, “Hıristiyan dünyasında aydınlanma ne ise İslam dünyasında da aydınlanma Anadolu’dur. Bunlar yüzeysel laflar değil. Buradan insanın kendi hayatının üslubu, biçemi, ruhunun ve aklının düzenlenmesi, dünyaya bakışı çıkar ortaya. Cumhuriyet işte bunun gazetesidir” dedi. Gecede Yunus Nadi Ödülleri de sahiplerini buldu. “Roman” ödülü Enver Aysever’e, “Karikatür’’ ödülü Ali Şur ve Mustafa Bora’ya, “Sosyal Bilimler” ödülü Dr. Zuhal Güler Parlak’a, “Şiir” ödülü Yüksel Pazarkaya’ya, “Öykü” ödülü ise Cem Uçan ve İlhan Doğruyol’a verildi. Şişli Belediyesi Senfoni Orkestrası’na eşlik eden katılımcılar 10. Yıl Marşı’nı ayakta söyledi. İstanbul, Ankara, İzmir, Adana ve Antalya’daki 83. yıl kutlamalarına CHP lideri Baykal, Yargıtay Onursal Başkanı Kanadoğlu’nun da aralarında bulunduğu çok sayıda siyasetçi, sanatçı, işadamı, akademisyen ve yurttaş katıldı. Mesajlarda, laik demokratik Cumhuriyet anlayışını en güçlü şekilde savunan tek yayın kuruluşunun Cumhuriyet olduğu vurgulandı. Haberi 11. Sayfada Fotoğraflar: KAAN SAĞANAK/VEDAT ARIK C Dört bir yanda bayrak denizi ‘Üç fidan’ unutulmadı 12 Mart askeri darbesi döneminde idam edilen Türkiye Halk Kurtuluş Ordusu önderleri Deniz Gezmiş, Yusuf Aslan ve Hüseyin İnan, idam edilişlerinin 35. yıldönümünde Ankara’da mezarları başında ve pek çok kentte düzenlenen törenler ve gösterilerle anıldı. Ankara’daki törende, İstanbul’dan Ankara’ya “Deniz Gezmiş’ler İçin Bağımsızlık Yürüyüşü” düzenleyen Yurtsever Cepheli öğrenciler de yer aldı. Ankara ve İstanbul’da milyonlarca kişinin katılımıyla düzenlenen Cumhuriyet mitinglerine, Manisa, Çanakkale ve Marmaris ile Almanya’nın Duisburg kentlerinde devam edildi. Mitinglere katılan on binlerce yurttaş, “Türkiye laiktir, laik kalacak” sloganı altında birleşti. Yurttaşlar, miting alanlarından ayrılırken gelecek hafta İzmir’de buluşmak üzere sözleşti.