Katalog

12 C S TRATEJİ Bush raporları ABD’nin Irak Cihangir DUMANLI cdumanli@hotmail.com "Son adımı görmedikçe ilk adımı atma" Clausewitz ört buçuk yıldır Irak’ı işgal eden ABD, başlangıçta öngöremediği gelişmeler karşısında büyük bir çıkmazın içine girdi. Başkan Bush sık sık strateji değiştirerek çıkış yolu arıyor. Başkan geçen Ocak ayında Bağdat bölgesindeki güvenlik durumunu iyileştirmek maksadıyla 30 000 kişilik (beş tugay) takviye birlik göndermeye karar vermişti. Konuşlanmalarını Temmuz ayında tamamlayan bu birliklerle Irak’taki ABD askeri sayısı 160 000’e çıkmıştı. Irak’taki ABD Büyükelçisi Crocker ve Koalisyon Kuvvetleri Komutanı General Petraus, 10 Eylül’de Kongre’de takviye birliklerinin gönderilmesinin etkileri ve sonuçları konusunda ifade verdiler ve Başkan’a önerilerde bulundular. General Petraus Kongre’deki konuşmasının önemli noktaları şöyle: ? Takviye stratejisi büyük ölçüde hedeflerine ulaştı. ? Irak genelinde ve özellikle Bağdat bölgesinde olay sayısında büyük bir azalma oldu. Sivil ölümleri genelde %45, Bağdat’ta %70 azaldı. Etnik ve mezhep çatışmaları genelde %55, Bağdat’ta % 80 azaldı. Bulunan silah deposu sayısı geçen yıla göre 1700 EĞERLENDİRME: artarak 4400’e ulaştı. Araç bombası ve canlı bomba sayısı Mart ayında 175 iken, Eylül’de 90’a düştü. Başkan’ın takviye beş tugay göndermesinin politik ? El Kaide’ye karşı inisiyatifi ele geçirdik. Anbar hedefi, Bağdat ve civarındaki güvenlik durumunu bölgesinde Sunni grupları El Kaide’ye karşı iyileştirerek, Irak Hükümetini rahatlatmak ve ulusal silahlandırdık. Bu bölgede halk bize yardımcı oluyor. uzlaşı (national reconciliation) için zaman kazanmak ? Irak Güvenlik Kuvvetleri (IGK) gelişiyor ve idi. Bu politik hedef gerçekleşmedi. Gn. Petraus’un gittikçe daha fazla yükü omuzluyor. IGK sayısı 445 verdiği rakamlara göre azalmış görülen olay sayısı, 000’e ulaştı. Bu yılsonuna kadar 40 000 kişi daha takviye tugayların dönmesinden sonra tekrar artabilir. artacak. 140 Irak taburundan 95’i bağımsız hareket Zira çekilecek tugayların bırakacağı boşluğu IGK edebilecek düzeye geldi. doldurabilecek durumda değil. Önemli, olan olayların ? IGK’ne 1,6 milyar dolarlık malzeme sattık, azalması değil, kalıcı olarak azalmasıdır. yılsonuna kadar 1,8 milyar dolarlık daha satacağız. Gn. Petraus’un ? Bu durumda takviye gönderilen beş tugayı kademeli olarak Temmuz 2008’e kadar çekebiliriz. ? IGK güçlendikçe, ABD ABD askerleri asimetrik savaşta sık sık köşeye sıkışıyor... D birliklerinin rolü "önde gitmek" ten, "birlikte gitme" ye, sonra da "himaye etme" ye dönüşecektir. ? Halen üç görev yapıyoruz: Halkın güvenliği, terörizme karşı savaş ve dönüşümün sağlanması. Halkın güvenliği görevini henüz IGK’ne bırakamayız. ? 2008’den sonra çekilme devam edebilir. Ancak geniş kapsamlı ve ani bir çekilme çok sakıncalı olur. Büyükelçi Crocker ise Irak’ın geleceği konusunda iyimser tahminler yaparak şunları söyledi: ? ABD’nin hedefi olan, güvenli, istikrarlı bir demokrasiye sahip ve komşuları ile barış içinde bir Irak’ı gerçekleştirmek mümkün. ? Güvenlik iyileştikçe ekonomi düzeliyor. ? Mezhepçilik hükümet performansının önüne geçiyor. ? Bazı bölgelerde ilerleme kaydettik. Önemli olan bunları tüm Irak çapında birleştirmek. ? En önemli sorun, Irak’ın nasıl yönetileceği ve merkezle bölgeler arasında kaynak ve yetki paylaşımının nasıl olacağı. ? Suriye ve İran, direnişçileri destekleyerek bize zarar veriyorlar. ? Bu koşullarda Irak’tan çekilmemiz çok olumsuz sonuçlar doğurur. ? Başarıyı garanti edemem ama başarı mümkün. Başkan Bush da bu iki yetkilinin ardından 13 Eylül’de yaptığı konuşmada, General Petraus’un birlik çekme önerisini kabul ettiğini açıkladı. Bush yeni stratejisinin esasını "ne kadar başarı, o kadar kuvvet çekme " (return on success) olarak açıkladı. D Dört buçuk yıldır Irak’ı işgal eden ABD, başlangıçta öngöremediği gelişmeler karşısında büyük bir çıkmazın içine girdi. Büyükelçisi Crocker ve Koalisyon Kuvvetleri Komutanı General Petraus’un, Bush’a sundukları rapor ülkenin içinde bulunduğu süreci olumlasa da, işgalin beraberinde getirdiği sıkıntılar, Washington’u ciddi bir çıkmazda bırakıyor verdiği rakamlar ABD’de tartışma konusu oldu. Bazı bağımsız kaynaklar farklı rakamlar veriyorlar. Rakamlar mezheplerin kendi içlerindeki çatışmaları kapsamıyor. Gn.Petraus hesaplamalarında kullandığı metodolojiyi açıklamadı. Bir ABD’li yetkilinin ifadesiyle, ölen şahıs arkadan vurulmuşsa mezhep çatışması, önden vurulmuşsa adi cinayet olarak sayılmış. ABD’li yetkililer artık Irak’ta bir "zafer" den