Katalog

K İ M ömcr Kı/ii: "Si/e I ürabi'dcn iki beyit okuyayım: •Def'i gam kılmak için sakiyâ, gel ver $arap/llaMİı kaydı dhandan eylemişem K'iiııap. Badei enguru dolduı. caıni piıt kıl vet banü/ Gonluımı ıııesrur cdip âlcmdc eyle bir •>e\ap.' Haydi, bi/ de bir sevap işlcycliın..." Boşalan kadehlerc yeni imarrı suları konuldıı. aslan sülü içildi, nefc içinde bakışıldı. Sadri sessi/lifi bo/du: "ömer," dedi. "Takriri Sukuıı" Yasası'ııdan sonra lutuklanan gaıciecik'r arasında Lhu/viya Vclid vardı ' I as\ iri bfkar'dan, 'llarckcı'dcn bcıı vardıtn, 'Sebılürrcşat'dan lişref Cdip vardı, sen yokmn değil mi?" Ovaı Şakir aiıldı: "Onıer yoktu. aıııa ben vardım. Zckeriya (Serlel) vurdı. 1925 Ankara htiklul Malıkcmesi'nde üçer yıl kakbcııdligc mahküm editdik." Ben. Halikarııas Hulıkvısı "Tan"a gctincc ununla ilgili bilgi edindiğim için bu mahkumiyet larihinin 28 Nisan 1925 oldugunu da öğrenmiştim. Batıkçı kaicbeniliğini Bodruııı'da çekıııişli. Y A Z D I B U N L A R I kolaydı. Ya/ık ki sıirekli i$ yoktu. Pıı bııyıık dilcklerimdcn biri L.arousüc'un on ycdi cilllik biıyük aıısiklupcdisinı sağlayabilmckıi. Oııu alabilirscm düııyanın on /cııgin kiıaplığına sahip olmuş kadar hofitıııluk duyacakiım. Kiıapçı Karabeı ile^ıyıışiıım. O kefil oldıı. Ansiklo|>edi geldi. Baybilhavz Cilievi'ııde ciltleltinı. Hepsi bana oiuz bci liraya ıııal oldıı. Bu borcumu odenıek için Karabct'e Uv biıı be$ yilz sayla cinayci ronıanı ççvirdim. Buıtdan ba^ka, oieki kitaplara karçılık yapııftım veviriler de hcsaplanırsa olıu cillten l'a/la kiıap ya/ıııtş olabileccjinı durumu ortaya çıkıyor. Ne yersi/ harcanmı» bir emek.. Atııa gcııc dc bi/ ondan lıoşnulıuk. Kalk bc, ntomobil kapıda duruyor. Ah bu oiomobti merakııııı/.. Bir /anıanlar köpruyü geçıııek için paraıııı/ olma/ vc Bcyoglu'ndan Babıâli'yc oionıobillc gclir, ya Cumhuriycricn yahui, Pcyami SaTa'nm labiinden bir lira rtdtlnç alıp otomobil parasını verirdik. Bunları bir saniyedc dU^ündüm. Necip muhakkak otomobillc gc/diklcıı sonra parayı vcıemcmiv ayııı bclaya benim dc ba$ımı sokmak isiiyordu. Haydi diyorum, kalksana, Pcyami'yc uğradım, yok. Şeyh Mcnıduh da yok!... Necip hcm beni larıaklıyor hem de bunları söylüyordu. Şüphelerim teeyut etti ve düşllnduklerimi soylcdiın. gUldü, bir eliııi kaiçasına dayayarak, tahkir cdilmiş bir şövaiiye va/.iyetini aldı vc: Aptal, kar$ında kim var zanncdiyorsun, i;ic kari vi/.iıim... diycrck, bir dcstc para lirlatn. Saydım lam 180 lira. Necip hayatında ilk dcftı şüphesi? sonuncu olacak kumarda kazanmışıı. 6 (...) 1979 nıayısı sonunda, Okıay Akbal, Sanıi KaraiTcn ve ben, Cerrahpaja hastancsint gitıik. Üv ki«ilik bir odada kaiıyardu. Cumartesi vc pa?ar glıııleri hasialurın cvlcrine gitnıcleıinc i^in vcrildigi halde. o cşini ve vocuklarım çok scvcn Ikhçct evinc gitnıeıni^ti. Yatakıa ottırmuj kiıap ükuyurdu. Kısık scsiytc i$aretler dc kaıurak konu$uyordu. Cîeceleri sabalıa kadar uyuyamadıftını. odadaki Obltr hasıaları rahaısır eımemek için clcklriği aı;amadıfıni, camdan bak bak /anıan geçmediğiııi. kiıap da okuyaınadıgını uııliitıyordıı. Çoktandır kar>ıla$mamıştık. Duygusallığımı yendim. Eski igrıcleyici lavrınıı takındıtn, o da benim gibi davrandı. Sonucu sogukkanlılıkla bekliyordu. Yıllarca Oncc Uç bcş kuruştınıı öncmsiz bir şeymiş gibi benimle nasıt payla$mıvsa. ampııl kuiularıııdaki sigaralarını it,ıifimde nasıl hiçbir tepki gösternıcmi>sc >irndi dc ölüme karyı öylr yiğit. Oyle cömcri, acılarını payiaşıyordu. (...) Bilmcm nc kadar sonra odaııııı kapısı aynı şiddeıle avıldı. Nccip la/ıl yıınırııfunu yü/.üme doğru hi/alamı^, kelimfnın bütlln manâ ve adiliğiyle sıntarak içcri hııcuın etli. 8 5 (...) Bir süre o yüzume bakd, bcn öniimc baktım... Sonra kalkıı. eli ile acayip ijaretler yapa yapa, anla^ılmaz şeyler mınldana mmldana gitti... Ikkledim... Ne kadar bekledim bilmeın... Çok bekledim galiba... Sonra, yüzü yuınuşamtt, gözleri ycııiden nıga kavujmus, sesi yine ıaılıla$mı$ geldi vc bana sarılır gibi sokularak cekcıimin ccbinc bir avuç ^aııgını bofalıtt: kusura bakma cvlâdım, dcdi... lctihat'ın kasasında ne varsa hcpsini sana veriyorıım! Elimi sıkiı, yanagımı okşadı. sırtımı sıva/ladı kapı üıHlııdc ugurlarken... Mcrdivcnleri inerkcn, ccbimdcki ha/incyi hcsaplıyordum: Bircr alıın vcrsc, yü/ alıın cder.. Yarımsar altm vcrsc clli.. Malumaı'can aldığını kadar, bircr mecidiycdcn hcsapladım.. Yirmi altınl CVbime doklllen o bir avuç şıngırtı, yirmi alıından daha a? olamazdı dbet... Kö>eyi dönduııı. lciihai evi gOrUnmcz oldtı... Elimi ccbime soktum ve iki yıllık ya/ı gelirinıi ı^ıkardım... Nc kadardı tleısini/?.. Yirnıi altın mı? Oıı aliııı mı? Bc> altın mı? Üç altın mı?... Hayır, yalnız yirmi Uv kuru$tu! Yıldı/Iar arasında uçarken kanaılarım kırılmışıı... öfke ite gcri döndüm. rxlice bir ;cy yapacakıım bclki dc... Hclki de bu yirmi Uc kuru;u suratına, o (,ivek bo/uğıı, o delik deşik suratına aıacaktım... 1969 Yattıjı oda /cının katta ve kapıya yakındı. Bizi dı$ kapıya dck geçirdi. Ü«ümUz önde o arkanu/.da, dördtımu/ göz yaşlarımm göstermemek i(,in öyle yürüyordıık. (...l Vakit aksaına yaklaşmış ve maıbaanm taıilinc bej on dakika bir /amaıı kalmışıı ki, birdcn, karşıdaki camlı kapı şiddctlc açildı ve Sulcyman Na/if, heybcıli bir aslan gibi içeriyc girdi. İlk i$i, çalıştıgım bölmenin onündeki lahta seddin ustunden bana elini uzalmak oldu: Nasılsın, şair? Teşekkür ederim, üstat! Siz nasılsın 17? Ben de iyiyinı. E, ne var nc yok yeni havadis?... Edebiyal âleminde?... Mühim bir şcy yok. Yalnız demin imzati? bir mekıup aldım, Ne diye? Florinalı için gecen hafla yazdığım ya/ıdan dolayı... Süleyman Nazif, elini her zamanki âdeti il/ere sakalının üstilnden geçirerek gılldü: Muhakkak, dcdi, küfrediyurdur. Nereden aııladınız? Sesin pek yavaş çıklı da... ArkasınUaıı enıir buyurdu: Ver $u ınckiubu, bir de ben gOrcyim! Mckıubu vcrdim. daha yatıyı görür görtncz kahkalıayı salıvcrdi. Neyc gülüyorsunu/? Nasıl gUlmcm. Flonnalı'mn el yazısı... O hâlâ gülcrkcn ben karşısında hayrcıiındcn apı^mış kalmıştım. 9 {•••) Sonunda o zamana kadar soru a l " ' u l l n ' ! C P rıazırltk şckliııdc oldugutıu aıılatacak yolda yinc uzuıı bir koııuşmadan sonra en son sual yazıldı vc açıkça gördüm ki bütUn bu soruİanların çivisi bu sualdir: "Si/ Mektep niccmuasında Sanskrit r.debisatı Tarihi diyc bir makalclcr seri&i ya7iyorsunuz. Iddia cdiliyor ki bu yazılarla F.ncUmeni Tcfiiş ve Muayene'yi kandırarak anla$ılmayacak bir sckilde memleketıe Maddiyun mcsleğini (maleryaliznıi) yaymak isiıyorsunu^, butıa ne dersiniz?" Ccvap pek kolaydı, bu kolay ccvaba bira/ da alay karijsa iyi netice vereceginc hukuın verdim. Bu konıışma ve rnünaka>ada gülucoleri kendi larafına çekmenin ustaca bir siyuset oidu^unu iyice biliyordum. Yazdıın ki: "Ben o cdcbiyat tarihini ancak cdcbiyal göru$Unden ya/.ıyoruın, cski Hinl şiirlerinden parçalar lercümc ediyorum ve bunlarda söylenen mabullar için dc bilgi vcriyorum." : I HALtT 7.1 YA UŞAKLfGlL O CAHİT KÜLEBİ D HALİT FAHRİ OZANSOY D DEMİRTAŞ CEYHUN O YAKUP KADRİ KARAOSMANOÖLU D HASAN lZZETrlN DİNAMO D YUSUF ZİYA ORTAÇ D FİKRET ADtL Ü KEMAL SÜLKER Ü HÜSEYİN CAHİT YALÇ1N Nul: Lütfen rakamlan yazarlarm aimlerinin bafindaki karelerm içıne yuzın. Armbk sayımııde yayımiadığımız 'EROTİK SATIBLAR" adlı butmacomtztn yamtImm "Vltrlndmkl Kltaplar'm sonunda bulmblllnlnlz. (...) Karabeı liesabına Saray için ronıan <;evitnıokıe lörcscl açıdan, yuıl scvgisi bakıınından bir sakınca. görmcdik. Bunu yapnıakla AbdUlhamil'in salıanaıını guçlvndirıtıiş olmuyorduk. Saraya baglanarak boyun Lgmiyorduk. Çalişıyorduk vc çalifmamı/.la ortaya yıkan ürünU saiıyorduk. Bunu kim istesc satın alabilirdi. Iştc bu kararla vicdanımızı doyurduktan sonra, çevirilcrc giriştim. Karabet'ten pek zor para ahnabilmekle birtikte samrım elimi/ epcyce gcnişlemişli. Oünde oıı beş yirmi sayfa çeviri yapmak olanağı 7 Ocak ÇERÇEVE