Katalog

.ASIM 1999. SAYI712 un çatışmasını yaşıyorum. Yaptıklarımın ımına dair bir şüphe taşıyorum ve kendi ıde sinemanın ne kadar değerli olup ollığını sorguluyorum.... Çiinkü yaşadığım ördüğüm şey ler bana ait deği Imiş gibi ger... Jeallerden söz ettiniz, nedir sizin idealileal derken birütopyadan sözetmiyorum, tçe benim hissediğim şeyler. lyinin iyi, inün kötü oluşuna dair bir şeyler vardır ve larbize öğretilmiştir, dürüst olmak, yalan lememek, iyi bir insan olmak... Bu aynı landa insanlann biraradayaşamasını sağn bir hukuktur. Kendi hayatimınbunlarla şmesi benisinemaya kadar getirdi.Sine'aböylebiranlamyüklcdim, farklı,muf, özcl hirdil... Aneak.sinemaortamında, rili ortamda kıırduğum ılişkiler; medya, ivaller,kaçtığımalanlardanfarklideğildi. dı bir düzende, ama demagojinin, yalariyanın daha fa/.la olduğu bir ortamda Jumkendımi. lem ortamı görmek hem de o ortamda lyapmak... 'nceleribuçelişkiyüzündenderinbiröfke uyordum, şimdi öfkc bile duyaınıyoı... ıfkcni/in de sistem tarafından kullamlını mı farkettiniz? abiiki, böyle bir yanı var. Biçilmişburolü mczliktcngclcmcdiğim,yönetrnenrolü> kuşkularla, bu sorularla yaşayamadıu için de böy le bir çatışma yaşıyorum. Üs< sadece Türkiye'den söz etmiyorum. tdışındakatıldığımfeslivallerdengördü1 kadanyla da hiçbir değer yok. Bunu le ifadc ettiğiniz zaman da büyük bir düşılıklakarşılaşıyorsunuz... u düşmanlık ney le besleniyor? ok basit bir şey var, pratik olarak hcpimibir düzene ihtiyacı var, çünkü düzen, özele de iç düzenden sözediyorum, insanlan ıtlatır, onları korkularınakarşı korur. Bu ene saldırılması, herkesin ak dediğine kaenmesi düşmanhğınasebepolur. Müca3dcn kaçan, güçsüz bir insan değilim ama ii hissetmcye, bir siirii şeyden utanmaya ladım. leler utandırıyor sizi? >rncğin,başanlıbiryönetmen olmak artık ıçok utandırıyor. leden? len, feragati, insanın sistemin verdiği ve şılığı olan her şeydcn bilerek, isteyerek geçip kendi içini duyrnası gereken sadaı anlatmak için "Masumiyet"i,toplumsal ramlarla, hukukla, sosyolojiylc, medyayırif edilmeye çalışılan ama bana kendini ndıramayan insanı anlatmak için de çüncü Say fa"yı çektim, bunların hcpsi bir amı paylaşma isteğidir. Ama sinemanın ;ün sahip olduğu yer, sistemin ekonomik deolojikolgularındanbeslennıesi.sistei bir nesncsinc dönüştürülmesi, anlama rhiçbirkarşıhkbulamamanızayolaçıyor. Carşılık bulmaktan neyi kastediyorsuıi >izbiryarayı,telafuzedilmeyen,edilemeı bir şeyi anlatıyor, onun anlamını paylaşya çalışıyorsunuz, kısacası bir giil uzatısunuz insanlara, fakat bu asla böyle algımıyor. O, medyanın bir nesnesi haline ya filmi izleyen insanlann, şu ya da bu şekilasıl içerikten yoksun bir şekilde etkilenleribirdeğeredönüşüyor. BirfeslivalekaIığıni7dada, insanideğerlennizledeğil,bir rıetmen üst kimliğiyle algılanıyorsunuz vc Liin bu sistemin sürmesi için oluşturulmuş rallara uymanız.İL,.eniyor,buda benim de•lerimetersdü^üyor... \nlamdanıızaklaşına,kar$ılıkbulamaı... Sey irciden mi, sinemanın iiretim kollarındaıı ıııı kaynaklanıyor? 11 Ama anlatmak istediğiniz bir şeyler var... Bununlailgisiyok. Buşudur.birdeğeriniz, size ait özel bir şcy vardır, onu paylaşmak, onun görülmesiniistersinizve onu alıpbiryere koyarsınız fakat koyduğunuz yeri beğenmezsiniz... Bu, sanırım bu kadar basit... Dosdoğrtlsöylüyorum.bensinemayısevmedim. Kendinizi ifade etmek için yeni bir yol mu arayacaksınız? Sinemanınbiryol,biraraçolduğunusöylemek sinemaya yapılmış çok büyük bir haksızlık.Bu, Bergman'a,Tarkovski'ye, Yılmaz Ciüney'eihanetolur. Asla böyle bir şey değil, sanırım derin bir inançla,derin bir inançsızlığı birarada yaşamak kolay değil. Röportaj yapmakbirazkesinliklişeyleranlamınagelir amabuçelişkikcsinşeylersöylemektenalıkoyuyorbcni, ama hissettiğim şeyler gcrçekten bunlar, bunları göz ardı edemem, bunlara ihanetedemem... Öyküler, ardıııdan filmlcr bu çatışmalardan mı besleniyor? Öyküler,bclırgınşcylerdençok,karmaşadançıkıyor. Bir siirii karmaşik şcyin /aman içinde anlaşılırhalegelmesiyleilgilı... Belki "ÜçüneüSayfa"daöyledir. Yaşamımadaır küçükolayların,gözlemlerimin zaman içinde birarayagelmcsindcnoluşanbiröykü... Neden "İJçüncü Sayfa"? Asla, bir gazetcnin üçüncü sayfa haberi değil, benim bakışımla var olan bakış arasındakiçclişkiyi ortaya çıkarmakamacıyla yapılmış basit bir ironi. Bir tarif değil bir ironi, o kadar... Bir üçüncü sayfa haberi olarak algılanmasının bir zararı var mı? Var, çünkü üçüncü sayfa haberlcrinintoplumumuzdaki algısı, o haberin taşıdığı acıyla, yarayla hcrhangi birilişki kurmak değil. Buhaberlere "Memleketteneleroluyoryahu"diycbakılıyorvebu, bana göreiğrenç bir algılama... Bu, bütün bir toplumun hiçbir şcyi üstlenmemcsinin, hiçbir şeyin yarasıyla, acısıyla karşı karşıya gelmemesinın, yüzleşmemesinin,dolayısıylasorurnluluklarından kaçmasınınmanüpileedilmesininyöntemidir... Bu yüzden de filmimin üçüncü sayfa olgusu içinde dcğerlcndirilmesine karşı çıkıyorum. Benimlchayatyadainsanlararasındaki yabancılığınnedenidebu,inatla,o tarif edılmiş, verili halc gctirilmiş dile ikinci bir dil oluşturma isteği, bu dili kimscy le konuşamamanınçatışmasınınsonucu belki dc... "İlçüncii Sayfa"sı tırnak içine alınmış olsa da filmin ismi bir "Üçüncü Sayfa" haberi ama... Bir filmin ismi çok belirleyicidir. Helede doksanlarda, her şeyin kodlarla, başlıklarla algılandığı bir dönemde... Dıdaktik handikaplar taşıyan isimlere yabancı durmak gibi birbakışımdavar, "Üçüncü Sayfa" uzak duranbirbakıştır,öyküylckurduğummesafeyi anlatır. tsmiylekodlamalarauzakduranniminizneyeyadakimcyakın? Öykünün anlamı şuradaydı, basitçe, hiç cğip bükmeden söylüyorum bunu, son y ıllarda daha net gördüğüm şu: Bütün tarıh boy uncatoplumbireyeihanctctmiştir. Özclliklede seksenlervedoksanlarTürkiyesi'ndesafinsana ihanet edilmiştir, buna kocabirtoplum, bilcrck,isteyerekyanişuurlubirbiçimdckatılmıştır. Ben çok basitçe bunu anlatmaya çalıştım, burada şu itirafı da yapmam gerekiyor: Bir film çekmenin değeri buradaysa, değersizliği de bunu bir film olarak anlatmak zorundakalmaktır... Nasıl? Ben elli dolaryü/.ündcn dövülen, sonuçta intiharetmekzorundakalanbirçocuğu.televizyondan öğrendiği polisin siyasi insanlar için kullandığıkaybetmeyöntemini kendi çıkışı için kullanacak kadar sıkıştırılınışbir* C Blok, Demirkubuz 'un iikjilmi... Masumiyet feragati, insanın kendine sadakatini anlatıyor... Sonunda seyirci de bunun bir parçası ama onu öneçıkarmak istemiyorum. Tabii ki istisnaları var, ama bu sonuçta, sinemanın yapı m şekli(oyuncusu,ilişkiyegirmekzorundakaldığım teknik ekip de etkili. özellikle, de filmin ortaya çıkma aşamasında, o öyküyü çekmc isteğime, onca çileye neden olan anlamı göremiyorum... Neden bu kadar işkenceçektiriyorsunuz kendinize? Yok, bütün bunları büyük bir huzur içinde söylüyorum.Biryönetmenrolünüoynayıpda sıkıntınınbaijkayerlerdepırtlamasınaengel olamamakdaha kötü bcnec. Bu söylediklerim umutsuzlukla kodlanıyor, ben umutsuzsambutoplumbitmişdemektir. Bunarağmen ara vermeden film çekiyorum... Bu asla umutsuzluk, kendine işkence çcktirmek deği I. Mutsuzluğumuzunkaynağıdazatengörüncnlerle ılgilenip, bu sorgulamayı ertelemenıizdeğilmı? Çizdiğiniz portreyle şimdi bu sözleriniz örtüşmüyor... Böylc bir portre çizmeme rağmen hayattan vc gerçekten geleeek hiçbir şeydcn korkmuyorum. Bence göze alamayan ya da garanti arayan insan korkar. Böyle birısteğimolsaydı, bunları konuşmazdık ya da bu uslubumla filmyapmayakalkışmazdım. Aslında bütün bunların özeti,sincnıayı,sevmedim ben... Demirkubuz, "Üçüncü Sayfa"nın Isa 'stnda bir baskayarasınt anlatıyor...