Katalog

8KAS1M 1998. SAYI 659 masını sistemleştirerek ritmleştiren form parmaklıği denen şeydir. Fprm nesnesinin soyutresimde oynadığı rollcrçok çeşitlidir. Soy ut sanat aracı 1 ğıy I a hayal bi le edi leme1 yen alanlara geçiş yapılabilir. Soyut resme bakarkenkişininalışılmışmantıktanvealışılmış gerçeklikten vazgeçmesi gerekir. Yüzyılın başında Bati entelejensiyası tarafından bile şaşkınlıkla karşılanan soyut sanatın y adırganmasının nedeni resmin sentetik yapılarının yıkılması ile ilgilidir. 13 SANATCILAR.. Tektaş Ağaoğlu, Halil Akdeniz, Erol Akyavaş, Erdal Alantar, Bilge Alkor, özdemir Altan, Gökhan Anlağan, Serdar Arat, Zeki Arslan.Tomur Atagök, Ismail Ateş, Ferruh Başağa, Suzan Batu, Bedri Baykam, Sabri Berkel, Şadan Bezeyiş, Cemal Bingöl, Bubi, Basri Cesur, Adnan Çoker, Tanju Demlrci, Utku Dervent, Nejad Melih Devrim, Burhan Dogançay, Abidin Elderoğlu, Devrim Erbil, önder Ergün, Adem Genç, Zafer Gençaydın, Mehmet Gün, Lütfü Günay, Ergin Inan, Balkan Naci Islimyeli, Asım Işler, Nuri lyem, Zeki Faik Izer, Ercümend Kalmik, Şükrü Karakuş, Gencay Kasapçı, Hüsamettin Koçan, Memduh Kuzay, Mübin Orhon, Zekai Ormancı, Kemal önsoy, Kadri özayten, Erkan özdilek, Ahmet özel, Abdurrahman Öztoprak, Zümrüt Radau, Kadir Reisll, Jilda Sahakian, Mithat Şen, Yurdanur Şentürk, Yusuf Taktak, Güngör Taner, Selım Turan, Adnan Turani, ömer Uluç, Necdet Yaşar, Yiğit Yazıcı, Fahrel NissaZeid. ^ Güngör Taner Türk resmlnde soyut Dünya sanatı bu as,amaları yaşarken Türk resmi nerede ve nasıl seyrediyordu? "Türk Resminde Soyut Eğilimler" sergisinin curatör'ü Yahşi Baraz'a göre "Türk resim tarihinde ilk soyut tablo 1947 yılında Nejad Melih Devrim tarafından gerçekleştirildi. Ncjad Melih Devrim o yıllarda Paris soyut ekolünün içindc yer alan tek Türk sanatçısıydı. Bu çok ilginç tirçünkü; Türk Resim Tarihi içinde Bati 'ya gidip de zamamnın sanat ekolünü sezebilmiş sanatçı pek yok gibıdir. Türk resim sanatçıları Batı'daki ekolleri hep bir adımötedenizlemişlerdi.örneğinÇallıkuşağının Paris'tebulunduğuyıllar, 191014 arası, soyut resmin, Kübizm'in ve Fov hareketinin başladığı zaman dilimini kapsar. Çallıkuşağıisccmpresyonizmikendilerineörnekalarak ülkelennedönerler. Nurullah Berkveçağdaşlan ise Kübizm'i ancak 1933'lerde hissedebilmişlerdir. Ali Çelebi, Ccvat Dereli, Zeki Kocamemi ise ekspresyonizmi Türkıye'de uygularken Batı 'da çok başka sanat ekollennin baş ladiğina tanıklıkyapıyoruz. Oysa Nejad Melih Devrim zaman m avantgarde sanatını yakalayabilmişteksanatçıdır. 1945'lerdensonra Türk sanatçılarının soyut sanat ifadelerinde yoğunlaştıklarını görüyoruz. Türk soyutunun ilk öncüleri Nejad Melih Devrim, Abidin Elderoğlu, Cemal Bingöl, Adnan Çoker, FahrelNissaZeid,LüttüGünay, Ferruh Başağa, Sabri Berkel, Şadan Bezeyiş,Zeki Faik Izer, Selım Turan ve Nuri lyem'dir. Soyut resim ifadeleri hem dünyada hem Türkiye'de sanatçılar tarafından benimsenmiş bir üslup. Soyut sanatın dört ayn evresi vardır: 191025: Vasi ly Kandinsky, Piet Mondrian, Jean Arp 1945: Amerika'da Soyut Ekpsresyonizm: Jackson Pollack, Mothervvell, Rothko 194560: Parıs Fkolü: Robert Delaunay, PoliakotV, Auguste Herbin, Jean Bazainc, Nejad Melih Devrim m~ SOYUTA DAIR. Soyut stilizasyon ile gerçekleşmez. O yalınlaştırma, yabancı öğelerden arındırma ile görünüşe çıkmaz. Çunkü soyut daima tinsel evrensel olanın fonksiyonu içinde biçim veren ifadedir. Dışsal olanın en derin biçimde içe aktarılmasıdır ve içsel olanın da en salt biçimde dışsallaştırılmasıdır. Piet Mondrian Ruhumuz canlılığa ancak armonide ulaşır. Armoni ise zamandışılıktan doğar. Bu zamandışılık renk ışıklarının orantı ve ölçütlerınin ruha ulaşmasını sağlar. Delaunay Çarpan yüreğımız bızi temel varhğa doğru sürüklüyor. Bu sürüklenme rüya, idea ve fantazinin doğumunu haberliyor. PaulKlee Burhan Doğançay Zekai Ormancı