Katalog

Kendi sesinden Orhan Veli şiirleri eme gecan ve’nun kları ve anıdır. pluma bu başşi, eşi, dının a olmaömüyargıe kemi uBahar adının ıştır. mana … Ayadını uzla… ma kadın ği yertopsanların Duru, ve : “Loş yapıBahar ak karmak, ş saatilar sonı fırsalanmaşansını eliyor. k da anı olklarıma an yılalan r defanı oktiyor” ? Nurduran DUMAN ep merak edilecek değerli bir konudur: Türk Şiiri’nin kırılma, evrilme noktası şairlerinden Orhan Veli’nin ömrü yetseydi kendi şiiri acaba nereye, nerelere gidecekti? Kısa yaşam sürecinin sunduğu dar yaratım zamanı içinde verdiği şiirlerin, onun şiirimizdeki yerinin Ahmet Hâşim, Yahya Kemal, Nâzım Hikmet, Cahit Sıtkı, Ahmet Muhip gibi şairlerimizin arasında yer almasını sağlayacak yeterlikte olduğunu belirten Asım Bezirci onun için “ (…) yeni şiirin kurulmasında Orhan Veli’nin büyük payı vardır. Gerçi bu payın sınırları bir yere değin şiirimizin yararına olmuştur, ama bir yerden sonra da Orhan Veli şiirinin zararına olmuştur. Çünkü kuruculuk hareketi ve apansız gelen ölüm, onun kendi şiirini kurma zamanını daraltmıştır. Neyse ki, Orhan Veli bu kısa zamanı dahi çok iyi kullanmasını bilmiştir. Yıkıcılık şiirlerinin ardı sıra kuruculuk şiirleri de vermiştir” der. Şiirle ilişkisi hiç olmayanların bile mutlaka bir iki dizesini bildiği; şiir, çeviri, dergicilik alanında edebiyata verdiği hizmet ortada olan şairin usta bir Karagöz oynatıcısı olduğunu biliyor muydunuz? Yeni yayımlanan Beni Bu Güzel Havalar Mahvetti – Kendi Sesinden Şiirler kitabı ve bu kitapla birlikte verilen CD ile onun Karagöz’e olan merakını ve bu konudaki ustalığını öğrenmiş olduk. Şair, bir dost meclisinde, makara banttan da önce, çok eski bir kayıt yöntemi olan ‘tel’e okuma ile kaydettiği ses kayıtlarında yirmi iki şiirini seslendirmenin yanı sıra bir de Karagöz oynatmakta. İnsan hangisine sevineceğini şaşırıyor. Kız kardeşi Füruzan Yolyapan bu kayıtların bir yılbaşı eğlencesi sırasında, bir evde yapıldığını tahmin ediyor; yine de kesin bir bilgisi olmadığını, kayıtların kendisine Orhan Boran’dan geldiğini belirterek. Kayıtlar yıllar önce İstanbul Radyosu’nda bir kez ve bir kez de Hollanda Televizyonu’nda yayımlanmış. Buna göre Orhan Boran’ın eline de şairin kardeşi Adnan Veli’den geçmiş olduğu düşünülmekte. Kayıtta, dolayısıyla kitapta yer alan şiirlerin kitaplaşmış asıllarına sadık kalınmış, Orhan Veli’nin okumalarındaki farklılıklar ve eksiklikler dipnot olarak verilmiş. Şair, büyük olasılıkla şiirlerini kitaplaştı H har mı yanıtı ? n Çeleni ları/ Ayten Çelebi Kural rırken sonradan değişiklikler yapmış ya da belki de okurken farklı hatırlıyor, elbette ezberden okuyorsa… Dinlediğinizde sizin de anlamadığınız, çalışmayı yayına hazırlayanlarca çıkarılamayan bazı sözcükler ve tam anlaşılamayan bazı konuşmalar da “(…)” ile gösterilmiş. Kayıt ve kitap, kayda alanın takdimi ile başlıyor: “Sesli antolojinin başlangıcı olarak, Orhan Veli size birkaç şiirini okuyacak”. Bu ifade üzerine “Orhan Veli’nin, kendi zamanında yine farklı sayılacak, projelerinden biri” diye düşünmeden edemiyor insan, neymiş? Sesli antoloji… Cızırtılar, uğultular, kapı gıcırtıları, mırıltılar, kahkahalar, hatta çocuk sesleri eşliğinde okuyor şiirlerini Orhan Veli. Hatta “Hanginiz bilir, benim kadar/Karpuzdan fener yapmasını” dizeleriyle başlayan “Sakal” şiirini okuduktan sonra, gülüşmeler arasında, Oktay Rifat ile bir anısını bile paylaşıyor: “Bana Oktay (Rifat) fena halde içerledi. Ben her şeyi oradan indiriyorum sanki. O zamanlar karpuz alıyor yedek subay alayında gizlice. Hanginiz bilir diyordu, karpuzun içini yiyip benim gibi Orhan’a kabuğundan fener yaptığımı…” Tüm dost meclisi gürültüsü arasından ve uzun yılların içinden gelip bizi bulan sesi gür, ses tonu ise sağlam bir özgüven titreşimleri yayıyor. Güzel konuşan, Türkçesi güzel, sesi hoş bir adam Orhan Veli. Hele şu Karagöz oynatışındaki ustalığının yanında muhabbetli tavrı, neşesi... Özellikle birçoklarınca defalarca seslendirilmiş, şairin kayıtta romantik bir şiir diye tanımladığı “Anlatamıyorum” ile “İstanbul Türküsü” şiirlerini kendi sesinden dinlemek tuhaf bir sevinç. Şair şiirleri hiç de genelde alışık olduğumuz vurgularla okumuyor. Şairanelikten uzak, doğal… Nedense kayıt şu sözlerle bittiğinde insana bir hüzün geliyor: “Pek fena olmadı değil mi?” İnsan bu soruya şöyle yanıt vermeden edemiyor, kitabın kapağını kapatıp, müzikçaların tekrar dinleme tuşuna basarken: Hiç fena olmadı. İyi ki geçtin bu dünyadan, iyi ki şiirle uğraştın sayın güzel adam, sevgili Orhan Veli…? Beni Bu Güzel Havalar Mahvetti Kendi Sesinden Şiirler/ Orhan Veli Kanık/ Yapı Kredi Yayınları/ 80 s. 22 MART 2012 ? SAYFA 25 1153 CUMHURİYET KİTAP SAYI 1153 Orhan Veli yle örun Bey rtak a” Duen Sayın güzel adam, sevgili Orhan Veli... Beni Bu Güzel Havalar Mahvetti – Kendi Sesinden Şiirler kitabı ve kitapla birlikte verilen CD, Orhan Veli’nin çok eski bir kayıt yöntemi olan ‘tel’e okuma ile kaydettiği ses kayıtlarından oluşuyor. Kitapla birlikte ayrıca şairin hiç bilinmeyen bir yanını, Karagöz oyunlarına merakını, oynatmadaki ustalığı da keşfediliyor.