Katalog

Hazırlayanlar: Mavisel Yener, Nilay Yılmaz, Aytül Akal, Çiğdem Gündeş, Mustafa Delioğlu. [email protected] ÇOCUKGENÇLİK 16. TUYAP İzmir Kitap Fuarı’nda imzadayım, sekiz yaşındaki şirin oğlan babasından fıkra kitabı istiyor. Babası “İşin gücün haytalık, doğru dürüst bir kitap iste de alayım,” diyor. Bu yanıt karşısında çocuğun zeytin karası gözleri pırıldamaz oluyor. Gün boyu o çocuğu düşünüyorum, babasının “uygun gördüğü” kitabın ne olduğunu da merak etmiyor değilim. Belki de eğitim yayınları sergeninden bir test kitabı aldılar, en doğru dürüstünden! Ë Hazırlayan: Mavisel YENER Fıkra kitabı okumak isteyen çocuğa babası niçin “hayta” dedi, bunun yanıtını vermek hem çok kolay hem çok zor! Ben de bugün bir “hayta”lık yapıp iki fıkra kitabını konuk edeceğim yazıma. Kitabın arka kapağında şöyle yazıyor: “Anadolu insanı her şeye katlandıysa, her şeye karşın yaşama sevincini yitirmediyse, bunda Nasreddin Hoca’nın büyük payı vardır.” Nasreddin Hoca fıkraları, Bektaşi fıkraları bizi güldürürken düşündürmez mi? Yıllanmış sorunlara gülmece penceresinden bakıp bizi bize anlatmaz mı? Nasreddin Hoca İle Çocuklar ve Nasreddin Hoca İle Eşeği adlı iki kitap, Mustafa Balbay’ın arı Türkçesinin sesini ve rengini yansıtan şiirsel anlatımıyla, fıkraları konuk ediyor sayfalarında. Nasreddin Hoca fıkralarına “güldüşün” denmesinin ne denli anlamlı olduğu kitapların arka kapaklarında vurgulanmış. “Hem gül hem düşün…” Çocuğuna fıkra kitabı almayan babanın sesi kulaklarımda büyüyor, büyüyor… “Gülme! Düşünme!” Türk folklorunun en önemli fıkra kahramanı olan Nasreddin Hoca’yı yeni nesiller daha da iyi tanısa, anlamaya çalışsa. O zaman uyuklamaya karşı uyanışı, savaşa karşı barışı, tutsaklığa karşı özgürlüğü daha çok savunmaz mı çocuk? Nasreddin Hoca İle Çocuklar ve Nasreddin Hoca İle Eşeği adlı kitaplara 13.yy’da yaşamış Güldüşün Bilgesi’nin serüvenleri de diyebiliriz. Bu serüvenler niçin 21.yüzyılda da güncel kalabiliyor? Bunun yanıtını Balbay, kitabın önsözünde veriyor: “Doğumundan önce de yaşamış, ölümünden sonra da yaşamaya devam etmiş bir kişi! Nasreddin Hoca’yı 21.yüzyılda da güncel kılan bu.” Nasreddin Hoca, karanlık düşüncelere karşı, aydınlığı savunan, tüm doğmaların kökünü kurutan, us yolu ile tüm insanlığı uyandıran ölümsüz bir bilge. Mustafa Balbay, bu bilgeyle çocukları manzum yazı aracılığı ile buluşturuyor. Nasreddin Hoca Hikâyelerini manzum olarak yazmayı deneyen pek çok isim ol OKUMA Mustafa Balbay’ın kaleminden Güldüşün Bilgesi’nin Serüvenleri muştur ama Orhan Veli Kanık ve Mustafa Balbay’ın üslupları bu çalışmanın en iyi örnekleridir. Seriye yeni kitaplar yazılması, Nasreddin Hoca dizisinin oluşması, çocuk edebiyatımıza büyük katkı olacaktır. Kitapların tasarım ve resimlemesi çocuk okurlara gösterilen saygının göstergesi olarak gülümsüyor sayfalarda. Zafer Temuçin’in renkli, şirin çizgileri, kitabın başarılı tasarımı çocuklara zevkle okuyabilecekleri, saklamak isteyecekleri bir kitap sunuyor. Çocuk okurları doğru kitaplarla buluşturma konusunda kitap eklerinin nasıl bir sorumluluğu olduğunu vurgulayan bir çalışma ulaştı elime. Çocuk Vakfı tarafından bana iletilen Türkiye Okuma Kültürü Haritası’ndan söz ediyorum. Okuma alışkanlıklarımızı ortaya koymayı hedefleyen, alan araştırması yapılarak toplanan verileri Kültür ve Turizm Bakanlığı yayımlanmış. Pek çok değer tahmin ettiklerimizin ötesinde değil ama birkaç ilginç sonuçla karşılaştım. Bu çalışma hem mevcut durumu saptama hem okuma kültürünü geliştirme yönünde hedefler belirleme açısından önemli. Türkiye’deki okur görünüş ve eğilimlerinin belirlenmesi, bilgiye erişimde dolaylı veya dolaysız karşılaşılan sorunların giderilmesine ilişkin çözüm yollarının saptanması, ilgili kurum ve kişilere önerilerde bulunulması, toplumdaki kütüphane algısının belirlenmesi, halk ve çocuk kütüphanelerinde verilen hizmet kalitesinin yükseltilmesi açısından da değer taşıyor sonuçlar. “Türkiye Okuma Kültürü Haritası Projesi” kapsamında Türkiye’yi temsil niteliği olan 26 ilde 6212 kişi ile görüşülmüş. Araştırma; Türkiye İstatistik Kurumu’nun NUTS2 düzeyinden seçilen Adana, Ağrı, Ankara, Antalya, Aydın, Balıkesir, Bursa, Erzurum, Gaziantep, Hatay, İstanbul, İzmir, Kastamonu, Kayseri, Kırıkkale, Kocaeli, Konya, Malatya, Manisa, Mardin, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Trabzon, Van ve Zonguldak illerinden 6212 kişi ile gerçekleştirilmiş. İllerin belirlenmesinde, benzer nitelikli illerin seçimi yerine, farklı sosyoekonomik ve sosyokültürel gelişmişlik düzeyindeki iller tercih edilmiş. Çalışmadaki sonuçlardan bazılarına bakalım. Türkiye’de “seçici ve düzenli okuyorum” diyen bireyler arasında yaş gruplaması yapıldığında, en yüksek oranın 714 yaş grubundakiler (%35.4) olduğu görülüyor. Çocuk kitapları penceresinden bakıldığında bu değer kulağımıza çok şey fısıldıyor. Demek ki, en düzenli okuyan okurlar, çocuk kitaplarının seslendiği yaş grubu. Düzenli okuyanların en çok okudukları basılı materyalin kitap olduğu ortaya çıkmış (% 54). Bana en ilginç gelen, okurun kitap seçimini yönlendiren ölçütler açısından varılan sonuçlar. %25.6 oranında “kitap adı” kitabın seçiminde etken. Bu rapora göre, ikinci sırayı % 23.7 oranıyla dergi ve gazetelerin kitap ekleri alıyor. Düzenli ve seçerek okuyan okurların kitap seçimlerinde kitap eklerinin bu denli yönlendirici olduğunu bilmiyordum doğrusu. Bu, elbette sevindirici; sorumluluğumuzun ne denli büyük olduğunun da bir göstergesi. Merak edenler için, okurun kitap seçimini yönlendiren diğer ölçütlerden bazılarının oranlarını da verelim: Kitapevlerini gezme ( % 14.4), Yazarın popülerliği ( % 14.3), Kitap kapak tasarımı ( % 13.2), İnternet sitelerindeki kitap tanıtım yazıları ( % 12.8), TV’deki kitap tanıtımları ( % 11.6), Yayınevinin tanınmışlığı ( % 3.6). Çocuk ve okuma kültürü sorunlarını tartışırken okumanın hangi yöntem ve araçlarla daha etkin biçimde geliştirilebileceği konusunu büyütece alıyoruz. Çocukların düşünerek, düşleyerek, eleştirerek, birikimlerini kullanarak; özgürce sorarak okumalarının sağlanması gerekir. Onların tanıma ve bilme gereksinmesini yanıtlayan, sanatçı duyarlığı ile hazırlanmış kitaplarla buluşturulmasında hepimiz üstümüze düşen sorumluluğu yerine getireceğiz. Okuma kültürü oluşturmada gülmece metinlerinin önemli işlevi olduğu göz önüne alınırsa güldüşün kitaplarının niçin bir adım öne çıkması gerektiği daha iyi anlaşılabilir. Gülebileceğimiz, düşünebileceğimiz bir gelecek için… İyi okumalar. [email protected] [email protected] *Nasreddin Hoca le Çocuklar/ Mustafa Balbay/ Resimleyen: Zafer Temuçin/ Cumhuriyet Çocuk Kitapları/ 96s/ 7+ *Nasreddin Hoca le Eşeği/Mustafa Balbay/ Resimleyen: Zafer Temuçin/Cumhuriyet Çocuk Kitapları/ 96s/ 7+ K 320 s devasa hemen çalıştırıl üç ayrı re kada cuklard derme y ra sorun mazsan ruca 24 ayrı kon ve İcatla ralanmı ları alına Sorular mak ço sözcükl Ve tabii sorunun ROMAN KAHRAMANI FADİŞ’İN 40.YAŞI KUTLANDI Gülten Dayıoğlu’nun kaleme aldığı Fadiş adlı romanın kırkıncı yaşı, 22 Nisan 2011’de, 16. İzmir Kitap Fuarı’nda bir panelle kutlandı. Prof. Dr. Sedat Sever’in yönettiği oturumun konuşmacıları Nur İçözü, Mavisel Yener’di. Gülten Dayıoğlu’nun da katıldığı oturumda Fadiş’in yazılış öyküsü, günümüz çocuğuna kattığı değerler gibi konular büyütece alındı. Altın Kitaplar Yayınevi yetkilileri, Fadiş’in 40. Yaşı kutlamaları çerçevesinde bu yıl başka etkinlikler de tasarladıklarını söyledi. Ayrıca, 2 Mayıs 2011’de Gülten Dayıoğlu Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Vakfı tarafından, Kütahya Dumlupınar Üniversitesi Yerleşkesi’nde Gülten Dayıoğlu edebiyat ödülü töreni, pek çok yazar, akademisyen ve eleştirmenin katılımıyla gerçekleşti. Ödül alan yapıt en kısa sürede kitaplaşarak okurlarıyla buluşacak. 1.ULUSLARARASI ESKİŞEHİR ŞİİR FESTİVALİ’NDE ÇOCUK ŞİİRLERİ 21 24 Nisan 2011 tarihlerinde Eskişehir’de gerçekleşen, Haydar Ergülen’in direktörlüğünü yaptığı, Özdemir İnce’nin onur konuğu olduğu, 1. Uluslararası Eskişehir Şiir Festivali’nde yapılan etkinliklerSAYFA 28 12 MAYIS 2011 SİHİRLİ HABERLER den biri de, “Çocuk Şiirleri” oturumuydu. Doç. Dr. Medine Sivri’nin yönettiği “Çocuk Şiirleri” oturumuna konuşmacı olarak Aytül Akal ve Erol Büyükmeriç katıldı. Çocuk ve şiir konusunun irdelendiği oturumu meraklıların yanında, şiirsever çocuklar da izledi. 3. TÜRKAN SAYLAN ÇOCUK ŞENLİĞİ GERÇEKLEŞTİRİLDİ 3. Türkan Saylan Şenliği 45 Mayıs’ta Bakırköy Yunus Emre Kültür Merkezi’nde, Çağdaş Yaşamı Destekleme Derneği’nin girişimleriyle gerçekleştirildi. Yayınevleri ve yazarların bağışladığı kitapların satışı Can Yayınları tarafından yapıldı, elde edilen gelir ÇYDD Burs Fonu’na bağışlandı. Yazar ve çocuk buluşmalarıyla güzellenen şenlik okuma kültürünün yaygınlaşması açısından da katkılarda bulundu. TUDEM EDEBİYAT ÖDÜLLERİ Tudem Edebiyat Ödülleri kapsamındaki, çocuk edebiyatına yeni ve özgün yapıtlar kazandırma amacıyla gerçekleştirilen “Roman Yazın” başlıklı yarışmanın son katılım tarihi: 1 Ağustos 2011. Yapıtlar Tudem Yayınları – Cumhuriyet Bulvarı No: 302/104 Alsancak – İZMİR adresine iadeli taahhütlü posta veya kargo ile gönderilecek. Yarışmanın Seçici Kurulu: Prof. Dr. Sedat Sever, Prof. Dr. Selahattin Dilidüzgün, Prof. Dr. Ali Gültekin, Adnan Binyazar, Mehmet Atilla, Miyase Sertbarut, Burcu Aktaş. Yarışma Koordinatörü: Mavisel Yener. Birincilik ödülü: 5.000 TL. İkincilik ödülü: 4.000 TL, Üçüncülük ödülü: 3.000 TL, Mansiyon: 1.000 TL. KELİME YAYINLARI 5. YILINDA YAZARINI ARIYOR Kelime Yayınları 5.yılını çocuk romanı yarışmasıyla kutluyor. 711 yaş grubuna yönelik tek çocuk romanının ödüllendirileceği yarışmaya son başvuru tarihi: 30.06.2011. , Başvuru adresi: Kelime Yayınları, Esentepe Mah. Zincirlidere Cd. Şenlik Sk. Kılıç Apt. 4 / 2, 34394 Şişli, İstanbul. Seçici Kurul: İlke Kunduracı, Aslı Tohumcu, Zeynep Oktay, Necdet Neydim, Şule Tankut Jobert. Ödül: 2.000TL 1.KADIN YAZARLAR SEMPOZYUMU 2526 Mayıs 2011 tarihinde, Yeni Yüzyıl Üniversitesi tarafından Ayla Kutlu edebiyatı üzerine, Büyük Ada’da düzenlenecek olan I. Kadın Yazarlar Sempozyumu’nda Kutlu, yapıtları ve Ayla Kutlu’nun Çocuk Edebiyatındaki Yeri konulu bildiriler de yer alıyor. Sempozyumla ilgili ayrıntılı bilgi için: memişt aklına g “annele Acaba n kişisi Ce yor. Hem hazırlad na duyu Ceng belalar atınız. K kabul e “Nasıl b LET TEM yazık ki Sultan H yerine g yapmak anında anımsat Sultan H ev işleri gidip di lenmed maktad da grev bul’da ü bir hafta sadece Cengiz’ dımcı o kadın h manın k malarla vurgula rini dah http://www.yeniyuzyil.edu.tr Oz Bü / Yorum 7+ Düny yorumu yol arka yaşadığ güne yü önemli yor. Ark CUMHURİYET KİTAP SAYI 1108 CUMH