Katalog

...KISA KISA... Ë Ediz EVRENOSOĞLU Petrol Para İktidar anlar. O zaman araç filosunu yenilemek, rakiplerini zayıf düşürmek, yeni ittifaklar kurmak, yolu ferahlatmak için, bunların zararını sigortaya ve zar zor ayakta durmaya çalışan arkadaki konvoya ödettiği büyük kazalara zemin hazırlar. Burada kuralları egemen koyar. Yol, kurallar sorgulanamaz, yeni yol arayışına girilemez. Toplu taşıma övülemez. Yoldan çıkılamaz. Lider sollanamaz. Belirli hız limitlerinin altına inilemez. Araca kural dışı takviye yapılamaz. Liderden habersiz çevreye sinyal verilemez. Ambargoya uğrayan, yolda kalanlara liderden habersiz yardım edilemez. Yoldaki istasyonlar liderindir. Hangi para birimi ile kimin belirlediği fiyattan ve hangi istasyondan yakıt alacağınızı lider size söyler. Çok daha uygun koşullarda bile olsa, alınması lider tarafından yasaklanan yerlerden kural dışı yakıt almak affedilmez. Kaza kaçınılmaz olduğunda, en önce kazaya uğratıp daha sonra 7 gün 24 saat, ücretli, zorunlu Yol Yardım Hizmeti (IMF, Dünya Bankası vb) adı altında işleyen bir ba konomist gazeteci William Engdahl, Petrol Para İktidar kitabında yaklaşık 150 yıllık bir tarihi anlatıyor. İngiltere’den Avrupa’ya, Osmanlı İmparatorluğu’nun topraklarından Afrika’ya, Amerika’dan Asya’ya uzanan bir coğrafyada, dünyanın siyasi haritasını kendi çıkarları doğrultusunda değiştirme uğraşı içinde olan iktidarların, özellikle Anglo Amerikan iktidarının, tarihsel dökümünü yapmış Engdahl. Bir anlamda suç listesini çıkartmış. Petrol lobisinin, finans çevrelerinin, uluslararası sermayenin, ulusal kalkınmacı, kamucu ve sosyalist modellere karşı olan saldırısı bu. Türü ve biçimi değişen, bazen üstü örtük bazen açık bir savaş. Birtakım düşünce kuruluşları, sivil toplum örgütleri, finans ve medya kurumları, halkla ilişkiler şirketlerince desteklenen ve gündelik hayatı da içeren daimi bir dezenformasyon bombardımanı. Kesintisiz olduğu için de çoğunluk tarafından çoğunlukla kanıksanan, gerçekliği belirleyen, ya William Engdahl ni hayatın kendisi olmaya çalışan ideolojik bir bombardıman. Ya da 150 yıldır süren “kuyunun başını kim tutacak?” kavgası. “Özgür dünya” kahramanlarının savaştığı Şeytan İmparatorluğu’ndan Şer Ekseni’ne, barbarından teröristine kötü adamı bol bir palavra. Petrol Para İktidar’da William Engdahl, son yüzyılın ekonomi ve siyasal tarihini, yeryüzündeki petrol rezervlerini ele geçirme ve kontrol etme tarihi olarak kurguluyor. Dünya savaşlarını, 1973 petrol krizini, neoliberalizmin İngiltere’de başlayan ve Amerika’dan tüm dünyaya yayılan stratejisini, nükleer enerji karşıtı petrol lobisi destekli çevre örgütlerini, petrolü ulusallaştırma yanlısı hükümetlerin başlarına gelenleri ya da Irak’ı, Afganistan’ı, Rusya’yı, Yugoslavya’yı anlatırken hep bu kurgu üzerinden hareket ediyor. Dünya finans sisteminin, petrol rezervlerinin ve petrolün geçeceği bölgelerin “ele geçirilmesinin” askeri planlamanın merkezine oturduğu bir dünya bu. Tüm insanlığı devasa bir ticaret ve rekabet alanı olarak gören, özgürlükten, serbest piyasadan, ne kadar çok söz ederse onu dinleyenin özgürlüğünün o derece kısıtlandığı, bağımlılığının da o derece arttığı bir tahakküm dünyası. Egemenin su gibi benzin yakan, motorları güçlü savaş arabaları ile liderlik rolü oynadığı, arkasından gelen konvoylarla, kazaların toplamından oluşan, kazalarla beslenen bir tür yarış pisti. Burada sık sık yollar tıkanır (kriz), kazalar olur (savaş). Lider ve hemen arkasındakiler, bazen çok sıkışır, bazen çok şişer, sıfırı tükettiğini E ğımlılık ilişkisinin tesisi ile sistem yoluna devam eder. Yol Yardım Hizmeti’nin bedeli liderlere ödenir. Borcu sorgulayanların, ödememezlik edenlerin yolda başına işler gelir. Borcu ödeyebilmek için hangi alanlarda kesinti yapılacağını (sağlık mı, eğitim mi, kamu yatırımları mı?) ön konvoylara doğru ilerleyebilmek yani konvoy atlamak için nasıl yapılanacağını, nereleri dünyaya açmak gerektiğini Yol Yardım Hizmeti uzmanları gelir söyler. Sistemde bu sürece standby, müzakere ya da müktesebat denir. Anlatılan her tarihsel dönemin politik liderleri, siyasetçileri, uzmanları ve gazetecilerinden alıntılar, düşünce kuruluşlarının raporları, politik demeçler ve analizlerle desteklenen Petrol Para İktidar, petrol lobileri, büyük finans sermayesi kanalı ile serbest piyasa yolunun nasıl işlediğini anlatan kapsamlı bir tarih çalışması. ? Petrol Para İktidar/ William Engdahl/ Çev: Ertuğrul Bilal/ Alfa Basım Yayım Dağıtım–Siyaset Dizisi/ 406 s. SAYFA 27 CUMHURİYET KİTAP SAYI 992