Katalog

KISA KISA... KISA KISA... Dün Kendimin Önünden Geçtim si[liniyor]”: “alnında açık yarayım / dizimde gliserin gözyaşısın / onda güzelleşsen bile içtim / yalınlık metropolde si”. Kitap boyunca anlatıcının yığdığı nesneler ve mekân işaretleri de, bu kendine dönük kitabın çeşitli tavır alışlarıyla şekillenerek “Öldürme Yaşım Geldi” şiirinde olduğu gibi birer anlatım aracına dönüştürülüyor: “göbeğinden zımbalı sıfır / iki nüshayım suretim aslım kayıp / borca batak bilançoyum / kaç poşet panik her akşam kapı önünde”. “SORDURTAN” BİR KİTAP ? Emrah PELVANOĞLU ir önceki şiir kitabı Hâlâ Yoksun 1994 yılında çıkan Türkân Yeşilyurt’un yeni şiir kitabı Dün Kendimin Önünden Geçtim, yıl başında Yasakmeyve kitapları arasında yayımlandı. “Nâzım iyiliği, Puşkin coşkusu, Attilâ kederi, Külebi umudu, Umran ötesi” diyerek şairin beş ustaya verdiği selam ile açılan kitap “yedi es” veriyor. Şairin biçimsel bir tutarlılık da sergilediği bu bölümlerde örneğin “altıncı es”, altı dizeli kıtalardan oluşan şiirlerden; “birinci es”, “kanadı aklım göz göze gelince insanla” mısrasından ibaret, “Ağladığımız Lânetli ‚ayırlar” başlıklı şiirden oluşuyor. B “KENDİ” OLANI SORUŞTURMA Dün Kendimin Önünden Geçtim, başlığından itibaren anlatıcının “kendi” olanı soruşturmasına dayanan, bütün bu soruşturmaları “ne”, “neden”, “nasıl”, “kim”, “ne zaman”, “nerede” gibi temel sorularla da yürüten bir tavra sahip. Kitap boyunca bütünlüklü bir şekilde devam eden bu tavır alıştan; modernliğin bir çok hali de payını alıyor. Kitabın “dibâce”si olarak da okunabilecek “altıncı es”teki “Her Evde Gizlenen Bir Bodrum Var” şiiri, anlatıcının kitap boyunca sergilediği tavır alışları kısmen özetliyor: “kredi kartı / nüfus kâğıdı / pasaport / sürücü belgesi / üye kartı / ben kaç kişiyim”. Modernliğin en çok şehir halinin hakim olduğu kitapta; kadınlıktan şairliğe, dostluktan evliliğe, “kendi” olanın izdüşümleri “Kedi Gibi Hırlayan Tüylü Gece” şiirinde olduğu gibi “metropolde Yukarıda da vurguladığım gibi çeşitli tavırlar takınan Dün Kendimin Önünden Geçtim bu bağlamda lirik şiire de bir şekilde tavır alıyor. Anlatımcı bir şiir yazmamış da olsa Türkân Yeşilyurt’un yukarıda da vurguladığım gibi nesneleri yığarak ve temel soru sıfat ve zarflarını sıkça kullanarak ortaya koyduğu farklı şiir tekniği, okuru anlatıcının nasıl anlattığı kadar ne anlattığına da odaklıyor. Ancak şairin çok tutarlı bir şekilde kullandığı bu tekniğe rağmen Dün Kendimin Önünden Geçtim, “Öldürme Yaşım Geldi”, “Kapı Tokmağında Elinin Sıcaklığı Var”, “Şarkıya Dargın Nota Sehpası”, “Nereden Bilecektim” gibi yine farklı ancak lirik şiirler de barındırıyor: cengâver devlet itibar" değerin darbelerine göğüs geremez / ve o ince hastalığa tutulur borçlanır / ne olursa olsun borçlanır / ta ki ciğerinden kan gelinceye kadar (Nereden bilecektim)” On bir yıl aradan sonra çıkardığı bu üçüncü kitapta da yine farklı ve yeni bir şiirin peşinde olduğunu gösteriyor Türkân Yeşilyurt. İlk okunuştan itibaren “sordurtan” ve kendine dönüp sordukça sırlaşan bir kitap Dün Kendimin Önünden Geçtim. Gündelik hayat içinde yitip giden iyi, kötü ve çirkin onlarca halini / halimizi soruşturan bir kitap. Şiir severlere duyrulur... ? Dün Kendimin Önünden Geçtim/ Türkân Yeşilyurt/Yasakmeyve Yay./62 s. ? On bir yıl aradan sonra çıkardığı bu üçüncü kitapta da yine farklı ve yeni bir şiirin peşinde olduğunu gösteriyor Türkân Yeşilyurt. SAYFA 30 CUMHURİYET KİTAP Türkân Yeşilyurt SAYI 847