Katalog

İnsan Hakları Danışma Kurulu Raporları Türkiye’deki insan hakları sürecine ait çarpıcı bir eser durum olduğunu gösterdi. Özünde bir belgesel olan bu kitap, İHDK’nin ilk Başkanlık Divanı’nın çok kısa süren öyküsünü sunuyor. Türkiye’deki insan hakları pratiğinin ortaya koyduğu deneyimlerden öğrenilecek çok şey var: Doğruları söylemeye devam etmek, doğru davranışlar için yanlışları akılda tutmak, insan hakları mücadelesinde hepimize yol gösterecektir. İHDK, 12.04.2001 tarih ve 4643 sayı ile devletçe kuruldu. AB’ye adaylık sürecinde, temsilcilerin övünçle söz ettiği, her toplantısına bir bakanın gelip kutladığı bir oluşum olarak gelişti. Süreç içinde üç kez değişiklikler geçirdi. Kısacası, 57. hükümet temeli attı. (İrtemçelik) ve normatif zemini oluşturdu (Yücelen ve Arseven); 58. hükümet bunu eyleme geçirdi (Yalçınbayır); 59. hükümet döneminde de İHDK icraata başladı (Gül).(Kitabın 37. sayfası) 26 Şubat 2003’te yapılan toplantıda, yenilenen yönetmelik gereği seçimler yapıldı. Aday olan 3 öğretim üyesi arasından başkanlığa Prof. Dr. İbrahim Ö. Kaboğlu, başkan yardımcılıklarına Cumhuriyetçi Kadınlar Derneği Başkanı Av. Şenal Sarıhan ile Türkiye Sakatlar Konfederasyonu Başkanı Faruk Öztimur ve raportörlüğe Barolar Birliği’nden Av. Kemal Akkurt seçildiler. İnsan Hakları Danışma Kurulu (İHDK) Raporları, 312 sayfalık bir kitap olarak yayımlandı. Kitabı Prof. Dr. İbrahim Ö. Kaboğlu ve Av. Kemal Akkurt yayına hazırlamışlar. İmge Kitabevi de bu kitabı Şubat 2006’da yayımladı. ? Prof. Dr. Türkan SAYLAN BİR BİLDİRİ... Aynı toplantıda, kurul üyelerinden, Basın Konseyi temsilcisi Turgut Kazan’ın önerisi üzerine ve Prof. Dr. Turgut Tahranlı ve İstanbul Barosu temsilcisi Av. Kazım Kolcuoğlu tarafından, TBMM’ce Irak savaşı nedeniyle ABD güçlerinin ülkede konuşlanması ile ilgili görüşmelerde Türkiye’nin katılımına izin verilmemesi konusunda bir bildiri hazırlandı. Hükümetin ilgili bakanına ve bakan tarafından da basına iletildi. İHDK’nin bu konudaki bildirisinin son iki paragrafı şöyledir: ….Bu nedenlerle işgale karşı kurulmuş bir Meclis’in devamı olması gereken Türkiye Büyük Millet Meclisi (TMBB) üyelerini, ahlaken, hukuken ve siyaseten kabul edilmesi mümkün olmayan kuvvet kullanılmasına ilişkin bir izin tezkeresine ret oyu vermeye çağırıyoruz. Şayet kabul yönünde bir karar çıkacak olursa, bu kararın, anayasanın 92. Maddesini değiştirecek bir yasa niteliği taşıyacağı için, Anayasa Mahkemesi denetimine bağlı olacağını, dolayısı ile bir iptal davasına konu olacağını belirtmek istiyoruz. Nesnel ve demokratik bir bakışla bakıldığında, İHDK’nin bu bildirisi çok önemliydi ve kurulun yapması gereken de buydu. Bilindiği gibi kısa süre sonra TBMM büyük çoğunlukla tezkereyi reddetti, ardından ABD ile ilişkilerde farklılaşmalar yaşandı ve tezkerenin geçmesini isteyenKİTAP SAYI K itabın arka sayfasındaki sunuşta İHDK’nin eski Başkan Yardımcısı Av. Şenal Sarıhan şöyle diyor: İnsan Hakları Danışma Kurulu (İHDK), 4643 sayılı Kanun’la "İnsan haklarına ilişkin olarak, ilgili devlet ve sivil toplum kuruluşları arasında iletişim sağlamak, insan haklarını kapsayan ulusal ve uluslararası konularda danışma organı olarak görev yapmak üzere" kurulmuştu. Kamu kurumları ile insan hakları alanında çalışan demokratik kitle örgütü üyelerinden ve insan hakları alanında çalışan uzmanlardan oluşan bu Kurul’un karma yapısı, Türkiye pratiği açısından çok önemli bir sürecin ilk adımı olacaktı. İHDK, insan haklarına dayalı bir hükümet politikasının oluşması, resmi ve sivil alanda birincil değer olarak insan haklarının korunması ve uygulamaya konulması açısından özel, özel olduğu kadar da önemli bir görev yapacaktı. Ancak, yaşanılan süreç, insan hakları kurullarının yasal planda oluşturulması ile bu yasaları yapma iradesine sahip olanların insan haklarına dayalı bir hukuk sisteminin gerekliliğini bizzat içselleştirmelerinin ve yaşama geçirmelerinin farklı iki ? SAYFA 26 CUMHURİYET 847