Katalog

* rıa'nın, Fransa'da Volta ıre'ın çah.ıiarı onemlı rol oynamıs,, bu olunılu gelış, ınc diğeı ulkekıe de yansı mıştıı I l.ıyılar Akın'ın "Ortaçağ Avrupasi nda ( adılar ve ( adı Avı' adlı kıtabını kaynak alan îjeyta nın Hllelerı ya/ısı da ış kencc konusııyla bırlıkte okunabılır Kolelıkvenk çllık da yıı/yıllar sıırcn bır dchş,et durunnıdıır, ıijkcn cedıı lonı Moırısoıı Sleı lıng Bmwn, I M Whıtlı cld, C Ketıt Rıveı, Hant7 1 anon, Aına Bontemps 1 uleyhoğlu'nun, ırkçılık kar^ıtı yazılarından şıırle ıınden bohımler aktardığı ya/arlar Oldurulen zcnu lıdeı Maıtın Lutheı Kıng ın mczar tas,ına eskı bır kole şaıkısının adı ka 7ilmıştır "SonundaO/gur" 'Ortaçağ'da îslam ve Seyahat ORTAÇAĞDA lSUMVtSEYAHAI hayykitap'ın ilksözü Hayykitap, yazı yolcııluğuna "'yeryüzürıde anlaşılıuayacak hiçbir şey yoktur*' diye başlıyor... Hayykitap, günlük olayları birbîriyle ilişkilendirerek, gerçeğin üzerindeki sanal bilgileri kaldıracak, makyajı temizleyerek... Yeniden üretilen "asıl" bilgiyi de "en net ve anlaşdır" şekilde okuyucusuyla paylaşacak... Hayykitap'ın yaymlayacagı her kitap sevdiklerinizin (ve sevmetlikleriııizin) bugunünü ve geleeeğini doğrudan etkileyecek. Hayykitap iyüiklere yönelik sözü olan herkesle buluşmak isteyecek, urtak paydası iyilikler olaıı bütün projeleri destekleyecek... Hayykitap bu topraklara ait kültiirel hafızayı koruyabilen vazarların özsün ejrerlerini de yayınlayacak... Hayykitap'ın ilk sozü ""İyilik ve Kötülük Üzerine""... lyiliğin ve kötülüğün başladığı yerden başlıyoruz biz de yolculugumuza... n Abdullah TEKİN NİCOLA TESLA Anamakılığın tek amacı olan kâı maksımı/asyonu nıın nc kotuluklere yol aç tıftının bırçok orneğıne yet veıılmış Barbar Uygar lık'ta Aklını kış,ıscl çıkaı laıı ıçın kullanmayan, "bı lımı, sanar faalıyctlcrının bır u/antısı olaıak goıen", şaıı yanı da olan buyıık bı lim insanı Nıcola Tesla'nın da bu bağlamda konıı edıl mesı nc kadar ycrınde ol ınu:} "Bıbm tanhının elektrık ve elcktronık ala nında 20 yuzyılda gerçek leştııılen tıım bııluşların altındakı tek ısım" olan, 700'ıın u/erınde patentlı luıdın s.ıhıhı, 4()'ın ıi7crın dc |cncrator ve iransfoı matoı tasarlayan Iesla nın kapıtalıstlerle ve Pcnta gon'la ı^bırlığı yapmak ye rıne, "tıım ınsanlığa bcda va elektnk sa£İamayı" amaçladığı anlaşıldığında nasıl da adının, varlıgının hcr yerden sılmmek ısten dığını bılmek okııra hımın venyor Ayrıca, e e cummıngs'ın sanatı, Octavıo Pa/'ın "C^ıfte Alev Ask ve Ero tı/m" adlı yapırı ıle ılgılı ozgıın ya/ılar f rıed'ın Alı Yuce'nın Rıisos ıın Mctın Dcmırtaş/ın, ( emal Suıt ya'nın ( an Yueel m ^ııılı* rınden alıntılar, kıtaptakı ı/leklerı ya/mla butunles,tı rıp guçlendınyor Kureselleşme ıdeolopsı nın ıçını boş.alttıg'ı kavıaın larııı ba'jinda ınsan hakl ıı ı gelıvoı IKgarlık (vgııtluk çokkımlıklılık, (,okkultuı luluk, sıvıl toplıımculuk gı bı yapay gıındemlerlc nıcc dır unutturulıııaya (,alı^ılan ınsan haklarının gerçek an lamının ycnıdcn anımsan masını o/gıır bılıncın bılgı sıne ulnşılmjsını sağlıyor Tuleylıoğlu Baıbaı Uygar lık çağımızın ınsan haklan bıldırısıdır Okurkcıı okul larda nc gu/d bıı dcıs kıta bı olurdıı dıye du^undum Orlıan I ulcvlıoğlu, gerçek gundemın olııştıırulması durıımunda sıklıkla u/eıın de dutulması gcıcken kalı (.ı bır yapıt ka/andırmış Turk yazınına • Barbar Uygarlık/ Orharı B atı dunyasında seyahat (=trava ıl), Latınce den gclen bır so/ccukle tanımlanır Trıpıl yum Uc, (jatallı kazık an lamına gelen trıpılyıım, yıi7yıllar onccsındc seya hat kavramırıın /oıluğu ııu anlatıı Ne kı, bırçoğıı zorkığuna karşın ınsanlar tıcaret, sağlık, spor ve dınsel ncdenleık yer de ğiijtırme hareketlerının ıçınde yansımıştır Oysa Doğıı dıınvasında farklı bır boyut soAonusudur Bu boyutu Parıs, L'ecole des haııtes etudes en scıences bOLiales>'de do^cnt olaıak gorev yapan 1 lo uarı Toııatı, "Ortaçağda Îslam vc Seyahat" adlı <,a lı^masında ayrıntılarıyla anlatıvor Rıhle (seyahat) tslam dunyasında entcllcktucl bır zorunluluk, kıınlıkle rını aıama yolıında bıl gınlere verılmış bır gorev olarak tanımlanıyoı Ho uıaı louatı, 8 yu/yıldan 12 yu/yıla u/anan bır 7a man dılımındekı seyahat namclenn kıonolojık deılemesinı yapaıken se vahatın nedenlerı ve so nu<,larını dd kultuıel, du ijunscl bır sııııllandııma (,eı«,cveMnde voı ıımlııyoı Sevah ıtın bılgı pcşındtkı bu bovLituna ' lalcbu 1 ılm' adı veıılıyor gıder ve Horasan'Ia Ma veraunııelıır e kadaı ıı/a nır Donenıın Kııtc kadı sı, bılgı peşınde bu kadaı çok 'ufuk' dola^an ba^ka bıı ıın tanınıadıgını hay lanlıkla ırade eder (s 22) Bıı kadar fa/la seyahat ctmenın lıa^ka nedenlerı de vaı Bıı Oıtaçag bılgı nı bır dığerını seyahat etmcmckle suçlarsa, o ki!}i nın bılımsel guvenılırlıgı uzerınde yıkici etkıler nluşabılır Bıı tablo seyahatın entckktuel statusu nun onemıııı vuıgulaı ku^kusuz seyahat kolay bır ış olmadığı gıbı pahalı bır edımdır Yeme ıçıııe, gıysı, konaklama, denız yokulukları, kaıada bı nek hayvanlarının ucretı ve çe^ıtlı masıaflar seyahatı pahalı kılan etmcn leıdıı Boyle olduğu îçin /aman zaman bu bılgınlc rın tuccarlarla aynı ker vanda seyahal eitıkkıııu goruyotuz Kımı /aman da bılgı peşınde koşan bu ınsanlar ogrenını seyahat lcrını tıcaıetle uğrajjarak kcndıleıı fmanse edıvor lardı (s 81 Seyahatlcrın zorluğu bıı yana, sağlık yonunden yarattığı sıkıntılar â,\ onem taşıyordu Bu a^a mada 2 yuzyıldan ıtıba ren 'seyahat tabıplığı oluşmava başlar ERDEM EDİNMEK Seyahatın akıntılı bır sınav olması bır yana, Islamı ılım kulturunun oz lemı konumundakı Stoaeı ' tınılaıı sahıp ' bıı ıdeale yonelınce bır başka soy lcmlc tın 7tvkkrıne yo nelmek îçin ten zevkle ıınden va7geçmenın ge regı ortaya çıkıtKa, bu noktada seyahat etmekle etmemek aıasında onemlı bır ayıım olmavaca^ı so nııcuna ulaşılıı Dahası /evk vcya ^olııct ıçın çıkı laıı geıcksiz sevahatlcr mahkum edılır Se\ahat bır ılım uygulanıası oklu gu ıçm "vakaı ' vc alçak gonulluluklc ııstlenılmcll ılır (jınku seyahatı ılmı fethetmck îçin olduğu kadar, eıdenı cdınmek ıçın de çıkılıı (s 94) Kıtabın ya/arı Toııatı seyahat konusunda dene yımlı Mukaddcsı oıncgını verır ükuyiRiısunun go /ıınu kanıa^tıımak ıçın retorık yontLinkı kullan dlğı du^uuukn Mukad tlesi se>ahatı bııtıın bo Buk timnm İLK MEDRESELER Ya/ar bu styahatkıın gerçekleijtırılme boyutu nu "seyahatı Ortaçağ ts Iam entellektuellıg'ının ınsan bılımsel ve bılgı şıl releıı ışıgında sorgulu yor (s 13) tslam'ın ıkıncı yuzyılı nın sııııılarında seyahat, Hıca/ (Mekke Medıne) Irak (Basra Kufc) ve Su rıye'nın (Sjaın) buyuk kent ınerkezlcı ınde oluşturulmıı^ ılk mcdrescler çevresınde gch^nıeye baş lamıijtı "Ama AI sayıda bırkaç âlım daha o 7a mandan gerçek bırcı tu rıste donu^muştu tkııme bu duruma bır ornektır Yoıulmak ncdır bılmeyen bu scyyah Hıcaz'a, Irak'a, Iran'a, Yemen'e S AYI 782 yutları ıle anlatan kı^ılcr lulcylıuglu/ Urun Yay ınlan, 200i C U M H U R İ Y E T K İ T A P den bırıdıı (, ağırmak veya hıtap etmck ıçın otuz altı ısım takıldı ba na Butun bu îsınıleı va ^adığım latklı ulkder ve zıyaret cttıftım çok sayıda yer nedenıyle (bana vc rildi) Bıı seyyahın başına gelebılecek ht rşcyden, düenalık vcya agır bir '>,.., SAYFA 25