Katalog

Cevat Çapan şiir Atlası Guluşun kı acayıp, yankılanan sesıyle Coşkun sel sularını ak taşlarda ınleür Gozlerın cennetlcrın pencerelerıyse Kapakları afettır Onceden dc dcmıştım dağ perısı gıbısın Mağara duaları urkutur bedenımı Ko gunahkâr papazın mutkıluktan gebcrsın 1 Tanrı korusun benı Sen başımın bclâsı çek gıt, dcfol buradan Çekıcı bır e)derhasın başım dertte bu yuzden Tum malımı melekler çaldılar yorulmadan 1 Yureğımı ısesen 1 Voymir Asenov/ şiirler/Çeviren: Ahmet Emin Atasoy 'Ey aşk, sakın unutma benü' Voymır Asenov gunumuz Bulgar şıınnın saygın temsılcıle rınden bırıdır 1939 yılında Bulganstan'ın Petrıç kentınde doğdu Sofya Unıversıtesı Bulgar Fılolojısı Bolumu'nu bıtır dı Edcbıyat ağırlıklı bırçok dergı ve gazctede çalıştı Bazı yayın merkezlerınde ve yayınevlerınde çc^ıtlı gorevler ust lendı Halen Bulgar Yazarlar Bırhğı Yonetım Kurulu uyesı olarak edebıyat dunyasındakı etluJn çalışmalarını başarıyla surduımektedır Şaır bugune değın 18 şıır kıtabı yayımla mıştır Bunlardan daha ılkıyle Asen'ın Kalesı (1968) Puls (Nabız) edebıyat gazetesının bırıncılık odulune değer goruJ muj Onda sonra ulusal ve bolgesel çapta bırbırını ızleyen bırçok odulun sahıbı olmuştur Ozellıkle son yıllarda Şıır Mıhrabı (1998) adlı kıtabıyla Bulgar Yazarlar Bırlığı'nın, Kukerlerın (komıklerın) Yaprak Ambarı (2002) ıle de "Top rak ve Insanlar" vakfının şıır odullennı kazanmıştır Şaınn şurlerı Rusça, îngılızce, Almanca, Fransızca, Hındu ve hemen hemen tum Islav dıllenne çevnlmış olup ulkesı dışındakı şıır okurları tarafından da ılgıyle karşılanmıştır Voymır Aseno'un şıır evrenı, bır butun olarak, çok renklı bır palete benzetılebılır, çunku o, yaşamı olanca renklılığıyle yansıtma amacına yonelıktır Burada gunluk yaşantıların en değersız gıbı gorunenınden ınsanlığın yazgısını ılgılendıren en karmaşık sorunlara kadar tum motıflerle karşılaşmak mumkundur Okurda ılk anda 'çok tanıdık' ızlenımı bırakan motıflerdır bunlar Ne kı şaır onlara değınışınde kendı yak laşımını, kendı ırdelemesını ve kendı soylemını ortaya koy mada epey bır mesafe kat etmış olarak çıkıyor karşımıza Daha çok poantayı (poınte) onemseme anlayışına dayanan bu şıırlerde, klasık Bulgar şıır yapısının çağdaşlaştırılrnış bır bıçımının gozlemlendığını açıkça soyleyebdırız Aşağıda sunulan kuçuk seçkı, şaırın son şıır kıtabı olan, Yo lunu Yıtırmış Ruzgâr'dan (2005) yapdmıştır Tozlu ızlerımı orter bır gun kum Yokuş yollarda, ama yıne de Olmek ıstemıyorum rann'm, ıyılık orneğım benım, Bır tohuma donuştur benı kı Gerı donebıleyım YAŞLI ATİÇİN DUA Prof Çavdar Dobrt v c Yaşlı atı sakın oldurmeyınız, Kor bıle olsa, topallasa da Ona bır nıcvsım o/gurluk bağışlayın sız Insanlarla kopekler arasında Varsın gonlunce otlasın sonra su ıçsın Gezınsın çay boyunda, çıylı çayırda Ozgurluk, susuydu onun genç duşlcrımn Ve sus kaldı çenesını sıkan çılbırda O yıllarca yaşamı bır yuk gıbı taşıdı Allah bılır ınleyış nedenlerını Yınc dc yaşanmamışı yaşar gıbı yaşadı Neşelendı unutarak dızgınlerını () çok yaşlı çaresız vc guçsuzdur şu anda Iğdış edılmedığını unuttum soylemeye Sarhoş sahıbındcn fazla yaşadıysa da Artık kendı olumunu beklıyor bde bıle Ama bugun sankı gencecık bır kısrağın Esrık kokusunu duymuş gıbı uzaktan Aygırca kışncmeye başlayarak ansızın Zevk aldığını duyurdu hâlâ hayattan Topal ayağıyla cştı durdu yerı kaskatı Nalından saçıldı alevden dıller Oldurmeyını/ lutfen bu yaşlı an, Bızde, nal bulanı mutlu bılırler ZENGİNLİK Ş| SUNU Yaralar ıçınde yanarken canım Bana gelme curetı gosterdığın ıçın Yaşanııma farklı tat verdığın 1 , 1 11 1 Kutsasın Tanrı senı kadınım' Sozcuklerı keşfettırdığın ıçın sıl baijtan Ta/eledığın ıçın ruhumu gıdım gıdım Yuzun ıçın dızelerıme nur gıbı akan 1 Kutsasın Tanrı scnı kadınım O zaıafct kı candan bağışladığm, Erkeklık onurumu bahşettı bana Yanmam ıçın yenıden senın uğrıına Kutsasın Ianrı scnı kadınım1 Varlığım benımlt boluştukçe comcrtçc Ben kendıme sankı daha yakınım Dunyamı mabede çevırdığın sıırece Kutsasın Tanrı senı kadınım1 Kutsanmiş ol yaşam boyu hep boylt Bendcn sonra da Tanrı scnı korusun Çunku sen eşsı/sın eşsız scvgınlc Çunku sen salt sevgı ıçın doğmuşsun Bayram şamatası geçıp gıttığı zaman ve erıyıp bıttığı zaman erkek bdharım Sevtncımı yıllanmış şarap baıdaklarından tukettığı zaman can ahbaplarun se/dım kı canımdan koparak dılım dılırn uzaklaşıp gıtmekte bcndcn gençlığım Aşk yuvası, aşkın kendısıydı o du/tllıktı guzellık delısıydı o Ortalıkta yapyalnı/ kalınca bırden bır gu/ meşelığı gDulum ınlcyen teık edılmış vefasi/ goçmen kuşlarca Altın bır huzun sınmıştı her ağaca Bır bulbul sesı duydıım bır yerden Ve dedım kı ılk kcz hıç duşunmeden Scnsın benım dunyada tek varlığım Tanrı m dıye bağırdım ıkıncı kez, Salt şarkının kolesı olayım, Tanrı m Uçııncu kez haykırdım, bu bıle yetmez Renk ve ahenk fılız sıırsun aşkımdan Bcn yınc burdayım ışte ve hâlâ sardunya çiçeğıne garkoluyor clımden dunya çıy ve guneş kokusundan bu çiçeklerın esrımış bır kuş otuyor kalbımde derın Vc dıyorum kı ben Gerçekte de, ruyada da Ey aşk, uzakta tutma benı' Vede Ly aşk sakın unutma benı1 ÇOK AÖIR KUÇUK ÇIKIN Annem mutlaka melekler alemındcdır artık cennetı gezıyordur bınıp onlann kanatlarına Bır kez Oğlum, demıştı, Tann'yla karşılaştık Ve O gıtme zamanımın geldığını anımsattı bana Gozyaşlarımı maskesıyle orttum bır tebessumun Severdım annemle şakalaşmayı bır bebek gıbı azarlardım onu çalışıp çırpındığı ıçın her gun. sonra da ağlamamak ıçın zor tutardım kendımı Neydı kı onun bu dunyada gorduğu goreceğı hep benımle uğraşmak, hep dıdınmek, hep çıle Zamanla ağararak ınceldı bır kış şarkısı orneğı ayakta zor duruyordu o çılekeş değneğıyle Benımle gu/ellığı paylaşmıştı bır omur anlatırcasına en guzellennı bıldıklcrının Dunya, derdı evlâdım, hepımızın mulkudur, mutluluk dağıtmak olmalıdır gorevın senın Annem son gununde de çıçek dıktı son takatıyle Istedığı, ınanılmaz denlı azdı azıcık daha bahar Ve, bır gun bır yerlerde, unutulmamaları çın n f dertlennı sır orneğı bır çıkında toplladı azar azar Annecığım daha sağlığında helalleştı benımle Kuçuk, ama ağır çıkınıyla gıttı bır gun habersız Acılanyla beraber goçup benı huzurlu bıraktı dıye, annem olumunde ne denlı mutluydu bılemezsınız (*) Peyo Kraçolov (1878 1914) En buyuk Bulgar jmrl rtndenbm Btraılı dramı sonucunda mlıhnr tlmtjtır C) Petnç Şaınn Joğduğu kcnlm adı IRMAK Yuzume gumuş serınlık kabarcıkları ufurme sarhoşu ne başı nc dı. sonu olmayan canlı vc heyecanlı ırmak Sazlıklar arasında çın çın bır guluş1 Ve tatlı dokunuşu can evime bır bakıre kız elının tıtreyerek, çırılçıplak Çekıp surukluyor benı, kıyının çokmcsını ıstıyor beUı, gomulmemı ıstıyor kopuklere tam gobejınde burgacın boğulurken bağırsam da Tanrı bıle sesımı ışıtmemelıeğer olmezsem, sahıbı olacakmışım dıyor Tanrısal tacın Ah bu çılgın Irmak 1 Ah bu ıslak el aydın lık gıbı akpak1 Bellı kı bır su perısı can katıyor coşkusıınun guzellığıne Hem akıllı, hem de kurnaz bu yosma bana tuzak kurarak hemen gıtmemı, canımı kurban etmemı beklıyor kendıne Kıyı tehlıkelı bır kıyı1 Boğulmayı gerçı hıç duşunmedım, ama yaşam tıpkı bu ılkel Irmak gıbı hep o şaşmaz seyrınde Kopru yok, ama aldatıcı hırslar var, goruntu bır felâket kayıkçısız karşıya kıyıya geçmek once cesaret ışıdır elbet O zaman gorursun ırmağın o yumuşacık teslımıyetını Her açılmış dost kutağı, gok kuşagı gıbı kopru olurbak 1 Salt tufan oncesı gormek mumkun kıyıların bırleştıİderını Ve bır de aralannda aktığı surece Aşk adında bır Irmak YENİDEN DOĞUŞ Öyle ozledım kı sılamı Gıdıp gormelıyım hemen Orda yakınlarımı Çocukluğumda kalan yıllar Sankı kaçıp dağ aıdına Sır olup saldandılar Kuş gıbı geçınte u/un yolları Okşasa yu/umu bır sabah keşke ") ruzgârı Ne çok ısterdım şımdı orda bulunmak Yaşlı kılısenın o leylek yuvasını Seyrederken uyumak Ruyamda gormek yıne annemı Ceylân gozlcnnı dıkıp oylece Beklerken benı Yeryuzunde hıçbır değerle Değıştırıleme/! besbellı Çocukluğum bu yerde Hıç unutmam ılkbaharda Boylu boyumca yattığımı Guneşlı çayırlarda Guzdu, bır kestane altında Şarkıyla bırleştırdım dızeyı Ilk defa hayatımda Yıllar mevsımler boyu ben Bır ıkona taptım hep Değıştırmeden Kayaları opsem bıle Karşılaşırım alevleşen Annemın hayalıyle ŞARKININ İZLERİNCE Promete'den ben butun gucuyle tnsan karanlığı kovma ışındc Ve bulbul şarkılar okurkcn gule Hasis karga gaklar fesat peşınde Dunyamı/ın bu dcğışkcn yuzune Unutma ızlerı ekıyor bellek Her nedense başlangıçtan bugune Suleyman'ın scsı değışmemıs; tek Bu ses kı Sadı'nın gulıstanında Bır gulun en korpe tomurcuğudur Dıkenlerı en neşelı anında En cesıır hırsızı bıle korkutur Bu ses kı sonsu/Iuğun çağrı sesıdır Hem bır yosmadır o hem de bır ılgım O kı Yavorov un(*) son gecesıdır Ve sonsu/a doğru bırıncı adım Iktıdar kulları boşa dıdınır Boşunadır onlardakı bu heves Bu ses kı onurun sevda ımıdır Ve yalnız îjaır e âşıktır bu ses EJDERHA Tann'nın verdıklerı fazlalık mıdır sende Kı dağılmışsın boyle dort bır yana guzelım? Şeytan ateşı mıdır yanan go/bebeklcrınde Hın anlamış değılım