Katalog

Hıfzı Topuz'la son romanı 'Devrim Yılları' üzerine konuştuk "Cumhuriyeti savunmak için yazıyorum." den önce Tevfik Fikret'in, Namık Kemal'in şiirlerini okurdu. Evde Fikret'in resmi asılıydı. Ortaokulda Galatasaray Kütüphanesinde Nâzım'ın kitaplan vardı, Nâzım'la o yülarda tanıştım. Giderek Atatürk'ü tanıdım. Atatürk'e müthiş bir hayranlık duydum. Onu bir önder olarak benimsedim. Bunlardan sonra bir de baktım ki büyük bir saldın başlatılmış. Cumhuriyeti savunmayı bir görev bildim. Önce Meyyale sonra Mithat Paşa derken Fıkriye de çok ılgı gördü, değıl mu Öyle, asluıa bakılırsa Fikriye'de Mustafa Kemal'ı anlattım. Gazi'nin nerden geldiğini, nasıl bir savaş verdiğini anlatmaya çalıştım. Gazi'yi insani yönleri ile tanıtmaya çalıştım. Büyük asker, lider filan değil, onlar ayn. O da bızün gibi bir insan esprisi içinde. Öylesi biri bana sıcak geldi. Örneğin Trablus'ta fasulye ayıklarken... Aynı kuşaktan olsaydık onun sofrasından olmaktan çok rnutlu olurdum. Gazi yalnız bir adam o kitapta. . O Cüneyt AKALIN u ' Evet. Etrafında fazla kişi de yok. Ve Gazi bu insanlarla devrim yapıyor. En evrtm Yılları" bir diziyakın arkadaşlan yan yolda bırakıp gıdinin çıkan son kitabı. yor. Işte Rauf Bey, işte Ali Fuat Paşa.. Btrkaç ytldır bu zinciri Ama ödün vermiyor. Milli Eğıtim Bakanhalka halka insa ettılığı'na getirdiği kişileri düşün. Genç inniz. Mitbat Paşa'dan başlayıp Mustafa Kesanlar... Gazetecüiğe ilk başladığım ydmal Pasa'ya geldmız. Neyt amaçlıyorsularda Falih Rıfkı 'nın bir sözünü hiç unutnuz? • **Tmadım. "Mustafa Kemal'in çevresinde Ben kendime bir misyon'tanımladıra. sizin gibi iyi yetişmiş gençler yoktu, olPara kazanmak için yazmıyorum, gönül saydı bu işi çok daha kolay yapardı" deeğlendirmek için de yazmıyorum. Ben, di.. doğru bildiklerimi yansıtmak için yazıyc* , rum. Bir amaç uğruna yazıyorum. Biz Cumhuriyet kuşağıyız. Şeriatçılığın hortlayacağı İcimsenin akına gelmezdi. O ortamda tek bir fikir aynlığı yoktu. Hepimiz görüş birliği içindeydik. Cumhuriyet kut/İftt'ıu Öfılit, saldı. Demokrası kutsaldı. Osmanlı Imparatorluğu'nun son dönemde bir çöküş içinde olduğu konusunda tereddüt yoktu. Son ydlarda bir Osmanlı özlemi başladı. Devrimlere karşı bir saldın başladı. Mustafa Kemal'in yaptıklannı yıkmaya kalktılar. Bu bende büyük bir tepki uyandırdı. Yazmaya başladım. Meyyale ile başladın£ O insanlann devrimci eylemlerini yansıt r maya çalıştım. Mithat Paşa'yı genç kuşakv lar arasında bilen yok. En fazla bilen onu Ziraat Bankası'nın kurucusu olarak tanıyor. Oysa Mithat Paşa doğru bildiği yolda ıfzı Topuz, Meyyale ve Mithat şaşmadan ilerleyen bir hürriyet kahramaPaşa (Taif te Ölüm) ile başlatnıdır. Muazzam bir savaş vermiş. Parlatığı ilginç diziyi Mustafa Kementarizmin ülkemizdeki kurucusudur. mal Paşa'ya kadar getirdi. Bunlan yazmak bende bir motivasyon ya% p u z son kitabı "Devrim YılTan"nda rattı. O dönemde özgürlük için mücadele Anadolu Devrimi'ni, devrimin önderini, eden insanları anlattım. Onun çok yakınında yer alan çalışma ve Birbırıni izleyen kıtaplardan olusan dimücadele arkadaşlarını anlatıyor. zt, Osmanlı nın çöküsünden Cumhuriyetin Hıfzı Topuz, bu romanıyla ya da daha kuruluşuna uzanıyor. . geniş bir biçimde ele alırsak, Mithat Pa Osmanlı'nın son dönemi tam bir çöşa'yı kaleme aldığı günlerden ben, ne küntü dönemidir. Doğrudan infazlar var, yapmaya çalışıyor? Kınından sıyınp kabyargısız infazlar var, terör dönemi var. zasını sıkı sıkıya tuttuğu kılıcını, köşe PacÜşahın iki dudağının arasından çıkan başlannı tutmuş yazarçizer takımına mı mııtlak kabul ediliyor. Kadınlann hiçbir salLyor.* Yoksa, yaptığı tarihe tanıklık özgürlüğü yok. Gençlerin hiçbir özgürlükaygısı ile mi sınırlı? Şeytan mı dürttü ğü yok. Kısacası korkunç bir dönem. Topuz'u? Böylebir dönemin nas.il özlemini çekeNe yapmak istediğini, "halisane niyebilirim? Ailem bütiin bunlan yaşamış. ti! "ni kendisi yandaİci sütunlarda açıklıAnnem bana daha okuma yazma bilme HıfzıTopuz, "Meyyale" ve "Mithat Paşa (Taif te ölüm)" ile başlattığı ilginç diziyi Mustafa Kemal Paşa'ya kadar getirdi.Topuz son kitabı "Devrim Yılları "nda Anadolu Devrimi'ni, Devrimin önderini, Onun çok yakınında yer alan çalışma ve mücadele ' • arkadaşlarını anlatıyor. Topuz'la kitabını konuştuk. "D Bu tarthsel romanlart Hıfzı Topuz nasıl tanımlıyor? Ben bir dönemi romanlarla anlatıyorum. Bilimsel bir tarih çalışması yaptığım ıddiasında değilim. Ama ciddi bir hazırlık yapıyorum, tarihsel kişiliklerin sözlerinı olduğu gibi alıyorum. Belgelcri roman şekline sokuyorum . Bu konuda alçakgönüllüyüm. Hatam varsa düzeltiyorum. Ancak bugüne kadar çevremden, güvendiğim dostlarımdan ciddi bir uyan, eleştiri almadım. Geniş bir araştırma çalışması yaptığımı bir kez daha belirteyim. Küaplannmn bu ılgıyı görecegHnı beklıyor muydunuz? Hayır, beklemiyordum. Benim için büyük bir sürpriz oldu. Belirttim; bir görev olarak yazmaya başladım. Kitaplann satması doğal olarak motivasyonu arttırdı. Örneğin Meyyale 28 baskı yaptı. Bu ülkemiz için önemli bir şey, değu mi? "Devrim Yılları" da ilk ayda üçüncü baskıyı yaptı. Demek ki mesaj yerine ulaştı. Okura kitap fuarlan, imza günleri vb. yollarla da ulaşıyorum, üniversitelerdeki söyleşilere kaulıyorum. "Devamedin" diyorlar. "Bize tarıhi sevdirdiniz" diyorlar. Bu, beni mutlu ediyor. Son yıllardaki neolıberal ialgamn yarattığtfiktr ortamı hakkında neler söylemek istersina? îkinci Cumhuriyetçileri kastediyorsun, değil mi? Büyük bir öfke duydum, çok tepkilendim. Bu dalgaya herkesin göğüs germesi gerektiğine inandığım için yazmaya başladım. Bu gırışimım ya da ey lemıme çevreden destek vermeyen kimseye rastlamadım. Yanı bunu bellı bir aydın çevremn tepkısı olarak tnı degerlcndırmck gerek? Grup tepkısı sozcüluğü değil. Ben bir gazeteci olarak, bir aydın olarak hep Cumhuriyet ın, devrimlerin yanında oldum. Tek başıma oldum, bir örgüt içinde yer almadım Ama ilericı çevrclenn hep ıçindeydJm. Kcndiıııe yakııı bulduğuın örgütlen destekledim. Bugün de aynı ruh hali içindeyım Geleceğı nasıl görüyorsunuz? • Karamsar değilim. Fransız Devrimi'ni ele alakm. Devrim hâlâ devam ediyor. Önce devrim iktidar olmuş sonra yıkmışlar. Karşı devrim gelmiş, Sonra bir bakıyorsun Paris Komünü doğuvermiş... Bu dünyanın her yerinde böyle olmuş. Bizdeki karşıdevrimi gözde fazla büyütmemek gerek. Içenği yok. Zamanla anbyor insan karşıdevrimin ne kadar kurusıkı olduğunu. Bunlar gelip geçici, Çok sorun yaratacaklar ama bu ilelebet devam edemez. Bu duruma da dış güçlerin desteği ile geldiler. Dış güçler darbe yedikçe çöküşleri hızlanacak. Sırada ne var? Diziye devam edecek mtsiniz? 30'lu yıllar ve Kültür Devrimi hakkında çalışmaya devam etmeyi düşünüyorum. Hasan Ali Yücel üzerinde yoğunlaşıyorum. Bir de anı kitabı var arada. "Geçmiş Zaman Olur ki" adındaki anılarımda Afrika'da, Latın Amerika'da, Fransa'da yaşadığım, tanık olduğun devrimci olaylan ve kişileri anlatmaya çalıştım. Yazdım, kitabı teslim ettim. Yakında çıkar. • HIFZI TOPIZ r f'f Gazi'yi anlamak 'Devrim Yılları'nı sevmek! yor. Ama yaptıklan, yazdıklan çok çarpıcı. Hele, içinde yaşadığımız bu günlerde, "Devnm Yıllan" nın son sayfası adeta bir vasiyetle bitiyor. Deli gibi sevdiği Türk gazeteciden bir çocuk doğurmaya hazırlanan Fransız gazeteci kadın, doğum müjdesini dostlan ile paylaşırken aynen şunlan söylüyor: "Ben çocuğumun babası ancak Samim (sevgılisi Türk gazeteci) olabilir demiştim; öyle olacak...Samim onunla övünecek.. O bir Cumhuriyet çocuğu olacak ve burada büyüyecek. Gazi'nin Cumhuriyeti emanet ettiği gençlerden biri olacak. Erkek olursa adını Mustafa Kemal koyacağız. Ona demokrat ve laik bir Türkiye'yi koruması gerektiğini öğreteceğiz. Ö da devrimci düşünceleri daha ileri götürecek. Ona Gazi'nin sofralannı anlatacağız. Gerçek Türk sosyalizmini savunan gençlerin arasında yer alacak ve bu uğurda savaşlar verecek. Biz böyle bir çocuk yetıştireceğız Evet, aynen böyle söylüyor Fransız gazeteci Colette. (İçinde yaşadığımız dönemde bu millet adam olmaz, AB'ye giremezsek yandık, olmazsa çeker gide rim diyen gençlerin yanında Fransız kadının sözleri daha bir anlam kazanıyor) Konuşan, o dönemde bir gazeteci olarak sık sık Türkiye'ye gelmiş, Gazi'nin sofrasında bulunmuş, onunla, Cumhuriyetin öteki önderleriyle röportajlar yapmış ilerici bir kadın.. .Fransız gazeteci değil, Kuvayı Milüye Destanı'nın yaratıcısı Nâzım konuşuyor sanki... Bu, Hıfzı Topuz'un babastnın, dedesinin vasiyeti mi? Ne olursa olsun, ancak bu kadar çarpıcı olabilir. Son yülarda kimi çevrelerin bilerek ve isteyerek küçümsediği, dudak büktüğü bir devrim (Anadolu Devrimi) çocuk doğurmaya hazırlanan bir kadının ağzından ancak bu kadar güzel savunulabilir. Delacroix'nın ünlü tablosundan kopup gelivermiş sanki... H DEVRİM YILLARININ SERÜVENİ Gazeteciyazar, iletişim kuramcısı Dr. HıfzıTopuz "Devrim Yılları" adını verdiğı romanında Cumhuriyet Devrimi'nin inşasını, dönemin kahramanlannın ağzından anlatıyor. Tanıklar biri Türk ( SaK İ T A P SAYI 761 SAYFA 16 C U M H U R İ Y E T